Reykjavík - 30.11.1909, Síða 3

REYKJAVÍK
225
Skautar
Hreinar verksmlðjur og hrein
og ómenguð sápa standa i
nánu sambandi við hrein föt.
Þaö stafar engin hætta af
Hún er áreiðanlega hrein og
omenguð.
inn, en hann var hi'finn úr höndum
þeirra, en þeir urðu fyrir því slysi að
velta ofan í tjörn, í vatnið, sem var
á ísnum; annar valt eins og kefli í
vatninu, en hinn skreið í pollinum á
fjórum fótum.
Ráðherra var enn að skrafa við sjálf-
an sig á svölunum, og virðist eitthvað
hafa þiðnað þar á honum, því að alt
í einu fór að leka fram af pallinum.
Ari „portnari" leit þá út (hann stóð
alt af og Hfelt um hurðarlásinn að
innan) og fór að gæta að, hvort rign-
ing vieri komin.
Ráðherra hypjaði sig skyndilega inn,
óvenju-skringinn í göngulaginu, og rétt
á eftir hætti að leka ofan af svölun-
um. Sumir héldu það hefði hlaupið
mús upp í brókina hans, en aðrir
sögðu eitthvað annað um það.
Lögreglustjóri var beðinn af þeim,
sem óánægðir vóru með rassaköst Þor-
valdar lögregluþjóns, að koma á vett-
vang, og gerði hann það. Þá er hann
kom, var Þorv. að hrinda spaklátu
íólki, og þreif lögreglustjóri í öxl hon-
um og mælti: „Þorvaldur, þér eigið
ekki með að vera að stjaka við borg-
urunum".
Þá varð Þorv. kindarlegur og hætti.
Lögreglustjóri var beðinn að afhenda
ráðh. ávaipið og fór hann inn með
það, en ráðlierra neitaði að taka við
því. Kvað mega færa sór það á morg-
un á embættis-skrifstofu sinni.
Hvernig það fór, má lesa í skýrslu
Jóns alþm. frá Múla hér í blaðinu.
Eítir að lögreglustjóri kom, höfðu
götustrákar ráðherra sig hæga. Hann
hefði helzt átt að vera við frá upp-
hafi, haldur en að senda heimskan
þjösna eins og Þorvald í sinn stað.
Innan um allan þann ógurlega mann-
fjöida, sem saman var kominn á þess-
um mótmælafundi, lét engin r'ódd til
sín lieyra ráðherra til liðsyrðis, nema
þessi leigði lífvörður— götustrákarnir á
tröppum hans.
Rétt i þessu (Mánudagskvöld) berst
oss ein blaðsíða af Isafold („ágrip af
79. tölubl.“) og er þar svo miklu logið
að vór höfum aldrei sóð jafnmikilli
ósvifnis-misþyrming á sannleikanum
hrúgað saman á einni blaðsíðu.
Fyrst er mótmælendahópurinn sagður
vera „sjálfsagt undir 4000“, og þó sagt
i sömu andránni, að „aldrei nokkurn
tíma“ [hafij „verið saman kominn á
einn stað hér í Reykjavík jafnmikill
mannfjöldi". Þetta síðara er satt. —
En það er vist líka eina sanna orðið
í öllu blaðinu.
Langskoplegast af öllu er tiltæki það
sem Leppur Iiefir fundið upp á, að láta
Varasjóður Landsbankans.
Yerðbréfaeign Landsbankans var inn 26. þ. m. þessi:
1. Kgl. ríkisskuldabréf, að nafnverði...................kr. 505,800
2. Öst. Kreditforenings Obligationer að nafnverði........— 35.000
3. Jydske Landkred. — — — 194,000
4. Bankavaxtabréf 1. flokks. . — — — 305,700
5. 2. — . . — — — 844,000
6. 3. — . . — — — 270,600
7. Skuldabróf Reykjavíkur ... — — : . . . . — 1,500
8. Auk þess voru í vörzlum útbúanna bankavaxtabréf að upphæð — 14.300
Samtals kr. 2,170,900
Af verðbréfum þessum voru:
Hjá Landmandsbankanum.......................... . kr. 816,000
Hjá Stjórnarráðinu, sem trygging fyrir 1., 2. og 3. veðdeild,
a. erlend verðbréf..............................— 493,100
b. bankavaxtabréf 1. flokks....................— 210.000 1,519,100
Eftir kr. 651.800
Þannig er fyllilega nægileg verðbréfaeign fyrir varasjóði bankans, þótt
ekkert sé meðtalið. sem liggur hjá Landmandsbankanum og stjórnarráðinu.
Undirskrifaðir ueita ])ví gersamlega og afdráttarlaust, að bankavaxta-
bréf þau sem iiggja hjá Landmandsbankanum, að upphæð alls 587,000 kr., séu
veðsett nefndum banka. Þau hafa aldrei verið veðsett honum, en send
honum til sölu.
Verðbréf þau, sem sett hafa verið til tryggingar fyrir útgáfu bankavaxta-
bréfanna (1., 2. og 3. fiokki) verður fyrst og fremst að talca af eign bankans,
varasjóði Lögin hljóta að skiljast svo.
Loks ber þess að gæta, að á móti vai’asjóði bankans 636,605 kr. 08 au.
kemur bankabyggingin 80,000 kr., og eignir, sem bankinn hefir keypt og tek-
ið upp í skuldir, eftir síðasta reikningi 19,185 kr.
Samkvæmt þessu verður verðbrófa-eign bankans langsamlega meiri en
þarf fyrir varasjóði.
Reykjavík, 29. Nóvbr. 1909.
Tryggvi Gunnarsson. Eiríkur Briem. Kristján Jónsson,
blaðið segja — með alvörusvip, — að
„ráðgjafi fékk þá traustsyfirhjsingu og
fagnaðarviðtökur, sem hann fyllilega
á skilið fyrir einbeitni og dugnað í
fessu bankamáli“ !!!
Þegar 7 þúsundir manna heimsækja
hann til að mótmæla heimsku-aðför-
um hans og ranglæti, og engin sál í
feim hóp lætur til sín heyra liðsyrði
í hans garð, enginn nema leigðu götu-
drengja-kvígildin á tröppunum hjáhon-
um, þá verður úr þessu traustsyfir-
lýsing!!!
Flestir munu biðja forsjónina að
forða sér við slíkri traustsyfirlýsing.
En þetta er sjálfsagt gert til að firra
karlinn sturlun.
Fólkið fór smám saman að tínast
burt, hver heim til sín. Einhver
slæðingur hafði dvalið nokkra stund
á götunni. En ein Isafoldar-lygin er
það, að lögregian hafi þurft að ryðja
götuna, eða vísað nokkrum burt.
Þess þurfti ekkí.
En það má Björn Jónsson vita, að
fólkið man eftir heigulskap hans, að
þora ekki að hlýða á kurteislega flutt
ávarp. Bjóðast til að taka við því á
skrifstofu sinni næsta dag, en missa
þá aftur huginn.
Verði honum seni, ávarpið í póst-
bréfi, þá hugsar hann sjálfsagt að það
sé sprengivél og þorir ekki að opna
bréfið — lætur einhvern hugrakkari
gera það í sinn stað og flýr á meðan
úr húsinu.
Verði heldur hann umhverfis hús
sitt á nóttunni. — Verðir gengu all-
an daginn í dag (Mánud.) um götuna
frá Isaf. skrifstofu og að læknum fyr-
ir neðan stjórnarráð.
Afskapa-hræðslan er svo megn, að
hann þorir ekki á náðhús nema með
tveim gæzlumönnum, til að halda
vörð um sig.
Skelfileg látalæti eru það, að látast
halda, að það sé heimastjórnarmenn
einir, sem eru gramir honum nú.
Hér í Reykjavik er gremjan víst jafn-
útbreidd meðal stjórnarflokksmanna.
En alveg ástæðulaus er lífhræðsla
hans. Enginn maður óskar víst að
gera homum minsta mein eða ó-
skunda. Annars hefði það verið gert,
því að ekkert var hægra.
En vér ráðsettir menn vitum, að
þeir menn, sem beita ofbeldi og ólög-
um, spilla jafnan fyrir sínum má.-
stað. Það er stöðugt lögmál.
Og væii nokkrum persómdega illa
við manninn, mundu þeir inir sömu
síztir allra manna óska honum feigð-
ar. Þeir vildu víst fyrst sjá hann
fyrir landsdbmi.
En hitt er satt, að menn vilja ekki
þola hann lengur í embætti.
Og það má hann eiga víst, að þeirri
hreyfing, sem hann hefir sjálfur vak-
ið, lýkur ekki fyrri en liann hröklast
úr valdasessi.
Fyrr verður nú ekki lint, hvað sem
það kostar, og hann mun sjá árang-
urinn miklu fyrr en hann nú varir.
Mikil óliæfa.
Hr. Knud Zimsen verkfræðingur og
bæjarfnllt.rúi er í mikilli ónáð hjá
Lepps-blaðinu um þessar mundir. Það
Þuð velur honum ýhais smánaryrði, en
þó er tvent í fari þess manns, sem
blaðið virðist telja sérlega óhæfu: að
hann er safnaðarfulltrúi, og að hann
ar trúaður guðtækinn maður. og að
hann flytur stundum guðsorð fyrir
börnum og unglingum,
Þvílík óhæfa!
Til þátttakenda
í mótmælafundinum
í gærdag.
Þegar þér sýnduð mér þá virðing,
að fela mér að flytja ráðherranum
erindi yðar með aðstoð yðar og að
yður viðstöddum, þá var ég von-
góður utn að mér mundi takast
það sæmilega. En nú er sú raun á
orðin, að enn til þessarar stundar
hefir mér ekki tekist að flytja ráð-
herranum erindið, og skjalið, sem
fundaryfirlýsingin og áskorunin er á
skráð, er enn í mínum vörzlum.
Flestum yðar er nú að vísu nokk-
urn veginn lcunnugt það er fram
fór í gær útifyrir ráðherrabústaðn-
um og á götunum næstu. En með
því að mannfjöldiun var svo afar-
mikill og hávaði, vita að líkindum
ekki allir fullgerla um þau nánari
atvik að þvi, að ég ekki fékk flutta
ráðherranum fundarályktunina, eins
og til var ætlað. Skal ég því segja
söguna hér að því sem hún snertir
mig.
Þegar kom að bústað ráðherra
inum dýra og fagra, er landssjóð-
ur keypti í vor til þess að láta fara
vel um gamla manninn, bar þar
fyrsl og mest á nokkrum víglegum
mönnum í einkennisbúningi. Var
þar kornið lögreglulið bæjarins alt,
undir forustu Þorvaldar Björnssonar.
Liðinu var skipað ofan við slein-
riðið, er liggur af götunni upp að
ráðherrabústaðnum. En á steinrið-
inu sjálfu stóðu nokkrir unglingar,
sem auðsjáanlega voru til þess sett-
ir að verja öðrum að komast í
tröppurnar, og svo til þess að æpa
að mér og öðrum, sem taka vildu
til máls. Reyndi ég hvað eftir ann-
að að flytja erindi mitt; en fyrir óp-
um þessara stráka heyrðist ekkert
orð.
Eftir nokkra stund fékk ég vit-
neskju um það hjá lögregluþjónun-
um að mér væri einum heimilt að
koma nær. Eftir nokkrar hrinding-
ar og hnjask af hálfu strákanna á
tröppunum komst ég upp til lög-
regluþjónanna, og krafðist þegar að
fá að flytja erindi mitt þaðan i allra
áheyrn. En formaður lögreglunnar
kvað það harðlega bannað. Þar á
móti væri mér leyfiiegt að fara inn
í húsið á fund ráðherra þar. Því
boði hafnaði ég þegar, með því að
mér hafði verið falið að flytja ráð-
herranum fundarályktunina að þeim
ásjáandi og áheyrandi, er gáfu mér
það umboð. Svo var vígahugurinn
mikill í liðinu, að ekki var laust við
að mér væri hrundið fram af flöt-
inni og niður í tröppurnar, þar til
er ég gat í gegnum hávaðann látið
þá heyra þau orð mín, að þeir mættu
vera þess fullvissir, að ég mundi
hlýðnast lögregluskipun, þótt eigi
væru lagðar á mig hendur. Þeir
áttuðu sig víst á því, að svo mundi
vera, og sý'ndu mér enga ókurteisi.
Þetta tek ég fram til þess að koma
í veg fyrir mishermi um það.
Litlu síðar las ég fundarályktun-
ina upp svo hátt og skýrt, sem ég
hafði róm til. Þá var hávaðinn
sem mestur, og voru það því víst
ekki næsta margir, sem heyrðu orð
mín.
Annað sinn náði ég uppgöngu til
lögregluliðsins. Ég gerði mig aftur
líklegan til að taka til máls, en mér
var bannað það algerlega, og boðið
að hypja mig það bráðasta á brott
þaðan.
Síðast gerði eg þá tilraun til að
fá enda á þetta, að ég beiddi bæj-
arfógeta að alhenda ráðherra fund-
aráskorunina á skrifuðu skjali.
Litlu siðar afhenti bæjarfógeti mér
skjalið og kvað ráðherra hafa neit-
að að taka við því, þar á móti