Verkamaðurinn - 18.11.1944, Blaðsíða 2

2
VUtXAMAOURXNM
Stjórnarfrumvarp um skipun ráðs til að gera fimm ára á-
ætlun um nýsköpun íslenzks þjóðsrbúskapar
Ríkisstjórnin hefir lagt fyrir Alþingi frumvarp til laga um nýbygging-
arráð, og er það birt hér í heild, ásamt greinargerð.
»1- gr-
Af inneignum Landsbanka íslands erlendis skal jafngildi að minnsta
kosti 300 miljóna £sl. króna lagt á sérstakan reikning og skal eingöngu
verja fjárhæð þeirri til kaupa á íramleiðslutækjum og til annarar ný-
sköpunar þjóðarinnar, samkvæmt nánari ákvörðun nýbyggingarráðs.
2. gr.
Ríkisstjórnin skipar fjögurra manna nefnd, er nefnist nýbyggingarráð.
Hlutverk jress er að búa til heildaráætlun, fyrst um sinn miðaða við
næstu fimm ár, um nýsköpun íslensks þjóðarbúskapar. Skal j>ar áætlað,
hver atvinnutæki, samgöngutæki, byggingar og annað þurfi til sjávar og
sveita, til j>ess að allir fslendingar geti haft vinnu við sem arðbærastan
atvinnurekstur svo og hvernig best verði fyrir komið innflutningi fáan-
legra tækja og efnis á næstu árum með J>að fyrir augum að hagnýta sem
best vinnuafl þjóðarinnar og auðlindir landsins.
Þá skal nýbyggingarráð gera áætlanir um, hvar tækin skuli staðsett og
tillögur um byggingar og aðrar framkvæmdir í því sambandi.
Nýbyggingarráð hlutast til um að slík tæki verði keypt utanlands
eða gerð innanland svo fljótt sem auðið er og hefir milligöngu fyrir þá
aðila, sem þau vilja kaupa og J>ess óska.
Innflutningsleyfi og gjaldeyrisleyfi til framangreindra ráðstafana á fé
samkvæmt 1. gr. ,skulu veitt samkvæmt tillögum nýbyggingarráðs.
Kostnaður við störf nýbyggingarráðs greiðist úr ríkissjóði.
ATHUGASEMDIR
við lagafrumvarp |>etta.
Frumvarp þetta er flutt af ríkis-
stjórninni til þess að lögfesta einn
hluta af stefnuskrá hennar. Birtist
hér á eftir sá hluti stefnuskrárinn-
ar, er varðar efni frumvarpsins.
Það er meginstefna stjórnarinnar
að tryggja það, að allir landsmenn
geti haft atvinnu við sem arðhær-
astan atvinnurekstur.
Þessu markmiði leitast stjórnin
við að ná m. a. með þessu:
1. Af erlendum gjaldeyri hank-
anna í Bretlandi og Bandaríkjun
um sé jafnvirði eigi minna en 300
millj. ísl. kr. sett á sérstakan reikn-
ing. Má eigi ráðstafa þeim gjald-
eyri ná samþykkis ríkisstjórnarinn-
ar og eingöngu til kaupa á eftir-
töldum framleiðslutækjum:
a. Skip, vélar og efni til skipa-
bygginga o. fl., samtals a. m. k. 200
milj. kr.
b. Vélar og þess háttar til aukn-
ingar og endurbóta á síldarverk-
smiðjum, hraðfrystihúsum, niður-
suðu, svo og til tunnugerðar, skipa-
smíða o. fl. — um 50 milj. kr.
c. Vélar og þess háttar til áburð-
arverksmiðju, vinslu og hagnýting-
ar landbúnaðarafurða og jarð-
yrkjuvélar og efni til rafvirkja o. fl.
— um 50 miljónir kr.
Fært skal milli flokka, ef ríkis-
stjómin telur ráðlegt, að fengnum
tillögum nefndar þeirrar, sem um
getur í 4. lið hér á eftir. Nefnd sú
geri sem fyrst tillögur um frekari
hagnýtingu erlendra innstæðna,
svo sem um efniskaup til bygginga.
Alment byggingarefni, svo sem
cement og þess háttar, telst með
venjulegum innflutningi. Efni til
skipa, véla og þess háttar, sem
smíðað er innanlands telst með
innflutningi framleiðslutækja.
2. Ríkisvaldið hlutast til um, að
slík tæki verði keypt utanlands eða
gerð innanlands, svo fljótt sem
auðið er.
3. Taeki þessi skulu seld einstakl-
ingum eða félögum og slík félög m.
a. stofnuð að opinberri tilhlutun,
ef þörf gerist.
Framleiðslutæki, sem keypt
kunna að verða fyrir framlag hins
opinbera að nokkru eða Öllu leyti,
skulu ekki seld með tapi, nema öll
ríkisstjórnin samþykki eða Alþingi
ákveði.
4. Ríkisstjórnin skipar nefnd, er
geri áætlanir um, hver atvinnutæki
þurfi að útvega landsmönnum til
sjávar og sveita, til að forðast að
atvinnuleysi skapist í landinu.
5. Ríkisstjórnin setur nánari
reglur um starfsvið nefndarinnar
og vald hennar. Skal það m. a.
ákveðið, að nefndin skuli leita fyr-
ir sér um kaup framangreindra
framleiðslutækja erlendis og smíði
þeirra innanlands og hafa milli-
göngtr fyrir þá aðila, sem þau vilja
kaupa og þess óska.
Komi í ljós, að vegna viðskipta-
reglna annara þjóða verði talið hag-
kvæmt eða nauðsynlegt, að einung-
is einn aðili fjalli um kaup ofan-
greindra tækja, svipað og nú er um
sölu á flestri útflutningsvöru lands-
manna, skal ríkisvaldið hafa alla
milligöngu í þessum efnum.
6. Við nýsköpun þá á atvinnulífi
þjóðarinnar, er hér hefir verið get-
ið, skal hafa sérstaka hliðsjón af
þeim sölumöguleikum, sem tekst að
tryggja íslandi í heimsviðskiptun-
um.
Framkvæmdum innanlands í
sambandi við öflun þessara fram-
leiðslutækja skal haga með hlið-
sjón af atvinnuástandi í landinu, í
því skyni, að komið verði í veg fyr-
ir atvinnuleysi meðan verið er að
útvega hin nýju framleiðslutæki.
Ríkisstjórnin- mun taka til at-
hugunar, hverjum öðrum fram-
kvæmdum ríkisvaldið skuli beita
sér fyrir í því skyni að forðast at-
vinnuleysi.
Fjár til þessara þarfa skal, að svo
miklu leyti sem það fæst eigi með
sköttum, aflað með lántökum, e. t.
v. skyldulánum. Athugað skal,
hvort til greina komi skylduhlut-
taka í atvinnutækjum eftir fjár-
eign’.“
Þeir er björguðusf í árásinni á Goðafoss:
Farj>egar.
Áslaug Sigurðardóttir, Ásvalla-
götu 28, Reykjavík.
Agnar Kristjánsson, Hringbraut
132, Reykjávík.
Skipverjar: 1
Sigurður Gíslason, skipstjóri,
Vesturgötu 16, Reykjavík.
Eymundur Magnússon, 1. stýri-
maður, Bárugötu 5, Reykjavík.
Stefán Dagfinnsson, 2. stýrimað-
ur, Hringbraut 132, Reykjavík.
Hermann Bæringsson, 2. vél-
stjóri, Hringbraut 32, Reykjavík.
Aðalsteinn Guðnason, 2. loft-
skeytamaður, DagverðarCyri.
Sigurður Guðmundsson, háseti,
Vesturgötu 16.
Gunnar Jóhannsson, háseti, Rán
argötu 10, Reykjavík.
Baldur Jónsson, háseti, Báru
götu‘31, Reykjavík.
Ingólfur Ingvarsson, háseti.
Öldugötu 4, Reykjavík.
Árni Jóhannsson, kyndari, Tjarn-
argötu 10B, Reykjavík.
Stefán Olsen, kyndari, Sólvalla-
götu 27, Reykjavík.
Gúðmundur í'innbogason, 2.
matsveirin, Aðalstræti 8, Reykja-
vík.
Arnar Jónsson, búrmaður,
Laugavegi 44, Reykjavík.
Guðmundur Árnason, þjónn,
Laugavegi 11, Reykjavík.
Frímann Guðjónsson, bryti,
Kaplaskjólsvegi 1, Reykjavík.
Jóhann Guðbjörnsson, háseti,
Skeggjagötu 14, Reykjavík.
Stefán Skúlason, þjónn yfir-
manna, Fálkagötu 27, Reykjavík.
Skyldi ,.Dagur“ þora
að segja bændum frá því?
Nefnd frá miðstjórn hretsku
samvinnufélaganna (British Co-
operative Union) er á förum til
Moskvu.
Meðlimir nefndarinnar eru R. A.
Palmer, aðalritari sambandsins og
forseti alþjóðasambands samvinnu-
félaga, P. J. Agnew, séra G. S.
Woods, þingmaður, T. H. Gill og
H. M. Davidson.
Hr. Palmer hefir í viðtali við
hlaðamenn sagt, að sendinefndin
hafi sérstaklega mikinn áhuga á
því að kynnast af eigin sjón ástandi
frjálsra samvinnufélaga í Sovétríkj-
unum og einnig að kynnast við-
skiftamálum þar.
ÞEIR, SEM FÓRUST MEÐ
GOÐAFOSS.
(Frámh. af 1. síðu).
Jón K. G. Kristjánsson, kyndari,
Þórsgötu 12, 51 árs. Kvæntur, átti
3 uppkomin börn.
Pétur Már Hafliðason, kyndari,
— sonur Hafliða 1. vélstjóra, Hring-
braut 148, 17 ára.
Sigurður Jóhann Otldsson, nrat-
sveinn, Vífilsgötu 6, 41 árs. Ó-
kvæntur. Átti aldraða móður og I
barn 15 ára.
Jakob Sigurjón Einarsson, þjónn,
Stað við Laugarásveg, 36 ára.
Kvæntur, átti 2 börn, 8 og 4 ára.
Lára Elín Ingjaldsdóttir, þerna,
Skólavörðustfg 26A, 42 ára. Ógift.
Loftur Jóhannsson, kyndari, fórst
ekki með Goðafossi. Hann varð
eftir á sjúkrahúsi erlendis.
Nær og fjær
Eins og vænta mátti treystu Bakka-
bræðumir, sem skrifa „Dag“, sér ekki til
þess að svara þeim spurningum, sem
lagðar voru fyrir þá í síðasta „Vm.“. En
í stað þess er gerð hjákátleg tilraun til
að telja lesendum „Dags“ trú um, að með
stjórnarsamvinnu Sjálfstæðisfl., Sósíal-
istafl. og Alþýðufl. sé í rauninni að ger-
ast það sama og þegar nazistaklíkan í
Þýskalandi var að festa rætur.
Ekki þarf að eyða mörgum orðum að
því hvílíkur sleggjudómur er þarna á
ferðinni og mé með sanni segja að oft
hafi Ingimar Eydal tekist betur að hag-
ræða sannleikanum á sína alkunnu vísu.
Vér viljum aðeins benda á eftirfar-
andi staðreyndir:
1. Fyrir nokkrum árum, eða þegar
Hitler var að nálgast hástig „frægðar"
sinnar og valda, var stofnað hér í bæn-
um félag sem hlaut nafnið Skjaldborg.
2. Fyrir síðustu bæjarstjómarkosning-
ar hér á Akureyri var því m. á. haldið
fram í „Degi“ og „fsl.“ — og það rétti-
lega — að þessi félagsskapur þeirra
Brynleifs, Svavars og Jóns Sveinssonar
væri gegnsýrður af nazisma og birti
„ísl.“ m. a. lög félagsins þessu til stað-
festingar og „Dagur“ ummæli eins kunn-
asta dómara landsins.
3. Það er nú á allra vitorði, að leið-
togar „Skjaldborgarinnar" og flestir eða
allir meðl imirnir (sem eftir kunna að vera)
eru í algjörri andstöðu við núverandi
ríkisstjórn OG HAFA TEKIÐ SÉR ÞAR
SÆTI VIÐ HLIÐ FRAMSÓKNAR.
4. Aðalblað íslenskra Hitlersvina og
Gyðingahatara, „Vísir“ í Reykjavík,
hefir einnig tekið höndum saman við
Framsókn gegn hinni nýju ríksstjóm.
Er Framsókn vel sæmd af bandamönn-
um sínum.
Skjaldborgarbíó
s Laugardag kl. 6, '!
;; Sunnudag kl. 9: )
: Sá hlær bezt, sem síðast
;j hlær. j;
;j Sunnudag kl. 5:
Lífið er leikur.
AMERÍSIR
ULSTER-FRAKKAR.
JÓN EGILS.