Vísir - 28.10.1966, Page 9

VÍSIR. Fös
&S9
Hraðmælska á fundum. — Framkvæmdir í byggingum og ræktun.
— Flokkurinrt, sem hlýtur að eiga ítök í bændum. — Með nýjum
aðstæðum hafa bændur losnað við smástritið, áhyggjur ýmsar og
umhugsun. — Lífsnauðsyn að framleiða sem mest — Bændur hljóta
að fara að trda á sitt starf. —
HÁTT TIL LOFTS
OG VÍTT TIL VEGGJA
J^œndurnir austanfjalls
verða sumir gamlir.
Þarna á sléttlendinu
leika menn sér að því
að ná háum aldri, þótt
þeir hafi lifað kreppuár,
fjárfelli, styrjaldir og
erjur við granna (en síð
astgreint atriði hefur oft
sinnis orðið til þess eins
að skerpa kærleikann).
Unglingurinn Ingileifur Jóns-
son, höldur að Svínavatni í
Grímsnesinu góða, fyrrverandi
fjaiíkóngur og hreppsnefndar-
maður með ótal meiru, varð
hálf-áttræður 23. þ. m. Hann
lieíur búið þarna „við álfta-
vatniö“ fjörutíu ár.
Hann talar eins og hríðskota-
byssa, sem stingur í stúf við
þennan vfirleitt rólyndislega
sunnlenzka talanda; hefur slíkt
komið honum og Sjálfstæðis-
flokknum í þarfir á pólitískum
málþingum og heill hreppsins
hefur notið góðs af hraðmælsku
hans á hreppsnefndarfundum.
Sagt er, að enginn meðhjálpari
á íslandi fyrr eða síðar flytji
fram faöir vorið jafn rösklega
og Ingileifur gerir í kirkjunni
á Mosfelli, en þar hefur hann
verlö „djákn“ áratugum saman.
IJlöður og gripahús eru reisu-
leg að Svínavatni, en
sjálfur bærinn er gamall nokk-
uð, en hlýlegur yfirlitum. Svanir
syhda á vatninu, sem nú er
slétt sem spegill. Vöröufell hefst
upp í suðaustri og i hásuður er
Hestfjall, og lengra í burtu er
Eyjafjallajökull, sem ævinlega
sést vel f góðu skyggni.
Tveir eða þrír hundar vappa
á hlaðinu, smaialegir, og við
skemmudyr er fat með sviða-
hausum og exi þar hjá.
„Góði maður — hvað held-
urðu, að þú græðir á því að tala
við mig“, segir Ingileifur. Hann
kemur til dyra með haustannir
í svipnum.
„Þeir í Laugardalnum bentu
mér á þig“.
„Bágt á ég með að trúa því,
en gerðu svo vei og gakktu f
bæinn“. '
Hann heldur á elzta sonar-
syni sínum, sem heitir í höfuðið
á honum, réttbomum erfingja
jarlsdæmisins, komnum út af
Þorkeii dannebrogsmanni á
Ormsstöðum (faðir Ingileifs
éldra var dóttursonur Þor-
Ingileifur spyr almæltra tíð-
inda að gömlum íslenzkum sið,
áður en ráðrúm gefst til að hefja
viðtalið.
„Hvernig var féð eftir sum-
arið, bóndi góöur?“
„í lakara lagi. Gróður kom
seint og lömbin búa að því. Til
þess að ná árangri í fjárrækt,
er nauðsynlegt að beita lömb-
unum á nýrækt og há, en grasió
var of lítið í þetta sinn“.
„Hefur búskapurinn verið
þér lífvænlegt starf?"
„Mér hefur alltaf þótt á-
nægjulegt að fást við búskap.
Enginn ætti að búa nema sá,
sem hefur gaman af skepnum.
Búið og jörðin voru ekki stór,
þegar ég tók við. Túnið var
fjórir hektarar, og talsvert. þýft,
en nú er það 40 hektarar að
stærð. Hér voru 3—4 kýr, en
nú eru hér 40 nautgripir, og
kindum hefur fjölgað úr 100
upp í á fimmta hundrað".
ITvernig aðstæður hafa
” bændur nú, miðað við
fyrri tíma?“
„Síðustu árin er það allt ann-
að, hvag bændur hafa meira af-
gangs af nauðsynjaþörfum en
áður fyrr. Það, sem er skattlagt,
er ekki talið til nauðsynjaþarfa.
Niðurgreiðslur á landbúnaðar-
vörum hafa orðið bændum til
góðs. Ég er bjartsýnn á framtíð
íslenzks landbúnaöar 'undir for-
ustu núverandi ríkisstjórnar.
í tíð þeirra bænda, sem muna
Framsóknarstjóm, er Ingólfur
Jónsson tvímælalaust langbezti
landbúnaðarráðherra, sem um
. getur, og við erum stoltir af því
að hann er fyrsti þingmaður
okkar kjördæmis".
„Hvers vegna trúirðu á stefnu
Sjálfstæðisflokksins í iandbún-
aðarmálum?“
„Ég tel það heilbrigðustu
stefnuná. í flokknum eru góðir
menn fremst í flokki, og flokk-
urinn hefur gert meira fyrir
Vísir ræðir við
ingiíeif Jónsson
bónda á Svínavatni
í Grímsnesi, sem
varð 75 ára
23. Þ.m.
Ingileifur á Svínavatni: „Mér hefur alltaf þótt ánægjulegt að fást
við búskap.“ (Myndir: stgr.)
bændur en nokkur annar flokk-
ur. Fyrir tilstilli landbúnaöar-
ráðherra hafa framkvæmdir
veriö gífurlegar í bvggingum og
ræktun, því að bændum hefur
verið hjálpað ósleitiiega með
lántökum. Á þessum átta árum
sem núverandi ríkisstjórn hefur
farið með völd, hefur aldrei
verið gert meira fyrir dreifbýlið,
með útflutningsuppbótum, með
innflutningi á alls konar tækj-
um við búskapinn, meö auknum
lánum til bygginga, með stór-
auknum styrk til allra jarö-
ræktarframkvæmda, með mynd-
un stofnlánasjóðs, en stofn-
lánagjaldið tel ég vera eðlilegt
— mér finnst sjálfsagt, að eldri
bændur leggi eitthvað af mörk-
um til uppbyggingar. Fyrir allt
þetta hlýtur Sjálfstæðisflokkur-
inn að eiga meiri ítök í bændum
en aörir flokkar, en hins vegar
gerir enginn flokkur, svo að
öllum líki“.
Tngileifur heldur áfram:
„Með þessum nýju áðstæö-
um höfum við bændur losnað
við smástritið, áhyggjur ýmsar
„Það er liollt og heilbrigt að ala upp böm I sveit, umgangast skepnur.“ Ingileifur var að koma úr
smalamennsku þegar blaðið ræddi viö hann. Við hlið hans: Ingileifur yngri, sonarsonur hans.
og umhugsun, þvi að nú eigum
við völ á fullkomnustu tækjum
til landbúnaðarvinnu“.
„Segðu mér — var ekki erfitt
fyrir þig að vera sjálfstæöis-
maður með framsóknarmenn
allt í kringum þig?“
„Það hefur ekki komið mér
að sök, t.d. í málum hreppsins:
Þar er þetta allt stéttarlegt og
koma ekki pólitísk átök fyrir.
Ég hef hins vegar skrifað tals-
vert og rætt um landsmál, er
alvanur á fundum. Ég hef alltaf
verið sjálfstæðismaður. Faðir
minn var líka sjálfstæðismaður.
Ég fór fyrst á Sjálfstæðisþing
árið 1934. Á þessum árum var
reynt með öllum ráðum að fá
mig á band framsóknar: Fram-
ámaður í þeim flokki og alþing-
ismaður reyndi að láta mig
hætta að halda i sjálfstæðis-
stefnuna. „Þeir“ reru mikið
undir á þessum árum“.
„Þú ert greinilega ekki trú-
aður á framsóknarstjórn fyrir
isíenzka bændastétt?"
„Eiginlega eru framsóknar-
menn verri en kommúnistar.
Mér finnst foringjar framsóknar
hallast ískyggiiega að kommum
og sósíalistum, og auk þess er
annaö áberandi í fari þeirra á
seinni árum: Þeir eru alveg
hættir að hugsa um bændur,
sföan þeir fóru að reyna að fá
atkvæði í kaupstööum. Þeir
héldu, að bændur mundu elta
sig ...“
|2"ona Ingileifs, frú Ingibjörg
V Jóhanna (fædd Ottesen)
ber inn kaffi og pönnukökur.
Hún er systir Þorláks Ottesens,
verkstjóra, en faðir þeirra,
Guðmundur, og Pétur Ottesen
fyrrv. alþingismaður eru
bræðrasynir. Frúin er úr Borg-
arflrði (og Snæfellsnesi). Hún
lét vel af Grímsnesinu, dásam-
aði fólk og land.
Væntanlegar kosningar ber-
ast f tal. Ingileifur sagði, að það
mætti bera sig fvrir því, að
Sjálfstæðisflokkurinn héldi velli.
Landsmálin eru ofarlega í huga
hans og ekkert launungarmál
auðheyrilega. Hann sagði, að
það væri lffsnauðsynlegt að geta
framleitt sem fnest í landinu.
Hann taiaði um mðguleikana á
komrækt og hðldánautarækt.
Framh. á bls. 6