Voröld - 27.01.1920, Blaðsíða 3

Wúmipeg 27. janúar 1920
VORÖLD.
Bls. 8
HARÐGEÐJAÐA KONAN
SAGA EFTIR MARGBET DELAND,
G. Amason þýddi.
►04
►04
►04
►04
►04
‘-04
upp frá dropunum þeim
sem vom döggvuðu heim
blóði drengjanna, ’ er fómað var Rex.
Hióð hinna undirokuðu brœðra vorra, sem fórnað var Rex, hefii
myndað þann mikla valdasjá sjálfselskunnar; þar sjáum við bryn-
droka kúgarans baða sig í blóði hins saklausa lambS; en skáldið segir.
—það sem sekum var saftnað ti] vegs.
akulu saklausum völd. 0„ farbrófið var
Hver sem vill lifaþótt hann dfejú — hver sem vill verja lífinu vel — | apj Maitland
verður að heyja sína daglegu baráttu við liið grimma lífscðli sjálfs- j boj-paði fyri.r rúrn í svefnvagninum. Svo fór hann
eiskunnar; en sú barátta verður œfinlega fólgin í því, að ganga hinn . heim og spurði fóstru sína hvort hún adlaði að fara
“þrönga og grýtta veg, sem til lífsins leiðir’’; rnætti svo fara j Ter»a við jarðárfórina. “Eg jetla að fara,” aftgði
konungi sannleikans yrði aft.urkvæmt til vor mannanna, en þá % erðut | Og j,ann talaði með innilegri hluttekningn
■’ú að t&ka undir með skáldinu, og vera reiðubúin fram að leggja : j um fnl Maitland; en í rauninni var dauði hennar og
Alt þitt líf, alt þitt ljós, jarðarför aðeins afsökun fyrir haain til þess að fara
alt þitt leysingja hrós | til Mereer Hann var ákveðinn í því að finna Eliza-
máttu leggja’af við fikapara þinn. 'betu.
Bera fjötra í fangeLsið inn,
má ke festast á rá. ; “Og þegar eg sé hana,’’ sagði hann við .sjálfan
N'ú sér m&ður að skáldið akilur meLstara sinn — þaam sem kallaður j sig, “um leið og eg sé hana, fæ eg að vita.” llann
alrdei notað. En þegar hann frétti
væri dáin, fór hann tafarliaust og
í svefnvagninum.
er frelsari mannkynsins. ‘ ‘ Vcrður það dýrðlega nafn rangnefni, þar
til við snúum oiss til hans og feturn í fót spor 'hans um hinn “grýtía
og þröngfj veg”. En hvað er það sem knýr oss til slíkra irarn-
kvæmdaf Látum skáldið skýra það;
“En í eldsterkri you
tnun þinn óbomi sort
sækja aflið og djarfleikann sinrt
í þær rúnir, sem ristust á kinri
—þína raungrátnu brá.
Svena er þá •vegurinn sem til lífsins og ljóssins leiðir; en sökurn
þoss að við þekkjum hann ckki, eða að minsit.a kost.i viljum ekki
ganga h»an, þá;
“Drúpir jörð, drúpir þjóð
eins og þegjandi ljóð,
sem ei þekkir sinn lifandi söng.
Sérhver vegur er voríssins spöng-
Heljar-vökin er auð.
Grætur Maríu barn
kaldaai miskunar arn
og sitt. musteri’ í drápsvélaþröng. >
Kristnin greipt er með glóandi töng.
Mörkin geymir liún rauð,
sem í skrúfstikki set-t,
er hún sorfin og slétt
libt og suðustál morðtólin í.
llennar Kristfé er kopar og blý.
Skálin Krismans er snauð.
þar sjáum við nítján alda uppskeruna af kenningum Krists í hjörtum
viirum — og þessve-gna “grætur Maríu ba.rn, kaldan miskunar arn”
og furðum oss nú ei þó skéldið spyrji;
Er hún menningin vor,
sem í meLstarans spor,
vildi miðast. að landnámi því,
þar sem samúðar sólin skín hlýv
Eða’ er sál hennar dauð ?--------
þesvsari spurningu verður hver einstakur að leyfa samvizku sinni að
arma'rs verður henni ekki .svarað. — Hvemig stendur á því að bróður
bærleiks kenning meistarans hefir alt af verið fjrrir borð borin :
Til þe,ss altaf Jiinn aumá að flá, ;
sem þó á ekki neit.t;
Er þá ekki alþýða manna vemduð af lýðstjómimn eða landfltjórn-
innil Svar skáldsins er svona;
•Tafn vel lýðst jórnin sjálf
dýrkar lýsigullskálf-
fólkið líður alt, sjáandi blint,
meðan bölvunar bálið er kynt
—það til brennunnar leitt. — —
þar komum við að hinu stóra þjóðarmeini aljra Jánda Lýðstjóunin
>jálf, elskar lýsigullskálf” —■ eða með öðrum orðum, höfuð þjóð-
anna (land^tjórnirnar) béyja sig fyrir lýsigul.sslcálfinum'meða.n lík-
ami og líf þjóðanna er á bál borið; og fólkið lítur alt þet.ta, sjáandi
lilint; ekki getur maður , við þá snild’ar fr.amsetningu sem er á þessu
kvæði, annað en látið sér detta í hug, að ástandið er óbreytt, og enn
þá rætLít, að “sjáandi sjá þeir eigi, og Jieyrandi lieyra þeir eigi né
'kilja”. Við hvað átti Krlstur með þessari franisetnmgu‘/ Hann
a.gði, að sjáanði menn sæju eikki, og þeir sem lieyrðu, lieyrðu ekki.
þctta vekur oss til umhugsunar um það, að við eigum yfir tvenns-
konar sjón og heym að ráða — eða getum átt — Flest af oss era lík-
amlega sjáandi og heyrandi, seni betur fer, eins og í fyrri daga; verð-
in það því hin andlega sjón og heyrn sem um er að ræða. Hvað er
nm oss tslendinga að segja í þessu tilliti? Ilveraig höfum við séð
,>g heyrt skáldin okkar að fornu og nýju? Við verðum nauðugir vil'j-
ugir að kannast við það, að flest af okkar beztu fortíðar skáldum,
< yddu lífi vSÍnu í örbirgð og niðurlægingu sinnar þjóðar — og sum
þeirra urðu hor og hungri að bráð — þrátt fyrir greiðasemi og gest-
risnu vor Íídendmga. Við höfum átt bágt með að átta oss a því, að
skáldið er alt af skáid, og skáldið hrópír ekki hástöfum um sitt
eigið dagiega brauð; að minsta kosti ekki fyr en samtíðin er buin
nð fara svo að ráði sínu, að hungursliróp likamsþarfanua yfirgnæfa
i'relsistóna skáldins, sem altaf eru og verða þeir sömu — nefnilega
i'öddin sem hrópar í eyðimörk mannfélagsins um meira ljós, meira
Trehd, meira réttlæti, meiri skilning, meira vit — heilbiigt vit; eða
: Táum orðum sagt, meiri andlega sjón og heym. --------petta Jiöfum
* við Islendingar, eins og reyndar allar þjóðir, aldrei sjáandi séð eða
heyrt. eða skilið, og rætast því orð meistarans á oss, ekki síður en
<>örum þjóðum. (Frh.)
“Eins og þú sérð,” sagði haam um leið og þau
komu að grænu hurðinni í veggnum og fóru inn í
liinn garðinn, “stendur húsið þitt ennþá autt. ”
“Vesalings gamla húsið,” sagði hún og leit upp
á lokaða glugga hlerana.
Hann leit fnaman í hana og einlægnin var svo
auðsæ I andliti liennar, að hann gat ekki annað en
reiðst frú Maitland. Reiðst henni rétt eins og hann
var vaaiur sem væri hún eimþá á lifi- “Við gætum
rifið niður nokkra milliveggi og gert þetta að einu
húsi,” sagði hann dauflega.
En hún aðeins Jiristi höfuðið og brosti. Mig
langar til að sjá hvort hvítn blómin mín ætla að
blómgast; við skuium koma yfir að stemsætinu.”
Grímur Einarsson
var í i-ai'a um það, hvort liann ætti að taLa við hana
að fyrra bragði um óJán þeirra eða bíða þangað til
hún mintist á það. Hann fann til einhverrar undar-
legrar feiinni, þegar hann hugsaði sér, hvernig hann
ætti að koma orðum að því sem liaun vildi segja við
j hana. sem sýndi hve fjarlæg þau vo.ru orðin Iivort
öðru, Hvar og hVenær han.n arilaði að -sjá hana var
honum ekki ljóst, ef lil vil] yrði það jarðarfarar-
daginn eða ef til vil næsta dag. “Hveriiig á eg að
koma því við?” sagði Jiann við sjálfan sig, en þeg-
ar til kom, þurfti hann ekkeri fyrir því að Jiafa sjált'-
ur. ,
þegar þau koniu heim aftur frá gröfinni. fór
frú RieJiie heun með Robea*t Ferguson. “]>ú kemur
tlieim með mér og borðai; kveldverð með mér,” hafði
liami sagt; Davíð getur sótt þig, þegar hann or búinn
að skoða sig.um í bænum. ” Davíð hafði al'sakað sig
með því að haim þyrfti að finna Knight og einn eða
tvo aðra gainalkunningja; Jiaiin liafði ekki minst. ái
það við þau, að hann þyrfti að ganga yfir gömlu
brúna, út í skóginn og nokkrar hringferðir kring-
um hótelið. Oömlu nágrannarnir gengu saman í
garðimim fyrir aftan hús Fergusons í rökkrinu og
töluðu um frú Mait.land-
“Eg verð að segja Davíð frá því,” sagði Fergu-
son, “að það virðlst sem haim eigi ekki að fá pen-
ingana til þess að koma upp spítalanurn; það er ekki
minst a þá í erfðaskranui. Hún sagði mér einu sinni
fyrir tveimur árarn, að hún væri að leggja til síðu
peninga handa honuih og að hún ætlaði að gefa Jion-
um þá, þegar henni þa*tti þeir vera orðnir nógu mikl-
, ir. En hún hefir ekki skiiift eftir einn staf til þess
jað sýna það. Eg er hræddur um að henni hafi snú-
ist hugur. “ pað var eitthvað í rómnum fremur en í
því sem Jiann sagði, seni vakti eftirtfekt. Jiennar; hann
talaði ekki ein.s og hann átti að sér. það var eins
og liaim talaði án þess að hugur fylgdi máii; og það
var svo ólí.kt honum, að frú Riehie horfði á hann
hálf forviða.
Jrimdurinn var settur, en nú var og ekki forset-
inu, því nú þurfti eg að halda aðaJræðuna, var því
Hróbjamir Kosinn forseti en þórður skrifari, «em fyr.
Helgi á hæðinni viJdi einnig láta kjósa féhirði, sem
skyldi Jiafa með höndum gæzlu peninganna sem eg
hafði komið með frá Roblin, en fundarmönnum fanst
þess ekki gerast þörf, þar sem eg hefði verið kjör-
inn til að veifca þeim mófctöku, væri sjálfsagt að eg
hefði þá til varðLeizlu, og borgaði þá svo út sam-
kvæmt fyrirskipun fundarins, og varð það svo úr
að enginn féhirðir var kosinn.
Mér þótti vel til fallið að vera vel búinn á fund-
inum og kom því fram í þeim sömu fötum og eg var í
á ferðalugi mínu til Winnipeg- ])að voru tveir auka-
stólar settir upp á ræðupallinn og vooru þeir ætlaðir
okkur Jóni.
Lg veit, ekki hvort það er rétt af mér að getá
þess hér, því það kannske móðgar Jón minn á
Strympu, en svo er kamiske ekki rét.t heldur að
sleppa því, úr því eg er að reyna að skýra frá öllu
,sem réttast, að gárungaraii* fóru að hafa orð á þvi
sín á milli að bótin á búxunujm hams Jóns skæri af í
lit, og kölluðu hana svo “siðabótina”, og sögðu það
vera þá einu siðabót sem við þyrftum að búast við
að fá í Nýja íslandi fyrst um sinn, Eg verð að biðja
Jón forláts á því að e.g miamLst á þetta hér, og ef
homim þvkir það miður, bið eg hann að koma beint
til mín og tala um það við mig, eins og hæfir Imns
hreinlyndi, en erfa það ekki við mig með neinum
þumbaraskap.
AIMMSON & LINDSAY
Logfræöingar.
806 McArthur Building
Winnipeg.
i
J. K. SIGURDSON,
Lögfræðlngur.

214 Kudertoa Bldg.
Cor. Ilargrave ar>d Fortage Ave.
Taleími Maln 49#2
Telephone Msin 7929
DR. PATRIOK J. GALLAGHER
Dentist
400 Boyd Buildíng
Winaipeg
»R. J. STEFANSSON
4Ö1 BOYD BUILDINQ
Hornl Portage Ave og Edmqnton St
Stundar eingöngu augna, eyrna, nef
og kverka-sjúkdónju. Er afl hltta
fr& kl. 10 tll 12 f.h. og kl. 2 ttl S e.h.
Talaími Maln 300*9
Helmlll 105 Olivla St. Tals. O. 2316

TH. J0HN80N,
Úramiður og gullimiður
..Belur giftingaleyfiabréf__
Bérstakt athyglt veltt pðntunum
og riflf Jðrflum utan af landl.
M8 Main St. Phone M. 660«
J. J. SWANSON & Oo-
Verzla meö fasteignir. Sjá
um leigu á húsum. Annast
lán og eldsábyrgðir o. fl.
808 PARIS BLDG.
Wlnnlpag
Phone Main 2597

“Hún hafði auðvifcað fullan rétt til þess að
breyfca þessu,” sagði hún; “og sannast að segja hef-
ii* Davfð aldrei reitl sig mikið á þennan spítala. Hún
talaði um það við hann,.en eg Jield helzt að hann hafi
næstum gleymt þ'*í -— þótt eg ge.rði það ekki,” bætti
jhún við, oins og hún sæi ofurlítið eft.ir því að þetta
jskyldi ekki rætast. HÚn 'brast i, og Ferguson rykt.i
af aér gleraugunum og reyndi að brosa á móti; eri
augu hans, sem vocq óróleg. hvíldu spyrjandi á aiid-
liti hennar- ]’að hvildi yfir lieruii einliver ró, scm
gvi ði andlit heitnar eim fallegra en það var. Jlvað
var nú það sem frú Maitland hafði sagt um hana?
1 ögui' og - ’ lionum gramdist þegar luuin mintist
orðanna, Jionum hafði gramist í hvert skifti, sem’
hann mmtist þeirra, síðan frú Maitland talaði þau
i einhverju halfgerðu óráði, en þó með þessari hygni,
sem Jienni var eiginleg. Undir niðri, þótt hann væri
! að liugsa uin eitthvað aimað, hafði hann ekki getað
i arist því að vera stunginii af þeirri ágizkun, að frú
Richie hefði “eitthv&ð á samvizkunni. ” Hann hafði
reynt að bæla þessa. hugsim niðar; “ það er ómögu-
legt, hafði hann sagt við sjálfan sig í Jivert skifti.
Iín aftúr og aftur skaut henni upp og í hvert sliifti
fylgdi henni einhver ofurlítil sönnun .... Hún tal-
aði aldrei um manninn sinn- “Hvers vegpa skyldi
hún tala um hann? Að öllum líkindum hafði hann
verið einliver gallagripur. Vinur hennar, doktoriim
gamli frá Chester, hafði gefið það í skyn. það væri
nát'túrlcga ekki skemtilegt fyrir hana að tala um
hanu” .... Hún átti enga vini, sem hann ekki þekti
nema tvo aldraða menn í Chesler., “Jæja, það var
varla unt fyrir nokkra konu að eiga betri vini en
ganúan presit og gamlan lækni” • . . En hún átti
engar vinkonur. Nei, svo var fyrir að þakka; hefði
húu þekt fjölda gasprandi kerlingar, þá hefði
hann ekki kært, sig um vináttu hennar . . . Hún var
ávalt reiðbuin að verja móður Elizabetar. ]>að kæmi
vitanlega til af því hvað hún væri bi*jóstgóð. Hún
væri ekki óvorkunnlát eins og aimað kvenfólk.
A. E. GILLINGS
Skósmiður
ALT VERK FLJÓTT OG VEL AF HENDI LETST.
SEMDUM OG SÆKJUM HEIM TIL VIÐSKIFTAVINA
660 Notre Dame Ave.
rétt fyrir veatan Skerbrook Str.
v..
Nei, lífið hafði ekki leikið á hann aftur- ]>að
var tóm markleysa þctta sem frú Maitland hafði sagt.
Hann bældi aftur niður þemnan óþolandi grun og var
rólegur þangað til eitthvað hvíslaði að lionunj aft-
ur, að hún hefði “eitthvað á samvizkunni. ’ ’
Hann var svo kvalinn af þessari ímyndun liinn-
ar deyjandi konu og um leið svo hryggur af dauða
henuar, að gestur hans sá undir eins, að hann var
öðru víri en hann átti að sér, þegar liann var að tala
um Davíð og peningana, sem hann hefði átt von á,
en mundi ekki fá. Sannleikurinn var sá, að þá stund-
ina kærði Hann sig ekki minstu vitund um Davíð eða
peningana hans.
Eg kem nú að efninu aftur. FundarsáJuriom var
troðfulJur >af fólki; þar var samankomið alt fólk úr
bygðiimi, karlar og konur, ungir og gamJir. Eftir
að eg hafði haldið langa og snjalla ræðu og skýrt
þeim frá ferðinni og þegar eg kom að því atriði að
sjálfsagt yrðum við að standast kostnaðinn af ferð-
inn sjálfír, varð hávaði mikill í salnum, og kváðu
tnenn það svívirðingu. Svo sagði eg þeim hvað á
gengt hefði orðið með peningana og bjóst eg við
óstöðvandi látum yfir þeim vonbrigðum, en það var
bara eins og allir hefðu búist við að þannig færi.
það heyrðist aðeins hvísl hér og hvar í salnum og
icyrði eg suma segja; “og það vcrða bara svik úr
íiví öllu.”
“En Jivað ersvo um tuddann og búsumbæturn-
ar?” sþui’ðu nú ýmsir. .......
“peir senda’líklega Bjössa ofan eftir bráðlega, ”
■agði eg og ætlaði þeim að verða jafn .ráðþrota við
þetta og eg varð- En þíir liafa eflaust ekki heyrt
greiniJega hvað eg sagði. því enginn spurði hvort
það væri nafnið á tuddanum, eins og eg hafði gent
efra.
Eg lauk svo máli mínu og settist niður. Eg beið
nú éftir því, að einhver tæki til máLs, en það gerði
enginn. Allir fóru að setja á sig höfuðfötiji og týgja
sig til lieimferðar. Eg lieyrði það á summn ér þeir
gengu út, að þeir hefðu orðið fyrir svo miklum von-
brigðum, að þeir hefðu alls ekkert að segja. peir
kölluðu það svik af stjórninni, og heyrði eg Hró-
bjart kalla það “kosningasvik”, og að þau væru all-
tíð hér í Ameríku. Hann kvað engan þurfa að láta
það mikið á sig fá. Síðar varð eg þess vísari, að
Hrói hafði rétt að mæla.
pað fór nú liver liebm til sín og var ekkert frek-
ar um málið í’ætt að því sinni.
Eg hefi farið fljótt yfir sögu og slept ýmsu- Eg
verð a*ð láta hér staðar numið, þar sem þossi ferð
mín og Jóns til Winnipeg var með því síðasta sem
eg lagði til opinberra mála, því fellin fór óðum að
færast, yfir mig og gera mig lélegan til stórræða. En
hafi eg eitthvað gert eftir þetta í þarfir almennings,
veit eg að þess verður minst af einhverjum sem rit
ar sögu okkar bygðarmanna hlutdrægnislaust, þó
ekki verði kannske fyr en eftir minn dag.
Eg á von á, að einhver af þessum miklu rit-
höfundum, sem þessi öld er sto rík af, taki til
óspiltra málanna og gagnríni þetta æfisögubrot mitt,
og það mega þeir gera. Eg álít mig eins mikinn mann
og þá. Sumir 'sem hafa tekLst það í fang að skrifa
ritdóma, hafa auglýst sig ófæra til að rita svo mikið
sem skran auglýsingu fyrir þá í “víkinni’’, með þeim
ritdómum sínum.
Yerið svo öll í guðs friði, það mælir ykkar fyrr-
um starfsmaður Grímur Einarsson
á Aðalbóli
O. J. GOODMUNDSON
©•iur
Lalflr hú« og ÍHnd.
Otvogar ponlnga lis.
Veltlr árelðanlegar el<t«ð&yrgfllr
blllaga.
ðarry 220b. 696 Simeo* Str.
IDEAL PLUMBING CC
Cor. Notre Dante & Marylanó
Piumbing, Gasfitting, Steam
and Hot Water Heating
ViSgeríiir fljótlega af hendi
leystar; sanngjarnt ver«.
G. K. Stephenson, Garry 3493
J. G. Hinriksson, í hernum.
1,
J. G. SNIDAL, L.D.S.
T*nnlœknir
Talsími Main 5302
614 Somerset Block, WL',nipeg
Talsími Main 3775
Dag og nótt og sunnudaga.
THE “KING” FLORIST
Gullfiskar, Fuglar
Notie hraðskeyta samhand viS
oss; blóm send hvert sem er.
Vandaðasta blómgerS er
sérfræCi vor.
270 Hargrave St., Winnipeg.

A. S. BARDAL
843 Sherbrooke Street
Selur líkkistur og annast um
útfarir. Allur útbunafiur hinn
bezti. Ennfremur selur hann
allskonar minnisvarða og ieg-
steina.
Heimilis Tals - Garry 2151
Skrifstofu Tals. G. 300, 375
’A

Einkaleyfi, Vörumerki
Útgáfuréttindi
FETHERSTONHAUGH & Co
36-37 Canada Ufe Bldg.
Pbone M. 4439 Winnipeg