Voröld - 22.10.1918, Blaðsíða 3

Winnipeg 22. október, 1918.
YORÖW
Bla. 3
t i
VIDUR
BEINT FRA VERZLUNUM VOR-
UM MED STÖRSÖLU VERZL
UNARVERDI.
Skrifið eftir verði á viðinum
komnum til yðar. Flutningsgjald
greitt að þeirri stöð sem næst yður
er.
pér sparið Égóða milligöngu-
mannsins.
FARMERS LUMBER CO.
482/a Main Str. WINNIPEG, MAN.
Um Þorleif GuÖmundsson Repp
(Framhald).
I ur og þó mikill af lærdómi sinum. En
GOÐAR BUJARÐIR
Vér getum selt yður bújarðir smáar
og stórar eftir því sem yður hentar,
hvar sem er I Vestur Canda. pér
getið fengið hvort' sem þér viljið
ræktað land eða óræktað. Vér höf-
um margar bújarðir með allri áhöfn,
hestum, vélum, fóðri og útsæði. patf
ekkert annað en að flytja þangað.
pægileg borgunarskilyrði. Segið oss
hvers þér þarfnist og skulum vér bæta
úr þörfum yðar.
DOMINION FARM EXCHANGE.
815 Somerset block, - Winnipeg
Árið 1834 voru laus tvö prófessors- líklegt er, að porleifur hafi hér, sem
embætti við háskólann í Glasgow, ann-; oftar- ekki kunnað stjórn geðsmuna
„ , , ,. ,, ísinna og gert að tilfinningamálum það,
að í latmu og grsku, hitt í lifandi mál-! . ° . , . f .
i er í upphafi voru smámunir einir,
um. porleifur hafði hug á að ná í vegna ofurkapps síns og vanstillingar.
annaðhvort þessara embætta, einkum Lenti nú í kærumálum milli þeirra
fornmáiakensluna. Urðu þá ýmsir i Dr. Irvings og porleifs og komu til
vinir hans, höfðingjar og vísindamenn serðar yfirstjórnar safnsins. Lá við,
með Skotum, sumir ótillcvaddir, til jP°rleifi yrði vikið frá starfinu, og
þess að senda meðmæli sín með því, |kvað yfirstjórnin það ærið til saka, að
að porleifi yrði veitt annaðhvort em- forstöðumaður safn.sins væri óánægður
bættanna. porleifur lét prenta suma ,með hann °S starfsemi hans, þótt ekk-
þessara vitnisburða til þess að senda jert hefði hann tfl saka nnnið- En Pó
með umsókn sinni (Certificates in var honum sýnd sú iinkind, mest
favor of Mr. Thorleif ' Guðmundson , veSna Þess- að har.n var útlendingur,
Repp, A.M.). pað er eklu neitt smá- að hann fekk að halda starfinu til
ræðishól, sem porleifur hlýtur þar fyr- bráðabirgða, og var það síðan endur
ir lærdóm sinn, t. d. segir hinn nafn- nýiað °S honum haldið enn um nokk‘
kunni maður, Sir William Hamilton, ur ár við safnið- Peir- sem nánara
að sú sé skoðun sín, að þorleifur hafi |vi1^ kvnnast Þessu efni- Seta lesið Ee‘
svo víðtæka málfræðaþekking, að , P°rt of the Committee appomtcci by
enginn maður í öllu Bretaveldi kom- ,the Facultv on 24th January 1829 to
ist þar til jafns við hann. Segist hann jin<luire into the matters stated in Mr'
hafa heyrt hann tala frakknesku og ! RePP’s Memoria>- sem Prentað er 1 Ed-
ítölsku viðstöðulaust, og lík haidi inborg 1829, og sömuleiðis Statement
hann, að þekking hanS sé í spönsku og j
í
jto the Faculty of Advocates, by Thorl.
portúgölsku og í lifandi málum yfir'-lGudm- RePP.........Prentað sama staðar
leitt. En í latínu og grísku sé hann i1834' Pað er auðskilið mál' að Por'
Business Course
er heróp nútímans—Allir keppast vlð
að hafa méiri eða minni þekkingu á
verzlunarmálum.
TÆKIFÆRIN VIDA
Alstaðar skortir menn og stúlkur með
reynslu og þekkingu, þó hvergl eins
og f verzlunarhúsum og á skrifstofum
GÖDAR STÖDUR BIDA
þess sem aðeins undirbýr sig.
Marga langar til að fara á verzlunar-
skóla, sem eiga við erfiðleika að
stríða. peim býður “Voröld”
FYRST—10 prósent afslátt af sex
mánaða námsgjaldi á einhverjum
af þremur beztu verzlunarskólunum
hér í Wínnipeg.
ANNAD—þægilega borgunar skll-
mála.
pRIDJA—Tækifæri til að vinna af
sér námsgjaldið.
SKRIFÍD TIL VQRALDAR
petta er aðeins fyrir áskrifendur.
frábærlega vel að sér og kunni til full-
leifi gat tæplega vérið vært við safnið,
nustu ýmsar Austurlandatungur, eink-;Pess að hann væri tn len'Sdar 1 liand-
um hebrezku og serknesku. HanniskaP við forstöðumann þess. En er
hælir porleifi fyrir geðgæði og prúð- P°rleifur hvarf úr Edinhorg, fékk
mennsku. Sama vitnisburð bera hann samt PrýðileSan vitnisburð bæði
porleifi og ýmsir menn, er hjá honum!frá íögfræðadpildinni og yfirstjórn
höfðu lært (t. d. Mont-Stuart Elphin- bókasafnsins, þótt ekki hefði hann
stone) og segja, að hann sé bæði ljúf-jheiðzt Pess> er honum hælt Par
ur kennari, þolinmóður og laginn. !h*ði fyrir verðleika í þarfir bok-
„ T . ___ . i mentamanna, fyrir starfsemi sma, sem
Professor John Wilson í Edmborg [
_ , , , . „ honum var trúað fyrir, og mjög vand-
segist engan mann þekkja, 1
og samgöngur milli Dana og Breta, er
síðar leiddu til hinna miklu verzlimar-
viðskifta, er Danir tóku að hafa við
Breta og hafa haít.
Hinum æðri málfræðisvísindum
sjnti porleifur þar á móti lítt þessi ár,
enda mun hann lítt hafa haft tima til
þess sökum annríkis við kenslu og
áhuga á almennum málum. pó kom
ut frá honum rit, er rekur sanmn ung-
verks orð og norræn (Dano-magyar-
iske Optegnelser, Kh. 1843). Nokk-
uð ritaði hann um norræna fornfræði
og þýddi íslenzk fornrit (í Memoires
de la Societé Royale des Antiquaires
du Nord, Antiquarisk Tidsskrift og
Annaler for nordisk Oldkyndighed og
Historie).
porleifur var mjög eindreginn I
skoðunum og lá ekki á þeim; hann var
framfaramaður mikill og trúaður fast
á umbætur mannkynsins. pví var
ekki að undra, þótt hann hefði hug á
almennum málum og gæfi sig við
þeim. Jafnvel meðan hann var 1
Edinborg halði hann í huga að gefa
út dagblað og sendi út boðsbréf um
það (1829). En ekki varð þó af
þessu fyrirtæki. En er porleifur var
aftur kominn til Kaupmannahafnar,
tók hann ásamt öðrum störfum sínum
að gefa sig við blaðamensku. Var
hann um tíma ritstjóri blaðs þess, er
"Dagen” hét (1838), og samdi hann
blaðið mjög að hætti brezkra blaða.
Síðan ritaði hann jafnan drjúgum í
ýmis dönsk blöð.
Árið 1848 er merlct ár í sögu Dan-
merkur, sem annara þjóða. pá gekk
sú alda um Norðurálfu, er losaði um
margt það, er lengi hafði staðið, og
skolað burtu, en bar með sér nýjar
hugðist eigi mega hjá sitja, er þessum ! hamingju degi, þá kemr mér eigi á
málum yrði ráðið til lykta, og réð i óvart, at margir spyrji: ‘Hvat selr
af að bjóðast Árnesingum fulltrúi á , þú fram f sumblit, er Frelsi skal
fundinn. Ritaði hann þeim bréf er fagna?’ ok er einsætt at svara þeirri
prentað var. Er þao bréf svo merkt j spurningu með athygli ok einurð.
og einkennir svo vel skoðanir porleifs,
eigi síður en meðferð hans á íslenzkri
tungu, að vert mundi hafa verið að
prenta það hér alt í heild sinni, en
rúmsins vegna verða aðeins teknir hér
upp kaflar úr því, upphaf og endir.
Munu þeir þá enn hafa verið allfáir
íslendingar, er töldu til réttinda til
handa þjóðinni samkvæmt gamla sátt-
mála, en svo er þá mikill frelsismóður
porleifs, að minna þykir honum eigi
vera hlítandi. Svo segir í bréfinu:
En til þess at ek megi vera/ með I
sumblinu, vilda ek beiðaz þess af Yðr,
Arnessþingsmönnum, at þér visit mér
til Sætis, ok eru þat aðal-tilgaung
þessa bréfs, at beiðaz Yðvarra at-
kvæða til þess at ek mega fá Sæti á
Pjóðfundi enum næsta fyrir Yðra
hönd.
Eigi berr til beiðni minnar þessarar
ein saman einþyckni mín, með því
nockrir landar vorir hér í Höfn hafa
farit því á flot, at ek skylda beiðaz
fulltrúa sætis, er þeir vænta þess af
mér, at ek muna í nockruín greinum
margar tungur kunni og svo vel sem jaða breytni- Par með fylgdu og œeo- , hugsjónir um gtjórnarfar og
mæli frá næríelt, 200 hinna mest metnu
’ j lögfróðra emfcættismhnna og lögfræð-
petta, sem hér segir, er tekið
1 úr vitnisburöarbréfi írá Finni pró-
hans leitað til þess að fá skýringar
lútandi að grískum eða latínskum rit- jmga‘,
höfundum, og jaínan hafi porleifur
getað veitt úrlausn, hvort sem um|fessor Magnussym, dags. 1. íebr. 1839,
skáld, heimupekinga, mælskum.mn eða >ví að s^lf he« eigi seð'
sagnaritara var að ræða. En iifandi | j septembermánuði 1837 fluttist Por-
tungúr tali porleifur flestar svo reip- j ieifur alfarinn úr Edinborg eftir 11
rennandi sem hann væri innborinn ; ara þarvist. Var honum bæði fyrr og
maður hveijrar þjóðar. pessu líkir j síðar alt j,að kærast, er brezkast var,
eru vitnisburðii4 annarra manna. En j 0g kemur það vlða fram, og mjög
alt um það hlaut porleifur hvorugt sömdú þau hjón sig að siðum Breta
embættið; mun það bæði hafa orðið j jafnan j híbýlum og öllum viðtokum
honum þröskuldur I vegi, að hann var J og yigurgerningi innan gátta.
útlendingur, því að þeim er metorða- | porleifur settist nú að I Kaupmunna-
leið jafnan örðug I Bretlandi, og enn hofn og atti par síðan heima, það sem
vinnar.
frelsi. Munu þeir þá hafa verið fáir
mentaðra manna eða þeirra, er nokk-
urn þroska hófðu, er með öllu hafi ver-
ið ósnortnir af hinurn nýju straumum.
Pað má líklegt þykja eftir lundarfari
og tilfinningamagni porleifs, að hann
hafi þá og eigi setið aðgerðalaus, enda
var svo eigi. Hann tók þá að gefa
út blað það, er hann nefndi “Tiden,”
vikublað er út komu af 51 tölublöð
(frá 25. október 1848 tíl 19 januar
1850). Lagði hann þar Dönum mörg
ráð og viturleg um fyrirkonmlag
stjórnskipunarbreytingar þeirrar, er
þar stóð þá fyrir dyrum. pá samdi
hann og lét gefa út sérstaklega frum-
“Heiðrsmönnum I Repp enum Ytra
og Ey*tra, á Skeiðum ok I Flóa ok
ölvesi, I Biskupstúngum, Grímsnesi,
Grafningi, pingvallasveit ok Selvági
ok öllu Árnesþingi sendir porleifr
Guðmundsson úr Repp enum Ytra
kveðju Guðs ok sína með þeim til-
mælum, er hér fylgja. \ ,
\ ! af höndum þeim; ok alla Landstjóra
Frelsi þat, er Forfeðr vorir týndu á jok a]]a Lýðgmentun vil ek efla 4 ís_
IbniH'íJíMtt; en Dana Konúngr stað-
festi öll íslands lög, er Alþíngi setr, em
efla rétt mál ok sönn.
Amstri því gjörvöllu, er Danir hafa
haft á seinni öldum I lagasetningum
! fyrir oss, vil ek at vér léttim með öllu
eftir 600 ára fært oss aptr, sér til dýrð-
ar en oss til hamingju. Vart þyckir
mér at kalla megi, at mannligr kraptr
eigi lut í endrburði Frelsis á íslandi;
þac hefir komit ókallat, svo sem dagr
fylgir heimboðslaust gaungu sólar; en
væri þó vel, at vér veittim viðtökur
sem beztar svo göfgum ok ágætum
höfðingja sem Frelsit er; ok nú fýsir
mik mjög, gcðir Bræðr, eptir þrjátigi
hlýði þó ráði Valdsmanns á íslandi,
hvort sem hann skal kalla Lögmann
eða Jarl.
Af þessum orsökum mun ek þat til
leggja, að nýta vel vor en fornu lög,
og gæta þess hvervetna,. hverjar laga-
bætr Englar hafa sett á seinni öldum,
og hvat af þeim hefir leiðt á þeim
ok sex ára útivist, at fylla Yðvarn eyjum, sem oss eru næstar; ok væntir
er erfiðast.
Skyldir þú vera að hugsa um að fara
á verzlunar skóla, þá getur “Voröld”
létt- þér -erfiðasta -sporið—byrjunar
sporið.
ALDREI hefir verið eins mikil eftir-
spurn eftir piltum og stúlkum með
verzlunar skóla þekkingu.—pú gætir
búið þig undir og notið þess.
ALDREI hefir verið borgað eins gott
kaup fyrir verzlunar- og skrifstofu
störf einsv og einmitt nú.—pað gæti
verið þinn hagnaður. 1
ALDREI hefir verið hægara að kom-
ast áfram—ná í beztu stöðurnar—en
einmitt í dag.—Á morguú getur það
verið of seint.
ALDREI hafa Islendingar verið
boðin betri tækifæri—þægilegri skil-
málar—en þeir sem “Voröld” þýður,
þeim af áskrifendum sínum( sem
langar til að fara á einhvern af þess-
um þremur verzlunarskólum.
Dominion Business College, Winni-
peg Business College, Success Busin-
ess College.
Hver þessara skóla er öðrum betri.
SKRIFA EFTIR UPPLÝSINGUM I
DAG.
EKKERT íslenzkt heimili ættl «ð
vera án barnablaðs.
EKKERT hjálpar eins vel til að halda
við hljómfagra málinu okkar hér
vestra; eins og skemtilegt barna
og unglinga blað.
EKKERT hefir eins góð og heilnæm
áhrif á hugsanir bama og ungl-
inga eins og góðar sögur og rit-
gerðir í blaði sem þau álíta sitt
eigið; sem þau una við og gleðjast
yfir.
EKKERT hefir skort eins tilffnnan-
lega hér á meðal Vestur-íslend-
inga eins og einmitt sérstakt
barna og unglinga blað.
pessvegna er “Sólöld” til orðin. Eng-
inn sem ann viðhaldi íslenzks
þjóðernis ætti án “Sólaldar” að
vera.
KAUPID “SÓLÖLD I DAG.
hitt, aö ekki var trútt um, að porleif- j eftir var ævinnar. Gaf hann sig jvarP að stjórnskipunarlögum handa
ur væri í nokkurri óvináttu við einn me,st við henglu 0g yarð gott til læri- [Danmörku. Hnigu tillögur hans allar
mann, er miklu réð við bókasafnið og ! sveina, sem við mátti búast, svo fræg- [ uð því að haga stjórninni eftir
líklega hefir verið leitað til umsagn- i ur tungumálamaður sem liann var; grundvíiDaiTeglmn stjórnskipulags
flokk, er þér fagnit höfðingja þessum,
ok sjá yfirbragð fslands ens aldna við
atkomu hans, ok berr mér svo fyr
sálarskjáinn, .þótt ek sé í fjarska
staddr, sem heldr birti yfir Xngólfs-
fell ok Hestfjall, en niðr sé raddfegri
ok glaðværri í pjórsá, enn verit hefir
um sex aldirnar seinni. Nú þótt ek
vænta þess af Yðvarri mannúð og
bróðurdygð, at þér vildit láta þat eptir
mér at vera í Yðrum flocki á slíkum
mik, at lög þau öll er vér setjum f
slíkum anda úiuni lúta til eflíngar
Frelsisins og staðfestíngar þess. Nú
virðiz mér svo, sem Yðr muni skiljaz,
góðir Bræður, hvern veg ek muna at-
kvæði gefa, ef ek em kjörinn fyrir
Yðra hönd. Frelsi ki*ef ek fullkomit
um trú ok ræðu ok skript ok mann-
fundi ok kaupverzlun ok alla þá luti,
j -----------------------------:—_
(Framhald á 6. síðu).
í
ar um porleif. Er og eigi ólíldegt, ! har og eigi á vanstillingu hans, er EnSlands, þess lands, er hann taldi
eftir lundarfari porleifs, að einhverir j hann kendi, og svo segja margir, að fyrirmynd annarra að stjórnarfari. Um
fleiri hafi borið kala til lians, því að : þ4 hafi hann verið manna Ijúfastur. hetta levti niun og porleifur hafa
geði hans var svo íarið, að hann var j gama ár sem porleifur settist að í Þýtb rit MacCullochs, Om Ejendoms
Walterg Ljósmyndastofa
Frá því nú og til jóla gefum við
5x10 STÆKKADA MYN°—?5-00 VIRÐI
okkar íslenzku viðskiftavinum
MUNIÐ EFTIR MYNDASTOFUNNI
sem Islendingar hafa skift við svo árum saman.
i Kaupmannahöl'n fekk hann leyfi til
Arv, er víða kemiír inn á svið stjórn-
mála, en eigi kom það út fyrr en
allra manna hreinlyndastur og svc
berorður, að nærri hélt ósvífni, eigi j j,ess að halda fyrirlestra við háskól
sizt við þá menn, er mikillátir voru og j ann þar um enslta tungu og bókment- j18®2
honum yótti eigi hata manndóm til að j ir Hann vildi verða lektor við há- j ísland fór ekki varhluta af frelsis-
vera það, er þeir létust vora. Og af j skólann í þessum fræðum, en eigi var jhræringum þeim, er skóku Norðurálf-
skoðun sinni lét har.n alarei við hvern j þeirri ðsk hans sint> þott oft færi hann I una 1948, Má- árfæra til þeirra hrær-
þess á leit og margir hinna merkustu j inga fulla viðleitni íslendinga til þess
manna væru því fylgjandi. Mun það j að ná aftur sjálfstæði sínu, þótt að-
éigi hafa lítið spilt fyrir honum, að
hann gerði alla tíð mjög lítið úr hinni
dönsku þjóð og fann Dönum fátt eða
ekkert til ágætis; eru margar sögur
til um meinleg orð hans og ummæli í
garð Dana, en eigi hirði eg að greina
Walters Ljósmyisdastofa, 290 Portage Ave.
Taisimi Main 4725
sem hann átti skipti, ef hann hugðist
hafa á réttu að standa. Slíkir menn
verða sjaldán vinsælir.
En nú er að segja frá starfsemi por-
leifs við bókasafnið. Safn þetta (The
Advocates Library) er aðalbókasafnið
í Edinborg, bókasafn háskólans þar;
þótt það sé aðallega ætlað lögfræðing
II m lodskinn
dragandi væri nokkur, og alþingi væri
áður endurreist. Urðu velflestir
hinna yngri islenzkra mentamanna,
þeirra er þá voru í Kaupmannahöfn,
á eitt band snúnir um sjálfstæðis-
kröfur þjóðarinnar, og urðu oddvitar
um og sé stjórnað af lögfræðadeild há- neitt þess konar hér. pess gætir eigi íþeirra í þeim málum Brynjólfur Pét
skólans, þá er mönnum alment þó
mjög greitt um að fá rit þaðan, og á
safnið bækur í öllum greinum, þótt
það heiti þessu nafni. Safnið er all-
gamalt og fjölskrúðugt. pegar por-
leifur hafði búist við því, er hann kom
150,000 binda, að því er talið var. por-
leifur hafði búizt við því, er hann kom
að safninu, að hann yrði settur til
hinna meiri háttar Ijökasafnsstarfa,
einkum skrásetningar, þvi að til hinn-
ar einfaldari'bókasafnsstarfsemi, af-
greiðslu og þess háttar, var lítil þörf
að sækja mann til safnsins í önnur
lönd. En þessi von brást porleifi al-
gerlega. Hann var fyrst settur í það
verk að skrifa upp bókaskrá safnsins,
og ,það oftar en einu sinni, og af-
greiðslu var hann látinn hafa á hendi,
þegar einhvem afgreiðslumannanna
vantáði. Siðar var honum falin af-
greiðsla og umsjá með sögúdeild safns-
ins og enn þar við aukið lagadeildinni. 1 voru á hendi.r fólgnar, þeirra er mikið
Var porleifur allóánægður yfir þvi að j þótfi undir, að vandaðar væru.
sinna svo óveglegum störfum, er hon- ; Kenslu hafði hann og á hendi við
um þóttu, og ritaði yfirstjórn bóka- ýmsa skóla í Kaupmannahöfn, og frá
safnsins bréf um það. Var honum þá !■ nóvbr 1843 varð hann fastur kenn-
fyrst falið á hendur að skrásetja jari við Defc practiske Handels-Aca-
bókasafns þýzks manns nokkurs, er j demi þar. Pessi ár fekkst hann og
safnið hafði keypt, og síðar samskon- nokkuð við útgáfu kenslubóka. Hann
j ar safn spánverskt, og raða þeim við- . þýddi (Jg jók hina dönsku málfræði
aukurn upp í hillur. Pá gerði og por- RasnS á ensku; vai* hún síðan mest
leifur skrá yfir Norðurlandahandrit notuð við döHskunám í Bretlandi.
þau, er safnið átti, sem flest munu ! Lestrárbók í ensku (English stories)
hafa verið komin, frá Finni prófessor saf hann út, og urðu þrjár útgáfur af
Magnússyni. jhenni. Orðabók á ensku og dönsku
gaf hann ú- 1845 með manni þeim, er
En eigi hafði porleifur lengi verið Ferrall hét
við safnið, áður en greinir urðu með ! ^ j,eim tima
í ritum porleifs; jafnan er hann minn-
ist á Dani í riti, ber hann þeim vel
söguna, og telur Danmörk fósturjörð
sína. Danshur var og sá maður, er
porleifur mat mest allra manna, jafn-
an er hann mintist hans,' en sá mað-
ur var Rasmus Rask. petta má þó
elcki meta til sleikjuskapar hjá por-
leifi, því að flestum mönnum var hann
kröfuharðari til Dana um sjálfstæðiS-
mál íslands, er hann tók að géfa sig
við þeim málum, svo sem síðar segir,
Eigi vildu og heldur/ stjórnarvöld
Dana, þau er hlut áttu að máli, veita
Porleifi uppreisn fyrir mcðíerðina á
honum í dispútáziu hans fyrrum, þótt
nann æskti þess, sem fyrr segir. En
löggiltur túlkur varð hann í ensku og
þýzku í Kaupmannahöfn 12. desember
1839 og hélt því starfi upp þaðan
Hafði hann drjúgar tekjur af því, mest
vegna þýðinga á þessi mál, er honum
Frá byrjun
pað eru til 'enn nokkur eintök af
Voröld frá byrjun. Ef þig langar til
að eiga blaðið frá þvi það fyrst kom
út þá skrifa nú þegar.
Send miðan sem fylgir:
Voröld Publishing Co., Ltd.
482/z Main St., Winnipeg.
Kæru herrar:—
Hér með fylgja $2 fyrir fyrsta árg.
Voraldar, sem ég mælist til að fá frá
byrjun.
Dagsetning
honum og yfirmaqni þess, Dr. David
Irving. porleifur þóttist vera settur
til minni háttar starfa en um var sam-
ið, en Dr. Irving kvað hann illa gegna
þeim störfum, er honum var trúað fyr-
ir, og óhlýðnast fyrirmælum sínum.
porleifur hafði og dæmt um ritverk
eitt, er Dr. Irving sá um, í bla'ði einu
skozku og eigi orðið sammála honum
um sumt. Enn hafði og porleifur
borið nokkur ummæli Dr. Irvings, er
hann hafði haft um ahnan mann í við-
ur vist porleifs og til kala leiddu. Ber
porleifur Dr. Irving illa söguna í bréf-
um til föður sins, þykir hann lítt lærð-
pótti sú orðabók góð
og kom síðar út úrvals-
kvæðasafn enskt með skýringum á
dönsku neðanmáls (Select poems).
Yfirleitt hné viðleitni porleifs mjög
í þá átt að breiða út í Danmörku þelck-
ing á enskri mentun og menningu, og
varð honum töluvert ágengt í þessu
efni. Hann lét sér ekki nægja að
vekja þekking Dana á tungu og bók-
mentum Breta, heldur ritaði hann tíð-
um í dönsk blöð um framkvæmdir
Breta í verklegum efnum, húsagerð,
heilbrigðismál, endurbætur í akur-
yricju o. fl., og varð þannig áð nokkru
leyti til þess að efla nánari samböné
ursson og Jón Sigurðsson, báðir væn-
legir forustumenn, svo sem síðar
reyndist til hlítar um hinn síðar-
nefnda, en eigi var minna traust bor-
ið til hins fyrr nefnda, þótt aldur ent-
ist honum eigi til fyllinga vona þeirra,
er menn báru til hans. En hinir eldri
íslenzku mentamenn, er þá voru í
Kaupmannahöfn, höfðu alt hægara
um sig, allir nema porleifur Repp.
Hann fyllti þegar flokk þeirra íslend-
inga, er fyllstar kröfur gerðu til handa
þjóð sinni um sjálfstæðismál hennar.
Og eigi fór hann dult með skoðanir
sínar, svo sem að líkum réð eftir
skapsmunum hans. Fram að þessu
hafði porleifur lítt gefið sig við ís-
landsmálum, enda þá og eigi verið
þess um kominn, er hann var í Skot-
landi. En er hann var aftur seztur
að í Kaupmannahöfn, hafði hann mikil
mök við fslendinga og tók þá að gefa
sig við málum þeirra, bæði i bókmenta-
félaginu og slíkt hið sama að almanna-
málum, sem líklegt mátti þykja um
svo ramþjóðlegan og einbeittan mann
pessi ár (1840—1850) höfðu íslending-
ar mjög hug á því að losa höft þau, er
á verzluninni hvíldu, og stóð porleifur
frarnarlega i þeim flokki. pvi er sú
saga, að 1849, er Páll amtmaður Mel-
sted skyldi fara með umboð konungs
á alþingi, en varð afturreka þrívegis
ti« Kaupmannahafnar, er hann vildi
l.alda til íslands, sagði Porleifur við
hann, %>egar hann varð afturreka hið
fyrsta sinn: “Fátt muntú þarflegt
haft hafa í fórum þínum, er landvætt-
ir blésu svo móti þér.” Segir por-
leifur sjálfur frá þessu (siá Tiden 45
tölubl., bls. 180, sbr. og Sunnanfari, I.
irg. bls. 57). Og eigi hafði Páll þá
verzlunarfrelsið meðferðis, segir por-
leifur enn fremur.
Eftir að konungaskifti voru orðin í
Danmörku, Krisiján VIII. falhfln ffá,
en Friðrekur VII. tekinn við, væntu
íslendingar bráðari áheyrslu við
sjálfstæðismálum sínum, enda hét og
stjórnin góðu um í bréfum sínum óg
lét efna til sérstakí þjóðfundar, er
hafa skyldi til meðferðar frumvarp
um stjómarfar landsins. porleifur
!
J Ef þú óskar eftir fljótri afgre>ðslu og hæsta verði Vyrir ull og loð-
skinn, skrifið
i Frank Massin, Brandon, Man.
SKRIFID EFTIR VERDI OG ÁRITAN ASPJÖLDUM.
I
í
\
i
í
I
SOLOLD
Drenginn þinn langar til aS eign-
ast Sólöld eins og hina drengina
sexn hann þekkir.
Öll börn vilja eiga <<Sólöld,,
Stúlkuna þína langar til að eignast
Sólöld. Hún vill læra “ástkæra,
ylhýra málið.”
Sólöld kostar aðeins $1 um árið
SENDID þ»ENNAN MIDA I DAG
VORÖLD PUBLISHING CO„ LTD.
4828y2 Main St.,
Winnipeg, - Man.
Kæru herrar:-^-
Gerið svo vel og sendið mér blað yðar Sólöld.
$1.00 fyrir fyrsta ársgjaldið.
Dagsetning ............................
Hérmeð fylgir
Nafn
Aritan
Dragið ekki að gerast áskrifendur Sólaldar.