Þjóðhvellur - 26.08.1907, Blaðsíða 2
50
Þjóðhvellur
Úrsmiðavinnustofa Carls Bartels,
Laugaveg 5. Telefón 137.
þessari Pingvallaliátið í ár: að hún sje
einhver hin lang-tilkorauminsta og leið-
inlegasta þjóðhátíð, seni fram hefur
farið hjer á Suðurlandi síðan 1897, og
sannarlega fóru þeir einskis á mis, er
spöruðu fjör og fé með því, að koma
þangað ekki. Par var alt á sömu bók-
ina lært, ef svo mætti segja. Skreyting
með líkum hætti og viðhöfð hefurverið
hér á Landakotstúninu þjóðhátíðardag-
inn.var hvergi að sjá. Aðeins í kringum
glímupallinn, sem jafnframt var danz-
pallur, og í kringum ræðupallinn voru
blómfléttunefnur, og svo nokkrir dansk-
ir fánar þar upp af og til og frá um
grundirnar — og man ég ekki til, að
þeir hafi þótt gera mikla »lukku«. Tveir
eða þrír íslenskir fánar blöktu þar og
sýndi einhver dansklundaður fræknleik
sinn á því, að rífa þá niður, — nema
einn, sem var á tjaldi Ungmennafélags-
ins. En svo óhýru auga var skotið til
hans, að maður, sem frjálslyndur
er sagður, var fenginn til þess, að
fara á fund tjaldbúa í þeim erindum,
að fá þá til að rífa fánann niður. En
með því að hinir stóðu fastir fyrir og
virtust albúnir að verja m e r k i ð, urðu
liinir rauðeygðu að láta sér lynda,
að horfa á fánann blakta í fullu frelsi.
— En þetta er lítið sýnishorn þess, hve
tamt sumum mönnum er að skrí ð a —
í nálægð æðra veldis. — Því skal ekki
neitað, að í fljótu bragði virtist það
fallegt, einkum í fjarlægð, að líta yfir
tjaldaraðirnar; en þó fanst mér ein-
hver óislenskur blær hvíla yfir þeim
öllum saman. Og engu líkara var, en
að yfir fólksfjöldanum hvildi einhver
óþæginda-martröð — alt svo fjörlaust
og líflaust — rjett eins og einhverstaðar
í nálægðinni væru ósýnilegir verðir
annarar þjóðar, sem héldu öllum ís-
lenskum fjörkippum aftur. Fólkið
brosti einusinni ekki — svo var alt inn-
antómt og' kalt. — Far voru lúðrarnir
þeyttir, en björgin vildu ekki þýðast
hljómana — klettarnir fengust ekki til
að taka undir með því að grípa hljóð-
öldurnar og þej'ta þeim á milli sín með
bergmálinu, sem ætíð er svo afarsterkt
í Þingvallagjánum. Par var sungið —
fallega sungið — en liamrabeltin háu
létu söngtónana lika eiga sig — rétt eins
og þau heyrðu þá ekki fremur en þeir
titruðu i »blómstrandi lundum« í 300
mílna fjarlægð. — Par voru ræður
haldnar — fullar málskrúðs og mælsku
— en gagnslitlar. Sögðu sumir, sem
mciri höfðu eftirtekt en margir hinna,
Lífsábyrgöarfélagið »Standard«,
Klapparstíg 1. Reykjavík.
að íslenska errið, sem ætíð er svo
hreimsterkt og hreint, helði jafnvel
orðið hlustahrelling dönskum eyrum;
— ekki lrvað síst, þá er Olsen mælti á
dönsku og skýrði sögustaðina fyrir
þingheimi.
Hið eina, sem maður gat sagt um,
að eitthvað væri í varið, voru glím-
urnar; en þærvorulíka hin ágætasta
skemtun og listfengi glímumanna naut
sín fádæma vel. Reyndar var þéttings-
úði úr lofti, er olli hálku á glímusvæð-
inu, og því ekki örgrant, nema áhrif
hafi haft á glímuna, og sumir fyrir þá
sök fallið, sem annars hefðu staðið
keikir, ef þurt veður hefði verið. En í
sjálfu sér skiftir minstu, hver sigur bar
af hólmi,úr því að listin, sem í íslenskri
glímu er fólgin, fékk að njóta sín.
Mönnum er kunnugt um sigurvegarana
þrjá. En mót von margra var þaö þó,
að Jóhannes Akureyrarkappi slcyldi
ekki fá nema 3. verðlaun, og sjálfur
mun hann hafa ætlað sér að ná í 1.
verðlaun (sbr. heitstrenging hans í
vetur).
En hepnina þá hlaut Hallgrímur
Benediktsson (aðstoðarmaðnr á póst-
húsinu hjer), og þótti fjöldamörgum
vænt um þau úrslit, — en ekki var við-
feldið að kasta steini á Jóhannes, þótt
hann lægi fyrir fyrir Hallgrími í þetta
sinn, því varla getur eineinasta glíma
verið nægilegt sönnunargagn fyrir því,
hvor þeirra sé betri glímumaður. En
ekki tjáir að draga dul á það, að sigur
Hallgríms virtist kveikja eld í hjarta
Jóhannesar, eins og berlega sýndi sig
nokkru síðar, og vikið er að á öðrum
stað hér í blaðinu.
Annað atriði var það á fingvöllum, er
menn dáðust að; það voru tlugeld-
arnir; þeir voru töfrandi fagrir. —
En svo er líka upp talið. Alt annað á
þessari Ringvallahátið var einskisvirði.
Leit helst út fyrir, að til alls hefði þar
verið stofnað fyrir danska menn en
ekki íslenska. En þessi hátíðavonbrigði
voru þó mjög tilfinnanleg, því margir
eyddu miklu fé handa sér og sínum
til þess að verða hluttakendur í hinni
miklu dýrð, er menn þóttust fyrirfram
sjá þar gegnum drauma og dásamlegar
hugsjónir, en sem alt varð tál og von-
brigði, þá er á Pingvöll kom.
Svo taldist til, að um 6 þús. manna
hefðu verið saman komnar á Pingvelli
þennan dag. Fjöldi manns kom um
morguninn og fór aftur um miðjan dag;
þótti ekki vert að hafa þar lengri dvöl.
Klæðaverzlun Guðmundar Sigurðssonar.
Reykjavík. Telefón 77.
Peir, sem komu daginn áður, sváfu
ýmist í tjöldunúm til og frá, skipuðu
sér á bæina í kring, eða lágu undir
beru lofti. Sumir þeirra stungu liöfð-
inu inn í hraungjótur svo þröngar, að
aðeins var nægilegt íyrir höfuðið. En
meðan þeir sváfu, höfðu þeir snúið
sér við, og þegar þeir svo vöknuðu og
vildu út, stóð á nefinu, og urðu þeir
þá að beita lægni til þess að hrufla sig
ekki. Tvo menn sá ég, sem höfðu sködd-
uð nef af þessum ástæðum og var hlegið
dátt að þeim. Attu ílestir þarna kalda
nótt, og margur var sá um morguninn,
sem barði sér svo, að jörðin hristist.
Sumir skeltu skoltum svo ótt og ægi-
lega, að þeir voru 5—10 mínútur að
skjálfa þvi út úr sjer, hvar kaffi mundi
fást. Peir, sem áttu á pelanum tóku
teig og supu í botn. Peir, sem ekkert
áttu varð það á ósjálfrátt, aðlítahýru
auga til veisluskálans; vissu sem var,
að þar var mjaðar von; en harla fáir
munu þó hafa hlaupið þangað til hress-
ingar, enda króklopnum mönnum varla
kleift, að brjóta branda frá dyrum.
Mikið var um kvæði á Pingvelli i
þetta sinn, og hafa þau sína lcosti og
lesti, en flest þó veigalítil, enda skáld-
skapur vorra tíma farinn að rýrna i
roðinu hjá allflestum. En ekki getur
Pjóðhv. stilt sig um, að birta liértvær
stökur, (minni Islands) eftir J. Olafs-
son ritstj., er þar voru sungnar. Pær
eru svo fallegar, að hver maður hefur
yndi af að kunna þær. Pað vill líka
svo vel til, að hin blöðin hafa ekki léð
þeim rúm, enda menningin hjá sum-
um ísl. blaðstjórunum ekki orðin svo
ríkuleg ennþá, að þeir geti gert grein-
armun á blaðamanninum, sem þeiin
er í nöp við, og skáldinu, sem yrkir
svo fallegar stökur:
Vort fagra land með fagurgræna dali!
Vort fagra land með blómum skrýddan
völl!
Vort fagra land með forna hamrasali!
Vort fagra land með álfa, svipi’ og tröll!
Vort feikna land með flug og klettastallat
Vort feikna land með hraun og eyðisandt
Vort fagra land með frána jökulskallat
Vort fagra land með glitað eyjaband!
Vort kæra land! í hverri laut og hóli
á hjartað eitthvert minninganna ból.
Vort kæra land! Æ, hvergi’ á bygðu bóli
skín börnum þínum hlýrri lífsins sól.
Vort kæra land! Hver bur þinn er vor
bróðir,
því brúum allir þinnar gæfu stig.