Verkamaðurinn - 10.04.1943, Blaðsíða 3

VERKAMAÐURINN
3
VERKAM AÐU RIN N
Útgefandi: Sósíalistafélag Akureyrar.
Ritstjórí: Jakob Árnason,
Skipagötu 3. — Sími .466.
Blaðnefnd: Sverrir Áskelsson,
Loftur Meldal,
Lárus Bjömsson.
Blaðið kemur út hvem laugardag.
Lausasöluverð 30 aura eintakið.
Afgreiðsla í skrifstofu Sósíalistafélags
Akureyrar Verklýðshúsinu.
Prentverk Odds Björnssonar.
Verkamannafél. Akureyrarkaupstaðar
Grlæsilegup
sigup
Atburðir síðustu daga í verk-
lýðshreyfingunni á Akureyri hafa
þurkað út síðasta hreiður sundr-
ungarinnar innan alþýðusamtak-
anna á íslandi. #
Með stofnun Verkamannafélags
Akureyrarkaupstaðar er lagður
grundvöllurinn að stórfeldri efl
ingu faglegu samtakanna á Akur-
eyri. Jafnframt því sem leggja
verður á það mikla áherslu að
fjölga meðlimum Verkamannafé-
lagsins, ber einnig að vinda bráðan
bug að því að tengja öll faglegu
félögin í bænum traustari og nán-
ari böndum, og auka á alla lund
samstarf þeirra og samvinnu í öll
um þeim málum, er varða alþýðu-
samtökin.
Hin mikla þátttaka í stofnun
verkamannafélagsins sýnir greini-
lega að verkamenn eru staðráðnir
í því að ganga milli bols og höfuðs
á sundrungunni í röðum verka-
lýðsins á Akureyri. Þeir sýna ein
ingarvilja sinn og óbifanlegan
ásetning um að sameiningin verði
fullkomin, með því að segja sig
hópum saman úr því félagi, sem
einu sinni bar nafnið Verkalýðsfé-
lag Akureyrar, en er nú að leysast
upp þessa dagana.
Stofnun nýja félagsins er ósegj-
anlegt gleðiefni öllum þeim, er
unna hinni vinnandi stétt. Stofn-
un þess er glæsilegur sigur fyrir
lýðræðið. Hún er glæsilegur árang
úr af margra ára baráttu sósíalista
fyrir algjörri einingu alþýðunnar í
faglegu samtökunum. Hún er stórt
skref í þá átt að sameina krafta
hennar einnig á stjórnmálasviðinu
í þeirri hörðu baráttu, sem fram-
undan er. Um leið og hún ber vott
um aukinn þroska verklýðsstétt-
arinnar skapar hún skilyrði fyrir
enn meiri þroska og menningu
verklýðsstéttarinnar.
Aukin mentun alþýðunnar, er
það vopn sem mun duga henni
hvað best í baráttunni fyrir vemd-
un réttinda alþýðunnar og í sókn-
inni, sem hún verður óhjákvæmi-
lega að heyja gegn afturhaldinu.
Verklýðssamtökin í landinu hafa
fram að þessu lagt altof litla
áherslu á hverskonar fræðslustarf-
semi innan verkalýðsfélaganna og
á vegum þeirra. Þetta þarf að
gjörbreytast. Með algerðri ein
ingu verkalýðsins innan Alþýðu
sambands íslands eru nú sköpuð
hagstæð skilyrði til stórfeldra
framfara á þessu sviði.
Hið nýstofnaða Verkamannafé-
lag Akureyrarkaupstaðar mun
(Framh. af 1. síðu).
3. Eftir að inn hafa verið teknir
Verkalýðsfélag Akureyrar á næsta
fundi þess, þeir innsækjendur, sem
að framan greinir, skal stjóm
Verkamannafélags Akureyrar gefa
skriflega yfirlýsingu um, samkv.
i ramlögðu umboði að Verkamanna-
iélag Akureyrar sé lagt niður og
eignir þess, sjóðir og húseign, skuli
^anga til Verkalýðsfélags Akureyr-
ar. Þá skulu afhentir sjóðir Verka-
mannafélags Akureyrar og gangi
reir til hliðstæðra sjóða Verkalýðs-
lælags Akureyrar.
4. Þrír menn úr Verkalýðsfélagi
Akureyrar verði með samkomulagi
milli aðilja tilnefndir í húsnefnd
Verkalýðshússins. Hafi þeir með
höndum, ásamt húsnefndarfulltrú-
um Verkakvennafélagsins „Eining“
rekstur hússins, þar til þessi tvö fé-
lög hafa komið sér saman um að
gera aðrar ráðstafanir í því efni.
Jafnframt skal þessi húsnefnd gegna
hlutverki venjulegrar skilanefndar.
Þegar miðstjórn Alþýðusam-
bands íslands hefir staðfest lög
Verkalýðsfélags Akureyrar með
áorðnum breytingum á fylgiskj. no.
og staðfest samkomulagið milli
Verkalýðsfélags Akureyrar og
Verkakvennafélagsins „Eining“ á
fylgiskj. nr„ þá á Verklýðsfélag
Akureyrar rétt til afsals sem með-
eigandi verkakvennafélagsins „Ein-
ing“ í efri hæð hússins Strandgötu
7, Akureyri, með þeim réttindum,
sem því fylgja, enda taki það að sér
veðskuldir og aðrar skuldbinding
ar vegna hússins, eftir þeim hlut-
föllum, sem áður giltu milli verka-
kvennafélagsins „Einingar" og
Verkamannafélags Akureyrar.
Þeir menn, sem skipuðu síðast
stjórn Verkamannafélags Akureyr-
ar og húsnefnd af þess hálfu, skulu
koma fram gagnvart skilanefnd
sem aðilji í stað Verkamannafélags
Akureyrar og fara með umboð fyrir
hönd meðlima þess, ef málrís út af
samningi þessum.
Með þessum samningi er ætlast
til að bundinn sé endi á undan-
gengnar þrætur innan verkalýðs-
hreyfingarinnar á Akureyri út af at-
riðum þeim, sem hér hefir verið
sætst á.
Akureyri 1943.
SAMNINGUR
milli Verkakvennafélagsins „Ein-
ing, Akureyri, og Verkalýðsfélags
Akureyrar.
Við undirritaðar stjórnir Verka-
lýðsfélags Akureyrar og verka-
kvennafélagsins „Eining“, Akur-
eyri, gerum með okkur svofelt sam-
komulag:
Verkakvennafélagið „Eining“
verði hið lögformlega sambandsfé-
lag verkakvenna á Akureyri og hafi
með að gera samninga um kaup og
kjör verkakvenna á Akureyri. í
Verkalýðsfélag Akureyrar hafa kon-
ur ekki inntökurétt, en þó er þeim
konum, sem eru löglegir meðlimir
félagsins' þegar samkomulag þetta
er gert, heimilt að vera þar áfram,
ef þær óska þess, enda fylgi þær
töxtum, samningum og samþyktum
,,Einingar“, að því er snertir kaup
og kjör, og hafi þær þá jafnan rétt
til vinnu og meðlimir „Einingar1
Saonkomulag þetta er til staðfest-
ingar tillögum miðstjórnar Alþýðu-
sambands íslands í þessu efni.
Akureyri 1943.
Með þessum tillögum sendu full-
trúar Alþýðusambandsins eftirfar-
andi bréf til stjórnar Verkalýðsfé-
lagsins:
vissulega kappkosta að taka sinn
þátt í starfsemi alþýðusamtakanna
bæði á sviði hagsmunamálanna og
fræðslumálanna.
Hinn glæsilegi sigur, sem verka-
menn hafa unnið undanfarna daga
í baráttunni gegn sundrungunni
og einræðinu mun aðeins upphaf
ið að frekari sigrum þeirra fyrir
bættum kjörum og aukinni menn
ingu alþýðunnar, en hvorttveggja
eru homsteinar lýðræðisins.
Pt. Akureyri 2. apríl 1943.
Félagew!
Við undirritaðir fulltrúar Alþýðusam-
bands íslands,' sendum ykkur hjálagðar
tillögur okkar viðvíkjandi sameiningu
verkamanna hér á Akureyri í eitt verka-
lýðsfélag.
Vitanlegt er, að þar sem raunverulega
er um sameiningu tveggja félaga að
ræða, eignayfirfærslu og að annað félag-
ið sé lagt niður, þá þarf að gera um það
lögformlegan samning, og svo einnig um
einstök framkvæmdaratriði sameiningar-
innar, svo sem: lagabreytingar, inntöku
nýrra félaga, skilgreiningu félagslegra
réttinda milli félags ykkar og Verka
kvennafélagsins „Eining" o. s. frv.
Ætlun okkar' er sú, að samkomulag
það, sem gert verður, sé í þrennu lagi,
eins og meðfylgjandi skjöl bera með sér,
en þó á þann hátt, að aðalsamningurinn
telst ekki uppfylltur, fyrr en samkomu
lag hefir verið undirritað af hálfu ykkar
og „Einingar" um skilgreiningu félags-
legra réttinda, hjálagðar lagabreytingar
verið samþyktar og staðfestar og afsal
eigna verið gefið.
Við viljum taka það fram, að við telj
um tvímælalaust, að fyrir verkalýðssam
tökin, ekki aðeins hér á Akureyri heldur
og í heild, er besta lausnin á þessum mál-
um sú, að fult samkomulag geti náðst, en
tími sá, er við getum dvalið hér vegna
þessara mála, er takmarkaður, og þetta
því okkar síðustu tillögur um sameiningu
á þessum grundvelli.
Viljum við því eindregið mælast til,
að á þeim fundi er Jón Sigurðsson bað
um í morgun að haldinn yrði í kvöld,
verði teknar til umræðu þessar tillögur
okkar og atkvæðagreiðsla fari fram hvort
velja skuli eða hafna.
Þá viljum við og alvarlega beina þeirri
áskorun til ykkar, að halda fund í félag-
inu ekki síðar en n. k. sunnudag til þess,
ef trúnaðarráð félagsins felst á tillögur
okkar, sem við vonum að það geri, að
þar verði samkomulagið staðfest, inn-
tökubeiðnir afgreiddar, lagabreytingum
lýst, og annað það fyrir tekið, sem nánar
er tilgreint í samningsuppkastinu.
Hinsvegar, ef trúnaðarráðið felst ekki
á tillögur okkar, viljum við samt sem áð-
ur óska eftir að fundurinn verði haldinn
á hinum tiltekna tíma, til þess þá, að fé-
lagsfólkið fái sjálft að velja eða hafna
sameiningu á grundvelli meðfylgjandi til-
lagna, enda mundum við að sjálfsögðu
mæta á þeim fundi með málfrelsi og til-
lögurétti eins og við höfum heimild til
samkvæmt lögum Alþýðusambands ís-
lands.
Ef ekkert samkomulag fæst á þeim
grundvelli er við undanfarið aðallega
höfum rætt málin á, viljum við enn á
ný bjóða ykkur, t umboði Alþýðusam-
bandsins og hinna tveggja félaganna, að
sameina félögin á grundvelli þess sem
hér segir:
Verkalýðsfélag Akureyrar, Verka-
mannafélag Akureyrar og verkakvenna-
félagið „Eining“ verði sameinuð í eitt
nýtt félag, sem yfirtaki eignir allra hinna
sameinuðu félaga, enda sé það opið öll-
um verkalýð í samræmi við lög Alþýðu-
sambands Islands og annara löglegra
sambandsfélaga, er bera heitið verka-
lýðsfélag“.
Við óskum eftir, að þessi tillaga verði
einnig rædd og afgreidd með atkvæða-
greiðslu í trúnaðarráði, ef hin fyrri nær
ekki samþykki.
Skriflegt svar við þessu erindi okkar
óskum við að fá, ekki seinna en kl. IOV2
11 árd. á morgun.
Með félagskveðju.
Jón SigurSsson.
Jón Rafnsson.
Til
stjómar Verkalýðsfélags Akureyrar.
Formaður Verkalýðsfélagsins,
Erlingur Friðjónsson varð ekki við
þeirri ósk, að halda trúnaðarráðs-
fund að kvöldi 2. apríl, eins og full-
trúar Alþýðusambandsins höfðu
eindregið farið fram á í bréfinu og
einnig í persónulegu viðtali, og
ekkert svar hafði borist fyrir kl. 11
árdegis 3. apríl. Auk þessa hafði
meiri hluti stjórnar Verkalýðsfé-
lagsins algjörlega hundsað skriflega
áskorun 33 félagsmanna um að
halda félagsfund um málið fimtu-
daginn 1. apríl, og þverbrotið með
því lög félagsins.
Þegar málum var nú svona kom-
ið hélt miðstjórn Alþýðusambands-
ins fund og samþykti einróma, að
senda stjórn Verkalýðsfélags Akur-
eyrar svohljóðandi úrslitakosti, síð-
degis 3. apríl:
ÚRSLITAKOSTIR ALÞÝÐU-
SAMBANDSINS.
Stjórn Verkalýðsfélags Akureyrar
c/o Erlingur Friðjónsson Akureyri.
Tilkynnum yður hafi ekki náðst
samkomulag um sameiningu Verk-
lýðsfélags Akureyrar og Verka-
mannafélags Akureyrar fyrir klukk-
an 24 í dag 3. apríl er Verklýðsfé-
lagi Akureyrar hér með vikið úr
Alþýðusambandi íslands og um-
boðsmönnum Alþýðusambandsins,
Jóni Sigurðssyni og Jóni Rafnssyni
fyrirskipað að stofna nýtt sam-
bandsfélag verkamanna á Akureyri
nú þegar. Afrit af skeyti þessu sent
umboðsmönnum Alþýðusambands-
ins.
I
F. h. miðstjómar Alþýðusambands
Islands.
Guðgeir Jónsson, forseti.
Bjöm Bjamason, ritari.
Undirskrift staðfestir
Lára Einarsdóttir, símastúlka.
Þegar formaður Verkalýðsfélags-
ins fékk þetta skeyti kallaði hann
saman T rúnaðarmannaráðsfund
kl. 8.30 að kvöldi sama dags. Eftir
langar umræður og harðar börðu
Erlingur og Halldór það í gegn, að
meirihluti Trúnaðarmannaráðsins
samþykti að senda fulltrúum Al-