Verkamaðurinn - 26.05.1928, Blaðsíða 2
2
VERKAMAÐURINN
Fyrir þessa margendurteknu reynslu,
er það orðið fjöldanum eðlilegast,
að trúa enguin til neins. Á það lagið
er óspart gengið, af flærðarfullum
tnálpípum hins gamla skipulags.
Þegar einhver gengur fram fyrir
skjöldu í hóp fjöldans, með hug-
sjónir í brjósti og einlægan vilja á
og hæfiieika til að stjórna fylking
þeirra í lífsbaráttunni, þá ríður lífið
á, að gera þessa menn viðskTla við
fjöldann. Stundum tekst að vinna
þá yfir á band drotnendanna, með
því að láta þeim falla í skaut gull
og græna skóga. Það er ekki öllum
forystumönnum gefinn sá styrkleiki
ardans að geta sagt »Vík frá mér
Satan«, þegar við þeim blasa ver-
aldarinnar ríki og þeirra dýrð. Ekk-
ert hefir eins mikið háð verkalýðn-
um, í baráttu hans fyrir breyttu
skipulagi, eins og það, hve oft for-
ingjar bregðast, og það oft þegar
mest ríður á. En því oftar sem það
kemur fyrir, því auðveidara verður
fyrir auðvaldið að gera þá foringja
tortryggilega í augum fjöldans, sem
í-alvöru og einlægni beita sér fyrir
að leiða fjöldann fram til sigurs.
Við þessu er ekkert ráð annað ,en
það, að fjöldinn reyni að þroska
svo skilning sinn á félagsmálum, að
hann geti sjálfur séð hvað falskt er
eða traust í leiðsögninni. Það er
nauðsynlegt og gott að fylgja trú-
lega góðum foringja. En þa'ð er ekki
maðurinn, heldur málefnið, sem
fjöldinn á að fylgja. Þið megið ekki
fyigja í blindni neinum manni, þó
hann hafi leitt ykkur eitt skref fram
á leið. Hann getur hæglega leitt
ykkur afvega í næsta skrefi. En þið
megið heldur ekki snúa við honum
baki fyrir neinar aðrar sakir en þær,
að hann sé að bregðast þeirri stefnu,
sem þið eruð búnir að sjá að leiðir
til sigurs. Gleymið því ekki, að
andstæðingar ykkar eru ekki líkleg-
astir til að segja ykkur satt um það,
hvenær foringi er að bregðast ykk-
ur eða ekki. Þeir vara ykkur sjaldn-
ast við þeim foringjum, sem ykkur
eru í raun og veru hættulegir. Til
þess er þeim of Iítjð ant um sigur
ykkar. Þess vegna ber ykkur að vísu
að vera vakandi á verði gagnvart
foringjum ykkar. En það eruð þið
sjálfir, sem verðið að sjá hverjum
má treysta og hverjum ekki. Og,
þið megið undir engum kringum-
stæðum láta vantraust á foringjum
ykkar snúast upp í traust á and-
stæðingnum. Það er sá mesti óvina-
fagnaður, sem þið getið gert, að láta
þann dóm, sem einstöku leiðtogar
gcta verðskuldað, breyta afstöðu
ykkar til stefnunnar. Það er engri
stefnu að kenna, þó hún sé svikin.
í þessum efnum er ekkert ráð til
annað en það, að þoska ykkur sjálfa
svo, að þið getið, án sögusagna
annara greint svik frá trúmensku.
Þá er annað ráðið, sem auðvaldið
beitir með mestri lævísi gegn verka-
lýðnum, og það er að riðla fylking-
unum, með því að hæna að sér
'nokkurn- hluta verkalýðsins, taka
svo og svo marga verkamenn út úr,
bæta kjör þeirra og hlynna að þeim
á allan hátt. Með þessu ná þeir
nokkrum hluta verkalýðsins á sitt
band, og nota svo þann hlutann sér
til aðstoðar í baráttunni. í Ameríku
hefir þessi aðferð tekist svo, að
veruleg verklýðshreyfing á þar ntjög
örðugt uppdráttar, og er þó hvergi
neitt líkt því eins mikið djúp stað-
fest milli auðs og örbirgðar, eins og
einmitt þar í landi. En peningavald-
ið hefir ýmist með lægni eða harð-
fylgi komið því svo fyrir, að sá
hluti verkalýðsins, sem auðmagnið
hefir tekið upp á sína arma nær á-
valt tagli og högldum í .verkalýðs-
samtökunum, en fátækari hlutinn
fær ekki sín hagsmunamál tekin á
dagskrá. Þessu lík klofning vprk-
lýðsstéttarinnar er annað höfuðráð
drotnendanna, í vörn sinni gegn
framgangi hins nýja skipulags. Höf-
uðlausan her og tvískiftan er venju-
lega auðvelt að sigra. Til þess að
bjóða síðari hættunni byrginn, dug-
ir ekkert annað en sú ósérplægni,
seni setur hag heildarinnar upp yfir
hag einstaklingsins. Meðan sá hugs-
unarháttur fær fótfestu hjá alþýð-
unni, eins og hann ávalt fær hjá á-
hangendum auðvaldsins, að mark-
mið allrar baráttu sé það, að skapa
sjálfum sér persónulega betri lífs-
skilyrði, þá er leiðin opin, til að
sundra og tvístra verkalýðnum. En
nái sú lífsskoðun að festa rætur, að
persónuleg vellíðan sé lítils virði,
eða í raun og veru óhugsanleg,
meðan fjöldi meðbræðranna verður
að berjast vonlausri baráttu, þá
fyrst er fenginn sá grundvöllur, sem
félagsbygging framtíðarinnar verð-
ur á reist. Við vinnum aldrei sigur
fyrir stefnu verkalýðsins, jafnaðar-
stefnuna, meðan við ölum í brjósti
sömu draumana um veraldlega vel-
liðan, sem auðmennirnir lifa eftir
nú. Með þeim hugsunarhætti er að
vísu hugsanlegt, að við hver um sig,
getuni fyr eða seinna orðið ofan á í
'hagsmunabaráttunni. Það gæti meira
að segja komið fyrir, að algerð
endaskifti yrðu á, svo að þeir, Stm
nú sitja á tindunum soguðust niður
í djúpið, en hinir, sem í djúpunum
eiu, lyftust upp á við. En það er
enginn sigur fyrir jafnaðarstefnuna,
og vafasamt er hvort mannkynið
væii nokkru bættara fyrir þau skifti.
Sigur okkar stefnu hlýtur að
verða fólginn í því, að sá möguleikí
verði numinn burtu, að ein stétt geti
lifað á annarar sveita. Því marki
verður ekki náð, meðan hver ein-
staklingur einblínir á sinn stundar-
hag. Varanleg vellíðan , allra, er
markið, sem hver og einn verður
að stefna að. En til þess að sú verði
stefnan hjá öllum, þarf »umvirðing
allra verðmæta«, eins og einn af
snillingum veraldarinnar komst svo
fagurlega að orði. S.
-----o------
„Öll skepnan stynur“
datt mér í hug, þegar eg las grein
S. J. Hjaltalíns um síldareinkasöl-
una í ísl í gær. Greinin er lítið ann-
að en andvarpsstuna vængbrotinnar
íhaldssálar, sem »horfir kvíðandi til
sumarsins«.
Og kvíðaefnið er einkasalan, sem
hann, eins og fleiri, hafa orðið að
flýja til, út úr sárustu neyð, því þeir
treystu ekki fleytum sínum til »að