Verkamaðurinn - 30.03.1943, Qupperneq 3

VERKAMAÐURJNN
3
VERKAM AÐURIN N
Út&eíandi: Sósíalistafélag Akureyrar.
Ritstjóri: Jakob Áxnason,
Skipagötu 3. — Sími 466.
Blaðnetnd: Sverrir Askelsson,
Loftur Meldal,
Lárus Björnsson.
Blaðið kemur út hvem laugardag.
Lausasöluverð 30 aura eintakið.
Afgreiðsla í skrifstofu Sósíalistafélags
Akureyrar Verklýðshúsinu.
Prentverk Odds Björnssonar.
FURÐULEGBLAÐASKRIF
FPittur oo stoitareining.
Síðastliðna viku hafa fulltrúar
Alþýðusambands íslands, þeir Jón
Sigurðsson og Jón Rafnsson starfað
hér í bænum að því að sameina hin
sundurleitu stéttarsamtök verka-
mannanna. Allir þroskaðir verka-
menn og einlægir alþýðusinnar
rnunu fagna komumönnum þessum
og óska þess að starf þeirra beri
þann árangur, er til er ætlast.
Hinn skipulagði verkalýður, sem
hefir nú sameinast um gjörvalt
land, innan vébanda Alþýðusam-
bandsins mun einnig fylgjast af
miklum áhuga með því, sem er að
gerast hér í höfuðstað Norðurlands
í þessum málum. Er þetta mjög að
vonum, því að aldrei hefir eining
alþýðunnar um hagsmuna- og vel-
ferðamál sín, verið eins knýjandi
• nauðsynjamál og nú.
Allir félagslega þroskaðir verka-
menn, hverri skoðun sem þeir ann
ars
í Alþýðumanninum 16. þ. m.
birtist greinarkorn eftir Einn, sem
,neitaði“. Er hún að vísu þannig
skrifuð, að ég tel hana eigi svara
verða, en þó vil ég gera við hana
þessar athugasemdir:
Höfundurinn segir hiklaust, að
ég hafi barizt móti fjársöfnun til
Finna. Þetta er algerlega tilhæfu- ur og gauragangur var
laust. Ég hefi eldrei með einu orði áróðri hinna Þýzku nazlsta
mótmælt þeirri fjársöfnun.
Það er ennfremur alrangt hjá
höf., að fjársöfnunin til Finna hafi
verið nefnd Finnagaldur. Hver viti
borinn maður veit, að Finnagaldur-
inn svonefndi var allt annað. Þeg-
ar Finnlandsófriðurinn hófst, þustu
flestar opinberar stofnanir þessa
lands upp til handa og fóta og lýstu
opinberlega yfir afstöðu sinni með
öðrum strfðsaðilum en móti hinum.
Stjórnmálaflokkarnir tóku þar allir
sömu afstöðu, nema Sósíalista-
flokkurinn. Hann gaf út optnbera
yfirlýsingu um, að flokkurinn tæki
enga afstöðu, en hver maður gæti
komið sin.ni skoðun á framfæri
blöðum flokksins á eigin ábyrgð.
Alþingisntenn þjóðstjórnarflokk-
anna gáfu því út opinbera yfirlýs-
ingu þess efnis, að þeir teldu hlut-
leysi í þessum ófriði svo svívirðilegt
athæfi, að þeir skoðuðu það ósam-
boðið virðingu sinni að sitja á þingi
með þingmönnum sósíalista. Það
bar einnig við, að menn voru reknir
fylgja í stjórnmálum, munu félögum> sem þeir höfðu aldrei
sammála um, að bikar sundrungar
og pólitískra árekstra í hagsmuna
samtökum alþýðunnar hér í bæ, sé
löngu fyltur og tírni sé nú til þess
kominn að semja frið á þessúm vett
vangi.
Sameiningarvilja verkamann'a má
meðal annars marka af því, að um
120 beiðnir liggja nú fyrir um inn-
göngu í Verklýðsfélag Akureyrar.
Það stendur því vissulega ekki á
verkamönnunum. Þeir þrá ekkert
annað meir en fullkomna einingu
og frið í stéttarsamtökum sínum.
Meðlimir Verkamannafélags Ak
ureyrar hafa boðist til að leggja fé
lagið niður og afhenda Verklýðsfé-
lagi Akureyrar allar eignir þess —
gegn því eðlilega skilyrði að all-
ir verkamenn, sem samkvæmt lög-
um Alþýðusambandsins eiga óskor
aðan rétt til inngöngu í verkmanna
félag, fái inngöngu í \?erklýðsfélag
Akureyrar.
Hvað er það þá, sem gæti verið
því til fyrirstöðu, að fullkomin ein
ing verkamanna verði sköpuð í
stéttarsamtökum þeirra? Af hvaða
ástæðum hefir gengið svo treglega
að koma því til leiðar, að yfir 100
verkamenn fái inngöngu í Verk
lýðsfélag Akureyrar?
Á verkalýður Akureyrar máske
enn eftir að reka sig á þá staðreynd,
eins og verkalýðurinn víða út um
heim, að tveir eða þrír menn standi
í veginum fyrir einingu verkafólks-
ins hér?
Reynist svo, að til séu menn í
samtökum verkalýðsins hér, sem
óttast svo mjög að fult lýðræði og
skoðanafrelsi innan vébanda stéttar
samtakanna tefli persónulegum
hagsmunum þeirra sjálfra í tvísýnu,
'að'þeir af þeim ástæðum neyti allra
verið í, fyrir sömu sakir. Allar radd-
ir, sem reyndu að koma vitinu fyr-
menn, köfnuðu í hávaðanum
Þeir, sem ekki vildu taka undir
sönginn (ég tala nú ekki urn, ef þeir
höfðu samtið með Sovétríkjunum)
voru svívirtir á allan hugsanlegan
bragða til að hindra faglega ein-
ingu verkalýðsins, þvert ofan í vilja
verkafólksins sjálfs og samþykta Al-
þýðusambandsins, þá hlýtur verka-
fólkið hér eðlilega að fara að dæmi
stéttarsystkina sinna annarstaðar og
ryðja hindrun einingarinnar úr
vegi.
Það liggur í augum uppi, að lýð-
ræðisást slíkra manna, sem óttast
fólkið, á sér ekki djúpar rætur. Það
er eitthvað annað en hagsmunir
verkamannanna, sem þeir bera fyr-
ir brjósti. Þegar svo er komið,
hljóta leiðir verkamanna og þessara
drotnunargjörnu manna, er óttast
lýðræði innan stéttarsamtaka verka-
manna, að skilja, eða þeir verða að
beygja sig fyrir vilja verkamann
anna.
Hagsmunir verkamanna verða æ
tíð best trygðir á grundvelli full
kominnar einingar innan stéttar-
innar og lýðræðis. Skorti hvort
tveggja eru hagsmunir þeirra í
hættu. Þetta er verkamönnum á Ak-
ureyri fyllilega ljóst. Þess vegna
munU þeir líka ryðja tir vegi þeim
hindrunum, sem fram að þessu hafa
verið í vegi fyrir því að stéttarsam
tök þeirra yrðu sameinuð á grund
velli lýðræðis og jafnréttis eins og
nú hefir líka verið gert alstaðar ann
ars staðar á landinu, þar sem
sundrung ríkti áður í röðum verka-
lýðsins.
hátt, og það var reynt að nota þetta
mál til ofsókna gegn Sósíalista-
flokknum og til að styðja kröfuna
um að banna hann.
ÞAÐ VAR ÞETTA, SEM HEF-
IR VERIÐ NEFNT FINNA-
GALDUR. Er vert að gefa því
^aum, hve keimlíkur sá hávaði all-
öllum
fyrir
baráttunni gegn bolsévismanum,
enda er það nú viðurkennt af hugs-
andi mönnum hinna frjálsu þjóða,
að á bak við Finnland hafi þá, eins
og nú, staðið Hitlers-Þýskaland
sem var að undirbúa árásina á So-
vétríkin með því að koma upp ein-
hyerjum öflugustu víggirðingum í
heimi innan skotmáls frá Lenin-
grad, annari fjolmennustu borg og
aðalhöfn Sovétríkjanna, og með því
að haga áróðri sínum þannig, að
það liti svo út, sem Sovétríkin væru
að hjálpa Þýzkalandi. Var það gert
í þeim tilgangi að reyna að ginna
Breta út í styrjöld við Sovétríkin,
og munaði minnstu að það tækist.
En þá hefði Bretland orðið verk-
færi Hitlers til að ráða niðurlögum
alls frelsis á þessari jörð, og hlotið
að launum hið sama og afsláttar
hesturinn, þegar ekki er þörf fyrir
hann lengur, þ. e. þegar Sovétríkin
hefðu verið að velli lögð, hefði
Bretland hlotið sömu afdrifin.
Þetta hafa hinir vitrustu og
beztu menn Breta fyrir löngu séð og
játað og þar með, að minnstu hafi
munað, að þeir leiddu yfir sig og
allar frjálsar þjóðir hræðilega
ógæfu. Það mætti minna á það í
mig engu skipta. Þær hitta mig ekki
fremur en þá menn aðra, sem léð
hafa því málefni lið, og mér er ekki
vandara um en þeim. Tel ég það
þeiður fyrir mig að hljóta ámæli
slíkra manna sem greinarhöfundar.
Það vekur talsverða undrun, að
ritstjóri Alþýðumannsins, sem er
sjálfur einn af safnöndunum til
Rauða kross Sovétríkjanna, og hefir
hvað eftir annað minnst á það í
blaðinu, skuli taka grein þessa at-
hugasemdalaust, þar sem greininni
er stefnt gegn þeirri söfnun, sem
hann starfar að ásamt mörgum
fleiri.
Á. S.
þessu sambandi, að sú valdstétt, sem
íefir stjórnað Finnlandi síðan 1918
og leitt það út í tvær styrjaldir,
brauzt til valda með aðstoð inn
rásarhers undir stjórn þýzkra stór-
iðjuhölda og júnkara, einmitt
íinna sömu aðila og byggt liafa
upp þann flokk, sem liefir Hitlei
fyrir sinn guð. Þeir, sem ntest hrósa
sér af Finnaást sjálfra sín, skyldu
íhuga það vel, hvort það er öruggur
vottur um ást á finnsku þjóðinni,
sem er neydd til að fórna lífi sínu
fyrir yfirráð Þýzkalands, að styðja
málstað finnsku stjórnarinnar.
Mundu sannir vinir frönsku þjóð
arinnar styðja Vichy-stjórnina?
Myndu sannir vinir Norðmanna
styðja þá stjórn, sem þar var
myndúð með aðstoð þýzks innrás-
arhers? Geta sannir vinir þýzku
þjóðarinnar stutt Hitlersstjórnina?
Nei. Þetta, sem sósíalistarnir voru
svívirtir fyrir að koma auga á,
þegar Finnagaldurinn var á ferð
inni hafa nú ílestir séð og viðurkent
nema málpípur nazistanna og
nokkrir einfeldningar, sem trúa á-
róðri þeirra.
Þessi umrædda grein í Alþýðu
manninum er þannig úr garði gerð,
að hún villir ekki á sér heimildir.
Lesendur Alþýðumannsins geta
reynt að finna þar, þótt ekki sé
nema smáatriði, er sé í ósamræmi
við útvarpsáróðurinn frá Berlín.
En það mun reynast erfitt.
Slettur greinarhöfundar til mín
út af því, að ég mæli með söfnun
inni til styrktar þeim, sem særzt
hafa á Austur-vígstöðvunum, læt ég
„Heilbrigt líf“
Rauði Kross íslands hefir um
þriggja ára skeið unnið þjóðþrifa-
starf með útgáfu þessa tímarits. í
það hafa ritað margir af okkar fær-
ustu mönnum í læknavísindum. 1.
2. hefti B. árgangs er nýlega kom-
ið út, og er það 9 arka bók, vönduð
að öllum frágangi og flytur margar
prýðilegar og athyglisverðar rit-
gerðir. M. a. má nefna grein próf.*
G. Thoroddsen: Mataræði bams-
hafandi kvenna, Sigurður Sigurðs-
son: Berklavarnir líkamans, próf.
Dungal: Virus, dr. G. Claessen:
Rafsjá, dr. Júlíus Sigurjónsson:
Gullormar og fleskormar, ennfrem-
ur ritstjóraspjall, Rauða Kross-
fréttir, grein um sykurneyslu o. m.
fl. Það væri 'illa farið, ef almenning-
ur veitir ekki þessu riti áheyrn.
Heilbrigt líf fyllir að vísu ekki
dálka sína með smásögum og skrýtl-
um, eins og ýms önnur tímarit, sem
nú flæða yfir landið, heldur velur
sér það hlutskifti eitt, að fræða
þjóðina um heilsuvernd, um það
á hvern hátt menn geti, á ýmsan
hátt, gætt hreysti líkama og sálar
með þar að lútandi heilbrigðu lífi.
Heimili o£ skóli, 1. hefti 1943, er ný-
lega komið út. Efni þessa heftis er m. a.:
Snorri Sigfússon: Skyggnst um við ára-
mót. Skúli Magnússon: Um leikþörf
bama. Björn Daníelsson: Nokkur orð imi
einkunnagjöf í bamaskólum. Hannes J.
Magnússon: Nokkrir þættir um uppeldi
og aga.
Arsrit Ræktunarfélags Norðurlands
1941—1942 hefir nýlega borist blaðinu.
Af efni þess má nefna: Skýrsla um starf-
semi Ræktunarfélags Norðurlands árin
1941—1942, eftir Ólaf Jónsson. Skýrsla
um tilraunir með úrval úr rauðum ísl.
kartöflum, eftjr Ólaf Jónsson. Ármann
Dalmannsson ritar grein um jarðbrýr og
aðra um hesjur.
BaHookar
svetnpokar
Kerrupokar
TfisKur
Klflfiardflhur
Söigieraugu
Hettustakkar
Teppt, stopput
Pöntunarfélagið.