Verkamaðurinn - 30.06.1950, Qupperneq 2

2
Föstudaginn 30. júni 1950 VERKAMAÐURINN
Oröið er laust
Ellilífeyrisgreiðslur
til danskra, finnskra, norskra og sænskra ríkis-
borgara, sem búsettir eru hér á landi.
Hinn 1. desember 1949 kom til framkvæmda milli-
ríkjasamningur Norðurlandanna um gagnkvæmar
greiðslur ellilífeyris. Samkvæmt þessu eiga danskir,
finnskir, norskir og sænskir ríkisborgarar, sem dvalizt
liafa samfleytt á íslandi 5 tíðastliðin ár og orðnir eru
fullra 67 ára, rétt til ellilífeyris á sama hátt og íslenzkir
ríkisborgarar. Þeir eiga og rétt til lífeyris fyrir börn
sín undir 16 ára aldri, sem hjá þeim dvelja á þeirra
* framfæri, og koma til greina við ákvörðun uppbótar
á lífeyrisgreiðslur, til jafns við íslenzka ríkisborgara.
Þeir erlendis ríkisborgarar, sem samningurinn tekur
til, og vilja njóta þessara réttinda, eru hér með áminnt-
ir um að snúa sér með umsóknir sínar til umboðs-
manns Tryggingarstofnunar ríkisins og leggja fram
sönnunargögn fyrir óslitinni dvöl hér á landi 5 síð-
ustu ár.
Reykjavík, 22. júní 1950.
Tryggingastofnun ríkisins
Tilkynning
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárhagsráðs hefur
ákveðið eftirfarandi hámarksverð á gúmmískóm, fram-
leiddum innanlands:
Heildsöluverð Smásöluv.
án sölusk., m. sölusk. án sölusk.
No. 26-30 . ...kr. 17.48 kr. 18.00 kr, 22.00
_ 3i_34 .... - 18.93 - 19.50 - 23.85
- 35-39 .... - 21.36 - 22.00 - 27.00
- 40-46 .... - 23.79 - 24.50 - 30.15
Hámarksverð þetta, miðað við ópakkaða skó, gildir
í Reykjavík og Hafnarfirði, en annars staðar á landinu
má bæta við verðið sannanlegum flutningskostnaði.
Séu skórnir seldir pakkaðir, skulu framleiðendur
leita samþykkis verðlagsstjóra fyrir umbúðaverðinu, er
bætist við ofangreint hámarksverð í smásölu án álagn-
ingar.
Með tilkynningu þessari fellur úr gildi auglýsing
verðlagsstjóra nr. 8/1949.
Reykjavík, 23. júní, 1950,
Verðlagsstjórinn.
Tilkynning
frá Sjúkrasamlagi Akureyrar
Iðgjöld samlagsmanna hækka úr kr. 15.00 í
18.00 á mánuði, frá og með 1. júlí n. k.
Sjúkrasamlagið.
VERKAMAÐURINN
Vikublað
Útgefandi:
Sósíalistafélag Akureyrar
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Þórir Daníelsson
Blaðstjórn:
Asgrímur Albertsson
Jakob Árnason
Rósberg G. Snœdal
Ritstjórn og afgreiðsla:
Brekkugötu 1 - Sími 1516
Áskriftarverð kr. 25.00 árg.
í lausasölu 50 aura eint.
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Sósíalistafélag Akureyrar
Skrifstofa: Brekkugötu 1
Sími 1516
Opin 4—7, laugardaga 1—3
Þægir þjónar
atvinnurekenda
Á öðrum stað í blaðinu í dag er
nokkuð vikið að bréfi því, sem
stjórn A. S. í. hefur sent öllum
sambandsfél. Alþýðusambandsins,
sem svar við fyrirspurnum félag-
anna um, hvað sambandsstjórn
hyggðist fyrir í kaupgjaldsmálum
og framkvæmdum á samþykktum
verkalýðsráðstefnunnar í marz sl.
Eining sú, sem á þeirri ráð-
stefnu ríkti, gaf verkalýðnum í
þessu landi vonir um, að staðið
yrði á verði gegn frekari kjara-
skerðingum og hinni svívirðilegu
árás á kjör almennings, sem fólst
í gengislækkuninni, yrði svarað á
viðeigandi hátt.
Að vísu spáði það ekki góðu, að
sambandsstjórn tók þvert fyrir, að
kosin yrði nefnd henni til trausts
og halds í þeim átökum, sem gert
var ráð fyrir að framundan væru.
Einingu tókst einnig að ná 1.
maí í Reykjavík, þrátt fyrir að
sterk öfl klofningsmanna og verk-
fallsbrjóta ynnu að því markvisst
að skapa sundrungu. En þann dag,
var sýnt hvert stefndi. Verkfalls-
brjóturinn frá Isafirði, Helgi
Hannesson, sem nú situr ólöglega í
forsetastól A. S. í. notaði baráttu-
og hátiðisdag verkalýðsins á sví-
virðilegan hátt, sem kunnugt er, og
var svarað með ískaldri fyrirlitn-
ingu þúsundanna, sem á hlýddu.
En berlega hefur Alþýðusam-
bandsstjórn ekki opinberað svik
sín við verkalýðinn fyrr en með
fyrrgreindu bréfi, sem birtir eru
kaflar úr á 3. síðu hér í blaðinu í
dag. Eins og sú tilvitnun ber með
sér, lýsir sambandsstjórn þar yfir,
að hún ætli sér að hafa að engu
einróma samþykkt verkalýðsráð-
stefnunnar, en hefur þess í stað
verið í makki við ríkisstjómina um
það, sem hún kallar „vinsamlega
framkvæmd gengislaganna". —
Verkamenn hafa fundið undanfar-
ið hverju hún hefur fengið áorkað.
En það er fleira í þessu bréfi,
sem athyglisvert er og skulu hér
birtir tveir kaflar, sem greinilega
sýna, hvers konar „verkalýðsleið-
togar“ það eru, sem nú fara með
völd í A. S. í.:
„Nú er það ástand í atvinnumál-
um þjóðarinnar, að spurning er,
hvort miklar almennar hækkanir
kaupgjalds næðu þeim tilgangi,
sem telja verður nauðsynlegt að
þær nái, þ. e. að skapa almenningi
betri kjör, að öðrum aðstæðum
óbreyttum." Og ennfremur:
„Baráttuna fyrir kjarabótum og
Bamalcikvöllurinn í nnbænum.
Frá „Innbæingi“ hefur blaðinu
borizt eftirfarandi bréf:
„EG fylgdist af áhuga með því,
þegar verið var að koma barna-
leikvellinum í innbænum upp á
sínum tíma. Nógu leit þar allt vel
út, meðan það var nýbyggt og vel
var það hugsað í fyrstu. Mér flaug
í hug, að ekki væri heppilegt, að
hafa þessa mörgu, bröttu kanta á
barnaleikvelli og einnig háan hól,
sem upplagt væri að renna sér
niður af. Um hólinn er það að
segja, að í fyrra voru sett fögur
blóm á toppinn á hólnum og tvo
næstu stalla. Blómin lifðu vel í
fyrra, þó að þau væru seint sett
niður, bæði börn og fullorðnir
höfðu af þeim ánægju og bömin
gengu vel um og spilltu ekki blóm-
um eða öðrum gróðri, enda fengu
þau góða viðurkenningu hjá garð-
yrkjuráðunaut bæjarins, Finni
Árnasyni, í Degi, ef eg man rétt.
Nú er aðra sögu að segja. I vor
hefur ekkert verið gert fyrir gróð-
ur eða blóm á barnaleikvellinum,
hvorki borinn á áburður eða vökv-
að eða hreyft við mold á hólnum,
enda er þar nú ekkert blómaskrúð,
nema nokkrir njólar, sem hafa
brotist upp úr moldarskorpunni.
hagsmunamálum alþýðunnar verð-
ur að heyja máske miklu fremur á
annan veg en þann, sem háð verður
með beinni kaupgjaldsbar-
áttu“ (!!!)
Hafið þið, verkamenn, verkakon-
ur og sjómenn, séð þessi orð áður?
Jú, ætli það ekki. Þetta eru ná-
kvæmlega sömu rökin og aftur-
haldið hefur frá upphafi notað
gegn réttindakröfum alþýðunnar.
Og þetta á íslenzkur verkalýður á
miðri 20. öld að taka sem góða og
gilda vöru. Hann á ekki að krefj-
ast hækkaðs kaups, heldur nota
einhverjar aðrar aðferðir til þess
að ná rétti sínum. Vitanlega er
forðast að nefna hverjar þær að-
ferðir eru, enda ofur skiljanlegt,
því að í okkar þjóðfélagi hefur
verkalýðurinn ekki milli neins að
velja, sá „annar vegur“, sem al-
þýðusambandsstjórn talar um, er
ekki til.
Afstaða stjórnar A. S. I. er því
bein svikráð við íslenzkan verka-
lýð. Hún leggur lóð sitt á vogar-
skálina til þess að halda kjörum
almennings niðri og hún hjálpar
atvinnurekendum og afturhaldi til
þess að sundra verkalýðnum, draga
úr baráttuþreki hans og rugla
skilning hans á ríkjandi ástandi.
Vissulega er það svo mikil fjar-
stæða, að merkilegt er að nokkur
viti borinn maður skuli láta það út
úr sér, að það orki tvímælis að al-
mennar kauphækkanir nái tilgangi
sínum, þegar sú staðreynd liggur
fyrir, að hlutfallið milli þjóðartekn
anna og kaups verkalýðsins hefur
aldre! verið alþýðunni óhagstæð-
ara síðustu áratugina en nú, en á
staðreynd er að sjálfsögðu hvergi
minnst í bréfin sambandsstjórnar.
Þær vonir, sem verkalýðurinn
gerði sér um einhverja forystu
stjórnar A. S. I. í kaupgjaldsmálum
í vetur, eru nú að engu orðnar, en
verkalýðurinn á enn eftir að segja
sitt orð.
Svo eru bæði hóllinn og stallar að
sólbrenna, þar sem ekkert hefur
verið vökvað eða um hirt.
Hvað á svona verklag að þýða?
Er það nóg að koma upp dýrum
mannvirkjum og láta svo stór-
skemmast eða verða ónýt fyrir
hirðuleysi og trassaskap. Eg kann
að minnsta kosti mjög illa við það
og eg býst við, að flestum finnist
það sama. Eg skora á hlutaðeig-
andi stjórnardeild ag bregða nú
við og ráða bót á þessum trassa-
skap, því að betra er seint en
aldrei.
Þá langar mig til að benda á, að
gæzla vallarins hefst alltof seint,
þegar vel vorar, og hættir of
snemma, þegar góð tíð helzt, því
að alltaf er fjöldi krakka á vellin-
um frá því að snjóa leysir og langt
fram á haust, og gæta þau ekki,
sem varla er við að búast, alltaf að
sér, þegar þau eru að leika sér, þó
að þau hlaupi upp og niður kanta,
sem vitanlega stórskemmast, þegar
þeir verða fyrir svoleiðis sparki.
Svo þyrfti alveg að loka vellinum
svo sem hálfan mánuð á vorin,
meðan hann er að þorna og gróa.
Á kantinn meðfram stóra sand-
kassanum þyrfti að setja lága tré-
girðingu, ca. 80 cm. háa, og hand-
rið meðfram steintröppunum, sem
eru of brattar fyrir litla krakka.
18. júní.
Innhæingur."
Brúðkaup. Þann 20. júní voru
gefin saman í hjónaband ungfrú
Brynhildur Arnaldsdóttir og Sig-
urbjörn Ingvi Þórisson vélstjóra.
Heimili þeirra er að Hríseyjar-
götu 19, Akureyri. — 21. júní sl.
voru gefin saman í hjónaband
ungfrú Ingibjörg Bjarnadóttir og
Daníel Pálmason bóndi. Heimili
þeirra er að Gnúpufelli í Eyja-
firði. — 21. júní sl. voru gefin sam
an í hjónaband ungfrú Lilja Jón-
asdóttir og Sigvaldi Gunnarsson
bóndi. Heimili þeirra er að Hóli,
Kelduhverfi. — 21. júní sl. voru
gefin saman í hjónaband ungfrú
Jónína María Brynjólfsdóttir og
Samuel John Frits verzlunar-
maður. Heimili þeirra er að
Gránufélagsgötu 57. — 25. júní sl.
voru gefin saman í hjónaband í
Akureyrarkirkju ungfrú Sigríður
Gunnlaug Gísladóttir og Agnar
Halldór Þórisson sjómaður.
Heimili þeirra er að Grímsgerði,
Fnjóskadal.
Hjónaefni. Nýlega hafa opin-
berað trúlofun sína ungfrú Halla
Hallgrímsdóttir stúdent, Akur-
eyri, og Björn Jónsson, guðfræði-
nemi, Skagafirði.
Úlhlutun skömmtunarseðla
stendur yfir á úthlutunarskrif-
st.Ju bæjarins. Á seðlinum eru
skömmtunarseðlar fyrir sykri og
smjörlíki, auk númeraðra
skammta, sem í gildi koma síðar.
Ægir, mánaðarrit Fiskifélags
íslands, maí-heftið, hefur nýlega
borizt. Helzta efni: íslendingar
laga sig eftir aðstæðum (L. K.),
Of mikill fiskur í ár, Raddir ann-
arra, Markaðshorfur í Bandaríkj-
unum, Verndarsvæðið fyrir Norð
urlandi, Léttum fisks á ýmsum
verkunarstigum, Björgunarskip-
ið María Júlía, Nýi Gullfoss,
Skólar sjómanna, Fiskaflinn 31.
marz 1950, Útfluttar sjávarafurð-
ir 31. marz 1950 og 1949, Útfluttar
sjávarafurðir 30. apríl 1950 og
1949.
íþróttablaðið, júní-hetfið, hef-
ur nýlega borizt. Helzta efni:
Ólympíuleikarnir að fornu og
nýju, Kanadískur íþróttamaður,
Jafntefli Finna og íslendinga,
Landslið Dana, Saga kúluvarps-
ins, Hnefaleika meistaramótið
1950, Dr. C. Diem heimsækir Is-
land, Þættir um heilbrigðar lífs-
venjur, Flokka-landsglíman, Á
grasafjalli, Heihria og erlendis.
Vil ráða
10 stúlkur
í síld hjá „Sunnu“, Siglu-
firði.
Talið við
Kristján Gíslason,
Gránufélagsgötu 53,
Akureyri.