Skeggi - 12.02.1927, Qupperneq 2

SKEGGI
til Khatnar ou las þar jarðfræð!
við háskólanu. Tók próf í auka-
náriisgiiiínum, eðlisfræðí ogefna-
fræði, 1894, en aðalprofið, nátt-
úrusögu og landafræði, árið 1897
og hlaut hærri einkunn en áður
hafði verið gefin i þeinr náms-
gr.inum við Hafnarháskóla. Sama
ár fór hann ásamt fleirum í vís-
indaíegan leiðangur til Grænlarids
og hefur hann ritað bók um för
þessa, allmerkilega. í þeirri för
varð hann fyrir ofreynslu af
þreytu og vökum og het'ur það
háð starfskröftum hans æ siöan,
en hklega jafnframt orðið til þess
óbeinlínis að hann tók áð hefja
ransóknir þær, er segir frá í
Nýal. Brátt hvarf hann heiníí'
hingað og hefur lengstum dvalið
hér síðan. Ýmsar uppgötvanir
het'ur hann geit í islenzkri jarð-
fræði, sem bera voít um nákvæma
athugun og si arpiega. Bn ieiig-
ur mun nafn hans uppi fyrir ran-
sóknir þær, ei .segir fra í Nýai.
Til þ' irra hafði hann varið 17
árum, er bók hans korn út, auk
als þess lærdpmstima, sem nauð-
synlegur var til að geta hafið
slíkar ransóknir. Ha'nn hefur
lesið kynstnn Öli af siskonat iit-
urn er snerta þetta efni, en ein-
kum trúfræöilegs og hetmspekf- '
legs efnís, alt, frá ..eitití tinuim.
•Er*. slikt geysiverk. og iiétmtar
s.teíiján vjlja og þrek. .,eng-
íflf] ,verður óharinn bískup'1- -Efi
brautryðjandant. er þyrnum stráð
ijún er mæðusöm og iieimtar
fóiniiy.'.tarr og baiáttu.
• Eg leyfi' niér að taka sem dæmi
um Vísindalega vandvitkni Dr.
Helga Péturss yfirleitr, hvernig
ha4in ritar. íslenzkan verður sann-
ur- kostgripuf i höndum hsns.
Setnirigár ijósar og skýrár og
mahö vándað svo að af ber. Er
þetta því eftir tektarverðara sem
vitanjygt má vt a, að erfitt er aö
rita þennig um vísindajeg efni á
íslenzku, að ekki' Verði gért á
hlifta málsins. Tungu vora vant-
ar enn orð yfir mörg vísindaieg
hugtök vegna þess að fatt hefur
um þau efni verið ritað hér á
landi, en með því er ékki sagt,
að hún sé ekki ri'ögu auðug til
að fylla upp í skörðíri, éf rétt er
á haid.ð. Dr. Helgi Péturssnot- .
ar ektki aðferð Alexander hins
mikla —r og sumrá manna ann- _
arra — að höggva^'i sundur Hnút-.
inn, heldur þáý-að leysa hánn,
og á það jafnt'Við" kénningar
hans og málfar. Mörg falleg ný-
yrði eru í Nýal, ekki aðeins ís-
lenzk, heldur og erleud. Og ef
það er satt sem sálmaskáldið
okkar góða segir: „Oft má af
mált þekkja manninn, hver helzt
hann er“, þá ætla eg, að það sé
ekki út í bláinn, þótt eg taki
mál Dr. Helga Peturss, sem dæmi
um vísindatega vandvirkni hans.
Mun eg nú snúa mér að bók
hans Nýal og reyna að lýsa stutt-
Sparið tíma yðar og peoinga
það gerið þjer hvorttveggja bést með þvf að skoða vörurr.ar og
gera kaupin þar, sem mcst ogJbest.|:i; úrvalið^og-þa&+:em mestar
h^ur^eru til að þjér"gétið fengið það, sem yður vanfuigar um, alt á
sama atað, hvort það ^er til fata eða matar, útgei Öar eða annars, en
öll þessi mikilvægu skilyrði uppfylPr best verslun
S, 3
í»eir úfíierðá. me»n og bátsifé'ióg. sem enn ekki
hafa reyní SHELL-oifura »t!u ekki vegna sinna eig-
* • r
in hagsmuna að djraga það íetsgur. Uigerðfna mun-
ar nm minrta nú, en ef mæifi í oiíu ca, 6—
600 krónur á báf yfir veriíðírtfi.
3- 3-
Augiýsið í Skegs
lega þeim nýungum, sem þar
koma fram og liklegar eru 11 að
hafa mikJl og víðtæk áhrifá hugt
mannkynsins. En eg vil, sam-
kvæmt því sem áður er .sagf,
taka mönnum vara fyrir að skelia
skollttyrunum við nýjungum þess-
um að iítf ransökuðu nyáli, og
eins liiriíi, að láta þæf seni vind
um .éyrun þjóta. Hér ér um
afar merk iegt mál að 'f'áéð'a. Ef
til vill hefur aldrei verið meiri
ástæða en nú til að standa upp
og kalla svo að heyrist um heifn
allan. „Hver, sem eyra hefur að
heyra, hann heyril* Og þcss
ber að minnasi, að vér mttnnj
erutfi ekki áliir jatn dómbærlr.
Dómur eins manns, sem er hvort
avtggja í senn vitur og góðgjarn
er meira virði en tíu manna, sem
eru hvorugt.
Niðurl.
Guðni jónsson.
■§im ut
ísleifur Högnason kaupfélags-
stjórí og ritstjóri sorpbiaðsjns,
hefur orðið vondur yfír grein
minni i Kosningablaðinu, sem eg
skrifaði um meðferð hans á Tó-
masi bróður mímmr. "
Eg æria ekki að áiasa honum
f’yo’r. það þó hann yrði sár að
.sjá þcssa iýsingu á sjálfum sér,
en saítit ætla. eg að svara hon->
um nokkrurir orðum, til að sýya.
betur 'en eg gerði í gn .t minni
hvað andstyggilegu nittðferö hann
hefur haft við bróður minn. Eg
býst ekki við að almenningi tínn-
ist að' ísléifur hafi neitt fegrað
sig, þó að' iiann ausí yfir mig
iilyrðum og skömmum. H<» hugsa
að hann fari að verða það þekt-
ur, að fáir almennilegir ntenn trúi
honum eða vottorðunum, sem eg
býst við að hann sjálfur skrifi til
að hrösa sér og sem bágsraddir
rnenn skrifa undir. það er und-
arlegt aö Iáleif'ur skyldi ve*-ða
svona reiður, þó eg segði sann-
leikann, um viðskifti bróður
míns og hans. Hn mér sárnar
svo Hvernig farið er með Tómas .
að eg gat ekki þagað. £g veit
að Isíéifur tfykíst mikill maður
og lítur -með fyrirlítningu á fá-
tæka, fólkjð, áerh hann þykist
-vera að bcrjast fyrir.
þess vegna tek eg mér ekki
nærri þó hann reyni að svívirða
mig og kalli mig fáráðling og
fíetr* líkum nöfnum og segi að
eg sé ekki sendihréfsfær, en eg
hafi látið aðra skrifa fyrir mig.
ísleífur byrjai skammirnai' um
mig rneð þvi að lirópa á aðra og
biðja þá ao trúa sér af þvi hann
sé að vinna fyrir verkafólkið,
hann heldur líklega að hann sé
ekki eins ilia kyntur eins rg
hann cr, en samt les eg út úr"
skammagrein lians að bann hafi
einhvetn grun um að fólk sé
hætt að trúa honurr:, því hann
kvartar og kveinar svo sárt og
vesalmannlega yfir því aö illa té
talað um hann og harm sé rægð -
ur, mér sýnist hann vera oð ber j-
ast viö skuggann, því sá skuggi
fylgir honum eins og eg held að
hann viti sjálfur, að menn hafa
andstygð á aðferð hans við þá,
sern hann er að bæla niður og
fá til að fylgja sér, urfi hina tala
eg ekki, sem hann er altaf að
níða t blaði sínu. það hefur
engin áhrif á mig þó Isleifur geri
það seiri liann getur tii þess að
gera lítið úr mér, mér er ekki
vandara um en öðrurn sem liann
ofsækir og eirihveija verðúr
hann að skarnma úr því að hann
gefur ut blað nl aö ófrægja þá,
sem honum þykii\. vera í vegfn. •
um fyrir sér. I i> varð að opin-
bera imoikslisaðfeiðina á bröður
m num, það má hver lámérsem
vill, en og get ekki horft á þessa
méðferð þegjandi. Eg ætla ekki
að taka upp, það sem eg sagði f
gn.in niinni í áðurncfndu blaði,
það viia svo inargir að það var
satt sem eg sagði þar.. Eins og
eg hefi áður sagt gekk eg i á-
byiQð fyrir Tómas í fyrra og
narn sú ábyrgðarupphijtö 90() kr.
af fyeirri upphapð bqrgaði eg um
lpk ^fðOJvr. og svo Iagðj; eg inii
í Drífarida tisk í sumar, en Is
leihtr gléýrnir að geta þess.
Eg gerði það í góðri meiningu
að ganga j iibyigðii.a því'IiSeifur
fest ckki tii nð’.J'ta á ástæður
nianna cf þær korna nálægi hn.gs-
munum hans og lium vddi ekki
lána Tómasi án þess að fá ábyt gð,
eíns og líka seinna upplýstist,
þegar veðsetningin áðurnefntía
átti sér staö, niig furðar þviekki
þo Is eitur taii urn blygðunarleysi
mitt, að eg skuli segja. annað
eins og það að liann hafi kraflð
mig um ábyrgðina. Eg heí séð
það í blaði Isleifs að honurn er
ilia við ef fáiækum mönhúm er
hjálpað og stundum Jief'ui honn
sýnt rð haun ineinar það, þegar
til hans hefur verið leitað, íyrir
þá, scrri bágstaddir hala verið,
honum firét hjálp'úr annarri átt
réitari eins og s'ýjidi sig um
hjálpsrnii han við bróðíii minn.
það er svo iýgiiegt,' sem ís-
leifur segir um þerta, að eg skil
ekki í að nokkur trúi horium.
Eg sagði frá því að bróðir minn
hefði skrifað mér um vandræði
s'n og að eg hefði farið til ísleifs
fil að lelta hjáipar, en ísleifur
segir að þegar bróðir mirin kom
þá liefði hann jekki þurft neins
með, en þó fór hann frá fsleifi,
nærti þ.ví beinn leið til fátækra-
fulltiúan.s til þess að fá styrk. }>að
er rnjög' ósvíflð af Isleifi eins og
flcira, sem hanrt iiefur sagt u,a
þetta því að bæknr bæjarins og
bréf 'þáð sem eg hef í höndun-