Verkamaðurinn - 03.02.1956, Blaðsíða 3

Föstudaginn 3. febrúar 1956
VERKAMAÐURINN
3
Þar sem alþýðan ræður
Aukin tæknileg (ramiör í iðnaði
Eistlands.
Áttundi fulltrúafundur í mið-
stjórn Kommúnistaflökks Eist-
lands var haldinn í Tallín. Til um-
ræðu var framkvæmd samþykkta,
sem gerðar voru á fulltruafundin-
um í júlí varðandi iðnað lýðveldis-
ins. Það var tekið fram, að iðnað-
arafköst Eistlands voru þann 1.
janúar 1955 83% meiri en 1950.
Fimmtu fimmáraáætluninni var
lokið fyrir tímann snemma í nóv-
ember. Þungaiðnaður lýðveldisins
er í örum vexti, 1954 höfðu af-
köstin orðið tvisvar sinnum meiri
en árið 1950. Það verkefni að
auka raforku, gerfigas, framleiðslu
og vinnslu fljótandi eldsneytis er
vel á vegi í Eistlandi. Framleiðsla
rafknúinna tækja og vefnaðarvöru
ásamt fiskiðnaði eru í vexti.
Margar nýjar vélar og tæki hafa
verið teknar 'í notkun við fram-
leiðsluna. Verið er að fullkomna
tæknimöguleika iðnaðarins. Sjálf-
virkum vélum hefur verið komið
fyrir í mörgum aflstöðvum. Þær
framleiða m. a. öxla í rafmagns-
vélar, færibelti er í sambandi við
málmsteypu í Voltaverksmiðjunni
í Tallín, næstum 2000 sjálfvirkir
vefstólar eru í notkun o. s. frv.
Notkun nýrra véla og nútíma
tækni, samfara aukinni tækni-
þekkingu verkamanna, gerði að
verkum, að iðnaðarafköstin jukust
um 45% fyrstu fjögur ár fimmára-
áætlunarinnar. Þegar rakið hafði
verið það helzta, sem áunnist hafði
í iðnaði lýðveldisins Eistlands,
sneri fundurinn sér að þeim verk-
efnum, sem óleyst eru, m. a. ýms-
um vanköntum, sem orðið hafa á
skipulagningu iðnaðarins af hálfu
ýmissa flokkssamtaka svo og yfir
manna fyrirtækja og opinberra
ráðuneyta.
Sjónvarp í Sovétríkjunum.
Með hverju ári vex útbreiðsla
sjónvarps í Sovétríkjunum. Auk
sjónvarpsstöðvar í Moskvu, Lenín-
grad og Kíev, hafa verið reistar
stöðvar í Ríga, Kharkov og Tallín.
Bráðlega munu Bakú, Minsk og
fleiri borgir fá sínar stöðvar. -
Sjónvarpsstöðvar eru í smíðum i
Gorki, Stalinó, Tíblísí, Vilníus,
Kúbisjef og Taskent.
75 milljón bækur.
Tvö hundruð þúsund bækur
koma daglega úr prentsmiðju
Skáldsagna- og ljóðaútgáfu Sovét-
ríkjanna. 63 milljón bindi komu
út 1955. Áætlunin 1956 er 511
bækur samtals 75 milljónir að
upplagi. í þessu er innfalinn fjöldi
verka eftir erlenda höfunda.
Nýrækt í Kazakstan.
Ríkisbúin í Kazakstan hafa
ræktað 8.245.000 hektara af nýju
landi sl. 2 ár. Sáð er hveiti, maís
og fleiri tegundum koms.
Raímaénsviti tyrir fiska.
Vísindamenn við raftilraunastöð-
ina í Leníngrad hafa fundið upp
nýtt tæki til þess að bægja fisk-
um frá túrbínustöðvum.
Tækið sendir frá sér geisla, sem
beina fiskum burt, er þeir nálgast
hættusvæði.
Fulltrúar aflurhaldsins l bæjarstjórn
nota aSstöðu sína þar til þess visvitandi
a5 auðga sjálfa sig á kostnað bæjarins
Fyrir allmörgum árum síðan var
stofnað hér í bænum hlutafélag er
nefndist Möl og Sandur. Var það
stofnað fyrir forgöngu vörubíla-
stöðvarinnar Stefnis. Hlutafé þess
var 50 þús. kr. Átti stöðin 10 þús.
kr., KEA 10 þús. og nokkrir ein-
staklingar 30 þús. kr., þar á m. 2
eða 3 byggingameistarar.
Karl Friðriksson, verkstjóri,
komst í stjórn og varð fyrst gjald-
keri og síðar formaður.
Rekstur félagsins gekk fremur
illa og rak að því að félagið fór
þess á leit að bærinn gerðist með-
eigandi í hlutafélaginu. Samþykkti
bæjarstjórn að gerast aðili að
þessu fyrirtæki á þá lund að stofn-
að yrði sameignarfélag er héti Möl
og Sandur. Var hlutaféð aukið upp
í 100 þús. kr. Keypti bærinn hluta-
bréf fyrir 50 þús., en Möl og Sand-
ur h.f. átti hinn helminginn.
Rekstur félagsins gekk nú sæmi-
lega og jafnvel svo að hlutabréfin
fóru skyndilega að hækka stór-
lega. Hólmsteinn Egilsson og síðar
Sverrir Ragnars og KEA eru
skyndilega orðnir meðeigendur að
öllum hlutabréfunum í Möl og
Sandur h.f. 5 þús. kr. hlutabréf eru
á svipstundu komin upp í 8 þús
kr. Þessir þrír eigendur h.f. Möls
og Sands ákveða að stórauka rekst
urinn. Þeir hafa sem sagt fundið
sterkan þef af peningum í möl og
sandi, þessu efni, sem allir þurfa
óhjákvæmilega að kaupa mikið af,
þegar þeir byggja steinhús. Kaup
eru fest á nýjum vélum í Þýzka
landi er kostuðu að sögn um 350
þús. kr.
Á sl. vori senda þessir gróða-
brallsaðilar bæjarstjórn bréf, þar
sem henni er skýrt frá fyrirhuguð
um framkvæmdum og bæjarstjórn
beðin að svara eftirfarandi spum-
ingum:
1. Vill Akureyrarbær auka fram-
laé sitt í sameiénarfélaéinu um ca.
150 .þúsund krónur . gegn sömu
aukningu frá okkur til kaupa á
vélum, og yrði þá fyrirtækið rek-
ið á sama érundvelli og verið hef-
ur.
2. Vill bærinn eiga framvegis 50
þús. kr. í sameigingarfélaginu og
leyfa okkur að leééía iram nauð-
synlegt fé til vélakaupanna, enda
hækki hlutur okkar í félaginu að
sama skapi.
3. ViII bærinn selja okkur fram-
lag sitt tit sameiénarfélaésins, en
en fyrir þann hlut viljum við greiða
80 þús. kr. oé eru það sömu hlut
föll og sem hlutabréf okkar hafa
nýverið éenéið kaupum og sölum.
Ágreiningur varð um málið á
bæjarráðsfundi 18. ágúst sl. Hand-
langarar gróðabrallsmannanna
felldu með 3 atkv. gegn 2 tillögu
um að bærinn gengi að fyrsta til-
boðinu um að eiga áfram helming
hlutabréfanna í sameignarfélaginu.
Þeir, sem greiddu atkv. með því að
bærinn ætti ekki áfram helming
hlutabréfanna voru íhaldsflokks-
mennirnir Jón Sólnes, Jakob Frí-
mannsson og Helgi Pálsson, en
Jón Ingimarsson og Steindór
Steind. greiddu atkv. með því
að bærinn ætti áfram helming
hlutabréfanna.
Á bæjarstjórnarfundi 6. sept. sl.
var hins vegar samþykkt eftirfar-
andi tillaga:
„Bæjarstjórn samþykkir að auka
tillaé sitt í Möl oé Sartdur s.f. um
kr. 150 þús. samkv. 1. lið í bréfi
Möl oé Sandur h.t. 26. mai 1955.“
Hlaut tillagan 6 atkv. gegn
hinna þriggja fyrrnefndu óhappa-
manna í bæjarráði.
En fjandmenn bæjarfélagsins
voru ekki af baki dottnir.
í sambandi við afgreiðslu fjár-
hagsáætlunar Akureyrarkaupstað-
ar fengu þeir því komið til leiðar
með yfirráðum sínum yfir ístöðu-
lausum aumingjum, sem sitja
bæjarstjórn í nafni Framsóknar
og Sjálfstæðisfl., að samþykkt var
tillaga frá gróðabrallsmönnunum
um að eignarhlutur bæjarins
sameignarfélaginu Möl og Sandur
h.f. skyldi verða óbreyttur, þó að
félagið yki hlutafé sitt, m. ö. orð-
um hinum fégráðugu sníkjudýrum
þjóðfélagsins var fenginn í hendur
meirihlutinn í Möl og Sandur sf.
Á móti þessu tuddalega atferli
af hálfu 6 „ábyrgra“ trúnaðar-
manna bæjarfélagsins greiddu at-
kvæði allir fulltrúar sósíalista;
jafnaðarmanna og þjóðvarnar-
manna.
Allt bendir til þess að meira
segja bæjarstjórinn sjálfur hafi
vísvitandi verið samsekur í
þessu athæfi gegn hagsmunum
bæjarfélagsins. Og er hægt að
leggjast lægra en að nota sér að-
stöðu sem bæjarfulltrúi til að
auðga sjálfan sig á kostnað bæjar-
ins.
Að vísu má með sanni segja að
olíusalinn, sem stjómar félaginu
fræga, sem hlaut dóm fyrir stór-
felldan þjófnað, og kolasalinn, hafi
verið ærið svartir og óþverralegir
áður, svo að þeir hafi naumast get-
að sokkið dýpra.
En eitt vil eg minna þá á, af því
að þeir þykjast svo í þokkabót
vera ákaflega trúaðir. Þegar lífi
þeirra lýkur hér, muni þeir þrátt
fyrir alla peninga grotna sundur
(eða verða að ösku) eins og snauð-
ir, óbreyttir menn og þeir ættu að
minnast þess á hverju kvöldi, áður
en þeir fara að sofa, að hægara er
úlfaldanum að ganga í gegnum nál-
araugað en ríkum marmi inn í
guðsríki.
Og þetta spakmæli ætti raunar
bæjarstjórnin að láta mála með
gullnu letri á vegginn í fundarsal
bæjarstjómar, hinum óþverralegu
aurasálum til áminningar, viðvör-
unar og sálubótarl
J. Árn.
Fra Landssamb. blandaðra kóra
Ný skipavöruverzlun
hefir verið opnuð í SKIPAGÖTU 5 undir nafninu
Veiðarfæraverzlunin GRÁNA h.f.
Þar eru á boðstólum alls konar vörur til útgerðar, svo
sem:
Vír, kaðlar, blakkir, lásar, vélaþéttingar,
verkfæri til járn og trésmíði, björgunar-
belti, sjóklæði, vinnuvettlingar o. m. fl.
sem útgerðarmenn og sjómenn þarfnast.
Gjörið svo vel og reynið viðskiptin.
Virðingarfyllst,
Veiðarfæraverzlunin GRÁNA h.f.
SKIPAGÖTU 5.
Sími 2393.
Sími 2393.
í frásögn af ápsþingi LBK í
sumar, er leið, var getið þeirrar
samþykktar þingsins að heita svo-
litlum verðlaunum fyrir ný söng-
löé fyrir blandaðar raddir. Jafn-
framt var stjómum sambandskór-
anna send svohljóðandi tilmæli,
samhljóða frásögninni af ársþing-
inu:
„Gerið þessa tilkynningu
kunna öllum þeim, sem hugsanlegt
er að geti tekið þátt í svona verð-
launasamkeppni um
s ö n g 1 ö g :
Samkvæmt samþykkt á ársþingi
LBK, 11. júní 1955, er hér með
óskað eftir frumsömdum sönglög-
um, sem gerð séu og raddsett fyrir-
blandaða kóra.
Verðlaun eru:
1. verðlaun 1000.00 kr.
2. verðlaun 500.00 kr.
3. verðlaun 250.00 kr.
Höfundar ráði sjálfir gerð söng-
laganna og velji sér texta eftir
vild.
Lögin hafi ekki verið gefin út
áður né flutt opinberlega.
LBK áskilur sér fyrsta útgáfu-
rétt á þeim söngverkunum, sem
verðlaun hljóta.
Söngverkunum skal skila til rit-
ara LBK, Steindórs Björnssonar
Sölfhólfsgötu 10, Reykjavík, fyrir
1. janúar 1956. Þau skal auðkenna
merki, en nafn og heimili höfundar
fylgi í lokuðu umslagi, sem auð
kennt er sama merki.“
Svo hefur nú farið að of fá verk
hafa borizt til þess að hægt sé að
velja úr þeim samkvæmt fyrr-
greindum verðlaunareglum. — Því
hefur stjórn LBK ákveðið að
kunngera þetta aftur og færa skila-
frestinn fram til hlaupársdagsins
29. febrúar 1956, — ef skeð geti
að einhverjir þeir kunni að sjá
þessa tilkynningu, sem ekki hafa
veitt henni athygli fyrr og vilji
taka þátt í þessari samkeppni,
þótt verðlaunin séu ekki hærri en
þetta.
Oss er ljóst að þessi verðlauna-
upphæð er ekki nokkurt glæsi-
keppikefli, og að flestir geta boðið
betur, — en LBK er nú ekki rík-
ara en reynslan sýnir.
Vér treystum því að dag- og
vikublöð landsins séu starfi LBK
svo velviljuð að þau birti þetta
fyrir sambandið, sem fyrst, hvort
sem oss er kunnugt um tilveru
æirra og heimilisföng eða ekki.
Þeim, er vér vitum um, sendum
vér þetta, en biðjum þá hin að
taka það upp eftir þeim.
Með kærri þökk fyrir birtinguna.
Stjórn LBK.
2,1111111111111111 IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII,II,II,IMI||||||||
BORGARBÍÓ
Sími 1500
Næstu myndir:
Sól í fullu suðri
(Magia Verde)
í ítölsk verðlaunamynd í
| eðlilegum litum, um ferð |
| yfir þvera Suður-Ameríku. [
E
I Bom í flughernum
(Flyg-Bom)
Sænsk gamanmynd.
í Aðalhlutverkið leikur hinn
óviðjafnanlegi
NILS POPPE.
....................
NýkomiS:
Kjólaefni
Svört kjólablúnda
Köflótt alullarefni
mikið notuð í dömu-
síðbuxur.
★
Blúndudúkur
★
Ódýrar regnUífar
Verzl. Skemman.