Verkamaðurinn - 10.07.1926, Síða 1

ðERKilHÍiaORIHH
Útgefandf: Verklýössamband Noröurlands.
IX. árg.
Akureyri Laugardaginn 10. JúH 1926.
| 51. tbl.
Verkfallið.
NYJA BlÓ, <•■
LaugardKgs- og Sunnudagskvöld kl. 9.
»P A N«
Kvikmynd í 6 þáttum — tekin eftir samnefmdri sögu eftir
KNUT HAMSUN.
Myndin er tekin og leikin af Norðmönnum og með norskum teksta úr sögunni.
Sökum þesi, aS blaðið íilendingur
flytur í ger alllmga skýralu um verk-
fall fíikverkunarkvenna hér á Odd-
eyri, en fiásagan öll sýnir, að blaðíð
skortir tilfinuanlega réttar heimildir tii
að byggja fráiögn sina á, þá þykir
hlýða, að rekja hér gang máiaini i aðal-
atriðum.
Um það bil, sem útivinna byrjaði f
vor, augiýsti verkakvennafélagið Ein
ingin kacptaxta, þar aem tfmakaup
kvenna var ákveðið 65 aurar til 15.
júlf, en 80 aurar eftir það og fisk-
þvottakaup aama, fycir hver 50 kg.,
einsog ávalt hefir verið hér á Akur-
eyri undaufarin ár. Við þenna taxtá
voru af engum athugasemdir gerðar,
heldur borguðu ailir taxtakaupið orða-
lausf, jafnt fiikeigendur og aðrir bæ
jarbúar. S'ðla f júnfmánuði byrjaði svo
fiikviuna, fyrit bjá þeim Jakob Karli-
ayni og Jóhanni Havateen, og htsyfði
hvorugur þeirra andmæium gegn taxta
kaupi. Hinn fyrnefndi hefir og greitt
það kaup til þeiaa dags og mun greiða
það framvegis; en hinn afðarnefndi tíl-
kynti stúlkum sfnum sama dag og
fiskvinnan átti að byrja hjá aamein-
uðn verslunuuum, að fiakeigendur á
Oddeyri, að J. K. undanskildum, hefðu
komið sér saman um annan kauptaxtá,
aem farið yrði eftir framvegii, sem lé
60 aura um tfmann og 50 aura þvotta-
kaop fyrir 50 kg. til 15. júlf, en eítir
það 70 anra timaklup og 60 aura fyr-
ir fiikþvott. Stúlkur Haviteem ivör-
uðu þeisari tilkynningu með þvf að
leggja þá þegur niður vinnu; sama
gerðu og flestftr fiakverkunarstúlkur
■ameinuðu verslananna, og þer fáu,
aem eftir stóðu, komu ekki til vinnu
oseita dag.
Á öðrum vinnnitöðvum var vinna
ekki upp tekin. Lá nú vinnan alger-
lega niðri f háifa aðra viku, ivo að
hvergi var við neinu hreyft. Á þeim
tfma var samninga leitað af hálfu
verkakvenna. Stjórn verkakvennafé
lagiim boðaði vinnuveitendur á fund
mnð aér. Þmgað komn aðéins tveir
þeitra. Gáfu þeir koit á að hækka
taxta sinn þannig, að tfmakaup yrði
60 og 70 anrar, en fiikþvottarkaup
55 og 65. Verkakonur vildu ekki
ganga að þesiu boði, en buðu aftur.
á móti 5 aura lækkun á öllum liðum.
Sfðar gáfu þær kost á að lækka fisk-
þvottarkaup ð um 5 aura frá 15 júlf.
Var þá ivo nærri komið, að aðeini
munaði 5 aurum á þremur liðunum,
en fjótði liðurinn var jafn bjá báðnm
aðilnm. Vtnnuveitendsr höfðu frá upp
hafi verið mjög tregir til samninga,
og vildu nú alla ekkert við þá eiga.
Þegar stúlkarnar sáu það, fóru sumar
þeirra að ráða aig tíl annarar atvinnu.
Vtnnuveitendur aftur á móti neyttu
nú allrar orku til að rjúfa verkfallið.
Upp úr aiðuatu heigi var vinna hafin
á rumnm vinnuitöðvunum með fáein-
nm viðvaningum, en fleitar þeirra
hörfuðu þó frá aftur, er þær fundu,
hve verkfallskoaur stóðu þétt aamau.
Varð þvf lítið úr vinnu fyratu daga
vikunnar.
Það er nú þegar ljóit orðið, að frá-
aögn lilendingi am samningitilboð
stúlknanna er mjög fjarri sanni. Svo
er og um fleira f frásögn blaðsins.
Þegar f byrjun vetkialliini kusu vinnu-
stúlkur hvers félags fulitrúá úr afnum
Leikfimi
kenni eg í sumar, verði góð þátt-
taka. Eínnig úti íþróttir, svo sem
hlaup, stökk, köst og knattleiki.
Talið við mig næstu daga eftir
kl. 7 síðdegis.
Á. Dalmannsson,
Oróðrarstöðinni.
hóp, til þets að itjórna verkfailinu.
Það eru þesiar stúikur, sem vaksð
hafa yfir þvf, að samtökin yrðu ekki
rofin, en ekkert »óviðkomandi fólk«.
Það er þvf fjarri öllnm sanni að segja,
að »stúlknnnm hafi sjálfum veríð hald-
ið utsn við gang málanna, vilja þeirra
ekki leitað*. Það eru einmitt atúik-
urnar sjflHar, sem hafa ráðist f verk-
fallið og stjórnað öllum gangi þesi.
Þær leituðu fljótt aðitoðar stjórnar
verkakvennafélagsins. Töluverð brjóst-
heilindi þarf til þesg, að kalia þær
konur slettirekur, sem félagakonurnar
sjálfar hafa kjörið til að stjórna sér.
Á miðvikudaginn komnit fulitrúar
verkfallistúlknanna að þvf, að verk-
•tjóri sameinnðu verzlanánna haíði !át-
ið það boð út ganga, að vinná yrði
byrjuð kl. 1 þann dag. Mæltusl verk-
fallsforkólfarnir til þess, að stjórn
verkakvennaiélagiins og sömuleíðis
þeir jafnaðsrmenn og verkamenn, sem
þvi gætu við komið, kæmu þá niður
á bryggjuna, til þess að sýna verkfalls-
konum samúð, með nærveru aínni, og,
ef á þyrfti að halda, að iáta f ljósi