Verkamaðurinn - 06.01.1945, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURIN'N
GRIKKLANDSMÁLIN:
„Engin ástæða til að við höfum her í Grihk-
landi . . . Pólitík Breta í Grikklandi brjál-
æðisleg .. . Skýrsla Churchills í neðri mál-
stofunni jafnillyrt og hún var hlutdræg44
segir enska borgarablaðið New Statesman and Nation
1 þessu sama blaði birtist 9. desember síðastl. eftirfarandi ritstjórnar-
grein um GrikklandsmáLin, þar sem greinilega kemur í ljós andúð allra
frjálslyndra manna í Bretlandi á hinni furðufegu framkomu bretsku
stjórnarinnar gagnvart grísku skæruliðunum:
í Grikklandi, eins og í Belgíu,
hafa hersveitir okkar veitt liðveislu
óvinsælli stjórn, sem aðeins getur
haldið völdunum með blóðsúthell-
ingum. En þessi tvö tilfelli eru þó
ekki að öllu leyti sambærileg. I
Belgíu heyja hersveitir okkar bar-
áttu gegn Þjóðverjum og her getur
ekki þolað glundroða á samgöngu-
leiðum sínum. Og enda þótt stjórn
Pierlots sé bæði óvinsæl og léleg,
þá hefir hann að baki sér meiri-
hluta í hinu steinrunna þingi, sem
kosið var á fjarlægum friðardögum.
En það er í rauninni ekki nokkur
ástæða til þess, að við yfirleitt höf-
um nokkurn her í Grikklandi. All-
ar hernaðaraðgerðir eru þar um
garð gengnar, nema á nokkrum
eyjum, og um Grikkland liggur
ertgin leið til landssvæða, þar sem
bretskir herir berjast. Milli her-
sveita Scobies hershöfðingja og
óvinanna er mikið landssvæði, sem
er í höndum, grískra, búlgarskra,
júgoslavneskra og rússneskra her-
manna. Ekkert þing stendur að
baki ráðuneyti Papandreús. Sér-
hver vottur lýðræðis var þurkaður
burt af hinu fasistiska einveldi, sem
Georg konungur kom á í landinu
fyrir níu árum. Þetta ráðuneyti var
í upphafi samsteypustjórn, þar sem
helstu flokkarnir áttu fulltrúa. En
Frjálslyndi flokkurinn sleit fyrst
samvinnunni og síðan fulltrúar
landvarnarhreyfingarinnar, E. A.
M. Eftir það var stjórnin nafnið
eitt og aðeins studd af Papandreú
og konunginum, sem hættu á borg-
arastyrjöld með því að krefjast ein-
hliða afvopnunar skæruliðanna,
sem einir og óstuddir héldu áfram
baráttunni gegn Þjóðverjum.
Churchill afflutti þessi vanda-
mál í skýrslu sinni í neðri málstof-
unni, sem var jafn illyrt og hún var
hlutdræg. Það hefir ekkert komið
fram í þessum málum, sem réttlætir
þau orð hans, að vélbyssur væru
notaðar „til þess að koma á komm-
únistisku einræði, án þess að fólkið
fái að láta óskir sínar í ljós“. E. A.
M. er ekkert frekar kommúnistisk-
ur félagsskapur en franski heima-
herinn var, enda þótt kommúnistar
séu framarlega meðal leiðtoga þess.
Tilgangur þess er að hreinsa fasism-
ann úr Grikklandi og koma aftur á
fót lýðræðisskipulaginu, sem kon-
ungurinn kollvarpaði. Helsta
stefnumál þess er að frjálsar kosn-
ingar verði haldnar, þegar þar að
kemur, og ekki skertar af konung-
inum eða hershöfðingjum hans, —
eins og gert var árið 1935, þegar
konungssinnar fengu fleiri atkvæði
í sumum héruðum, en heildartala
kjósendanna var.
E. A. M. hafði fallist á að afvopna
sem skilyrði, að sama regla yrði
einnig látin gilda um sjáliboðaliðs-
sveitirnar tvær, Fjallahersveitina og
Heilögu herdeildina, sem valdar
voru í Egyptalandi vegna hollustu
þeirra við konunginn, þegar mest-
ur hluti gríska hersins og flotans
lýsti yfir vilja sínum um stofnun
lýðveldis, en var síðan fangelsaður
af hersveitum okkar. Þegar Scobie
hershöfðingi neitaði að verða við
þessum kröfum, kom E. A. M. með
þá málamiðlunartillögu, sem Pap-
andreú féllst á um tíma. Það bauðst
til að afvopna skæruliðasveitir sín-
ar, ef ein herdeild væri undir vopn-
um úr röðum þeirra til þess að vega
á móti hersveitum konungssinna.
Papandreú neitaði þessari mála-
miðlunartillögu eftir boði okkar.
Fyrirskipanir um einhliða afvopn-
un vinstri sveitanna voru lagðar
fram í stjórninni. Ráðherrar E. A.
M. neituðu að samþykkja þær og
sögðu af sér. Næsta skref, sem Sco-
bie hershöfðingi tók, staðfestir að
grunur þeirra var á rökum reistur.
Þegar lýst er yfir allsherjarverkfalli
þá sendir hann Fjallahersveitirnar
til Aþenu og aðstoðaði hana með
bretskum fallhlífarhermönnum 02:
o
vopnum í bardögum gegn föður-
landsvinunum og lét skjóta á borg-
ina með vélbyssum úr lofti. Upp-
skipun á matvælum var hætt.
Þetta öngþveiti, sem skapaðist
vegna klækibragða, er nú orðið að
harmleik. Jafnvel Churchill gat
ekki varið framkomu lögreglunn-
ar, sem skaut á kröfugöngu, er að
mestu var skipuð óvopnuðum ungl-
ingum og börnum, og hélt 'áfram
skothriðinni í klukkutíma. Þessar
lögreglusveitir voru fyrst æfðar í
þessum villimenskuaðferðujn undir
fasistisku einræðisskipulagi, og æf-
ing þeirra var fullkomnuð af Þjóð-
verjum, sem þær þjónuðu í þrjú
ár. Þessar kvislingasveitir vörðum
við með skriðdrekum okkar, en
svo heimtum við á hinn bóginn að
skæruliðasveitirnar, sem ögruðu
Þjóðverjúm og sigruðu þá, séu af-
vopnaðar. Og það, sem er jafnvel
enn verra: Churchill gaf í skyn,
að hann ætlaði sér að halda urtdir
vopnum „Öryggisherdeildunum",
sem stofnaðar voru af Þjóðverjum
og leppstjórn Rollis til að bérjast
á móti lartdvarrtarhreyfingúnni.
Hvað þýðir þéssi brjálæðislega
pólitík? Hún þýðir fyrst og fremst,
Frelsi
Við höfum kvatt hið mikla frels-
isár, 1944, ár hins íslenzka lýð-
veldis. Og við ætlum af fremsta
megni að reyna að halcla þessu lang-
að bak við þingræðisvandamálið
liggu harðvítug stéttabarátta. Hinn
efnaði minnihluti, sem einu sinni
hélt völdunum gegn alþýðunni
með fasizkri ógnarstjórn, setur nú
traust okkar á (>vinsælan konung
í baráttunni fyrir því að halda
Grikklandi innan brezks áhrifa-
svæðis. Hinar almennu undirtekt-
ir við boðinu um allsherjarverk-
fall sanna ljósfega, hve mjög Chur-
chill skjátlast, ef hann heldur að
þeir leppar, sem hann hefur valið
sér, hafi meirihluta fólksins sér að
baki.
★
Churchill er að misnota sér dá-
læti landa sinna. Hann er að nota
hersveitir okkar og hergögn til að
þröngva sínum persónulegu sjón-
armiðum upp á hinar frelsuðu
þjóðir meginlandsins. í Ítalíu af-
neitar hann Sforza greifa og nú hef-
ur hann bannað að mynduð sé allra
flokkastjórn í Grikklandi, undir
forystu hins gamla leiðtoga Frjáls-
lynda flokksins, Sofúlis. Þetta ein-
ræðisbrölt mun brátt verða til þess,
að við fáum hálfa Evröpu á móti
okkur: Það hefur þegar leitt til
þess, að utanríkisráðuneyti Banda-
ríkjanna hefur gefið okkur áminn-
ingu. Þessi brögð, sem eiga að
veita brezkum áhrifum aðgöngu
með aðstoð hinna fylgissnauðu
afla fortíðarinnar, hafa alls staðar
mistekizt: í Grikklandi hafa þau
endað í harmleik og blóðugri upp-
reist. Það er kominn tími til áð
spyrna við fótum. Við höfum lært
af reynslunni, að það er gagns-
laust að leita til Churchills. En
ábyrgðin fyrir öll þessi alvarlegu
afglöp kemur ekki síður á herðar
ráðherra Verkamannaflokksins í
stríðsráðuneytinu en félaga þeirra
nazismans? í næstu viku heldur'
flokkur þeirra þing. Hann getur
ekki lagt blessun sína yfir það sem
gerzt hefur og tekið sökina á sínar
herðar. Ef vilji flokksins fær að
koma í 1 jós í þinginu, mun hann
vafalaust krefjast nýrrar stefnu í
þráða frelsi um aldaraðir. Og í
sigurvímunni syngur þjó^in lof-
söngva frelsis og fagnaðar, og hún
vill stefna fram. Á þesum fyrstu
áramótum hins endurheimta lýð-
veldis er eðlilegt að menn spyrji
hvaða veganesti þjóðin hafi valið
sér, er hún leggur af stað á þennan
nýja áfanga, hinar víðlendu braut-
ir, sem blasa við. Ég ætla ekki að
svára því, en í tilefni af öðrum
tímamótum, 61. árs afmæli Regl-
unnar á fslandi, þann 10. janúar
skygnist ég í malinn og ég verð
fyrir miklum vonbrigðum, því rík-
issjóður heimtar meiri peninga fyr-
ir vín, og fjöldinn réttir þá fram og
heimtar meira vín á veisluborðin
og síðan reikar það frá þeim, að
öllu leyti fátækara en áður. Og ég
spyr: Er þetta frelsið? Og eg heyri
ótal raddir hrópa: Nei! Nei! En
þær raddir kafna í klið veislusal-
anna, í vitfyrtri Bakkusardýrkun
fjöldans. íslenska þjóðin er í mik-
illi hættu, Bakkus hefir hafið nýja
áiás og skuggarnir af klóm hans
teygja sig nú inn í hið íslenska
þjóðlíf. Rödd hrópandans, sem var-
ar við, má sín lítils, því þjóðin vill
ekki sjá hættuna sem framundan
er, hún heyrir ekki fyrir hávaðan-
um í veislusölunum.
Áður en þessi heimsstyrjöld hófst,
sáu ýmsir hvert stefndi og þeir vör-
uðu við hættunni, en það var ekki
hlustað á þá. Bandamenn trúðu
ekki eða vildu ekki skilja ófriðar-
hættuna sem þá vofði yfir. Mér
finst okkar þjóð vera í hliðstæðri
aðstöðu nú. Og vökumenn Regl-
unnar kalla til þjóðarinnar í dag og
vara við hættunni af klóm Bakkus-
ar. Enn er ekki of seint að snúa
við, en það má ekki dragast lengur.
Annars glötum við frelsi okkar.
Annars munu sverðsoddar Bakkus-
■ar . skilja eftir djúpar úndir og
varpa þungum skugga inn í fram-
tíðarlíf þessarar kynslóðar.
En hvað getur þá bjargað okkur
f:á voðanum? Reglan á íslandi
sinnir altaf hlutverki sínu og þó
hún megi sín lítils nú er hún við-
búin að taka að sér forustuna þegar
oss nú og um aldir. Qg hvenær,
sem Islandi er búin niðurlæging,
þá kom þú og reis oss við.
— Já, íslenska Regla. Vísa þú oss
veginn, og hversu torsóttur sem
*.ann verður, skulum við ganga
hann með þér.
S t e f á n Á g ú s t.
þessum málum.
BANN
A’lar sprengjur eru bannaðar hér í bænum, enda sýndi
þuð sig, að sprengjur þær, sem notaðar voru á gamla-
árskvöld, voru hættulegar. Er með öllu bannað að búa
slíkar sprengjur til.
Lögreglustjórinn á Akureyri, 2. janúar 1945.
SIG. EGGERZ
úr íhaldsflokknum. Mun sagan ! fjöldinn er reiðubúinn að fylgja
aðeins geyma minningar um hlut ( henni. taka nýja stefnu.
þeirra í þessum tilraunum til áð Og að síðustu vil eg minnast nið-
kæfa í fæðingunni hina félagslegu urlagsorðanna í leikriti Kaj Munks:
endursköpun, sem ætti að fylgja í Niels Ebbesen, og heimfæra þau til
kjölfar frelsunarinnar undan oki Reglunnar: — Svo leið oss þá, leið