Verkamaðurinn - 22.02.1936, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
NÝJA-BÍÓ
Laugardags- og sunnudagskvöld kl- 9
Krossfararnir
Aðalhlutverkin leika af fram-
úrskarandi snild:
LORETTA YOUNG og
HENRY WILCOXON,
sem allir muna eftir er sáu
myndina »CLEOPATRA«. —
Ennfremur leika: Katharine de
Mille og Josep Schildkraut, en
auk þeirra aðstoðuðu um 6000
manns við töku myndarinnar.
Sunnudaginn kl. 5:
Alpýðusýning. Miðursett verð.
Svarta Venus. í SÍðasta SÍnn.
8 síunda vinnudagur . . . .
í Reykjavík og Hafnarfirði. Til
viðbótar skal þess getið, að 9.
febrúar s. 1„ var á íundi verka-
mannafél. »Dagsbrún« samþykt
með öllum atkvæðum að láta
eftirfarandi tillögu f$ra til allS-
herjar atkvæðagreiðslu í féiaginu. (fá
um hana atkvæði alira félags-
manna)
»Vilt þú stytta vinnudagmn
um eina klukkustund (niður í
8 stundir — »Verkam.«) með ó-
skertu dagkaupi — og heimila
stjórninni að fyrirskipa vinnu-
stöðvun (verkfall) til þess að
knýja það fram, ef nauðsyn kref-
ur. og stjórnin telur það tíma-
bært«.
Fundur þessi var íjölsóttur og
undirtektir einróma — að frá-
töldum Jóni Bald. og Co. — Má
telja vist að verkalýður Reykja-
víkur gangi, ásamt Hafnfirðing-
um, til hiklausrar baráttu fyrir
8 stunda vinnudeginum.
»Eining« og Verkamannafélag
Akureyrar hafa þegar tjáð vilja
sinn til almennrar baráttu fyrir
þessu máli. Og á síðasta fundi
Ástand — úrræði.
(Framh.).
Til Ítalíu voru á sama tíma
seldar aðeins 10 pÚS. smál. á móti
23. þús. smál. árið 1934. —
Þannig, að þrátt fyrir miklu
minni veiði síðast liðins árs,
höfðu þó óseldar fiskbirgðir i
landinu vaxið að mun.
En hvað þýðir alt þetta?
Það þýðir að framleiðslan er
takmörkuð við hina þverrandi
markaði. - Pannig féll verð-
mæti útflutningsins á árunum
1928—34 úr 80 miij. kr. niður í
tæpar 50 milj. kr. — Það þýðir
meiri eða minni stöðvun atvinnutækj-
anna — þannig að samkvæmt
opinberum skýrslum, sem þó
eru enganveginn tæmandi, er,
að meðaltali, þriðjungur als
verkalýðs ntvinnulðus ult árið.
Það þýðir minkandi tekjur sjó-
mannanna, sem ráðnir eru upp
á blut úr veiði - þannig að á
árunum 1929-32 (nýrri skýrslur
um það eru ekki fyrir hendi)
lækkaði heildarkaup þessara hlutar-
manna um 5 miii kr. á ári.
Það þýðir, að á árinu 1934 —
meðan innflutningshöftunum enn
ekki er beitt af fullri hörku
verður greiðsluhallinn við útlönd
— að meðtöldum vaxtagreiðsl-
um og öðru sliku — ca. 11 IDÍIj. kf.
Það þýðir, að skuldir þjóðar-
innar vaxa - að lánsfraustiö pverr,
þangað til að breska auðvaldið
á s. 1. ári segir stopp og bannar
hinu »sjálfstæða« íslenska rfki
að taka fleiri erlend lán, eða
veita ábyrgðir, án þess leyfis.
Það getur að skilja, að þessi
fjárhagslega þróun, á liðnum
kreppuárum, hefir sett, og setur,
svip sinn á hið pólitíska lif í
landinu — skerpir andstæðwnar
milli vinnustéttanna og auðvalds-
^Með þeirri takmörkun á fram-
leiðsluv og erlendum viðskiftum,
sem kreppan hefir valdið - og
eg hefi nefnt örfá dæmi um —
takmarkast lika umsetning, og
Verkamannafélags Akureyrar var
samþykt áskorun til Alþingis
um að lögbjóða þegar 8 stunda
vinnudag. Ennfremur áskorun til
Alþ.flokksins um að beita sér
fyrir því máli á Alþingi.
En hvað segir verkafólkið f
»Verklýðsfélagi Akureyrar*? Því
miður hefir enn ekkert heyrst
frá því, um þetta mál, hvorki
frá fundum félagsins, eða í mál-
gagni foringja þess.
En ættu ekki félögin að fara
að taka saman ráð sfn og undir-
búa sameíginlega baráttu verka-
lýðsins hér, fyrir framkvæmd 8
stunda vinnudagsins, þegar nýir
kauptaxtar ganga hér i gildi í
vor.
Vopnasalarnir grœða............
öld skulu notaðar til að strádrepa
miljónir á miljónir ofan.
Þessir »föðurlandsvinir«, sem
vafalaust eru í hópi þeirra, er
nú heimta svo stórfelda hervæð-
þar með, að nokkru, gróðamögu-
leikar auðfélaga og einstakra
burgeisa — nema að nýrra bragða
sé neitt.
En auðvaldið sleppir engum
fjármunum af fúsum vilja. Og
islenska auðvaldið ekki heldur.
Því harðara, sem það á kreppu-
árunum hefir orðið úti á heims-
markaðinum — því meir sem
það hefir orðið undir í samkepn-
inni við »stúra bröður* — auðmagn
stórveldanna — því ákveðnar
hefir það reynt að velta birðum
kreppunnar yfir á bak alþýð-
unnar í landinu — í mynd auk-
ins atvinnuleysis, mynd lækk-
aðra launa — einkum með
aðstoð hlutaskiftanna — mynd
hækkaðra tolla og óbeinna skatta
. — mynd vaxandi dýrtíðar o.s.frv.
En félagssamtök verkalýðsins,
og stéttarþroski, eru komin hér
á það stig, að hann ekki lætur
auðvaldið bjóða sér hvað sem
er, mótþróa- og mótspyrnulaust.
Saga Verkamannafél. Ak. sýnir,
að einmitt á þessum siðustu ár-
um — kreppuárunum — hafa