Verkamaðurinn - 20.11.1953, Qupperneq 2
2
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 20. nóv. 1953
VERfíHirLHÐURinn
- VIKUBLAÐ. -
Útgetandi: SÓSÍALISTAFÉLAC AKUREYRAR.
Ritneínd: Bjöm Jónss., ábyrgðarm., Jakob Árnas., Þórir Daníelss.
AfgreiSsla: Hafnarstrætá 88. — Sími 1516. — Pósthólf 21.
Áskriftarverð 30 kr. árg. Lausasöluverð 75 au. eintakið.
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Bæjarstjórnarkosningarnar
Orðið er laust
Að tveim mánuðum liðnum gefst
bæjarbúum kostur á að velja nýja
bæjarstjórn, til þess að halda um
stýri bæjarmálanna næstu fjögur
árin. Ákvörðun þeirra um það,
hvemig þeir eigi að beita atkvæð-
isrétti sínum við þær kosningar,
hlýtur að byggjast að verulegu
leyti á því, hvernig dómur þeirra
verður um þá menn og flokka, sem
farið hafa með málefni bæjarins á
síðasta kjörtímabili og sá dómur
mun verða furðulega líkur hvaða
bæjarbúi, sem gerir tilraun til að
kveða hann upp.
Framsóknarflokkurinn og Sjálf-
stæðisflokkurinn mynduðu meiri-
hluta í bæjarstjórn strax á fyrsta
fundi hennar að afstöðnum kosn-
ingum 1950 með því að sameinast
um Stein Steinsen sem bæjar-
stjóra, þrátt fyrir svardaga Fram-
sóknar, fyrir kosningar, um að
þann mann mundi flokkurinn aldr-
ei framar styðja til þess embættis.
Hefur sjaldan verið gert þvílíkt
gys að trúgirni „háttvirtra" kjós-
enda sem Framsókn gerði þá, er
hún sveik loforð, sem ekki voru
orðin vikugömul, á hinn opinská-
asta hátt Síðan hafa þessir tveir
flokkar stjómar Akureyrarbæ al-
gerlega á sina ábyrgð og verða því
eftirmælin um hina fráfarandi
bæjarstjóm jafnframt dómur um
þessa flokka og um það, hversu
hagkvæmt það sé bæjarfélaginu og
bæjarbúum að fela þeim forsjá
mála sinna.
Fyrir síðustu bæjarstjórnar-
kosningar lýsti Sósialistaflokkur-
inn því yfir að hann teldi það
„fyrsta og stærsta verkefni sitt í
bæjarstjórn að vinna að því, að
hver vinnufær bæjarbúi hafi næga
atvinnu árið um kring“ og „til þess
að svo megi verða berst flokkur-
inn fyrir því, að bæjarstjóm búi
atvinnuvegum bæjarbúa sem full-
komnust skilyrði til eðlilegrar þró-
unar, og fyrir því að landlægu at-
vinnuleysi verkamanna, sjómanna
og bílstjóra verði útrýmt.“
Með þessum orðum túlkaði
Sósíalistaflokkurinn ekki aðeins
stefnu sína heldur einnig skoðun
alls verkalýðs — og annarrar al-
þýðu í bænum, sem lítur einmitt á
atvinnumálin, lífsafkomu bæjar-
búa sem fyrsta verkefni bæjar-
stjómarinnar og mun dæma og
kjósa fyrst og fremst samkvæmt
mati sínu á því, hvernig þetta verk-
efni hefur verið rækt. Og um það
þarf ekki að fara í neinar grafgöt-
ur. Síðustu fjögur árin hafa verið
ár nær því algerrar stöðvunar í at-
vinnulífi bæjarbúa og fyrir for-
göngu bæjarstjómar hefur ekkert
verkefni, sem nokkur merkjanleg
spor skilur eftir sig, í atvinnulegu
tilliti, verið leyst, nema ef telja
skyldi Laxárvirkjunina, en ákvarð-
anir um byggingu hennar voru
teknar fyrir kosningar og getur því
ekki talizt verk núverandi bæjar-
stjómar.
. Afleiðingar kyrrstöðunnar og
andstöðu bæjarstjórnarmeirihlut-
ans við þá stefnu, að bæjarstjórn-
inni beri að hafa forustu um aukið
atvinnulíf í bænum, hafa leitt til
þess að bæjarbúar hafa í vaxandi
mæli neyðst til að flýja bæinn í
von um að hafa betri aðstöðu til að
sjá sér og sínum farborða annars
staðar. Stöðvun fólksfjölgunar eða
jafnvel fækkun fólks hefir aftur
leitt til þess að afkomu þess fjöl-
menna hóps bæjarmanna, sem á
undanförnum árum hefir unnið að
því að stækka bæinn og búa á
margvíslegan hátt í haginn fyrir
eðlilega fólksfjölgun, er stefnt í
bráða hættu.
Komandi bæjarstjómarkosning-
ar eiga og þurfa að snúast um það
hvort kyrrstaðan og öfugþróunin í
atvinnumálum bæjarins eiga að
halda áfram eins og horfir, hvort
Framsóknarflokkurinn og Sjálf-
stæðisflokkurinn eiga áfram að
fara með völd í bænum — eða
hvort þeim öflum, sem líklegri eru
til að breyta þar um stefnu á að
takast að mynda þar sameiginleg-
an og samstarfshæfan meirihluta.
Eftir síðustu bæjarstjómarkosn-
ingar 1950 átti Framsókn og Sjálf-
stæðisflokkurinn 7 bæjarfulltrúa,
en eftir úrslitum alþingiskosning-
anna skorti aðeins örfá atkvæði á
að meirihluti þeirra minnkaði í
6. Síðan hefir Framsóknarflokkur-
inn án vafa stórtapað fylgi og
óánægja grafið um sig í Sjálf-
stæðisfl. Meirihlutaaðstaða þess-
ara flokka stendur því ekki í neinu
óverjandi vígi. Hún er komin að
fótum fram og dagar hennar tald-
ir, ef hin frjálslyndari og fram-
farasinnaðri hluti bæjarbúa vill
og þorir að taka höndum saman
um að steypa.honum af stóli og
hefja nýtt tímabil atvinnulegra og
félagslegra framfara því fólki til
handa, sem hér hefir tekið sér
bólfestu og tengt vonir sínar við
lífvænleg afkomuskilyrði í bæn-
um. —, b.
NÝKOMIÐ :
Útlendir gúmmískór
Nr. 26-43
Reimaðir strigaskór
Nr. 22-31
Gúmmistígvél
(létt og lipur)
Skódeild KEA.
BM’UR Á SPARIFÉ
Samkvæmt lögum um gengis-
skráningu, stóreignaskatt o. fl., nr.
22/1950, 13. gr., svo og bráða-
birgðalögum 20. apríl 1953, á að
verja 10 milljónum króna af skatti
þeim, sem einnheimtist samkvæmt
lögunum, til þess að bæta verðfall,
sem orðið hefur á sparifé einstakl-
inga. \
Landsbanka Islands er með fyrr-
greindum lögum falin framkvæmd
þessa máls.
Frestur sá, sem settur var upp-
haflega til að sækja um bæturnar,
hefur nú, skv. ákvörðun viðskipta-
málaráðuneytisins, verið fram-
lengdur til næstu áramóta.
Hér á eftir er gerð stutt grein
fyrir reglum þeim, er gilda um
greiðslu bóta á sparifé.
SKILYRÐI BÓTARÉTTAR.
1) Bótarétt hafa aðeins einstakl-
ingar, sem áttu sparifé í sparifjár-
reikningum innlánsstofnana eða í
verzlunarreikningum fyrirtækja á
tímabilinu 31. desember 1941 til
30. júní 1946. Innstæður á spari-
sjóðsávísanabókum eru bótaskyld-
ar, en hins vegar greiðast ekki
bætur á innstæður í hlaupareikn-
ingum og hliðstæðum reikningum.
2) Bætur greiðast á heildar-
sparifjáreign hvers aðila í árslok
1941, svo framarlega sem heildar-
sparifjáreign hans 30. júní 1946 er
að minnsta kosti jafnhá heildar-
upphæðinni á fyrri tímamörkun-
um. En sé heildarspariféð lægra
30. júní 1946 en það var í árslok
1941, þá eru bæturnar miðaðar við
lægri upphæðina.
á) Ekki eru greiddar bætur á
heildarsparifjáreién, sem var lægri
en kr. 200.00 á öðru hvoru tíma-
markinu eða þeim báðum.
4) Skilyrði bóta er, að spariféð
hafi verið talið fram til skatts á
tímabilinu, sem hér um æðir. Þetta
skilyrði nær þó ekki til sparifjár-
eigenda, sem voru yngri en 16 ára
í lok júnímánaðar 1946.
5) Bótarétt hefur aðeins spari-
fjáreiéandi sjálfur á hinu umrædda
tímabili eða ef hann er látinn, lög-
erfingi hans.
6) Bótakröfu skal lýst í síðasta
Iaéi hinn 31. des. 1953, að viðlögð-
um kröfumissi, til þeirrar innláns-
stofnunar (verzlunarfyrirtækis),
þar sem innstæða var á tímamörk-
unum, 31. desember 1941 og (eða)
30. júní 1946.
Umsóknareyðublöð fást í öllum
sparisjóðsdeildum bankanna, spari-
sjóðum og innlánsdeildum sam-
vinnufélaga. Sérstök athygli skal
vakin á því, að hver umsækjandi
skal útfylla eitt umsóknareyðublað
fyrir hverja innlánsstofnun (verzl-
unarfyrirtæki), þar sem hann átti
innstæður, sem hann óskar eftir að
komi til greina við úthlutun bóta.
Að öðru leyti vísast til leiðbein-
inganna á umsóknareyðublaðinu.
Heimilt er að greiða bætur þess-
ar í ríkissku! dabréfum.
Eftir lok kröfufrestsins verður
tilkynnt, hvenær bótagreiðslur
hef jast og hvar þær verða inntar af
hendi.
Lansbanki íslands.
Dansleikur
í Varðborg n. k. föstudagskvöld,
20. nóv. og laugardagskvöld 21.
nóv. kl 9. — Hin vins<ela dans
og söngmcer
LINDA LANE
skemmtir.
— íþróttafélagið Þór. —
Alþýðumaðurinn tekur atvinnu-
kúéarana á hné sér.
Alþýðumaðurinn, sl, þriðjudag,
kallar það „furðuiega skyssu" hjá
„góðkunnum greindarmönnum og
atkvæðamyndarmönnum" að reka
Bjarna Arason frá starfi. Ekki er
þó „skyssan" að dómi blaðsins,
fólgin í sjálfum verknaðinum
heldur í því að hann er ekki
framinn á nægilega ísmeygilegan
hátt. Blaðið segir: „Þetta þættu
engin sérstök tíðindi, ef ekki hefði
svo staðið á, að uppsögnin kom
rétt í kjölfar þess, að hér í bæ
kom út í sl. viku Norðanfari á
vegum nýstofnaðs Þjóðvarnarfé-
lags og var Bjarni ábyrgðarmað-
ur“. — Ráð eru ykkur gefin „góð-
kunnir greindarmenn og atkvæða-
myndarmenn". Rekið eins marga
og ykkur Iangar til, flæmið and-
stæðinga ykkar úr atvinnu, sviftið
þá mannréttindum, látið svipu
skoðanakúgunarinnar ríða á bök-
um þeirra, en gætið þess aðeins
að láta hæfilegan tíma líða milli
„afbrots“ og refsinga, þá mun eng-
inn trúa því að neitt samband sé
þar á milli og þá eru Alþýðumað-
urinn og Bragi ánægðir!
Hvað líðtxr lækkurrum á
lausafjártryééinéunum?
Þegar hin nýja skipan bruna-
varna komst á hér í bænum, föst
varðgæzla og aukin og bætt tæki,
lækkaði Brunabótafélag íslands,
tryggingaiðgjöld sín af fasteignum
um nokkra upphæð. Ekki var þessi
lækkun þó það mikil að hún spar-
aði bæjarbúum jafn mikið fé og
hinar auknu brunavarnir kostuðu
bæjarfélagið, en því var haldið
fram að miklar lækkanir á lausa-
fjármunum mundu sigla í kjölfar
bættra eldvama og bæjarbúar
þannig fá endurgoldinn verulegau
hluta af hinum auknu útgjöldum.
Nú hefir þegar fengizt nokkur
reynzla af hinu nýja skipulagi
eldvarnanna og dylst engum að
þar er um mikla framför og aukið
öryggi að ræða. En þrátt fyrir það
halda tryggingafélögin fast við
fyrri iðgjöld sín, þótt áhætta þeirra
hafi stórminnkað. Hlýtur það að
verða ákveðin krafa bæjarbúa að
hér verði breyting á. Engin sann-
girni mælir með því að verulegur
hluti af hinum miklu útgjöldum
bæjarfélagsins til brunavama
renni sem aukinn gróði í vasa
tryggingafélaganna.
LÖGTÖK
Eftir kröfu innheimtumanns ríkissjóðs og að undan-
gengnum úrskurði verða lögtök látin fara fram á kostn-
að gjaldenda en ábyrgð ríkissjóðs, að átta dögum liðnum
frá birtingu þessarar auglýsingar fyrir ógreiddum þing-
gjöldum á Akureyri og í Eyjafjarðarsýslu, sem féllu í
gjalddaga á manntalsþingum 1953.
Skrifstofa Akureyrar og Eyjafjarðarsýslu, 16. nóv. 1953.
V7>J
Þjóðviljahappdrættið
VINNINGAR:
Dagstofuhúsgögn 15.000.00
Svefnherbergishúsgögn . . . . kr. 10.500.00
Útvarpsgrammófónn kr. 9.000.00
Stofuskápur kr. 7.200.00
Hrærivél kr. 2.000.00
Ryksuga kr. 1.500.00
Myndavél kr. 1.600.00
Ritvél kr. 1.500.00
Reiðhjól kr. 1.200.00
íslendingasögur kr. 500.00
Samtals kr. 50.000.00
Kaupið miða strax!
aOCHKHKKKHKHJOtKHKHjtKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHÍlKHKrtHKH
Auglýsið í Verkamanninum!
<KH»01KHWHWH«HWWHWHWHWHWHWHWHKHWHWHW*$«HWHWHWH»