Vísir - 11.07.1959, Blaðsíða 4

Vísir - 11.07.1959, Blaðsíða 4
I V ! S11 Laugai’daginn 11. júlí 19 59 VÍSIR j’ DAGBLAS Útgefandi: BLAÐAtJTGÁFAN VÍSIR HJ. >TÍ»ir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 e8a 12 blaösíður. Sltstjórl og ábyrgðarmaður*. Hersteinn Pálsson. -y Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 5. Kitstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnai’ £rá kl. 8,00—18,00. Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00. Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00. Sími: (11660 (fimm línur) Yísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuOL kr. 2.00 eintakið í lausasölu. Félagsprentsmiðian h.: Kynþáttahroki hér? Ýmsir kunna að brosa, er þeir lesa fyrirsögnina hér að of- an og segja sem svo: Kyn- þáttahroki hér? Kemur ekki til mála. Sem betur fer er- um við Islendingar lausir við þá smán, og við teljum enga þjóð annarri betri, né heldur lítum svo á, að litar- háttur manna skipti máli. En er þetta nú alveg víst? Við skulum athuga málið of- boð lítið, það er vissulega þess virði. Öhætt er að fullyrða, að ís- lendingar fyllast viðbjóði er þeir heyra eða lesa frásagnir af háttalagi ríkisstjórnar Suður-Afríku, að því er varðar samskipti hvítra manna og þeldökkra þar í landi. Og okkur finnst fram- ferði Suður-Afríkumanna að því leyti verra en það, sem stundum kemur fyrir í suðurríkjum Bandaríkjanna, að í Suður-Afríku eru það beinlínis landslög að kúga þeldökka menn og óvirða á allan hátt. í suðurríkjum Bandaríkjanna er það hins vegar gert ; trássi við lands- lög, ef þeldökkir menn eru ofsóttir, þar eru slíkar öf- sóknir fremur undantekn- ingar, en í Suður-Afríku er það regla. Engum finnst það athugavert hér á íslandi, þótt teldökkur maður komi inn á veitinga- hús og sitji þar með lands- mönnum. Það er vitaskuld sjálfsagt. Þeldökkir menn, gulir eða rauðir eru með- bræður okkar með ná- kvæmlega sama rétt. Þannig líta flestir íslendingar á þessi mál. Gaman og Allt fjas um „víkingablóð“ er því tóm vitleysa. Og hvað hefði átt að setja yfir mynd af þeim þeldökka Joe Louis og „Germananum“ Max Schmeling, þegar sá þel- dökki rotaði hann mjög snarlega forðnm? „Ger- manska blóðið tapaði“, væri kannske ekki út í bláinn. Það hefði líka reynst kyn- þáttahrokapostulum erfitt að finna brúklega f-yrirsögn, er Gyðingurinn Max Baer rotaði rómverska risann Primo . Carnera á sínum • tíma. Sannleikurinn er sá, að öll þurfum við að vera á verði til þess að smitast ekki af T’ hinum minnsta votti af kyn- i þáttahari eða hroka. Við Fátt er jafn-ógeðslegt og kyn- þáttahroki, að maður tali ekki um kynþáttaofsóknir. Þetta er hvorttveggja í senn, ógeðslegt og heimskulegt fyrirbæri. Fyrir nokkru bárust þær frétt- ir út umheim, og þóttu mikil tíðindi, að sænskur slags- málamaður hefði rotað þel- dökkan mann bqpdarískan. Er hér átt við, er Ingemar Johansson sigraði' Floyd Patterson í New York fyrir skemmstu í heimsmeistara- keppni í hnefaleikum. Eitt Reykjavíkurblaðanna birti svo nokkru síðar mynd frá keppninni, þar sem hinn horski norræni garpur hefir greitt keppinaut sínum mik- ið höfuðhökk. Yfir mynd- inni stóð: „Vikingablóðið sigraði“. Fáir munu hafa hugleitt þetta nánar, sumir brosað að þessu, fundizt þetta hálf- kjánalegt. En ber þetta samt ekki vott um brot af kyn- þáttahroka? „Víkingablóð- ið“ hlýtur sem sé að vera betra blóð en annað, og þá að sjálfsögðu afskaplega gaman að vera víkingur. Nú er það að vísu svo, að ekki hefir tekizt að sanna, að blóð úr Norðurlandabúum sé á neinn hátt „betra“ eða heil- brigðara, að maður tali ekki' um „gáfulegra" en blóð úr til dæmis Breta, Frakka, Ukrainumanni eða Grikkja, meira að segja -hefir slíkt blóð enga kosti um fram blóð úr þeldökkum' mönnum. Geta læknar og efnafræðing- ar borið um það. aívara. skulum vera minnug þess, að ekki eru liðin nema 14 ár síðan lokið var mannskæð- . ustu styrjöld, sem sagan kann frá að greina, — styrj- öld, sem meðal annars, eða einkum, snerist um, hvort kynþáttahatarar og hroka- gikkir ættu að stjórna heim- inum eða ekki. Við • megum heldur ekki heimska okkur, ekki einu sinni í gamni, á því að tala um að „víkingablóð“ sé ■ betra blóð en annað. í sjálfu sér er vikingablóð bull og vitleysa, alveg út í ’ bláinn, en það er þö eins og þarna örli á þessu hvimleiða og háskóalega fyrirbæri. Og þess konar hluti má ekki hafa að gamanmálum. * KIRKJA GG TRUMAL : Sæll er sá maður... 66 99 Þú hefur lesið fyrsta sálminn í sálmabók Biblíunnar. Viltu ekki lesa hann yfir? Þessi sálmabók er elzta bænabók ver- aldar, þeirra, sem enn eru í notkun. Hún var notuð við helgiþjónustuna í musterinu í Jerúsalem öldum saman. Allir trúaðir ísraelsmenn kunnu marga þessa sálma utan bókar. Jesús Kristur hefur numið ýmsa þeirra við móðurkné og haft þá stöðugt um hönd alla ævi. Hann hefur margoft sung- ið þá í samkunduhúsunum og með lærisveinum sínum og stuðzt við orð þeirra í bæn sinni í einrúmi. Hann söng lofsöng úr þessari sálmabók síðasta kvöldið, sem hann lifði. Síðustu orðin af vörum hans voru hend- ingar úr sálmunum. Kristnir menn tóku þessi bæn- ar- og tilbeiðsluljóð í arf og hafa á öllum öldum notað þau mikið, bæði við safnaðarguðs- þjónustur,-á heimilum sínum og í einkaguðrækni. Fjöldinn allur af kristnum sálum eru ortir upp úr þeim beinlínis og ennþá fleiri eru bergmál þessa fornhelga bænamáls. Sálmarnir eru kenndir við Da- víð konung og ÍJálfsagt er hann höfundur sumra þeirra, þótt þeir séu ekki allir eftir hann. „Um aldur beygir heimurinn hné við hjarðkóngsins volduga ymna,“ segir Einar Benedikts- son. Hið djúpúðga, íslenzka skáld fann safann og reisnina í þessum forna skáldskap. Fyrsti sálmur Davíðs talar um sælu þeirra, sem fara að réttum ráðum og ganga rétta vegu. Hann bendir fyrst á það með neikvæðum orðum: Þeir menn ráða óráðum, sem gleyma Guði, þeir fara óheillabrautir, sem brjóta gegn honum, þeir eru ólánsmenn, sem hæða Guð. Slíkir menn fara mikils á mis. Því að hin sanna sæla manns er fólgin í því yndi, sem lög- mál Guðs veitir, þegar’ það er hugleitt og ástundað. Höfundur sálmsins hefur í huga fyrirmæli Mósebókar með öllum þeirra mörgu og ströngu boðum og bönnurn og nákvæmu reglum um smátt og stórt. Þessi fyrirmæli eru ■ flest fallin úr gildi. Kristur leysti' oss undan þeim. En þau voru á sínum síma liður í uppelldi Guðs á ísrael. Og Jesús var ekki kom- inn til þess að niðurbrjbta íög- málið, heldur til þess að upp- fylla það. Hann staðfesti kjarna þss, boðorðin tíu, um leið og hann sýndi fram á í Fjallræð- unni, hver væri ein raunveru- lega merking þeirra. Og hann ‘ tók af öll tvímæli um það, hvert lögmál Guðs stefnir, hvað hinn alvaldi löggjafi mannsins vill honum, hvers hann. krefst. Það er allt fólgið í tvöfalda kærleiks- boðorðinu: Elska skaltu Drott- in, Guð þinn, og náungann eins og sjálfan þig. En höfundur sálnisins gat ekki skoðað lögmálið í Ijósi Krists. Hann elskar það samt vegna þess að hann elskar Guð. Ákvæði þess eru honum stöð- ug áminning um skyldurnar við Guð. Flestum okkra þætti það óbærilegar kvaðir, sem hann gekkst undir. En þæreru hno- um ljúfar, af því að honum er Ijúft að geðjast Guði og gleðja hann. Hin einstöku ákvæði, sem hann laut, eru fallin úr gildi. En afstaða hans til Guðs er ekki fallin úi’ gildi. Og þess vegna eru orð hns rniklu meira en játning einstaklings eða endur- ómur af trúarþeli fjarlægrar kynslóðar. Þau eru orð frá Guði. Jesús Kristur hefur ekki aðeins helgað þessi orð með því að nema þau og fara iðulega með þau á jarðlífsdögum sínum. Það er andi hans, sém talar í þeim við okkur í dag og leggur þau út fyrir okkur. Þegar við lesum þennan sálm í dag, mætum við fyrst spurn- ingu: Eigum við þennan kær- leika til Guðs, sem bent er á hér sem hina einu fullkomnu sælu? Það er Jesús Kristur, sem spyr. Hann laut að fullu þeim vilja, sem einn hefur rétt til þess að gera algildar kröfur til mannsins. Hann einn gat sagt: Minn matur er að gjöra vilja þess, sem sendi mig, og full- komna hans verk. Hann og hann einn uppfyllti þann tilgang lög- málsins að lifa mannleg'u lifi að fullu og öllu Guði til gleðl, Guði til vegsemdar, mönnunúm til góðs, mönnunum til bless- unar. Við mætum ekki lengur vilja Guðs í skráðum reglum, for- skriftum og fyrirmælum. Ekki fyrst og fremst. Við mætum vilja Guðs í Jesú Kristi. Við þurfum ekki lengur að taka til- lit til margra, sundurliðaðra boðorða. Jesús segir: „Þetta er mitt boðorð, að þér elskið hver annan, eins og ég hef elskað yður.“ Hann hefur eftirlátið fyrirmynd, að við fetum í hans fótspor. Komið til mín, lærið af mér, fylgið mér. Þetta er hans boðorð. Og kristið svar við þessari kröfu er: Vér elsk- um, því að hann elskaði oss að fyrrabragði. Hún er íslenzk, ekki ítölsk. Stjórn Neytendasamtakanna þykir ástæða til að bir'ta eftir- farandi kaupendum og seljend- um til athugunar: Undanfarið hefur mjög verið auglýst „Italska peysuskyrtan Smart Keston“. En hún er ekki ítölsk, heldur prjónuð í Reykja vík úr ullargarni, sem er ekki ítalskt heldur. Auglýsingarnar hafa verið þannig orðaðar, að gefið er í skyn, að um innflutta vöru sé að ræða. Peysurnar eru .þannig merktar, að menn skyldu ætla, -að þær’ séu er- lendar. Tvö vöruauðkenni eru fest á peysurnar. Annað er ljós- grár borði, og er á hann prent- að hérlendis: Pure Lambswool (sem er enska og merkir:-hrein ull), en aftan við þau orð er stærðarmerki að enskum hætti, t. d. M, sem stendur fyrir Medium size, er þýðir meðal stærð. Fyrir neðan þetta vöru- auðkenni er annað, lillablár borði, og er þar letrað: X Italyan X Smart Keston Framleiðanda er ekki getið, „Húsfreyja“ skrifar: Súr mjólk. j ,*.Það er stöðugt kvartað yfir j gæðum mjólkurinnar. Hún súrnar fljótt, helzt oft ósúr að- 1 eins skamma stund, og það hef- | ir enda komið fyrir, að mjólkin i kemur með súrkeim „beint úr búðinni". | Kvartanir út af gæðum mjólkurinnar heyrist alltaf við og við, en ekki verður þess vart, að þær séu teknar til greina. Manni verður því að spyrja, hvort menn standi uppi ráða- ' lausir og geti ekkert gert til úr_ ^ bóta? Fullkomin mjólkurbú. Fullkomnum mjólkurbúum | hefir verið komið upp — sum að vísu orðin allgömul, en önn- ur hafa verið stækkuð og end- urnýjuð, og ný hafa líka ver- ið stofnuð. Maður getur því ekki látið sér detta í hug, að hægt sé að kenna því um, að tæki og annað sé ekki í full- komnu lagi í mjólkurbúunum, en er þess þá gætt rækilega, að flokka mjólkina eftir gæðurn, þegar hún berst mjólkurbúun- um? Kælingu og flutningi ábótavant. Fyrsta skilyrðið er auðvitað hreinlæti í meðferð mjólkur við mjaltir, öll meðhöndlun heima fyrir, m. a. kæling, og svo er það flutningur í brúsum o. s. frv. Skyldi það ekki vera of langur tími stundum, sem líður frá því mjólkin er send af stað og þar til hún kemur í mjólkurbúið, eftir að brúarnir I hafa ef til vill staðið klukku- I stundum' saman á brúsapalli? Er ekki hægt að hraða flutn- ingi mjólkurinnar í búin? Og er mjólkin prófuð nægilega og flokkuð við komuna þangað? Það væri fróðlegt að fá svör við þessum spurningum. Aug- ljóst er að eitthvað þarf að gera til þess að bæta gæði neyzlumjólkurinnar? — Hús- freyja.“ Forðumst slysin. „Borgari“ skrifar: „Nú' er sá tími árs, er fjölda margir fara í biffeiðum sínum um helgar út í sveitirnar, og mikil umferð á vegunum. Mér hefir dottið í hug að til bóta gæti verið, að fyrir helgar væru endurtekin í blöðum og út- varpi tilmæli til manna, .sem bifreiðum aka, að forðast of hraðan akstur og ástunda alla gætni í akstri, — minna menn á mikilvægi þessa. Þetta er rnjög gert erlendis, þegar bú- ást má við mikilli umferð á þjóðvegunum. Eitthvað hefir verið gert að þessu i útvarpi, en blöðin ættu líka að gera það, og ’yfirleitt gera sitt til að auka hér umferðarmenningu. Borgari.“ en í auglýsingum- umboðs- og heildverzlunar. Hér er á engan hátt verið að leggja dóm á vöruna sjálfa, en stjórn Neytendasamtakanna vill með þessu .gagnrýna slíka verzlunarhætti. Hér er aðeins um að ræða eitt dæmi af fjöl- mörg'um, sem sýna það, að brýna nauðsyn ber til að end- urskoða reglur og lög úm merkingu vara, eins og Neyt- éndasamtökin hafa gert tillögu

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.