Reykjavík - 21.12.1907, Síða 1

1R k j a v t k.
VIII, 89
Útbreiddasta blað landsins.
Ilpplag ylir 3000.
Laugardag 21. Desember 1907
Áskiifendur í b æ n u m
yfir 1000.
VIII, 89
Ofna ojr eldavélar selur Krsstján Porgrimsson.
OflIÍIl* Og eléla-volar Neíar‘nok’kfrliví fc,ia"
Síáðar Jréttír
fyrir almenning.
Nýlega fengura við með s|s »Gambetta«
allmikið af vörum.
/ PAKKHÚSIÐ
höfum við fengið ið kraftgóða Maís-mjöl,
e í n n í g
Hafra, Hveiti og allskonar K 0 R N - M A T.
/ NÝLEND U VÚR U-DEILDINA
n ý k o m i ð: Mc. Vites & Friee’s Kaffibrauð.
og
margar tegundir af ÁVÖXTUM.
• Baldwins-EPLI, 25 a. pr. pd.
Hvergi eru menn vissari um að fá Edin-
borgar-verð, heldur en einmitt hjá verzl.
EDINB0RG, Rvík.
„EEYKJAVlK”
Árg. [60 -70 tbl.] kostar innanlands 2 kr.; orlondis
kr. 3,00—8 bK— 1 doll. Borgiat fyrir 1. Júlí. Ella 3 kr.
Auglýsingar innlendar: á 1. bls. kr. 1,60;
S. og 4. bls. 1,26 — Útl. augl. 33,/.°/o hierra. -
A/sláttur aS mun, ef mikið er auglýst.
Útgef.: Hlutafólagið „ReykjaTÍk11.
Ritstjöri, afgreiðslumaður og gjaldkeri
Jón ÓluÍNHim.
Afgreiðsla Laufásvegi 5, kjallaranum.
Ritstjórn: -„ stofunni.
Telefónar:
20 ritstjóri og afgreiðsla,
71 prentsmiðjan.
Lindarpennar.
(Watennan’i Ideal) eru sam-
jafnabarlaust beztu lindarpennar í
heimi — ÍO kF. BO au.
Jón Ólafsson selur þá.
„Dríin á heimsenía“
eftir 1 ''úlvard Bergh. — Jón Ólafsson
þýddi. — Með mörgum stórum og góð-
um myndum. — Bezta barnabók.
Heft 1 kr. — Innb. 1 kr. 25 au.
Litli Barnavinurinn.
Útg. Jón ólafsson. — 1. og 2. bók, innb.,
hvor á 50 au.
BJ »rn s o n:
Kátur piltur.
Innb. 1 kr. 25 au.
BJ ornson:
Fjórar sögur.
Innb. 65, au.
.Jónas Ilallgrímsson:
Úrvalslj óð.
Öll beztu ljóðmæli Jónasar út gefin af
Jóni Ólafssyni. — Innb. 50 au.
páll Ólafsson:
L jóö m æli
með mynd og ævisögu. — 1. bd. 3 kr.
(heft). — 2. bd. 2 kr. 50 au. (heft).
Bæði til samans 5
Jón Ólafsson,
Laufásvegi 5.
jsafold1 yrkir.
Hún er óþreytandi, gamla konan,
að yrkja um ráðherrann, og ímynd-
unarafl hennar er óþrotlegt; hún get-
ur, eins og köngurlóin, ofið heilan vef
úr vökva sjálfrar sín.
Köngurlóin þarf ekkert fyrir utan
sjálfa sig til ab vefa, úr, bara einhvern
snaga til að hengja vefinn á.
Eins er ísafold ; hún þarf ekki ílugu-
fót til að yrkja út af — ekkert efni í
vefinn sinn, nema ímyndunaraflið; —
það er henni nægt efni. Og aldrei
vantar hana snaga til að hengja vef-
inn sinn á; altjent er þó ráðherrann til.
Lengi hefir ísaf. nægt, oftast nær
að minsta kosti, að bera ráðherranum
á brýn vanhyggni, ístöðuleysi, Dana-
daður, skeytingarleysi um hag og vel-
ferð landsins. En nú í síðasta blaði
dróttar hún að honum hreinni og
beinni viðleitni o" viija til að vinna
Islandi tjón.
Sem kunnugt er bjóst Alþingi síð-
ast við, að landssjóður þyrfti að taka
lán og veitti því stjórninni heimild og
umboð til þess. — Hitt vita og allir,
að nú eru peningar dýrir, og því leit-
aði ráðherrann um við fjármálaráð-
hen-a Dana, hvort ríkissjóður mundi
ekki vilja lána landssjóði fé með væg-
um kjörum, því að hann vissi, að
ríkissjóður hefir haft tekju-afgang in
síðustu ár, og á því fé á vöxtum í
bönkum. Þótti því ekki óhugsandi,
að ríkissjóður vildi eins vel eiga fé á
vöxtum hjá landssjóði. Fjármálaráð-
herrann tók vel í þetta, og setti í
fjárlagafrumvarpið (danska) heimild til
að ríkissjóður lánaði landssjóði fé það
sem um var beðið, gegn 4% árs-
vöxtum.
Þess má geta, að af fé því, sem
ríkissjóður á i bönkum, fær hann af
nokkru 4%, en af mestu árs-
vöxtu. Þetta vóru því in vægustu
vildarkjör, sem hann gat veitt íslandi
sér að skaðlausu.
Nú er svo, að mótstöðumenn sbjórn-
arinnar í Danmörku (sem víðar) leita
oft við að finna að öllum gerðum
hennar, og er þá ekki ávalt vandað
til röksemdanna.
Krabbe gamli bæja.rfógeti er mesti
heiðursmaður, en mótstöðumaður er
hann stjórnarinnar og hefir gaman af
að senda henni hnútur. Út af þessari
lánveitingarheimild til ísiands vék hann
þeim orðum til fjármálaráðgjafans, að
sér þætti óviðurkvæmilegt að láta ís-
land borga 4°/0 af láni þessu, þar sem
Danir greiddu að eins 3I/2°/o af ríkis-
skuldum sínum. Lai'sen ráðherra svar-
aði því, að ríkiskuldabréf Dana, sem
ríkissjóður greiðir 3’/2°/o ársvöxtu af,
væru margra ára gömul, frá þeim
tímum er peningar vóru mjög ódýrir;
en nú væri ríkissjóði ekki anðið að fá
neinstaðar lán með þeim kjörum. Það
eina fé, sem ríkissjóður ætti nú hand-
bært-til að lána lanassjóðí, væri það,
sem hann ætti nú innistandandi í
bönkum og fengi 4% til 4V2% í vöxtu
af. Ef hann lánaði það út fyrir lægri
vöxtu en 4%, þá væri það gjöf að
nokkru leyti; en íslenzka stjórnin
hefði ab eins beðið um lán með væg-
ustu kjörum sem ríkissjóður gæti veitt
sér skaðlaust, en ekki beðist ölmusu
eða gjafa af ríkissjóði. Af 4°/o, sem
hann færi fram á, hefði ríkissjóbur
ekki einn eyri í ómakslaun eða hag.
Hr. Hannes Hafstein vissi ekkert
um þessi orðaviðskifti Krabbe og Lar-
sens fyrri en morguninn áður en hann
fór frá Höfn, að hann hitti Larsen af
hendingu og frétti þá þetta.
Út úr þessu býr ísafold það til, að
landssjóði hafi verið boðið(H) fé að
láni fyrir 3r/2%, en H. H. ekki viljað
annað en að Island borgaði 4°/OI svo
að Danir gætu grætt á okkur!!!
Auðvitað hefir H. H. ekkert lán
tekið enn handa landssjóði (heimildin
til að veita lánið verður ekki til fyrri
en í vor að fjárlögum er lokið á Ríkis-
þingi). Og það er meira að segja alls
óvíst enn, hvort nokkurs láns þarf
tneð, eða hve mikils. Það er alt undir
því komíð, hvort fjárhagur landssjóðs
reynist ekki talsvert betri, en áætlað
var.
En þurfi á nokkru láni að halda
(sem enn er óséð), þá er enginn vafi
á því, að hvergi í heimi yrði lands-
sjóði kostur á svo ódýru láni sem þessu
frá ríkissjóði.
„Fram“. Fundur 2. og 4. Fimtudag
í hv. mán. kl. 8^/2 síðd. í Templara-húsinu.
r
Islenzkir dómarar
og íslenzkar ofsóknir.
[Framhaldj.
Um málsefnið í fyrra málinu Lár-
usar gegn Birni (fjárdráttaraðdróttun)
segir yfirdómurinn:
„Með því að eigi er heimild til að
leggja frekara(H) í in átöldu orð stefnda,
en að hann segi, að það só dæmt
sannað, að áfrýjandi hafi gert tilraun
til að draga sér fé1) og að hann hafi
litið á sína hagsmuni og reynt til að
hafa af1) búinu 1000 kr., og þar sem
sérstaklega er eigi nein heimild til að
álíta, að í orðum stefnda [B. J.] felist
aðdróttun gegn áfrýjanda [L. H. B.]
um sviksatnlegan1) fjárdrátt eða tilraun
til hans — því að í orðinu fjárdrátt-
ur út af fyrir sig felst ekkert slíkt —,
þá verður eigi álitið, að stefndi hafi
gerst brotlegur gegn 21. kap. alm.
hegningarlaga" [þ. e. meiðyrðabálkin-
um].
Ef þetta væri ekki svart á hvítu út
*) Sett með einkendu letri af oss. Ritstj.