Verkamaðurinn - 26.05.1926, Síða 1
VERRflMððURIHH
Útgefandl: Verklýössamband Noröurlands.
IX. árg. I Akureyrl Miðvikudaginn 26. Mal 1926. i 38. töl.
k _ _ 1 aaaaeaeaaaaattttftttt*****^ - m * m m* •
Læknirinn og
lífsskilyrði alþýðunnar.
Blaðið »íslendingur“ hefir undan-
farið birt greinarkafla eftir V. St.
lækni: .Nokkur orð um Akureyri «
Cg hefi ekki lesið þessa greinarkafla
eins vel og skyldi. Ekki af pvi að
eg vissi ekki að maðurinn er msetur
og myndi hafa margtgott að segja,
heldur af hinu að mér eru marg
bútaðar blaðagreinar óhugnæmar
aflestrar og biöðin eru komin .sína
leið* eins og gengur, hvert undan-
gengið eintak, þegar það næsta
kemur. Þó man eg svo mikið úr
jþessum greimrköflum, að eg veit
aö læknirinn bendir þar i ýmistegt,
sem betur mætti fara, bæði fyrir
7 þenna bæ og landið i heild, þó of
mlkið kenni þar hæpinna fuliyrðinga.
Læknirinn bendir t. d. réttilega i
hinn óhemju mikla innflutning á
ýmsum vörum, sem albægt væri að
vinna f landinu sjálfu. Þetta er að
vfsu oft búið að benda á áður, en
það verður aldrei of oft gert, á
meðan flestir láta lenda við orðin
tóm, i stað þess að hefjast banda
og sýna f verki hvað hægt er að
framkvæma i þessu efni.
í næst-síðasta kaflanum af þessari
grein læknisins, minnist hann á
innflutning fólks hér f bæinn. Þessi
innflutningur er honum áhyggjuefni
og það ekki að ástæðulausu. Sér-
staklega furðar hann á að bændurnir
fari frá sæmilegu búi í sveitinni.
Astæðuna til þessarar ráðabreytni
bændanna telur hann •óbæfilega
kaupfrekju* íslensks verkafólks, sem
annarsvrgar geri búskspinn ómögu-
legan og hinsvegar dragi sveita-
fólkiö .( dýrðina,* sem háa kaupið
akapi verkafólki kaupstaðanna.
En lækninum láist að týna reikn-
ingslega hve mikil dýrð sú er, sera
núyerandi kaupgjald skspar verka
fólki kaupstaðanna. Það hefði þó
verin rétt af honum að gera þtð,
bæði til að sýna bændunum hana
(sem enn tolla i sveitinní) i réttu
Ijósi, og til þess að finna orðum
sfnum, um óhæfilega kaupfrekju
verkafólksins, staö.
Mig langar r.ú tii að hjifpa upp
á lækninn með þetta. Maður, sem
vinnur alla daga ársins, 11 tima á
dag, fyrir þvi kaupi sem borgað
hefir verið héráAkureyrl síöastliðið
ár, getur i hæsta l.sgi unnið fyrir
264 krónum á mánuði. Eigi hann
konu og þrjú börn, sem frá hag-
fræðislegu sjónarmiði má ekki vera
minna, ef þjóðin á að haldast við,
reiknast mér tii að heimilishald hans
kosti ekki minna á mánuöi en hér
segir:
Húsaleiga fyrir tvö herbergi
og eldhús ..... kr. 50,00
Eldiviður (100 kg. koi 0 kr,
og 1 hestur tcór 2 kr.) — 8 00
Rafurmagn eða olia . . — 10,00
Mjólk 2 litrar á dag á 0,40 - 24,00
Kjöt (3 daga i viku Vlt
kg. i bvert sinn ákr. 1,50) — 27,00
Fiskur (fjóra dsga i viku
fyrlr 1 krónu) . . . —■ 16,00
Hafragrjón (10 kg. á 0,55) — 5,50
Efni i súpur.............— 10,00
Smjörlfki (6 kg. á 2 kr.) . - 12,00
Smjör (2 kg. á 4 kr.) . . - 8,00
Kartöílur (15 kg. á 0,20) - 3,00
5 rúgbrauð á 1 kr. . . — 5,00
15 franskbrauð á 0 65 . . — 9,75
10 kg. kaffibrauð á 2 kr.. - 20,00
10 kg. sykur á 0,80 . . - 8,00
Vh kg. kaffi á 4 kr. . . — 6,00
Sápur eldspítur og fi. . . — 6,00
Samt. kr. 228,25
Jarðarför okkar hjartkæru eig-
inkonu og móður, Guðrúnar Póru
Ktistjánsdóttur, er andaðist Föstu-
daginn 21. þ. m. er ákveðin Mánu-
daginn 31. þ. m. og hefst með
húskveðju á heimili okkkar, Möðru-
vallastræti, kl. 1. e h.
Akureyri 25. Mai 1926.
Krisfján Helflason
Freyja Kristjánsdóttir.
Magnea Kristjánsdóttir.
Auðvitað má deila um suma liði
þessa reiknings, hvort þeir gætu
ekki verið lægri, en grunur minn
er sá að þeir liðir séu fieiri, sem
hefðu þurft að vera hærri. Svo ev
Ifka ýmislegt ótalið, sem flestir telja
ómissandi, en sem erfitt er að gera
áætlun um hvað muni kosta, svo
sem álegg á kvöldborðið, krydd f
mat, glaðning f mat og drykk á
hátiðum og tyllidögum o. s. frv.
Þá er eftir að sjá hvað hægt er að
gera rnikið með eftirstöðvarnar af
kaupinu. Þær verða kr. 35,75 á
mánuði, eða kr. 429,00 yiir alt árið.
Maður, sem vinnur alla daga,
verður að fá sæmileg föt. Hann þarf
sjálfur minst:
Einn sparifatnað . . , kr. 130,00
Tvenn vinnuföt á 25 kr. — 50,00
Þrenn pör gúmmiskóri
á 8,50 .s. g. :• . . -125,50
Eitt par inniskó á 13 kr. —J 13,00
Tvennan nærfatnað á 15 kr.— 30,00
Efni f sokka og vetlinga — 12,00
Milliskyrtur, höfuðföt,
vasaklútar og II.; . | — 20,00
Samt. kr. 280,50
í