Vísir - 25.01.1965, Blaðsíða 1
VÍSIR
55. árg. — Mánudagur 25. janúar 1965. - 20. tbl.
Forseti Islands við út-
för Churchills
Forseti íslands, Ásgeir Ás-
geirsson, mun verða fulltrúi ís
Iands við útför Sir Winston
Churchills. Skýrði hann Vísi frá
því í morgun, er blaðið átti tal
við hann í London, en þar hef
ur forseti fslands dvalizt undan
farna daga.
Otför Sir Winstons verður
gerð á Iaugardaginn frá St. Páls
dómkirkjunni f London og fer
hún fram á vegum brezka rík
isins að ósk Elísabetar n.
Bretlandsdrottningar. Viðstaddir
útförina verða allmargir aðrir
þjóðhöfðingjar, m.a. de Gaulle
forseti Frakklands og væntan-
lega Johnson Bandaríkjaforseti.
Sir Winston Churthill látinn
Sir Winston Churchill Iézt
að heimili sinu í London í gær
morgun rúmlega níræður að
aldri. Hann fékk hægt andlát
og voru nánustu ástvinir hans
við dánarbeð hans kona hans,
þrjár dætur þeirra og bama-
bömin. Kl. 6 eftir ísl. tíma var
sagt frá því í brezka útvarp-
inu, að Randolph Churchill
sonur hans, hefði komið að
beði hans, og litlu síðar kom
Morran lávarður einkalæknir
sir Winstons. Um tveimur
klukkustundum síðar var til-
kynnt lát hans. Þegar er til-
kynningin um andlát hans
hafði verið birt vom fánar
dregnir í hálfa stöng um ger-
vallt Bretland, kirkjuklukkum
var hringt og hans var minnzt
í öllum kirkjum landsins, en
samúðarkveðjur fóm að ber
ast ekkju hans víðsvegar að,
frá þjóðhöfðingjum og stjóm
málaleiðtogum, og margir
sendú éinriig samúðarkveðjur
til Elisabetar drottningar og
þar með til þjóðarinnar allrar.
Blær sorgar var á öllu um
gervallt Bretland, en svo var
víða um lönd, fánar dregnir
í hálfa stöng og þjóðarsorg
þegar fyrirskipuð daginn, er
hann verður greftraður.
I einu landi, Brazilíu, var
fyrirskipuð fimm daga þjóðar-
sorg. í Bandaríkjunum fyrir-
skipaði Johnson forseti frá
sjúkrabeði sínum að fánar
skyldu dregnir í hálfa stöng
hvarvetna í Bandarikjunum, í
bandarískum stöðvum erlendis
og á bandarískum skipum, til
Framhald á bls. 5.
•íSviKÍífií-íísiS-.'
Sir Winston ChurchiII, á síðasta forsætisráðherraári hans 1955.
Forsætisrnðherrn
ritnr unt____
Sir Winston
Vísir fór þess á leit við
Bjama Benediktsson forsætis
ráðherra í gær að hann minnt
izt hins látna stjómmálaskór
ungs. Fara ummæli hans hér
á eftiK
Af öllum stjórnmálamönnum
á þessari öld var Winston
Churchill lengst í forystusVeit
en sætti þó löngum misjafnari
dómum en flestir aðrir.
Ég minnist þess, að sumarið
1939 dvaldi ég i London. Þá
þótti sýnt, að til stórtíðinda
mundi draga. Heyrði ég einu
sinni á tal tveggja Breta af al
þýðustétt. Hvorugum þeirra
leizt á horfurnar og sagði þá
annar, að sumir segðu, að nú
þyrfti þjóðin á Churchill að
halda. En báðum kom saman
um að sízt mundi ástandið
batna við tilkomu hans. Annar
sagði eitthvað á þessa leið: „Ég
held ég muni, þegar hann var
nærri búinn að láta okkur tapa
stríðinu með Dardanelles-herför
inni 1915.“ Hinn svaraði: „Eða
þegar hann hér um bil setti
brezka heimsveldið á hausinn
með því að hækka pundið á með
an hann var fjármálaráðherra
1924—1929“.
Þetta samtal, sem ég komst
ekki hjá að heyra í réttarhléi i
einum dómsalnum í London,
mun seint falla mér úr minni.
Þá hafði ChurchiU verið í eins
konar stjórnmálaútlegð og á
eyðimerkurgörigu í nær 10 ár.
Framh. á bls. 5
Forsetí Islands minnistSir Winston Churchill
Eitt af mikilmennum mannkynssögunnar er fallið frá
Vísir fór þess í gær á leit við forseta íslands, Ásgeir Ásgeirsson, að
hann minntist Winstons Churchills nokkrum orðum hér í blaðinu. Fara um-
mæli hans hér á eftir:
„Sir Winston ChurchiII er látinn.
1 fyrstunni verður allt tómlegt og menn drúpa höfði eftir fráfail slíks
afburðamanns. En óðar fyllist sviðið af minningum langrar og viðburða-
ríkrar ævi. Hér í London fyllir þessi atburður hug hvers manns og setur
svip sinn á hvert andlit.
Minningamar ryðjast fram. Sir Winston hafði marga hildi háð, setið 64
ár á þingi, oft skipt um samherja og jafnan verið í fremstu víglínu. Ræður
hans em margar meistaraverk, miklar bókmenntir, ekki sízt frá sfðari heims-
styrjöld, og gáfu heilli þjóð og öllum hinum frjálsa heimi hug og dug á
hinum hættulegustu tímum.
Ég minnist ætíð þeirra tfma, þegar Bretar stóðu aleinir. Vonarglætan virt
ist ekki stór. En brezka ljónið stóð þar einbeitt og óbilandi f mynd Sir
Winston.
Ég hefi oft óttazt að vér islendingar höfum aldrei gert oss fullljóst
hve hættan var geigvænleg fyrir vestræna menningu, frjálsræði einstakl-
ingsins og sjálfstæði þjóðarinnar. Eins og fjölmargar aðrar þjóðir eigum
einnig vér Sir Winston stóra þakkarskuld að gjalda.
Sir Winston var ritsnillingur sem mun lengi lifa í bókmenntum. Það er
einsdæmi að önnum kafinn stjómmálamaður hljóti Nóbels-bókmenntaverð-
laun. En í honum bjuggu mörg mannsöfl í einni persónu, lfkt og Gissur
biskups. Eitt af mikilmennum mannkynssögunnar er fallið frá. Það er erfitt
að sjá hvaða tindar em hæstir. Ræturnar standa djúpt og hátindurinn oft
falinn í skýjum himins. En Bretar munu minnast Sir Winston Churchill
við hlið Pitts, Shakespeares og Elfsabetar drottningar.
Hér er aðeins einn dómur, einróma frá öllum fIokk''m 1 "
þjóða. Þakklæti, virðing og aðdáun á snillingnum og leku,
Winston Churchill“.
Ásgeir Ásgeirs^o :