Reykjavík - 14.09.1912, Blaðsíða 1

k\av t fc.
XIII., 37
Laugardag 14. September 1913
XIII., 37
Ritstj.: Björn I ^álwson
cand. jur.
Talsími 34. Miðstræti 10.
Pósthólf A 41.
Heima daglega kl. 4—5.
Erlend símskeyti.
Khöfn, 10. Sept. 1912.
Ófriður á Balkanskaga!
Ófriðarhorfur milli Búlgara og Tyrkja
aukast daglega.
Mannskaðaveður í Kína.
Óveður hefir geisað í Kína og orðið
50,000 nianns að bana.
Loftskeyti miili New York og
Kristjanín.
Marconi-loftskeytasamband milli New
York og Kristjaníu hefir verið ákveðið
með samningum.
Krá útlöxidum.
Panamaskurðnrinn.
Lögin um Panamaskurðinn og sigl-
ingar um hann hafa náð fram að
ganga í sambandsþinginu í Washing-
ton, og Taft forseti hefir skrifað undir
þau. Lítilsháttar breytingar voru á
þeim gjörðar frá því sem áður hefir
verið sagt af þeim hér í blaðinu. En
óbreytt var það látið vera, sem aðrar
þjóðir, og þó einkum Englendingar,
ömuðust mest við, að strandferðaskip
amerísk skyldu eiga fría siglingu um
skurðinn. Bretar teija að með þessu
séu samningar rofnir við sig, og svo
er að sjá sem Taft forseti hafi ekki
haft góða samvizku af að undirskrifa
lögin, því hann sendi sambandsþinginu
um leið langan boðskap, og réði því
til að samþykkja yfiriýsingu um það,
að með Panama-lögunum væru engir
þjóðasamningar rofnir.
Samningur sá' sem Bretum þykir
rofinn er nefndur Hay-Pauncefote
samningurinn, og þó einkum 3. grein
hans. Þar segir: „Skurðurinn á að
vera frjáls og opinn verzlunarskipum
eða herskipum allra þjóða, sem þess-
ara reglna gæta, og með algjörlega
sömu kjörum, svo að engan mun skal
gjöra á neinni þeirra þjóða, borgurum
eða þegnum hennar, um siglinga-afgjöld
eðð annað". Finst Bretum, sem von
er, að það geti ekki talizt sem sigl-
ingar um skurðinn séu með „algjör-
lega sömu kjörum" fyrir allar þjóðir,
ef nokkur skip einnar þjóðar eru
undanþegin skurðtollinum.
Meðan frumvarpið var á ferðinni
gegn um sambandsþingið, mótmælti
sendiherra Breta í Washington að það
yrði gjört að lögum. Þegar frv. er
nú orðið að lögum ætla þeir að krefj-
ast þess, að málið sé lagt í gjörðar-
dóm í Haag.
Svo er að sjá á útlendum blöðum,
sem megn gremja sé um alt Bretland
yfir þessum aðförum Bandaríkjamanna.
Merkustu blöð annara þjóða, þýzk og
írakknesk, styðja mál þeirra, og mörg
□
□
®rðsenóittg.
Haustútsalan í Austurstræti 6.
Hjermeð tilkynni jeg öllum mínum háttvirtu viðskiptavinum og
öllum heiðruðum almenningi, að:
föstuðaginn þann 13. September
byrjaði mín árlega
Haust-út sala
með ajslxtti og verðlzkknn á öllum vörnm.
Hið einróma álit, sem verzlun mín hefur fengið, og stöðugt vax-
andi aðsókn síðan jeg byrjaði, vona jeg sje yður næg trygging fyrir því,
að lijor sje ekki urn neitt eða humbug að ræða.
Með alúðarfyllsta þakklæti fyrir undanfarin viðskipti, og í því
trausti, að jeg fái þá ánægju að sjá sem flesta af yður, núna næstu
dagana, kveð jeg yður
maé miRiííi viréingu
Arni Eir/ksson.
©
P
beztu blöðin í Bandaríkjunum sjálfum
eru á sama máli.
Taft forseti þykir ekki hafa vaxið af
þessu máli, og talið að hann komizt
frá því með lítilli sæmd ef hann
synjar um að mál þetta verði lagt í
gjörðardóm.
Marokko.
Frakkar eiga erfitt með að friða
landið, má heita að það logi alt í upp-
reist, nema rétt meðfram ströndinni
og kringum þær borgir, sem þeir hafa
öflugt setulið í.
Svo sem kunnugt er, eiga Spán-
verjar nokkrar borgir í Marokko og
landspildu; sitja Frakkar og Spánverjar
nú á ráðstefnu um hvernig þeir eigi
að skipa málum sínum í Marokko.
Hefir komið stanz á samningana út af
því, hvort borga eigi að nýju toll af
vörum, sem fluttar eru inn í lönd
Frakka frá spánsku borgunum, og þar
hafa verið tollaðar.
Kína.
Þar horfir nú betur og friðvænlegar
fyrir tramtíð lýðveldisins en nokkru
sinni fyr. Eins og getið hefir verið
áður, lá við sjálft um eitt skeið, að
ríkið mundi klofna, vegna óviidar og
metnaðar, sem er milli Suður-Kína og
Norður-Kína. Forsetinn Yuan Shih-
Kai er norðanmaður og Dr. Sun Yat-
sen sunnanmaður, en þeir tveir menn
hafa mest og bezt unnið að því að
koma lýðveldinu á. Það hafa við og
við gosið upp sögur um að þeir vildu
hvorn annan feigan. Nú hefir Dr. Sun
Yat-sen heimsótt forsetann í Peking,
og fengið mestu fagnaðar-viðtökur.
Keppast norðanmenn um að sýna hon-
um allan sóma.
Dr. Sun hefir haldið ræður í tveim
pólitískum félögum í Peking. Hvetur
hann menn til að hætta flokkadráttum
og snúa sér einhuga að því að koma
á öflugri stjórn um alt ríkið. Hann
segir, að hann hafi álitið Yuan bezt
fallinn allra manna til að verða for-
seta lýðveldisins. Hann hvetur menn
og til að auka framleiðslu í landinu,
og bendir mönnum sérstaklega á að
byggja járnbrautir.
Nýjar reglur.
Verzlunar-ráðaneytið enska hefir sett
nýjar reglur um hvernig farþegaskip
skuli vera útbúin að björgunartækjum.
Eru reglur þessar til orðnar vegna
Titanic-slyssins mikla í vor.
Öll farþegaskip í utanlands-siglingu
eiga héðan í frá að hafa svo marga
björgunarbáta, að þeir rúmi alla sem
á skipinu eru. Ennfremur eru settar
nákvæmar reglur um, hvernig bátarnii
eigi að vera, og hvar þeim skuli fyrir
komið.
Práðlaus skeyti milli Noregs og
New-York.
Stjórnin í Noregi hefir gjört sanming
við „Marconi’s Wireless Telegraph Co.
(Ltd.)“, um að reistar verði skeyta-
stöðvar í Noregi, og skamt frá New-
York, til þess að koma á frétta- og
viðskifta- skeyta-sambandi milli Ame-
ríku og Norðurlanda. Tekjurnar eiga
að skiftast jafnt milli félagsins og
ríkissjóðs Noregs. Félagið fær IV2
miljón króna fyrir að byggja stöðina
í Noregi. Er þó ekki þar með talið
land undir stöðina eða húsabyggingar.
Félagið á auk þess að fá 10 af hndr.
af brutto tekjum stöðvarinnar.
Þegar stöðvarnar eru komnar upp, á
að senda öll skeyti frá Noregi (Norður-
löndum) til Bandaríkjanna og Canada
þráðlaust, nema sérstaklega sé tekið
fram að þau skuli senda með sæsíma.
Samningurinn gildir um 25 ár.
Bónorðs- spil ný-útkomin (2. útg.) fást í forstoju lanðsbókasajnsins.