Vísir - 15.05.1963, Page 9

VISIR ( MiSvikudagur 15. maí 1963.
9
Gunnar Thoroddsen:
Jafnvægi í byggð landsins
Gunnar Thoroddsen
Þegar eitt byggðarlag hefur
aðdráttarafl öðrum fremur og
vex og blómgast betur en önn-
ur byggðarlög, kallar það oft-
lega fram gagnrýni og afbrýði.
Ófyrirleitnir stjómmálamenn
reyna þá stundum að færa sér
siika þróun í nyt og ala í öfund
og tortryggni milli héraða Iands-
ins.
Reykjavík hefur vaxið svo ört
hina síðustu áratugi, að þar búa
um 40 af hundraði allra lands-
rftanna. Orsakir þessa öra vaxt-
ar em margar. Reykjavík ligg-
ur vel við samgöngum og fisk-
veiðum, — og fjármálum og
framkvæmdum borgarinnar hef-
ur verið stýrt með þeim hætti,
að laðað hefur og örvað til at-
hafna. Fólkið hefur fundið, að
hér var vel að almenningi og
athafnalffi búið, mannvirkja-
gerð mikil í þágu atvinnuvega
og lffsþægindi sköpuð f ríkara
mæli en víða annars staðar.
Þegar fólk á við erfið kjör
að búa í öðmm hémðum, fram-
farir litlar, samgöngur tregar,
lífsþægindi af skomum skammti,
er það létt verk og löðurmann-
legt að ala á óánægju og af-
brýðisemi í garð höfuðborgar-
innar, sem vegnar vel og býður
borgurum sfnum betri Iífskjör
en unnt er að njóta á ýmsum
stöðum öðrurn. Það hafa einkum
verið ýmsir forkólfar Framsókn-
arflokksins og málgögn hans,
sem hafa stundað þessa iðju af
mikilli alúð og kappi úti á landi,
og þvf miður oft orðið allvel
ágegnt.
Sjálfstæðismann hafa haldið
því fram, að nauðsynlegt væri
fyrir velferð og menningu
þjóðarinnar að tryggja og
treysta jafnvægi f byggð
landsins.
Það er hvorki Reykjavík né
öðrum landshlutum hollt, að
landsfólkið streymi til Reykja-
víkur. Aðstreymið skapar höfuð-
borginni mikinn vanda f hús-
næðis- og atvinnumálum og
mannvirkjagerð, en fólksflóttinn
frá hinum strjálu byggðum er
þeim tilfinnanleg blóðtaka og
lamar athafna- og viðnámsþrótt
þeirra.
Það hefur því verið stefna
og starfsmið Sjálfstæðis-
manna að draga úr þessum
fólksflutningum, — ekki með
því að leggja á menn átt-
hagafjötra eða minnka fram-
farir og umbætur í Reykja-
vík, ■— heldur með hinu, að
bæta Iffsskilyrðin úti á landi,
svo að þar gæti fóikið unað
við sitt og Iifað góðu lífi.
Fyrir fjórum árum var .verið
að koma á hinni nýju kjördæma
skipun, til þess að lagfæra ó-
hafandi misrétti og leiðrétta þá
alröngu mynd af þjóðarviljan-
um, sem hið eldra, úrelta skipu
lag skapaði. Þá umbót notaði
Framsóknarflokkurinn óspart til
þess að telja fólki trú um, að
kjördæmabreytingunni væri
stefnt beinlínis gegn hgsmunum
hinna strjálu byggða. Nú myndi
dregið úr öllum verklegum fram
kvæmdum og fyrirgreiðslu fyrir
fólkið, sem fjarst byggi Reykja-
vík. Þessum magnaða áróðri var
vfða beitt, en ekki hvað minnst
í þeim fjórðungnum, sem fá-
mennastur er, Austfirðingafjórð-
ungi.
Kjördæmabreytingin komst á.
Ný stjórn var mynduð, án þess
að velgjörðamenn strjálbýlis-
ins, Framsókn, væri með í þeirri
stjórn, enda predikuðu nú þess
ir öðlingar algera stöðnun og
landauðn þar eystra.
Ég hefi undanfama daga átt
; ess kost að kynnast af eigln
sjón og raun, hvað hefur verið
að gerast á Austurlandi undan-
farin 4 ár. Er þar skemmst frá
að segja, að nýr blómatfmi
hefur runnið upp. Sam-
göngubætur á Iandi, vega- og
brúagerð, hafa verið meiri en
áður hefur þekkzt. Hafnarmann
virki stórfelldari en dæmi eru
tll, meðal annars unnið á þessu
ári að hafnargerðum á Reyðar-
firði, Norðfirði og Eskifirði fyr-
ir um 10 milljónlr króna. At-
vinnutekjur fólksins hafa vfða
aukizt svo, að gjörbreyting má
heita. Og bygging og stækkun
síldarverksmiðja á Austurlandi
hefur verið slík á þessu kjörtfma
blli, að afköst og vi.nnslugeta
hefur meira en tvöfaldazt.
Þannig hafa hrakspárnar
að engu orðið.
Á þessu kjörtfmabili hafa
haldizt í hendur óvenjumikl-
ar framfarir f fámennasta
fjórðungi landsins, Aust-
urlandi, og þéttbýlasta lands-
hlutanum, Faxaflóasvæðinu.
Leita aö hljóm-
sveitarstjóra
Sinfónfuhljómsveit Islands leitar
nú að stjómanda fyrir næsta starfs
ár, þar sem William Strickland mun
fara alfarinn tll Bandaríkjanna á
næstunni, og er bundinn í báða skó
næsta vetur.
Sendimenn hljómsveitarinnar
hafa verið úti um allar jarðir að
þreifa fyrir sér um góðan mann í
hans stað. Einkum koma til álita
stjórnendur frá Bandaríkjunum, Sví
þjóð, V-Þýzkalandi og Austurrfki.
Fritz Weishappel var á meginland-
inu fyrir skemmstu að afla sér upp
lýsinga og Árni Kristjánsson er f
Bandaríkjunum sömu erinda, í sam
Brenndist
í undliti
Það óhapp henti 12 ára gamlan
dreng eftir hádegið á Iaugardaginn
var að glerbrúsi sem drengurinn
var að fikta með, sprakk og við
það brenndist pilturinn f andliti.
Atvik þetta skeði laust eftir kl.
1 e. h. á laugardaginn á Grjóta-
götu. Tveir drengir, báðir 12 ára
gamlir, höfðu náð f 3ja lftra gler-
brúsa frá Ingólfsapóteki, en í brús
anum var einhver upplausnarvökvi,
sem er eldfimur.
Drengimir tóku að fikta við brús
ann og kveiktu f vökvanum. Við
það sprakk brúsinn og logandi vökv
inn skvettist framan f annan dreng
inn. Var hann fluttur í Slysavarð-
stofuna til aðgerðar, en meiðsli
hans reyndust ekki alvarlegri en
svo, að hann var fluttur heim til
sín að aðgerð lokinni.
Nýlega varð slys f heimahúsi einu
hér í Reykjavfk, er roskinn maður
datt í miðstöð og slasaðist. Hann J
var fluttur f Slysavarðstofuna, en
ekki er blaðinu kunnugt um hve
mikið hann meiddist.
bandi við stjórnanda fyrir Sinfóníu-
hljómsveitina.
Væntanlega verður endanleg á-
kvörðun tekin seint f þessum mán-
uði eða snemma f júnf.
Eldur í skurnu
í fyrradag rétt um hálfsjö-
leytið, var slökkviliðið kvatt áð
Sorpeyðingarstöð Reykjavfkurbæj-
ar við Ártúnshöfða, en þar hafði
eldur komizt í skarna-áburð og
varð af mikill reykur.
Óttazt var enn fremur að eldur-
inn læsti sig f nærliggjandi bragga,
en þarna er slökkviaðstaða hin
versta vegna vatnsskorts. Sendi
slökkviliðið fjóra bfla upp eftir og
þegar þeir höfðu tæmt vatnsforða
sinn, urðu þeir að sækja vatn til
skiptis niður í Rafstöð við Elliða-
árnar. Tafði þetta eðlilega mjög
fyrir slökkvistarfinu.
Slökkviliðinu tókst þrátt fyrir allt
að vama þvf að eldurinn kæmist
f byggingar, en hins vegar sviðnaði
talsvert af skarna. En tjón er ekki
talið hafa orðið mikið. Var slökkvi-
liðið um hálfa fjórða klukkustund
að kæfa eldinn til fulls.
Á laugardaginn var slökkviliðið
tvívegis kvatt á vettvang. Krakkar
höfðu kveikt í geymsluskúr sem
stendur inni á Kirkjusandi milli
bækistöðva Strætisvagnanna og
Júpiters. í skúmum var aðeins fá-
nýtt dót geymt. Brann það og eins
mun skúrinn hafa brunnið að inn-
an, en útveggir hans eru steyptir.
Tjón af þessum bruna er óverulegt
talið.
Sama dag, um hádegisleytið, var
slökkviliðið kvatt að Ásvallagötu
17, en þar hafði reyk mikinn iagt
J út frá miðstöðvarklefa hússins. Við
| athugun kom í ljós að ekki var
1 um neinn eld-voða að ræða, heldur
hafði slegið niður í miðstöðinni
Paul Link afhendir biskupi gjöfina. Hjá þeim stendur sr. Ólafur Skúlason æskulýðsfltr. þjóðkirjunnar
100 DOLLARA GJÖF
SEM Á VAXTAST VEL
Paul Link heitir 18 ára gamall
piltur, sem dvalizt hefur hér á
landi í námsmannaskipum á veg
um þjóðkirkjunnar frá þvf í
júlímánuði s.l. sumar.
Á fundi æskulýðsfélaga í
Hólastifti, er haldinn var í
septembermánuði í fyrra til-
kynnti Paul að æskulýðsfélag
það, sem hann starfaði í vestra
myndi gefa 100 dollara til bygg-
ingu sumarbústaðanna við
Vestmannsvatn. Afhenti Paul
þessa 100 dollara gjöf f fyrra-
dag biskupinum hr. Sigurbirni
Einarssyni. Sjást þeir á mynd-
inni ásamt æskulýðsfulltrúa
þjóðkirkjunnar séra Ólafi Skúla
syni.
Þegar Paul tilkynnti það
að hann myndi gefa 100 dollara
lét æskulýðsfélagið á Sauðár-
króki þess einnig getið að það
hefði ákveðið að gefa til sum-
arbúðanna sem samsvaraði 100
dollurum í fslenzkum krónum.
Eftir kom svo æskuiýðsfélagið
á Siglufirði og má búast við að
önnur æskulýðsfélög þjóðkirkj-
unnar á Norðurlandi geri slfkt
hið sama. Og er því hægt að
segja að gjöf Pauls hafi ávaxtazt
vel og komið að niiklu liði til
byggingar sumarbúðanna.
Þess má að lokum geta til
gamans, að Paul stundaði nám
í 5. bekk Menntaskólans i
Reykjavfk og fékk fyrir nokkru
vetrareinkunn sína, háa fyrstu
einkunn.