Vísir - 13.07.1962, Side 7
Föstudagur 13. júlí 1962.
VISIR
Eftir Þorstein Thorarensen
Þar sem skot- i
grafir lágu.
Reims, Epernay, Ypres, Verd
un. Þannig hljóða þau örnefni
sem urðu fræg og lituð bióði
ungra hermanna í fyrri heims-
styrjöldinni 1914-18.
Þá var styrjöld skotgrafanna
Hérna á leirugum völlunum fyr
ir utan gömlu konungsborgina
Reims, lágu skotgrafirnar kíló-
metra langar í krókum og
krákustigum svo langt sem aug
að eygði og inn á milli þeirra
fléttur af flæktum gaddavírs-
girðingum
Hérna lágu fjandmennirnir
Frakkar og Þjóðverjar í haust-
rigningum, skriðu gegnum for-
arvilpuna stöðugt á gægjum
með riffil sinrí eða hand-
sprengju. Hér var eiturgasi
hellt út og vindurinn bar það
yfir að óvinaskotgröfunum. Hér
birtust fyrstu skriðdrekar hern-
aðarsögunnar.
Hér á völlunum við Reims
stóðu í nærri fjögur ár misk-
unnarlausustu og ógeðslegustu
bardagar við undirleik fallbyssn
anna frá Krupp og Schneider
Creusot. Og öll árin var barizt
þar af jafnmikilli hörku og
grimmd, fótgönguliðið sent
fram og oft stráfellt, barizt um
svo að segja hvert fótmál.
En ófriðnum lauk og eftir fá-
ein ár hafði grasið gróið og lagt
mjúka græna slæðu sína yfir
vfgvöllinn. En hinu hefðu menn
þá aldrei trúað að nokkru sinni
myndi gróa heilt eftir þessi ó-
Á ví
t
eða sínum eigin augum þegar
hundruð franskra og þýzkra
fána blöktu saman í blænum.
Hin sameiginlega hersýning
Frakka og Þjóðverja við Reims
var söguleg og hátíðleg stund.
Og þó hersýningar séu ekki sér
lega uppórvandi, þá virtist hún
eiga við á þessum stað hernað-
arsögunnar til að sannfæra
menn um að þessar hersveitir
þýzkra og franskra manna
myndu aldrei framar heyja stríð
sín á milli.
Þannig lauk hinni opinberu
heimsókn Adenauers forsætis-
ráðherra Þjóðverja til Frakk-
Iands.
Þjóðarleiðtogarnir tveir, Ad-
enauer og de Gaulle forseti óku
um völlinn og könnuðu sameig
inlegar hersveitir þjóða sinna.
Loks staðnæmdust þeir og stigu
upp í heiðursstúku meðan sveit
ir franskra og þýzkra hervagnn
óku framhjá en orustuþotur
merktar rauðum hring franska
flughersins og svörtum járn-
krossi þýzka flughersins þustu
yfir höfðum þeirar.
í krýningarkirkjunni.
Að hersýningu lokinni hófst
enn hátíðlegri athöfn í dóm-
kirkjunni í Reims. Kirkjan er
fögur gotnesk bygging, full af
sögulegum minningum. Hún var
krýningarkirkja Karlunganna,
hinna fornu konunga Frakk-
lands. Þangað færði Jeanne
d’Arc konung sinn í sigurför til
krýningar. Og á henni lentu
De Gaulle forseti og Adenauer forsætisráðherra aka um völlinn hjá Reims pg kanna
sameiginlegarhersveitir þjóða sinna.
tákna að aldalöngum fjandskap
Frakka og Þjóðverja væri lokið.
I stað stefndu þjóðirnar nú að
nánum vináttutengslum, stjórn
málalegri einingu.
VIÐ REIMS
samningur tekur skýrt og á-
kveðið fram, að með Efnahags-
bandalaginu sé ekki aðeins
stefnt að efnahagslegri samein-
ingu, heldur stjórnmálalegri.
Það er aðalatriði og markmið
sáttmálans.
Engar skýjaborgir.
Þeir de Gaulle og Adenauer
telja að nú sé kominn tími til
að framkvæma þá hugsjón. En
, maður hlýtur að spyrja, þegar
maður heyrir hin hástemmdu
orð þeiira, hvort þetta sé nokk-
uð annað en skýjaborgir. Við
vitum að deilurnar við Breta
um inngöngu þeirra í Efnahags
bandalagið stafa af þvi að Bret-
ar eru tregir að taka á sig
skuldbindingar um stjórnmála-
lega sameiningu. Þess vegna er
de Gaulle forseti yfirleitt and-
vígur því að Bretar fái inn-
göngu í Efnahagsbandalagið.
Hann óttast að þá dreifist kraft
arnir um of, þá verði þau öfl
sterkari sem vilja takmarka
samstarfið við efnahagsmálin.
En hvað viðvíkur sambandi
Þýzkalands og Frakklands nú
eru engar skýjaborgir að tala
■ um stjórnmálalega sameiningu.
Hreyfingín f báðum þessum
löndum er raunhæf og mjög
sterk. Að vfsu hefur mörgum
Frakkanum þótt nóg um að sjá
Framh. á bls. 6.
sköp milli þeirra tveggja stór-
þjóða álfunnar, sem þarna
höfðu átzt við. Ekki bætti það
heldur úr skák að um 30 árum
síðar óðu vélaherdeildir Þjóð-
verja yfir þessar sömu grundir
og gersigruðu hinn stolta
franska her í leiftursókn.
Táknræn hersýning.
Hver gat því trúað'sínum eig-
in augun' 'einn sólbjartan morg
un nú í byrjun vikunnar, þegar
þúsundir franskra og þýzkra
hermanna höfðu stillt sér upp
hlið við hlið á völlunum við
Reims, ekki til að eiga sama
gráa ieikinn og áður, heldur ti!
að sýna I táknrænni sameigin-
Iegri hersýningu, að kraftaverk
ið hefur gerzt. Gömlu fjandþjóö
irnar hafa sætzt i bróðu legri
sameiningu.
Hver gat trúað sínum eigir.
eyrum, þegar lúðrasveitir lélfu
fyrst þýzka þjóðsönginn —
„Deutschland tiber Alles" og
því næst franska þjóðsönginn
„Allons enfants de la Patrie"
líka nokkrar hinna þýzku
sprengikúlna.
Meðan þeir Adenauer og de
Gaulle gengu inn eftir kirkju-
gólfinu þrumaði hið volduga
orgel kirkjunnar hátíðasöng
sinn, svo að tónar þess fylltu
hvelfingarnar.
„Það er ekki nóg að boða
bróðurkærleik kristindómsins"
sagði Marty erkibiskup Frakk-
lands í prédikun sinni, „heldur
þarf að sýna hann í verki. Frið
urinn er bygging sem allir góð-
viljaðir menn verða að njálpa
til við að reisa. Synir þýzku og
frönsku þjóðarinnar vinna nú
samnn að þeirn byggingu. For-
tíði’n þýðir fyrirgefningu, fram
tíðin sættir."
Og enn hljómaði orgelið og
kórinn söng hátíðasöng unz
þessari eftirminnilegu messu
var lokið.
Næsta viðfangsefnið
Evrópa.
Þessir atburðir í Reims voru
fullir táknmynda. Þeir skyldu
Það var líka táknrænt,
hvenær þessir atburðir gerðust,
nokkrum dögum eftir að de
Gaulle Frakklandsforseti hafði
leitt Alsír-málið til lykta. Loks-
ins hafð’ hann náð því lang-
þráða marki að binda endi á
nýlendustyrjaldirnar. Þar með
geta Frakkar einbeitt sér að
friðsamlegum viðfangsefnum og
de Gaullc fer ekki dult með
það, að næsta verkefnið er
Evrópa.
Þeir forystumennirnir Aden-
auer og de Gaulle héldu margar
ræður í síðustu viku. Þær sner-
ust allar að mestu leyti um hið
nána samstarf sem tekizt hefur
milli þjóða þeirra og um Ev-
rópuhugsjónina.
Báðir voru þeir ákaflega
bjartsýnir og hástemdir. Með-
an Efnahagsbandalag Evrópú
heldur áfram að eflast, voru
þeir Adenauer og de Gaulle
komnir stigi lengra í hugleiðing
um sínum. Þeir ræddu um
stjórnmálalega sameiningu Ev-
rópu. Stofnskrá Efnahagsbanda
lagsins, hmn svokallaða Rómar
:
euntn
Kennedy flytur ræðu við Sjálfstæðishöllina í Philadelphiu.