Bókasafnið - 01.01.1976, Page 13
SKIPULAG UPPI.ÝSINGAMÁLA
Á ÍSLANDI
Snemma árs 1975 skinaði Rannsóknar-
ráð ríkisins 7 manna nefnd til þess að gera
tillögur um skipulag upplýsingaþjónustu
í raunvísindum og tækni hér á landi. Skil- *
aði nefndin tillögum sínum í maí s.l. o°'
birtust þær í skýrslu, sem kom út mánuði
síðar undir heitinu Skipulag upplýsinga-
viála á Islandi.
Helstu tillögur nefndarinnar voru þess-
ar:
1. Upplýsmgaþjónusta í tcekni- og raun-
einum. Sett verði á stofn upplýsinga-
þjónusta hér á landi, sem þjónar helstu
atvinnuvegum landsmanna: sjávarútvem,
iðnaði, landbúnaði og byggingarstarfsemi.
2. Fastanefnd um upplýsingamál. Stofn-
uð verði nefnd á vegum menntamálaráðu-
neytis, og hafi hún það hlutverk að fylgj-
ast með upplýsingamálum og marka um
þau stefnu fyrir Island.
1. öflun upplýsinga vegm framkvœmda.
Það verður að vera meginregla við hvers-
konar framkvæmdir, áætlanir og rann-
sóknir, að aflað sé timanlega bæði inn-
lendra og erlendra upplýsinga varðandi
verkefnið, áður en ákvarðanir eru teknar.
4. Tengsl við SCANNET. SCANNET er
upplýsinganet fyrir Norðurlönd, sem hefur
^erið i undirbúningi undanfarin ár. Nefnd-
^ntelur, að ekki sé timabært fyrir Island
að tengjast þessu neti með því að setja
upp útstöð (terminal) hérlendis. Útvega
má upplýsingar úr kerfinu bréflega, með
fjarrita (telex) eða í brýnum tilvikum með
símtali við upplýsingamiðstöð á Norður-
löndum.
5. Notendafræðsla. Nauðsynlegt er, að
notendafræðsla í upplýsingaleit verði fast-
ur liður í menntun þeirra, sem leggja
stund á raunvísindi og tæknigreinar. Not-
enda fræðsla þyrfti m.a. að fara fram við
Háskóla Islands, Tækniskóla Islands og í
iðnskólunum.
6. Samvirkt kerfi upplýsingamiðla.
Stefna ber að því, að upplýsingadeildir
og bókasöfn, er varða raunvísindi og tækni,
sem og fyrrnefnd upplýsingaþjónusta í
þessum greinum, verði hlutar í samvirku
kerfi upplýsingamiðla, þannig að nýta
megi sem best upplýsingaefni, sem berst til
landsins.
7. B ’kasöfn/upplýsingadeildir. Lagt er
til, að Rannsóknarráð beiti áhrifum sínum
til þess, að bókasöfn eða upplýsingadeildir
verði efldar í íslenskum stofnunum, og
skulu þessi atriði hafa forgang: 1) Að
stofnun leggi áherslu á öflun mikilvægustu
tímarita, efnislykla og útdrátta í sérgrein
sinni. 2) Að sérþjálfaðir starsmenn annist
störf í bókasafni eða upplýsingadeild.
Rétt er að geta þess, að Rannsóknarráð
hefur ekki vald til að hrinda í framkvæmd
öllum fyrrgreindum tillögum. Nefndar-
menn vissu þetta vel, en töldu ástæðu til
að benda á ýmislegt, sem ráða þyrfti bót
á í upplýsingamálum, þó að það væri fyrst
og fremst á valdi ýmissa annarra aðila að
gera svo. Á þetta ekki síst við um nokkrar
ábendingar varðandi bókasafnsstarfsemi í
landinu.
Ljóst er, að ýmsum atriðum skýrslunar
er beint til bókasafnsfólks: fyrst og fremst
til forstöðumanna bókasafna, en einnia
samtaka bókavarða og einstaklinga innan
stéttarinnar (sem auðvitað geta knúið á
um framgang mál á heimavígstöðvum).
Bókaverðir þyrftu því að ræða efni þess-
arar skýrslu, taka afstöðu til einstakra at-
riða, gera sumum tillögunum ýtarlegri skil
og auka við nýjum, eftir því sem þurfa
þykir.
Þess skal að lokum getið, að skýrsla um
skipulag upplýsingamála er fáanleg á skrif-
stofu Rannsóknarráðs, Laugavegi 13, Rvík,
sími 21320.
Þórir Ragnarsson
13