Vísir - 28.04.1966, Side 4

4
V1SIR . Fimmtudagur 28. aprfl 1966.
UnniB fyrir æsku borgarinnar
Háttvirtu tilheyrendur:
Hvarvetna má sjá hina öru
þróun Reykjavíkurborgar. Hef-
ur þar haldizt í hendur framtak
borgaranna og starfsemi borgar
yfirvalda til stuðnings hinni
gróskumiklu uppbyggingu, sem
hér hefur átt sér stað.
Borgarstjórinn Geir Hallgríms
son, hefur nú sýnt ykkur skipu
lag borgarinnar eins og það er
hugsað á næstu 20 árum. Ber
vissulega að þakka honum fyrir
þá víðsýni, sem hann sýndi fyrir
fimm árum að láta hefja þaö
verk. Hér í kvöld hafið þið feng
ið að sjá og heyra árangurinn af
þeim störfum og mun þetta nýja
skipulag veita borgurunum
meira öryggi og fallegri borg
en ella. Og það er eitt víst að nú
á engin höfuðborg jafn gott
skipulag, né byggt á svo traust
um grunni, sem hér hefur verið
gert.
Þegar við höfum nú aðeins
fengið að skyggnast inn I fram-
tfðina, sjáum við e. t. v. enn
betur þá stökkbreytingu, sem
hér hefur átt sér stað og mun
halda áfram aö þróast með aukn
um hraða.
★
Árið 1927 var fyrst gert heild
arskipulag af Reykjavik. Þá var
talið nægjanlegt að hugsa um
svæðið fyrir innan Hringbraut
og Snorrabraut og aðeins talað
um hin tvö rótgrónu hverfi Aust
ur- og Vesturbæ. Þá voru tveir
bama- og unglingaskólar á veg-
um bæjarins, einnig voru aðeins
tvær kirkju hér. Nokkru seinna
var talið að nægjanlegt væri
að reisa eitt íþróttasvæði og
eina Æskulýðshöll.
Segja má að þið, sem búið i
þessu hverfi hafið sprengt fyrst
þennan ramma á árunum 1930
—40, þegar Norðurmýrin byggð-
ist upp. En það er fyrst og
fremst á síöustu 25 árum að hér
hefur oröið sú gjörbreyting, sem
raun ber vitni um, og glöggt má
sjá á því að aðeins á síðustu 4
árum voru byggðar hér 2500
íbúðir. En þær mundu nægja fyr
ir alla Kópavogsbúa, þegar talið
er að fjórir búi að meðaltalj í
íbúð. Þegar slíkt er íhugað að
Kópavogur mun nú þessa dag-
ana vera orðinn næst stærsti bær
á landinu sést bezt hversu risa
vaxið átak þarf til af borgurun
um og borgaryfirvöldunum til
þess að siík uppbygging getj átt
sér stað. Og með hinu nýja
skipulagi er grundvöliurinn fyrir
vaxandi þróun þessara mála
tryggður fyrir næstu framtíð.
Vegna þessarar staðreyndar er
'nú svo komið aö orðið hefur að
skipta borginni í mörg hverfi, að
mörgu leyti sjálfstæð, hvað þarf
ir borgaranna snertir.
Fyrst kom þessi þörf fram
vegna yngstu borgaranna. T. d.
í stað þess, að áður var kennt í
tveimur skólum er nú kennt í
21 barna- og unglingaskóla á
vegum borgarinnar, þá hefur
kirkjum fjölgað og er nú talið
sjálfsagt að þær rísi kerfisbund
ið í hverfunum.
Sérstök áherzla hefur verið
lögð á það að auka allt íþrótta-
og tómstundastarf unglinga og
dreifa því i hin mörgu nýju
hverfi. Enda eru þau mál á-
vallt nokkurt vandamál, sem
þarf að gefa gaum í vaxandi
borg. Þykir mér því rétt að
minnast nokkuð á þau hér.
★
Borgarstjóm ákvað fyrir nokkr
um árum að úthluta stærri í-
þróttafélögunum landi, svo þau
gætu reist þar félagsheimili og
íþróttavelli fyrir starfsemi sína,
og gera þau þannig meira hverf-
isbundin en áður. Jafnframt var
lögð áherzla á að styrkja félögin
fjárhagslega, til þess að gera
þeim kleift að byggja á þessum
landsvæðum. Mörg af þeim eru
nú vel á veg komin með upp-
byggingu og hafa mannvirki
þeirra verið notuð af íþrótta-
æsku borgarinnar í nokkur ár.
Tvö félög hafa nýlega fengiö
úthlutað svæðum, eru það Fram
og Þróttur, en starfsemi félag-
anna er orðin umfangsmeiri og
kostnaðarsamari en áður, getur
svo farið að styrkja þurfi þessi
félög en meir en áður, til þess
að tryggja að þessi nauðsynlegu
mannvirki rísi, sem fyrst í við-
komandi hverfum.
hafa nú yfir að ráða.
Telja verður að hér sé um
mikilsverðan áfanga að ræða, til
stuðnings félagslegu starfi, sem
er án vafa, aðeins byrjun á
þeirri leið, sem farin veröur á
næstunni.
Á vorin hafa verið rekin í-
þróttanámskeið á félagsvöllun-
um viö auknar vinsældir ungl-
inga og foreldra þeirra. Verður
þessari starfsemi haldið áfram
og aukin eftir þvi, sem ástæða
er til á hverjum tíma.
Þá hefur verið haldið við
skautasvelli á Tjöminni og á
Melavellinum á undanfömum ár
um. Mikil aðsókn hefur verið
að þessum stöðum af ungling-
um, þess vegna er nú ákveðið
að koma upp fleiri dreifðum
stöðum, þar sem skautasvelli
verður haldið við að vetrarlagi.
Er þá fyrst og fremst talað um
Miklatún hér í hverfinu, Laug-
ardal eða á Víkingssvæðinu.
★
Til þess að efla tómstunda-
iðju unglinga var fyrir nokkrum
árum stofnað Æskulýðsráð
Reykjavíkur. Hefur ráðið starf-
að í nánu samstarfi við íþrótta-
að nota tómstundir sínar á holl
an og þroskvænlegan hátt.
Þá hefur skátastarfsemin feng
ið húsnæði til afnota í skólum
borgarinnar á undanförnum ár-
um og hefur það gefið góða
raun. Er hér um ágæta starf-
semi að ræða, sem ástæða væri
til að auka í hverfunum.
Það hefur ekki aðeins verið
stutt við bakið á öllum skólum
og æskulýðsfélögum, svo ungl-
Gísll Halldórsson
hægt að iðka þar frjálsar í-
þróttir, badminton o. fl. í haust
mun húsið tekið til fullra af-
nota og geta þá allir æft og
keppt innan húss við skilyrði
sem bezt gerist hjá öðrum þjóð-
um.
1 sumar munu sundlaugamar
leysa hinar gömlu af hólmi, sem
starfað hafa óslitið frá 1907.
Nýju laugarnar eru 50x18 m,
aðallaugin, auk þess vað- og
kennslulaug, nokkrar setlaugar
og gufubað. Yfirbyggt áhorfenda
svæði er fyrir 2000 gesti og verð
ur það einnig notað fyrir sól-
skýli.
Síðan verður haldið áfram að
koma þarna upp malarvelli og
nokkrum grasvöllum til æfinga.
Er þá m. a. hugsað um ófélags-
bundið fólk, eins og starfsmanna
hópa, skólafélög og minni í-
þróttafélög, sem ekki hafa ósk-
að eftir eigin svæði fyrir starf-
semi sína,
Þá er þarna jurta og skrúð-
garður, sem haldið verður áfram
að' stækka fyrir almenning.
Þegar lokið verður við þess-
ar framkvæmdir verður Laugar-
dalurinn eftirsóknarverður stað-
ur, jafnt fyrir unga sem gamla,
til þess að dvelja þar í frí-
stundum sfnum.
Ávarp Gísla Halldórsson arkitekfs
á fundinum i Lídó í gærkvöldi
Borgarstjóminni er þetta Ijóst
og telur það mikinn hagfyriralla
að geta styrkt æskulýösfélög,
svo þau séu þess megnug að
halda uppi öflugri starf-
semi á sem víðtækustum grund
velli.
Af þeirri ástæðu hefur nú ver-
iö mörkuð að nokkru ný leið,
en það er, að leysa þennan
vanda í samvinnu við skólana.
En eins og vitað er þá þurfa
skólarnir að byggja íþróttavelli
og hús fyrir starfsemi sína.
Skólamannvirki eru aðeins not
uð á daginn, en félögin geta not
að þau á kvöldin. Nú hefur eitt
íþróttasvæði verið byggt á þann
hátt, en það stendur við hliðina
á skóla, að skólinn byggði einn
völlinn, en íþróttafélagið hinn.
Síðan geta báðir aðilar haft not
af völlunum. Á þann hátt eru
þeir nýttir frá morgni og fram á
kvöld Fyrir utan að veita félag
inu hér aukinn stuðning þá
er hér einnig um þjóöhagslegan
spamað að ræöa.
Eitt athyglisverðasta dæmið
um samvinnu til bættrar æfirig
araðstöðu fyrir félögin er bygg
ing íþróttahússins viö Réttar-
holtsskóla. Húsið er byggt í sam
vinnu viö íþróttahreyfinguna
með það fyrir augum, að það
nýtist af báðum þesum aðilum.
Skólinn þarf að nota tvo sali á
daginn, þess vegna er salnum
skipt í miðju með plastvegg,
sem hægt er að hífa til lofts.
Á , kvöldin geta íþróttafélögin
notað húsið, sem einn sal 18x33
m. Þar með er húsiö orðið eitt
stærsta íþróttahús landsins,
næst sýningar- og íþróttahúsinu.
Bætir þetta hús verulega að-
stöðu hér til innanhússæfinga,
enda bezta húsið, sem félögin
; og æskulýðsfélög í borginni.
Starfsemi þessi hefur gefið
góða raun og fer mjög vaxandi,
sem sjá má af þvi að nú rekur
ráðið tómstundastarf á 15 stöð
um víðs vegar um borgina. Þá
hefur ráðið aðstoðað ungt fólk,
sem haft hefur hug á því að
stofna félag um áhugamál sín,
og starfa nú fjölmörg af þeim
í náinni samvinnu við Æskulýðs
ráð.
Einnig hefur ráðið veitt fjöl-
mörgum starfandi æskulýðsfé-
iögum húsnæði og ýmsa aðra
fvrirgreiðslu. Til dæmis nutu 30 *
aðilar húsnæðis í tómstunda-
heimili Æskulýðsráðs s.l. vetur.
í Golfskálanum á Öskjuhlíð
er einnig rekið tómstundaheim-
ili á vegum Æskulýðsráðs, en
þar starfa bifreiða- og flugmód-
elklúbbur.
Æskulýðsráð telur það eitt af
helztu hlutverkum sínum, að
leitast við að ná til ófélagsbund
innar æsku. Þess vegna hefur
verið gerð tilraun að Fríkirkju-
vegi 11 með það, sem nefnt
hefur verið „Opið hús“ fyrir
unglinga, fjögur kvöld vikunnar.
Þar geta þeir komið saman,
spilað, teflt, hlustað á tónlist,
dansað, lesið bækur og blöð
o. fl. Efnt var reglulega til dans-
leikja á sunnudagseftirmiðdög-
um fyrir 13—15 ára unglinga
s.l. vetur.
Þá hafa skólarnir sjálfir tek-
ið upp kerfisbundna tómstunda-
þætti fyrir nemendur sína. Er
þessi þáttur rekinn í samvinnu
við Æskulýðsráð, enda er sér-
stök samvinnunefnd starfandi
að þessu máli.
Starfið hefur farið. sívaxandi
á undanförnum árum og hafa
nemendur fagnað þessari ný-
breytni. Á þennan hátt telja
skólamir að þeir ræki bezt
hlutverk sitt, að gefa sérhverj-
um nemanda tækifæri til þess
ingarnir gætu notað sinn frítíma
á heilbrigðan hátt. Því jafnframt
því hafa borgaryfirvöldin byggt
hér öll meiri háttar íþróttamann
virki, sem nú setja svip sinn á
borgina.
Fyrir nokkrum árum var
byggður nýr leikvangur í Laug-
ardal, sem tekur 12000 áhorf-
endur. Var völlurinn fvrsta
mannvirkið, sem reist var á þess
um stað, sem liður í að gera
Laugardalinn að íþrótta og úti-
lífsmiðstöð borgarinnar.
Á undanförnum árum hefur
svo verið unnið þarna við tvö
stærstu íþróttamannvirki hér á
landi. En það er annars vegar
sýningar- og íþróttahús, en hins
vegar sundlaugar.
Sýningar- og íþróttahúsið var
tekið í notkun s.l. haust. Þegar
hafa verið leiknir 12 landsleikir
og 13 aðrir milliríkjaleikir í hús
inu. Bygging hússins gjörbreytti
aðstöðu reykvískra handknatt-
leiks og körfuknattleiksmanna
og skapaði Islendingum áður ó-
þekkta möguleika til samskipta
við aðrar þjóðir í þessum grein-
um íþrótta. En auk þess er
Ég hef nú lýst því stuttlega
hvernig stefnt er að því að i
hverju hverfi verði aðstaða til
frístundastarfs fyrir alla ungl-
inga. Á þann hátt rís í raun upp
æskulýðsmiðstöð í hverju hverfi
sem á að þjóna þeim tilgangi að
sem flestir sæki slika staði, en
þó fremur að unglingamir eigi
ekki langan veg að fara.
Á þann hátt vonum við einn-
ig að nánari tengsl verði á milli
heimila, skóla og félagsforyst-
unnar í hverfinu, þar sem for-
eldrar geta fylgzt betur með
þessari starfsemi en ella, hlúð
að henni og mótað.
Þessir fundir sem borgarstjór
inn hefur nú haldið að undan-
fömu með borgumm hinna
ýmsu hverfa munu án vafa
marka nokkur tímamót og verða
til þess að styrkja samvinnu
hverfisbúa sem heild. Hér eiga
borgararnir tækifæri til þess að
gera fyrirspurnir til borgarstjóra
varðandi hin margþættu vanda-
mál, sem ávallt eru fyrir hendi
eða koma með ábendingar, ef
henta þykir.
Á slíkum fundi fær borgar-
stjórinn tækifæri til þess að
þreifa á slagæð borgarlífsins í
hinum einstöku hverfum og á
það efalaust eftir að styrkja
samvinnu borgaryfirvalda og
borgara í náinni framtíð.
Frá Strætisvögnum
Reykjavíkur
óskum eftir aö ráða vagnstjóra til afleys-
inga í sumar. Um framtíðaratvinnu getur ver-
ið að ræða. Umsækjendur hafi samband við
eftirlitsmennina Gunnbjörn Gunnarsson eða
Harald Stefánsson í umferðarstöð S.V.R. við
Kalkofnsveg.
Strætisvagnar Reykjavíkur