Verkamaðurinn


Verkamaðurinn - 16.10.1943, Qupperneq 2

Verkamaðurinn - 16.10.1943, Qupperneq 2
2 VERKAMAÐURINN Skipulagt undanhald eða ósigur og flótti? Eftir J. Wassilier ofursta. 0 Flugeldum er skotið í Moskva — þeir falla til jarðar eins og lauf á haustin. — Höfuðborg Sovétlýðveld- anna fagnar nýjum sigrum. Tveir mánuðir eru síðan, að rauði herinn hóf sókn norður af Orel. Þessa tvo mánuði hefir hann ávalt átt frumkvæðið og neytt þýska herinn til undanhalds. Er það ef til vill rétt, sem áróð- ursvél nasistanna heldur fram, að þýski herinn hörfi á allri víglín- unni samkv. áætlun, til þess að geta sent meira lið til vígstöðvanna á Ítalíu og Balkan og byggja stór- felldar varnarlínur lengra að baki hernum? Þessi áróður hefir fallið í góðan jarðveg hjá ýmsum mönnum, bæði í Þýskalandi og utan. En staðreynd- irnar tala öðru máli. Á Sovétvígstöðvunum eru 212 þýsk herfylki (divisions). Þessi her allur á ýmist í orustu í fremstu víg- línu, hefir stundarviðdvöl í næstu birgðastöðvum að baki víglínunnar eða á í bardögum við skæruliða á næstu grösum. Þjóðverjar hafa ekk- ert herfylki flutt burtu frá vígstöðv- unum. Sókn Rauða hersins er á 600 mílna víglínu. Sóknin er athyglis- verðust fyrir kraft og jafnan hraða og það er augljóst, að aðstæður þýsku herstjórnarinnar eru þannig, að hún getur ekki séð af hinni smæstu hereiningu. Þvert á móti. Hverja þá hereind, sem Hitler getur ann- ars staðar án verið, sendir hann til austurvígstöðvanna og á víð og dreif um allar vígstöðvarnar eru ó- vinasveitir, sem hóað hefir verið saman í flýti úr ýmiskonar varaliði. Sextíu og eitt herfylki frá lepp- ríkjum Hitlers áttu í orustuny við rauða herinn í byrjun s. 1. vetrar. Síðan hefir jæim fækkað í 25—30, ekki þó vegna þess að þau hafi ver- ið kölluð til annarra staða. Af tiu ítölskum herfylkjum, sem oft voru endurnýjuð um haustið og vetur- inn, var ekkert eftir núna í haust. Þegar áttundi ítalski herinn fór heim til Rómaborgar, var ekki annað eftir r f honum en Garibaldi hershöfðingi, foringjaráð hans og 2—3 þúsund ærðir hermenn. Eftir vietrarbardag nna var rúmenski her- inn búinn. 1. janúag s. 1. hafði 16 heríylkjum I.ans verið gereytt við Stalingrad og mörg voru umkringd síðar. I sókn’ mi suður af Voronesh í janúar s. 1. umkringdi rauði her- inn allan 2. ;ngverska herinn. Eft- ir ósigrana s. 1. vetur, sendu sum af leppríkjunui.i — þar á meðal Finn- ar — nýtt íið í il vígstöðvanna. Þetta er vitað með.J annars af því, að 3. rúmenska alpaskyttuherfylkið var meðal óvinr. veitanna, sém biðu ó- sigur við Novorossisk. Athugum nú lítilsháttar hið „skipulagða“ undanhald þýska hers- ins að stóránum Desna og Dnjeper. Þegar framkvæmt er skipulagt undanhald til nýrrar varnarlínu, er það fyrst og fremst gert til að spara mannafla. Þeta er grundvallarregla í hernaði. En orusturnar á Sovét- vígstöðvunum eru alt annars eðlis. Hversu stórkostlegar þær eru og hið mikla mannfall Þjóðverja sann- ar það best. Á tveim mánuðum — frá 5. júlí til 5. sepfcember — féllu 420000 þýskir hermenn og 38000 voru teknir til fanga. Ef þeim særðu er bætt við er manntjónið alls ekki minna en hálf önnur miljón. Yfir sama tíma missa þeir 5729 flugvél- ar, 9541 skriðdreka og 7210 fa.ll- byssur. Þrátt fyrir innrásina á Sikiley og Ítalíu — „þriðju vígstöðvarnar" eins og Churchill kallar þær— og hinarj stórkostlegu loftárásir á Þýskaland, hafa Þjóðverjar ekki minkað her sinn á austurvígstöðvunum, heldur aukið hann. í ágúst 1941 voru 137 þýsk her- fylki (divisians) á þessum vígstöðv- um. Laufin féllu árið 1942 og eng- in innrás var gerð á meginland Ev- rópu og Þjóðverjar fjölguðu her- fylkjum sínum í austri upp í 179. Síðastliðið sumar voru enn engar vígstöðvar myndaðar í Vestur-Ev- rópu og Þjóðverjar kölluðu ekki eitt einasta herfylki frá Rússlandi, heldur fluttu þangað mörg ný úr vestri. í maí s. 1. sendu þeir þangað 328. fótgcingu 1 iðsfylkið frá Mar- seille, í ágúst s. 1. 113. fótgönguliðs- fylkið frá Brest og 455. fótgöngu- liðsfylkið frá Nancy. í september Hitt og þetta „Þér óskapist yfir því að vér vilj- um afnema eignarréttinil. En í yð- ar þjóðfélagi geta níu tíundu hlut- ar mannanna ekkert eignast. Og hinir hafa eignarrétt aðeins þess vegna, að fjöldinn hefir hann ekki. Þér ásakið oss þannig fyrir að vilja^ afnema eignarrétt, sem er því óhjá- kvæmilega skilyrði bundinn, að yf- irgnæfandi meirihluti þjóðfélagsins eigi ekki neitt. í raun og veru ásakið þér oss að- eins fyrir það, að vér viljum afnema yðar eignarrétt. En það ætlum .vér nú satnt að gera“. „Kommúnisminn sviptir engan réttinum til að eignast þjóðfélagsaf- urðir, en hann tekur af honum valdið, til að nota það til undirok unar verkalýðsins“. „Hver er grundvöllur borgara- legu fjölskyldunnar? Auðmagnið, atvinnurekstur einstaklingsins. I sinni fullkomnu mynd er borgara- lega fjöiskyldulífið aðeins til fyrir borgarastéttina. Öreiginn verður að afsala sér ánægju fjölskyldulífsins, og vívaxandi hluti kvenþjóðarinn- ar verður að selja sig hverjum, sem hafa vill, til þess að geta lifað". Leyfar fjögurra þýskra herfylkja voru umkringdar og upprættar suð- ur af Bakhmats. 2500 þýskir her- menn féllu og voru teknir til fanga við Volnovakha og 300 við Neshin. Við Novorossisk var gereytt þrem- ur þýskum herfylkjum og einu rúmensku og sex þýskum við Bri- ansk. Við Barenkovo skildu Þjóð- verjar eftir 600 'járnbrautarvagna hlaðna vistum og skotfærum og rauði herinn hefir tekið mikið her- fang á öðrum stöðum. Rauði herinn á ekki í orustum við baksveitir hörfandi hers, heldur við aðalherinn og þýski herinn hörfar ekki skipulega — hann er rekinn á flótta af rauða hernum. (Sowiet War News). s.l. voru mörg herfylki á leiðinni til austurvígstöðvanna og þar á meðal a. m. k. tvö skriðdrekafylki. Um miðjan september voru 212 þýsk herfylki á austurvígstöðvunum eða meir en tveir þriðju hlutar alls þýska hersins. (Samkv. Soviet War News). „Alt glamur borgarastéttarinnar um fjölskyldu, uppeldi og trygða- bönd milli foreldra og barna verð- ur því andstyggilegra, sem stórat- vinnureksturinn nálgast það meir að slíta fjölskyldubönd verka- mannsins og gera börn hans að verslunarvöru og einföldum verk- færum fyrir auðvaldið. En þér kommúnistar viljið koma á sameign á kvenfólkinu æpir öll borgarastéttin einum rómi. Því er nú svo farið, að í augum borgarans er konan hans ekkert annað en framleiðslutæki. Þegar hann heyrir, að framleiðslugögnin eigi að verða sameign, getur hann auðvitað ekki skilið annað en að konurnar eigi að verða það líka. Hitt sér hann ekki, að það er ein- mitt kommúnisminn, sein gerir enda á þeirri óhæfu, að farið sé með konuna, eins og framleiðslu- tæki. Annars er það hlægilegt, að heyra borgarann tala um það með hel^ri vandlætingu, að kommúnistar vilji gera konuna að sameign. Það geta kommúnistar ekki gert, því að slík sameign hefir lengst af verið til. Því að auðmanninum nægir ekki að hafa konur og dætur verka- mannanna á valdi sínu — svo að ekki sé minnst á opinberu kvenna- söluna — heldur er það aðalánægja hans að tæla konur stéttarbræðra sinna. Hjónaband auðmannanna er í raun og veru sameign þeirra á kon- unum. Það mesta, sem þeir gætu borið kommúnistum á brýn í þessu efni, væri, að þeir ætluðu sér að fletta hræsnisblæjunni ofan af þessu líferni og gera það opinbert og viðurkent. Annars er það auð- skilið, að sameign sú á konum, sem nú viðgengst bæði leynt og Ijóst, (Framhald á 3. síðu). Nær og fjær. I síðasta „Alþýðum.“, sem er allur helgaður Quislingum Alþýðuflokksins, tilkynnir Halldór Friðjónsson, að fram- vegis verði hlutverk blaðsins, að fletta ofan af spillingu þeirri, er riki nú innan flokksins. Þar með hefir „klíka“ . þeirra bræðra hér, sagt sínum eigin flokki stríð á hendur. Ástæðurnar eru þær, að best verður séð, að Jón Sigurðsson, starfs- maður Alþýðusambandsins, vann að því, ásamt Jóni Rafnssyni, að stofnað yrði hér verkamannafélag, sem gæti heitið því nafni — en aflögð væri „klika“ Friðjónssona, sem alltof lengi var bú- in að vera dragbýtur á samtökum verka- manna hér í bænum. Hin ástæðan er sú, að E. F. telur sig ekki hafa nægilega greiðan gang að Alþýðublaðinu, til að þjóna rógsiðju sinni gagnvart flokks- bræðrum sínum og verkamönnum hér al- ment. Er nú vonandi að Alþýðuflokks- leiðtogunum fyrir sunnan fari að verða fullljóst, hvers þeir mega vænta af „bræðrunum" hér nyrðra — og skilji betur ástæðuna fyrir því, að verkafólkið á Akureyri ber mjög takmarkaða ást til Erlings Friðjónssonar. Æskulýðsuppfræðarirtnar, skóla- stjórinn og ritstjórinn, sem rakar saman fokdreifum „Dags“ þreytist ekki á, að vanda um við „Verkamanninn“ yfir klúru orðbragði og „níði um pólitíska andstæðinga". — Það er ekki nema eðlilegt og sjálfsagt, að maður, sem gegn- ir ofangreindum störfum, telji sér skylt að láta ljós sitt skína og berjast á móti hverskonar spillingu og sóðaskap. En hitt er jafn víst, að árangurinn af slíku starfi verður minni og vafasamari þegar lærimeistarinn sér sér ekki fært að berjast betri vopnum í þeim bardaga, en að nota rithátt, sem yfirstígur flest það versta, sem á prent hefir komið, í rudda- skap og illyrðum. Það er ekki' hægt að gera minni kröfur en þær, til þeirra manna, sem telja sig þess umkómna að siða aðra og leita eftir veikum blettum á þelm, að þeir hafi það mikla stjórn á sínu stóra skapi, að orðbragð þeirra sé ekki fyrir neðan þær lágmarkskrofur, sem gerðar eru til óvandaðra götuungl- inga. Ef þeir hinsvegar fullnægja hvergi nærri þeim samanburði — verða þeir að láta sér vel líka þótt ekki sé hlustað með djúpri lotningu á vaðal þeirra, hvort sem er í kennarastóli eða opinberum blöð- um. í síðasta „Degi“ ræðst ristjórinn á „Verkam.“ og Helga Hjörvar í senn — það hafa þó verið talin óskyld fyrirtæki hingað til. — Og hvorttveggja er: sak- irnar litlar og óhönduglega haldið á mál- unum, svo að eftir lestur greinarinnar, er lesandinn jafnnær um málefnið, en hefir aðeins hnotið um mörg og mergj- uð fúkyrði, sem setja sitt „andlit“ yfir alt hitt. Orð eins og „lygarar“, „geltitík- ur“, „rógberar“ og „heimskingjar“, hafa ekki hingað til þótt skarta vel á vörum neinna, þótt Iðnskólastjóranum verði ekki flökurt af slíkum munnsöfnuði, jafnvel þegar hann lætst vera að berjast fyrir fegrun máls og stíls og talar inn- fjálgum orðum um ósmekklegan rithátt annara. • Sagan hefi raldrei heiðrað þá menn, sem rifu hár sitt og klæði, þegar þeim mislíkaði mikið. Það hefir þótt bera vott (Framhald á 3. síðu). Laufin falla á haustin Ennþá engar Vestur—Evrópu vígstöðvar.

x

Verkamaðurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Verkamaðurinn
https://timarit.is/publication/215

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.