Verkamaðurinn - 14.04.1945, Blaðsíða 2
2
VERKAMAÐURINN
Sjálfstæðismái, aðalábagamál Fœreyinga
Viðtal við færeyiska blaðamanninn Sámal Davidsen.
sér fyrst og fremst, sjómenn og
verkamenn.“
„Eru verklýðssamtökin öflug í
Færeyjum?"
„Já, miðað við fólksfjölda, mun
meðlimatalan óvíða vera tiltölulega
hærri.“
„Er sóaíalistaflokkur í Færeyj-
um?“
„Ngi, en hinsvegar vex róttækum
sósíálistum mjög mikið fylgi síð-
ustu árin og gera má ráð fyrir að
þeir stofni flokk áður en langt um
líður. Þeir líta svo á, eins og aðrir,
sem vilja fullan skilnað við Dani,
að leggja verði mestu áherslu á að
sameina færeysku þjóðina í sjálf-
stæðisbaráttunni. Róttækir sósíal-
istar eða kommúnistar, eru nú í
meirihluta í mörgum verklýðsfélög-
fólksfjölda. En skipatjón okkar
hefir þó verið tiltölulega stórum
meira, en þar sem sjávarútvegurinn
er aðalatvinnuvegur okkar Færey-
inga, eins og ykkar íslendinga, þá
getið þið farið nærri um, að ærið
verkefni bíður okkar á þessu sviði,
því skipatjón okkar stríðsárin hefir
verið tiltölulega mörgum sinnum
meira en fslendinga.“
„Er iðnaður mikill í Færeyjum?"
„Já, ekki verður anuað sagt, þeg-
ar þess er gætt hvað við erum fá-
menn þjóð. Skipasmíðaiðnaðurinn
gnæfir þar þó yfir allan annan iðn-
að. Við höfum smíðað flest okkar
fiski'skip sjálfir og höfum í hyggju
að gera það framvegis."
„Verslunin?“
„Hún er að mestu leyti í höndum
Joarmes Paturson.
Austur í hafi, milli íslands og
Skotlands býr þ jóð, sem er náskyld
okkur fslendingum og talar tungu,
sem.að undanskilinni íslenzku, er
líkari hinu forna máli Norður-
landaþjóðanna en nokkurt annað
mál.
Þó að íslendingar þekki nokkuð
til Færeyinga, er það stórum minna
en skyldi. Þessi tápmikla frænd-
þjóð okkar, sem telur um 30 þús.
manns, á sín áhugamál engu síður
en við, og á við margs konar örðug-
leika að etja sökum smæðar sinnar
og fátæktar.
£g átti nýskeð tal við færeyska
blaðamanninn Sámal Davidsen,
sem dvalið hefir um alllangt skeið
í Reykjavík. Sáinal Davidsen hefir
nokkrum sinnum áður komið til
íslands, m. a. hingað til Akureyrar.
„Þekking mín á íslandi og Ts-
lendingum var sáralítil áður en -ég
settist að í Reykjavík, nú á stríðs-
árunum," segir Davidsen. Ég þekti
ísland miklu minna en Danmörku
Noreg og Svíþjóð, en þeiríTlöndum
hafði ég kynnst töluvert áður, bæði
sem sjómaður og blaðamaður.“
„Hvaða mál er Færeyingum
hjartfólgnast um þessar mundir?"
„Sjálfstæðismálið er og hefir
verið um langt skeið aðaláhugamál
okkar Færeyinga, en að sjálfsögðu
eigum við mörg önnur áhugamál,
sem bíða bráðrar úrlausnar. Algjör
skilnaður við Dani fær æ meiri
byr. Við síðustu kosniOgar til lög-
þingsins, sem fóru fram 24. ágúst
19.43, greiddu rúmlega 70% kjós-
endur atkvæði þeim frambjóðend-
um, er lofuðu að berjast fyrir fullri
' sjálfstjórn. Á þinginu eiga sæti 25
lögþingsmenn, þar af 12 fullveldis-
þingmenn, 5 jafnðarmenn, 8 sam-
bandsflokksmenn. Frambjóðendur
jafnaðarmanna lofuðu að berjast
fyrir algjörri sjálfstjórn. F.n strax
að kosningum loknum tóku þeir
upp samstarf við sambandsflokkinn
og hafa þessir tveir flokkar því
eins atkvæðis meirihluta í lögþing-
inu“.
„Hvaða flokkur er í fylkingar-
brjósti í sjálfstæðisbaráttunni?"
„Fólkaflokkurinn, undir forustu
hinnar kunnu sjálfstæðishetju Jo-
annesar Paturssonar, sem nú er nær
áttraeður. Ura Fólkaflokkinn fylkja
Crindahvalir í
um, og sem dæmi um vaxandi áhrif
fieirra, má geta þess, að kommúnisti
er nú formaður niðurjöfnunar-
nefndarinnar í Thorshavn, höfuð-
stað Færeyja, en nefndin var kosin
í sl. desember samtímis bæjarstjórn-
inni og fengu verklýðssamtökin og
Fólkaflokkurinn yfirgnæfandi
meirihluta í báðum þeim kosning-
um.“
„Hver eru önnur helstu áhuga-
mál ykkar?“
„Ctgerðarmálin. Við höfum
goldið mikið afhröð af völdum
styrjaldarinnar. Um síðastliðin ára-
mót höfðu Færeyingar mist þrisvar
sinnum fleiri menn en Bretar, af
völdum styrjaldarinnar, miðað við
í Miðvogssandi.
okkar sjálfra, annað hvort kaup-
manna eða kaupfélaga."
„Bókmentir og listir?“
„Við stöndum þar því miður
ekki eins framarlega og skyldi.
Bókaútgáfa er að mínu áliti altof
lítil og verður það mál tæplega leyst
fyr en við höfum fengið fidt sjálf-
stæði. Sambandið við Dani mun
einnig vera hemill á þróun fagurra
lista, en við eigum ýmsa efnilega
menn á því sviði. Áhuginn fyrir
verndun móðurmálsins hefir aldrei
verið meiri, enda er það einn þátt-
urinn í sjálfstæðisbaráttunni."
„Óska Færeyingar eftir nánari
samskiftum við íslendinga?“
(Framhald á 3. síðu.
BÆKUR
Á ég að segja þér sögu.
Brynjólfur Sveinsson
þýddi. Utg.: Norðri h/f.
— Akureyri, Prentverk
Odds Björnssonar 1945.
Margir nútíma þýðendur hafa
sent frá sér stórar og miklar bækur
á síðustu árum, sem ætlað er að
gefa þjóðinni sem víðtækast og best
skygni út yfir bókmentaheim ým-
issa þjóða. Margar af þessum þýddu
bókum eru að vísu góðar og gagn-
merkar á sína vísu, en fleiri eru
þær, sem ekki ná verulegum hljóm-
grunni með íslenzkum lesendum,
til þess að áhrif þirra og gildi bæti
okkar eigin framleiðslu á sviði bók
mentanna, til þess er val þýðing-
anna of sundurleitt, þó ekki sé tal-
að um þann strauminn, sem þyngst-
ur er, en það eru reyfaraþýðingar
og annað þaðan af verra glundur,
sem nú gengur út yfir þessa þjóð,
líkt og ,,kóleru“faraldur. — Það má
telja viðburð og stóra bót á böli,
þegar út koma bækur, sem eru allt
í senn, valdar að efni, þýddar af
lipurð og geta jafnframt verið til
fyrirmyndar öllum þeim, sem fást
við skáldskap.
Þessi nýútkomna bók, „Á ég að
segja þér sögu“, hefir að geyma 18
smásögur eftir ýmsa frægustu, er-
lenda smásagnahöfunda, enda má
segja, að hver sagan sé annari betri
í bókinni, ekki þó þannig, að þær
séu allar jafn „spennandi", eins og
það er kallað, eða efniviðurinn
stórbrotinn, heldur hvað snertir
byggingu, efnismeðferð og stíl. Eg
held að, undantekningarlaust,
megi segja, að sögurnar allar séu
rétt samdar, ef svo mætti að orði
komast, þannig, að frásögnin sé svo
meitluð og bundin því sviði, sem
tilheyrir sögunum, hverri um sig,
að lesandinn glepjist ekki af neinu
óviðkomandi, en fullvissist um, að
svona hafi þetta verið og svona hafi
það átt að fara, en enganveginn
öðruvísi og ekkert of- eða vansagt.
Stuttu sögurnar þeirra Rhys Davies
og. Anton Tzchechow, finnast mér
sérstaklega hera af í snilli, hvað
snertir form og frásögn. Þar er ekk-
ert óþarfa málskrúð, sem á að bæta
efnið upp, en jx> er svo mikið sagt
t. d. í sumum sögum Tzchechow, að
einhverjum höfundi mundi hafa
nægt í eina eða fleiri bækur, en
þarna liggur meginefnið milli lín-
anna, en þó svo glögt, að athugull
lesandi finnur meininguna strax.
Hitt er svo dálítið annað mál, hvort
efni sumra sagnanna er aðkallandi
eða merkilegt á almennan mæli-
kvarða og svo tel eg ekki vera, en
allt um það, mun enginn sjá eftir
lestrinum, vegna listarinnar, sem
felst í frásögninni. Það getur
áreiðanlega jafnast á við góðan
tíma í listháskóla fyrir byrjendur í
smásagnagerð, að lesa allar sög-
urnar í þeirri bók, sem hér um get-
ur. „Á ég að segja þér sögu“, er bók
sem er einnig rnjög skemtileg af-
lestrar fyrir hvern sem er, auk
þeirra höfuðkosta, sem eg hefi bent
á, að hún er verulega gott úrval af
smásögutn síðari tíma og á þess-
vegna hrýnt erindi yfir á íslenska
tungu.
R. G. Sn.
Kirkjubmr í Fmroyjum.
►
h
|
/