Vísir - 06.08.1960, Síða 4

v tsn
WÍS U
1”T'
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Tiiir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Herstéinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Rititjómarskíifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18.00.
Afgréiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm linur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Kr. 3,00 eintakið i lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
KIRKJA DB TRUMAL:
Var það nokkur misskilningur?
I
Það er vert að benda almenn-
ingi á að kynna sér nokkuð
tilkynningu þá, sem bankar
þeir, er með gjaldeyri verzla,
létu frá sér fara á fimmtu-
! daginn. Höfðu bankarnir
fundið sig knúða til að leið-
rétta það, sem staðið hefir i
Tímanum að undanförnu
um gjaldeyrismálin. Má það
' kallast mikil nærgætni við
þetta blað, að bankarnir
kalla hatursherferð þess í
gjaldeyrismálunum „mis-
skilning" eða að allt sé á
misskilningi byggt, sem það
héfir til þessarra mála að
leggja.
Ætla verður, að þeir, sem Tím-
ann rita, viti allmiklu betur
um þessi mál en þeir vilja
vera láta. Búi þeir hinsvegar
ekki yfir þeirri þekkingu,
sem nauðsynleg er, til þess
að þeir verði ekki sakaðir
um „misskilning“ eða eitt-
hvað enn verra, þá er til ein-
föld aðferð við að afla réttra
: upplýsinga. Tíminn er gerð-
ur út fyrir fé Sambandsins
og kaupfélaganna, og það
munu vera margir þræðir’
milli blaðsins og ráðamanna1
Sambandsins, svo að unnt
hefði verið að fá örugga
vitneskju um hið rétta með
því að hringja til dæmis út í
næsta hús, ef bækistöðvarn-
ar eru ekki beinlínis í kall-
færi innbyrðis.
Hér skal ekki farið út í að birta
neitt úr tilkynningu bank-
anna, sem komið hefir á
prenti og verið lesin í út-
varpi, en hún bendir mönn-
um á það, hversu langt er
gengið í óheiðarleika og á-
róðri, þegar hatur hefir tek-
ið stjórnina af skynseminni
og hófseminni. í þessu sam-
bandi er vert að minnast
þess, að Þjóðviljinn hefir
ekki talið sér fært að taka
undir þenna áróður Tímans,
og vita þó allir leséndur
beggja blaðanna, að þau
vinna oft saman eins og þeim
sé stjórnað af sama hjarta og
heila.
Hannibal og lýbræiið.
Vísir benti á það um miðja
vikuna, að Hannibal Valdi-
marsson hefði fengið að
kynnast nýrri tegund lýð-
ræðis, þegar hann var i ut-
anför nýverið. Hann komst
' sem sé í snertingu við hið
austræna lýðræði, og svo er
hann kurteis við þá, sem
! veittu h'onum fæði og húsa-
' skjól um skamman tíma, að
hann afskrifar vestrænt lýð-
ræði fyrir.
En er nokkur furða, að hann
skuli vera hrifinn af þessu
lýðræði, sem hann sá í fram-
kvæmd í Tékkóslóvakiu?
Hugsið ykkur bara, ef hann
' væri í framboði á þingi ASÍ,
• j og það væri alveg tryggt, að
hann væri kjörinn, af því að
enginn annar væri boðinn
fram! Eða ef það væri svona
auðvelt fyrir hann að kom-
ast á þing!
Það er eðlilegt, að maðurinn
fyllist hrifningu, þegar hann
sér svona glæsilegar aðferðir.
Manni kemur helzt til hugar,
Leiðari .... (2
að það sé einhver ótti eða
skortur á öryggi, sem veldur
því, að hann tekur til oi'ða
eins og hann gerir. Hann er
kannske hræddur um, að
honum verði varpað fyrir
borð bráðlega og reynir að
vitna til að leggja í „guðs-
kistuna".
Hví þegir Tíminn?
En menn spyrja í þessu sam-
bandi: Hvers vegna notaði
Hannibal Valdimarsson ekki
j Tímann til að koma þessu
I lýðræðislofi sínu á framfæri
! við íslendinga? Það er ekki
' svo langt síðan Tíminn og
Þjóðviljinn birtu eftir hann
sögu greinina sama daginn.
Tíminn hefir verið svo ötull við
að reka erindi kommúnista í
einu og öllu, að það mundi
] ekki koma neinum á óvart,
j þótt hann tæki upp eitthvað
! af lofi Hannibals um aðferð-
1 ir þeirra þarna fyrir austan.
[ Engum blandast heldur hug-
ur um, að áhrifamenn innan
Framsóknarflokksins eru svo
samdauna kommúnistum, að
þeir mundu tvímælalaust
vilja grípa til hins austræna
lýðræðis ef það mætti
tryggja áhrif þeirra og að"
stöðu til að ráð.a gangi ým-
issa mála .
Óbreyttum Framsóknarmönn-
um, sem hafa ekki tileinkað
sér sérkennilegan hugsana-
gang foringjanna, lízt hins-
vegar ekki' á kommúnista-
dekrið og þess vegna þykir
Trfcarmske * * fayggilegast að
ggnga ekki of langt. En gott
Heilög ritning segir frá spá-
mönnum Drottins og ; geyrhir
ýmís rit þeirra. Af guðlegri
andagift fluttu þeir spádómá
um óorðna hluti,- sögðu fyrir
viðburði, er löngu síðar gerðust,
sáu þá fyrir í guðlegri opinber-
un, jafnvel öldum áður en þéir
komu fram. Þeir voru spámenn,
og þeirra tímar eru líðnir.
f viðtækari merkingu táknar
orðið spámaður þann mann,
sem flytur þjóðinni í boðskap
frá Guði, er rödd Guðs meðal
samtíðar sinnar, boðar sann-
ledka og réttlæti, minnir á Guðs
vilja, hið heilaga, í spillingu
og fráhvarfi þjóðar sinnar.
Spámenn í þessari merkingu
eiga allir tímar, einnlg vor sam-
tíð.
Heilög ritning talar einnig
um falsspámenn. Kristur segir,
að þeir munu margir fram
koma og afvegaleiða marga.
Þeir eru einnig allra tima fyrir-
bæri.
í Fjallræðunni segir Jésús:
Gætið yðar fyrir falsspámönn-
umt er koma til yðar í sauða-
klæðum, en eru hið dnnra glefs-
andi vargar. Þetta er ein af hin
um sígildu meginreglum, sem
Di'ottinn gaf kirkju sinni. Og
hún hefur jafnan reynt að vera
á vei'ði gagnvart þessai’d hættu,
þótt stundum hafi vakan bi’ugð
izt. Falsspámenn hafa ávallt
látið til sín taka innan kirkj-
unnar og í kiústnu þjóðfélagi,
og þessir tímar eru þar engin
undantekning.
En hvernig á að varast þá,
sem eru í fölskum klæðum,
hvernig á að þekkja varginn
undir sauðaklæðunum? Hann
kemur í hjörðina eins og einn
af hjörðinni, skreytir sig með
hennar einkennum og vill telj-
ast til hennar, en er allur ann-
ar hið innra.
f þessu atriði, eins og svo
mörgum öðrum, kemur glöggt
fram, hve miklar kröfur kristin-
dómurinn gerir t.il einstaklings-
ins, og hve mikils hann metur
einstaklinginn. Vér eigum
sjálfir, hver einstakur að meta
og vera dómbær.ir, byggjast upp
andlega í samfélagi safnaðar-
ins við fótskör Drottins, svo að
hans kenning, orð og andi geti
orðið oss- mælikvarði og við-
miðun.
Stundum er þetta tiltölulega
auðvelt hverjum nútímamanni,
sem er ]æs og hefur aðgang að
Ritningunni.
Kristur segir í Fjallræðunni:
Þröngt er hliðið og mjór vegur-
inn, sem liggur til lífsins, og fá-
ir eru þeir, sem finna hann. Vítt
er hliðið og breiður vegurinn,
er liggur til glötunar, og margir
eru þeir, sem ganga inn um
það. Nýir spámenn og gamlir
hafa sagt. Allir vegir liggja til
lífsins og enginn til glötunar.
Aðlaðandi kenning, ef til vill,
væri fyrir allan almenning,
bæði fylgismenn Framsókn-
arflokksins og aðra, ef Tím-
inn. tæki af skarið og segði
álit sitt á kostum þess nýja
lýðræðis, sero Hanniþal
Vaidimarsson fékk að kynn-
ast iýrir- austan.járntjaldið.
iiieiin.
én er unnt að kalla þá kenningú
kristindóm, sem gengur í ber-
högg við boðskap Krists?
Einkenni falsspámanna allra
alda er það, að þeir hafa á sér
ýfirskin guðhræðslunnar en af-
neita hennar krafti.
Stundum hefur yfirskinið
vei'ið í því fólgið að taka á sig
guðræknissvip, sækja kirkju til
að sýnast, af því að það þótti
fagur siður eða fínt og bera vott
um góðan og göfugan mann, en
hjartað var langt frá Guði. En
þetta er ekki fyrirbrigði nútím
ans. Það þarf ekki að óttast, að
menn fari nú tdl dags í kirkju
til að sýnast, það þykir enginn
vegsauki að vera kirkjurækinn.
Þeir, sem sækja kirkju í dag,
gera það af innri þörf.
Hitt yfdrskinið er algengara
nú og hættulegt ástand, að
:menn játi að nafni til kristna
trú, heiðri í orði kveðnu siða-
læi'dóm kirkjunnar og grund
völl, en afneiti kraft guðsdýi’k-
unar.innar, forsmái kirkju sína,
söfnuð og guðsþjónustu með
tómlæti. Þeir, sem þetta gera
prédika með fordæmi sínu, þeir
:rífa niður í stað þess að byggja
upp, sundurdreifa í stað þess
-að samansafna, ganga í lið með
niðurrifsöflunum, undii’búa
jarðveginn fyrdr falsspámenn
ina, eru þeim jarðvegur, í sof-
-'andi sinnuleysi og óheilli af-
stöðu til hins eina nauðsynlega.
Falsspámenn eru þeir, sem
skreyta sig með háleitum kristn
um hugsjónum, en vilja kirkj-
inni trú og kristnu sigfei’ði með-
vitað og markvisst í þeim til-
gangi að veikja viðnámsþrótt
þjóðarinnar gegn þeim upp-
lausnaröflum, sem ætlað er að
undirbúa það, sem þeir vilja
að komi, þjóðfélag, sem ekkd
hefur nokkra þörf fyrir kirkju
eða kristindóm. Og þeir ifals-
spámenn mega sín sannarlega
mikils hér hjá oss.
Því eru þessi aðvöi’unarorð
fyllilega tímabær í dag:
Gætið yðar fyrir falsspámönn
um. Af ávöxtum þeirra skuluð
þér þekkja þá.
Laugardagssagan —
Framh. af 5. síðu.
elt sólina allan daginn og var
nú á niðurgöngu.
Hermaðui’dnn þreifaði á sér
óg fann að hann var lifandi og
með sjálfum sér. Svo kveikti
hann í sígarettunni og lagðist
svo niður aftur. Oft hafði hann
vaknað svo að hann hélt að
hann væi’i kominn á þennan
stað, og ætíð reyndist það vera
villa. En nú var það komið
fram.
— Þetta er víst ekki sam-
kvæmt áætlun, sagði hermaður-
inn.
Svo hélt hann áfram að liggja
og var að hlusta á lítilsháttar
þrusk, sem kom af því að mýsla,
eða eitthvað þvílíkt, var að
paga skóinn hans. — Hver ert
þú? var sagt hóværlega fyrir
aftan haxin, og röddin kom frá
skurðinúm: váð - garðinn.
Hann svipaðist um. Síðan
(’. Laúgárdaginn .6. ágúst 19B0
■" .u .'s ","y - !
þreifaði, hann eftir kálstilkin-
um. En hann sá ekki neitt.
— Eg er hermaður, sagði
hann.
— Þarf ég að vera hrædd við
þig? var.spurt.
— Nei, sagði hann.
En samt hefurðu. líklega
gert mörgúm manni méin? var
aftur spurt..
Þetta var kvenmannsrödd.
Hún vár heldur lágvær, en
skýf. Og héfmaðurinn sá eng-
an.
Séi’ðu ekki hvernig tunglið
skín, sagði hann. Það hlýtur að
vera komið upp.
— Hér ligg ég og sé ekki
neitt, svaraði hún.
Hermaðurinn bretti upp krag
anum og vafði frakkanum fast-
ar að sér. Það vantaði tvo
hnappa. Og það var orðið kalt.
— Vertu ekki hræddur við að
segja það, sagði kvenmanns-
röddin, þú sem varst hermaður
og gazt ekki hjá því komizt.
— Segðu mér eitthvað af hög
um þínum, stúlka mín, svaraði
hermaðurinn.
— Æi, nei, það er svo ómei’ki
legt.
Það sló á þögn svo langri að
músin ái’æddi aftur að byrja að
naga stígvélið.
— Segðu það einu sinni enn,
sagði hún.
— Þú skalt fá hvað sem þú
vilt, stúlka mín, og hvað viltu
fá?
— Ljúfurinn mdnn, nú ertu
búinn að segja það tvisvar.
— Ekki spyr ég að ykkur
kvenþjóðinni, en heimilið þitt
er kyrrlátt og gott.
— Mér finnst ég vera svo ein-
mana, svaraðd hún, en nú ért
þú reyndar kominn.
— Já. svai'aði hann.
— Mér skilst þú hafir víða
farið, margt séð og margt mis-
jafnt reynt, meðan ég lá hérna
og leiddist, já. þvílíkan óratíma.
— Hér gengur maður úr hei’-
þjónustunni, sagði hermaður-
inn.
— Já, ekki hef ég frá mörgu
að segja, ég var heldur ung.
Mig langaði til að lifa og leika
mér.
— Glerbrot og. pokar, reyr-
stafur liggðu þar sem þú ei't
kominn.
—- En að þú skyldir koma,
hvíslaði kvemnannsröddin, eng-
inn hefur komið hineað til mín
síðan mér var úthlutað þessum
stað.
— Tætla, far þú til hvilu,
umlaði hermaðurinn.
— Mig lane^ði. til að lifa,
sagði kveii’^'innsröddin, en svo
varð ég hrædd og hlióp hingað
út að mergilsgröfinni.
—7 Eg er ekki að foi’vitnast
um neitt, stúlka mín, sagði her-
maðurinn.
— Ljúfurinn mdnn. nú fer vel
um mig. Mér sýnist tunglið
vera þarna.
— Mér missýndist áðan, sagði
hann. tunglið er ekki komið
udp. Það er á niðurgöngu. Mér
líkar ekki bessi rauði litur á
því. En bráðum gengur það
undir.
— Þá ætla ég ekki að hugsa
um annað en það að þú sért
hérna, sagði hún.
Tunglið var að ganga undir.
En samt speglaðist það í mer-
gilgröfinni frammi fyrir her-
mamiinum. Það var engu likara
en að heiðnrsmerki hans væri
komið.upp og lægiá vatnsskorp
unni og.vaeri -að bráðnaþar. t