Verkamaðurinn - 01.07.1930, Side 1
VERBOMðSURlnH
Útgefandi: VerKlýössamband Noröurlands.
# # #-#-#--# # » »# •••••• ••• • ♦#»••• # # • • # »#-#•-##- # #
XIII árg. | Akureyri, Þriðjudaginn 1. Júlí 1930. ! 55. tbl.
77/ náhrafnanna.
Út af dauða Majakowskis.
Borgarablað Akureyrar, »íslend-
ingur< segir frá því í sama blaði
og Alþingishátiðarinnar er minst, að
lússneska skáldið Majakowski hafi
framið sjálfsmorð, sökum þess að
hann hafi ekki þolað þá andlegu
kúgun, sem beitt sé í Rússlandi.
Pað er ekki í fyrsta sinn, sem
þessi blöð burgeisa reyna að sví-
virða látna forvígismenn kommún-
ismans og hugsjón þeirri með á-
lygum á þá i gröfinni. Ásökun sú,
sem »ísl.< tyggur hér upp eftir er-
lendum lygablöðum auðvaldsins, er
svo ómakleg og fram úr hófi ill-
girnisleg, að það verður að hrekja
hana. Minning þess stórskálds, sem
hér á i hlut, krefst þess af sam-
herjum hans, að illgjörnum auðvalds-
þýjum sé ekki látið haldast uppi, að
ata hanablettum sem þeim, er »ísl.<
reynir að sletta.
Wladimir Majakowski var aðeins 36
ára að aldri, er hann tók sig af lífi
14. April síðastliðinn. En frá 16 ára
aldti hefir hann unnið í hreyfingu
Bolshevikka. Tók hann þá drjúgan
þátt i ólöglegu starfi þeirra, var lika
settur í fangelsi í eitt ár. Eftir að
hann kom úr fangelsinu, varð hann
einn aðalleiðlogi róttæku skáldanna,
einkum þó »futurista«. En bylting-
arþróttur hans brautst þó fyrst greini-
iega fram, þegar heimsstyrjöldin
hófst. Pá var hann, tvítugur, einn
af þeim fáu mentamönnum, sem
réðist á stríðið og spáði og óskaði
eftir byltingunni. í Mars 1917 var
hann á móti Kerenski-stjórninni og
fylgdi Bolshevikkum eindregið í
November-byltingunni. Síðan stend-
ur hann við hlið þeirra í blíðu óg
stríðu, skáldskapur hans gagnsýrist
gersamlega af hugsunarhætti verka-
lýðsins og hann kveður sjálfur kjark
i lið byltingarmanna með hinum
þróttmiklu og snjöllu kvæðum sín-
um, svo sem t. d. kvæðinu mikla
»150 mi!jónir«, sem er ágætt dæmi
um sköpunarmagn og listakraft þessa
manns.
Hvað veldur nú skyndilegum dauða
þessa stælta, ósveigjanlega byltinga-
frömuðar ?
Hann hefur sjálfur gefið svarið
í nokkrum vísulínum, sem hann
skrifaði rétt áður en hann svifti sig
lífinu og skyldi eftir sem hinstu
kveðju: >Ástarbáturinn Brotnaði á
tilverunni< er orðrétta þýðingin á
þeirri línu er svarið gefur. Skáldið
var nýstaðið upp úr erfiðum veik-
indum — og ástarsorg, sem hent
hefir hann persónulega og ekkert
átt skylt við opinbera starfsemi hans,
hefir orðið þess valdandi, að honum
fanst lífið óþolandi.
Og hver vill áfellast hann, —-
hver vill dæma hann hart, ef hann
skilur einhverja vitund ástríður og
viðkvæmni sannra skálda.
Kommúnistar harma hann mjög
— og helst hefðu þeir ástæðu til
að ásaka félaga sinn fyrir að svifta
flokkinn svo dýrmætu afli — en
þeir gera það ekki. »Látið ekkert
slúður myndast út af þessu! Hinn
dáni hafði óbeit á því<, skrifaði
hann f þessum sömu síðustu línum
sínum. Jafnframt bað hann »félaga
minn ríkisstjórnina* að sjá fyrir fjöl-
skyldu hans. Og blöð ráðstjórnar-
ríkisins hafa orðið við ósk hins
látna. F*au hafa ekki rótað upp i
einkalífi skáldsins til að finna skýr-
ingar á ástarsorg hans. Pau minnast
öll með hlýjum hug og full aðdá-
unar hans, sem helgaði verkalýðnum
allan þrótt sinn og var honum trúr
til dauðans.
En svo koma auðvalds|)löðin, sem
aldrei gátu nálgast þétta stórskáld
lifandi, sökum djúpsins, sem var á
milli boðbera og lofsöngvara fram-
tíðarinnar annarsvegar og úreltra
afturhaldsþýja hinsvegar, og ætla
að nota sér náinn til að svívirða
alt, sem hinu látna skáldi var kær-
ast.
Og þessi blöð- leyfa sér að minn-
ast á andlegt frelsi í auðvaldslönd-
unum! Löndum þar sem ríkis-
irú er fyrirskipuð og fangelsis-
vist liggur við, ef farið er
hörðum dómum um úreltar,
stirnaðar hugmyndir hennar.
Ríkjum, þar sem stórkostlegar
fjársektir og fangelsi liggja
við að segja í opinberum blöð-
um sannleikann um gerspilt,
gjaldþrota braskfyrirtœki auð-
valdsins (sbr. Alþýðublaðið um
Islandsbanka 1921!). Andlegt
frelsi i auðvaldslöndunum, þar
sem öll rit um kommúnisma,
allar munnlegar upplýsingar um
hann, öll starfsemi fyrir hann,
alt fylgi við hann, ef vitnast,
varðar jafnvel dauðahegningu,
undireins og kommúnistar eru
orðnir svo áhrifamiklir, að auð-
valdið er farið að hrœðast þá
— og slikt dstand rikir nú
þegar í allri Suður- og Aust-
urhluta Mið-Evrópu!
Nei! Málsvörum hins borgara-
lega þjóðfélags er best að minnast
sem minst á kjör og kúgun skálda