Vísir - 08.11.1961, Blaðsíða 5

MÍð\á£udafHlF.; $í;
V t S I R
V
H r 4 f! ^li i f fí M l fi i
6g«fev ®
6'4 yá l‘ £r Ki tð »jaris e. p & gt
ÍJ'l CiyCIUii þ%'
•a ræðir
gcrs§Is!xyeytiíigarlör;irí.
I snjallri ræðu, sem Bjarni
Benediktsson forsætisráðherra
flutti í neori deild Alþingis í
gær hrakti hann gersamlega
þær fuUyrðingar stjcrnarand-
stæðinga, einkum þeirra próf.
Ólafs Jóhannessonar, Eysteins
Jónssonar og Lúðvíks Jósefs-
sonar um að bráðabirgðalögin,
sem sett voru í sambandi við
gengisfellinguna síðustu liafi
verið stjórnarskrárbrot.
Meginatriði fullyrðinganna
var, að kannski væri ekki út af
fyrr sig hægt að véfengja að
brýn nauðsyn hefði borið til að
gefa út bráðabirgðalög um nýja
gengisskráningu. Hins vegar
gæti vai'la talizt nokkur brýn
nauðsyn til þess að „ríkisstjórn
in með útgáfu bráðabirgðalaga
tæki af Alþingi það vald, sem
það hefur haft til gengisskrán-
ingarinnar . .
Hér er undarlega málum
blandað, sagði forsætisráðherra.
Rikisstjórnin sviptir Alþingi
ekki nokkru valdi með þessu,
heldur er það efni frumv., að
ríkisstjórnin felur öðrum að-
ila en sjálfri sér það vald, sem
hún hefur. |
Álþingi héfur vitanlega í
hendi sér að fella þetta frumv.
eða brevta því, ef það er þessari
skipan andvígt, alveg á sama
hátt eins og Alþingi hefur vald
til þess, hvenær sem er að
kveða sjálft á um nýju gengis-
skráningu eða annað fyrir-
komulag hennar, heldur en á-
kveðið er í bráðibirgðalögun-
um.
Aðeins ef stjórnarskráin
sjálf, með beinum orðum, felur
Alþingi eitthvert vald, má ekki
taka það vald af Alþingi með
bráðabirgðalögum. Að öðru
leyti er bráðabírgðalöggjafinn
i þessu efni óbundinn.
Þá mótmælti forsætisráð-
herra þeim skilningi Lúðvíks
Jósefssonar að bráðabirgðalögin
um ráðstafanir vegna gengis-
fellingarinnar, sem Lúðvík
taldi fela í sér nýja skattlagn-
ingu, væru stjórnarskrárbrot,
vegna þess að i 40. grein stjórn-
arskrárinnar væri sagt að ekki
mætti leggja á skatta, nema
með lögum.
Hér er að dómi, ráðherrans
aðeins átt við fjárlögin, að ekki
megi breyta skattalöggjöfinni
með ákvæðum í fjárlögum. Hins
vegar - takmarki þessi grein
alls ekki vald bráðabirgðalög-
gjafans. Þetta var einnig skiln-
ingur ráðherra v-stjórnafinnar
og Lúðvík var meðal þeirra.
Síðustu eða eih af síðustu
bráðab/gðalögum v-stjórnar-
innar voru um breytingar á út-
svarslögum, og ollu þær breyt-
ingar hælíkunum og lækkunum
á útsvörum, eftir atvikum. Ef
skilningur L. Jós. væri réttur,
þá væri um sams konar stjórn-
arskrárbrot að ræða í þessu til-
felli og því, sem hann nú kallar
stjórnarskrárbrot núv. ríkisstj.
Og næstu bráðabirgðalög v-
stjórnarinnar á undan þessum,
sem nefnd voru, fjölluðu um
breytingar á gjöldum útflutn-1
ingssjóðs, og voru tekin af sum
gjöld er áður höfðu verið. Þetta
frumv. var undirritað af for-
sætisráðherra v-stjórnarinnar i
umboði allrar ríkisstjórnarinn-
ar.
Evsteinn Jónsson hafði það
m. a. til málanna að leggja í
þessu sambandi, að útgáfa
bráðabii-gðalaga ætti að vera
algert undantekningarfyrir-
bæri. Þegar litið er á þróun
útg. bráðabirgðalaga þá er það
athyglisvert að fyrsta stjórnin,
sem Eysteinn átti sæti í, og Her
mann veitti forsæti, hún kom
að völdurn 1934, gaf á fyrstu
tveimur valdamánuðum sínum
út hvorki meira né minna en
8 bráðabirgðalög. Og 1936 þeg-
ar þessir menn voru enn sam-
an í stjórn gaf hún út 13 bráða-
birgðalög á einu ári, og hefur
engin ríkisstjórn verið afkasta-
meiri í útgáfu bráðabirgðalaga.
Og þetta var ekki bernskubrek,
þvi að þessir þingmenn hafa
ætíð síðan verið reiðubúnir tii
að stuð a að útgáfu bráðabirgða
laga þegar með hefur þurft.
Aldrei hefur það þótt athuga-
vert þótt ráðið væri frarn úr
vandasömustu málum með
setningu bráðabirgðalaga. Síð-
an 1915 hefur hvert stórmálið
eftir annað verið þannig til
(lykta leitt, þar til Alþingi átti
þess kost að fjalla um málið.
Árið 1915—16 voru gefin út
bráðabirgðalög um aukningu
’ seðlaveltu íslandsbanka, en
það var eitt mesta hitamál síns
tíma, 1931 brbl. um skiptameð-
| ferð á búi síldareinkasölu rík-
| isins, 1934 brbl. um meðferð og
jsölu mjólkur og voru í þeim
lögum, sem Hermánn Jónásson
setti, ákvæði, sem ekki áttu að
koma til framkvæmda fyrr en
eftir að þing var þá næst komið
saman. Árið 1936 voru gefin út
bráðabirgðalög urn Síldarverk-
smiðju ríkisins, mikið deilumál,'
árið 1939 um breytingár á 1. um
verkamannabústaði, 1941 um
breytingar á hegningarlögunum ‘
til verndar gegn háttsemi skað-
legri ísl. hagsmunum í sam- j
bandi við hernámið. Árið 1942;
voru sett bráðabirgðalög úm ■
gerðardóm í kaupgjaldsmálum
og verðlagsmálum, eitt allra
stærsta deilumál, er upp hefur
komið á okkar dögum á íslandi
og varð til þess að þáv. ríkis-
stjórn klofnaði, árið 1945 um
verðlagningu landbúnaðaraf-
urða, búnaðarráð, sama ár um
togarakaup ríkisins, nýsköpun-
artogarana, 1951 um lagagildi
varnarsamningsins rnilli ís-
lands og Bandaríkjanna og 1956
um festingu kaupgjalds.
Síðan vék forsætisráðherra að
ýmsum tvísögnum, sem verið
hafa í ræðum stjórnarandstæð-
inga. Atvinnuvegirnir áttu að
hafa verið í miklum blóma og
getað staðið undir kauphækk-
unum, en viðreisnin komin i
strand.
Myndsjáin —
Framh. af 3. síðu.
Iireyfingai' hins nýja dans.
„Twist“ er mjög laus í snið-
um. Það er eiginlega ekkert
fast spor í honum, aðeins lík-
amsrytmi og dansararnir cru
alveg frjálsir. Þeir koma lítið
hver við annan, en snúast í
hring með sífelldum slöngu-
hreyfingum og í mjög föstum
takt, sem grípur þá og nær
oft mjög föstum • tökum á
þeim. Þannig getur parið
haldið áfram að dansa heilt
kvöld, en þreytist þó sára-
lítið, vegna þess hve hreyf-
ingarnar eru frjálsar.
Á myndinni efst á síðunni
sem tekin var í London nú
fyrir 10 dögum sézt par í
afbrigði af twist, en á neðri
myndunum tveimur sýnir
ítölsk kvikmyndastjarna
Rosanna Schiaffino hreyfing-
ar úr dansinum, en hann er
nú sem óðast að hefja inn-
reið sína á Italíu.
Skyldi hann ekki bráðum
skjóta upp kollinum á dansr
gólfunum í Klúbbnum, Lidó
og Þórskaffi?
Á undanföi-num sjö áríim
hefir dánartalan á Ceylon
lækkað úr 22 í 12 á 1000
íbúa, og er þetta þakkað bar-
áttu gegn malaríu á eynni.
til húsmæðra í Reykjavík, Kópavogi og Hafnarfirði.
Þær húsmæður, sem hafa ekki ennþá kynnt sér Eid-
húsbókina, en kynnu að hafa áhuga á því, geta nú gert
það með því að snúa sér til
BÓKAVERZLANA í REYKJAVÍK og
BÓKABÚÐ ÓLIVERS HAFNAFIRÐI
og fengið þar upplýsingar um ritið, svo og eitt til tvö
ókeypis blöð til athugunar, og gerzt áskrifendur, ef
þess er óskað.
HÚSBðKIN
Freyjugötu 14, 2. hæð. — Sími 24666.
Bridgestone 7
er
bezta bifhjólið
STRÁKAR!
BRIDGESTONE 7 „skellinaSian“ er vönduð, kraft
mikil og sparneytin, um leiS og Kún er falleg.
Það verður allsstaðar tekið eftir ykkur á BRIDGE-
STONE 7. .
Komið og fáið myndir og allar upplýsingar hjá
okkur.

Snjdkeijur
keðjubitar, keðjuhlekkir,
keðjutangir, keðjulásar.
Smyrili
Laugavegi 170, sími 12260.
Húsi Sameinaða, sími 17976.
I fárviðrinu um helgina í
Aþenu, en þar var stormur
og látlaust úrhelli í margar
klukkustundir, biðu 39
bana, 13 er saknað og 3500
liafa orðið að flýja heimili
sín.
Brezka stjórnin hefir verið
beðin að leggja fram milljóni
punda til að lctta hung-
usneyð í Tanganyika. j