Dagur - 25.08.1998, Blaðsíða 2

2 - ÞRIÐJUDAGUR 2S. ÁGÚST 1998
Tfc^ur
FRÉTTIR
Ráðgjafastöð um fjármál heimilanna hóf starfsemi fyrir 2 árum og var gert ráð fyrir að hún yrði aðeins rekin tímabundið. Þörfin fyrir
hana virðist hins vegar síst fara minnkandi, að sögn Elínar Sigrúnar Jónsdóttur, forstöðumanns ráðgjafastöðvarinnar.
Aldrei meiri
aðsókn í ráðgjöf
Aðsóknin hjá ráðgjafa-
stöð íun fjármál heimil-
anna heíiir síst minnkað.
Meðal stærstu hópanna er
fólk með þokkalegar tekj-
ur sem fellur fyrir gylli-
hoðum á lánamarkaðnum.
Frá því að ráðgjafamiðstöð um fjármál
heimilanna var opnuð fyrir tveimur
árum síðan hefur aðsóknin verið mikil
og stöðug. Búist var við því í upphafi
að hún myndi minnka en ekki hefur
farið fyrir því og hefur hún í raun
aldrei verið meiri en um þessar mund-
ir. Að sögn forstöðumannsins, Elínar
Sigrúnar Jónsdóttur, er það aðallega
fólk með þokkalegar tekjur og of gott
lánstraust og sem hefur látið lokkast af
Iánsgylliboðum sem leita mest til
þeirra.
Yfirleitt fólk með
þokkalegar tekjur
„Aðsókn hingað hefur verið stöðug,
jöfn og þétt allt frá því að opnað var í
febrúar 1996,“ sagði Elín. Hún sagði
að þau hefðu viljað halda starfsemi í
lágmarki og því væri einungis hægt að
bóka viðtalstíma tvo miðvikudaga í
mánuði. Yfirleitt væri búið að fullbóka
hjá þeim fyrir hádegi þessa daga og frá
upphafi hefðu þau verið að afgreiða
sextíu umsóknir á mánuði. Frá því að
miðstöðin var opnuð hafa verið af-
greidd 1400 mál, sem er meira en bú-
ist hafði verið við. Ráðgjafamiðstöðin
gerir heildaráætlun um fjármálin og
fólk Ieggur hana svo fyrir lánastofhan-
irnar sem taka vel í hana, að sögn Elín-
ar. Langflestir fara svo í greiðsluþjón-
ustu bankanna.
Elín sagði að athyglisvert væri að
stærsti hópurinn væri sennilega fólk
sem hefði þokkalegar tekjur en ekki
þeir sem Iægstu launin hefðu. Lág-
íaunafólkið passaði betur upp á pen-
ingana. A markaðnum væri mikið um
alls slags gylliboð og að tekjuhærra fólk
léti frekar fallast í freistni og steypti sér
þá út í skuldir, heldur en hinir. Elín
sagði að þessi hópur hefði í raun of
mikið lánstraust.
Almeirn ánægja með þjónustuna
I maí síðastliðnum gerði félagsstofnun
könnun meðal 400 af þeim 1200 sem
þá höfðu nýtt sér þjónustuna og kom
þá í ljós að yfir áttatfu prósent höfðu
farið eftir ráðleggingunum og töldu sín
mál í mun betra horfi þá en áður. At-
hyglisvert er að áttatíu prósent um-
sækjenda búa á höfuðborgarsvæðinu
og skulda þeir líka minnst. Mest skuld-
ar fólk frá Norðurlandi vestra, eða um
fjórum milljónum króna meira en
Reykvíkingar.
Framhald í undirbúningi
Að þjónustunni standa allir bankar og
lánastofnanir, auk félagsmálaráðuneyt-
is sem átti frumkvæðið að miðstöðinni.
Þar starfa nú sex manns, þar af fjórir
Ij ármálaráðgj afar.
I upphafi var ráðgjöfin hugsuð sem
tilraun til tveggja ára en í ljósi þess hve
aðsóknin er mikil er í undirbúningi að
halda ráðgjafastöðinni opinni áfram.
Að sögn Elínar hefur félagsmálaráðu-
neytið þegar lýst yfir vilja til að halda
starfseminni áfram en beðið er eftir
svari frá öðrum. Vonast hún til þess að
endanlegt svar verði komið eftir miðjan
september. -SEG
Hrikalcg afkoma Elugleiða og Flugfclags íslands er að
sjálfsögðu rædd í pottinum. Augljóslega er nokkur
niðurskurður á maimafla framundan og þá meðal
flugmanna ekki siður en annarra. Eiim pottverja rifj-
ar hins vegar upp að það sé ekki lcngra síðan en í jiíní
að auglýst var eftir flugmönnum „vegna aukinna xnn-
svifa". Á tveimur mánuðum hafa auknu umsvifin
breyst í mikinn samdrátt.
FLUGFÉLAG ÍSLANDS
Air Iceland
Það vakti einnig athygli á Húsavík að sölumaður frá
Flugfélaginu var á staðnum að undirbúa Gjugg t Borg
aðeins 10 tímum áður en tilkynning barst um að
hætt yrði að fljúga þangað. Húsvíkingar höfðu á orði
að ekki væru þau öflug boðskiptin milli deilda hjá
félaginu.....
Og cmi af Flugfélaginu. í
heita pottinum heyrðist að
Haraldur Haraldsson í
Andra hcföi verið á leiö í í
sumarhús sitt í Þingeyjar-
sýslu og lirhigt til að panta
sér far ineö Flugfélaginu til
Húsavíkur síðastliðinn
fhnmtudag. En því miður
Haraidur Haraidsson. var uppselt á fimintudegin-
mn og ehmig á föstudcgin-
um. „Hvað er þetta,“ sagöi
okkar maður. „Alltaf uppsclt. Ætlið þið ekki að fara
að fjölga ferðum.“ Nei, var svarið. „Við ætlum að
hætta að fljúga þangað!....“
Og í potthium er alltaf verið að ræða hvcr verður
næsti landlælah. Þessa dagana sveiílast líkuniar milli
tveggja líklegra að því sagt er: Þorstcins Njálssonar og
Haraldar Briem..
FRETTAVIÐ TALIÐ
Loðdýrarækt veruleg áhættugrein
Sigurjón Bláfeld
loðdýraræhtarrádunautur
Nýirmöguleikareru til skoð-
unarhjá loðdýraræktendum
og hafa svokallaðar loðkanín-
ur numið land á íslandi.
Markaðsþróun í austurheimi
ermönnum áhyggjuefni.
- Eru horfurnar góðar í loðdýrarækt utn
þessar tnundir?
„Að sumu leyti já, en að öðru ekki. Það
eru erfiðleikar í Kóreu auk þess.sem rúss-
neska rúblan er að falla. Rússamarkaður-
inn er sérlega mikilvægur.“ Síðustu þrjú
árin hafa Rússar komið mjög öflugir inn í
skinnakaup. Við sendum okkar skinn til
tveggja uppboðshúsa aðallega. I Kaup-
mannahöfn og Seattle í Bandaríkjunum en
einnig til Leningrad og New York. Kóreu-
menn hafa keypt mest af ref en annars eru
Hong Kong, Kína og Japan helstu við-
skiptalöndin."
- Hve tnargir framleiðendur eru á
landinu?
„134. Flestir á Skagafjarðarsvæðinu og
svo Suðurlandi, Skaftafellssýslu og Eyja-
firði.“
- Hvað eru menn að rækta?
„Fyrst og fremst minkaskinn. Einnig
bláref og örlítið af silfurref. Svo erum við
að byrja á loðkanínum. Ef dýr eru ein-
göngu ræktuð vegna skinnanna eru þau
flokkuð sem loðdýr. Angórakanínur flokk-
ast ekki sem loðdýr, því þar skiptir ullin
öllu máli en ekki skinnin."
- Hvar hafa þessar loðkantnur numið
J0limúavz biii9iiiinuBj i 4úi
„Á Þórustöðum í Ölfusi og Laxárdal í
Lýtingsstaðahreppi. Síðan eru þó nokkur
bú byrjuð á þessu sem hafa fengið dýr frá
þessum býlum."
- Lofar þetta góðu?
„Það er ekki komin reynsla á það.“
- Hvernig er verðið núna?
„Fyrir minkinn fá menn almennt gott
verð. En verðið á refaskinnum hefur fallið
um 40% frá í september. Staðan hefur
versnað mikið þar.“
- Er þetta áhættubúgrein?
„Já, veruleg áhættubúgrein."
- Hvemig eru innri skilyrði setn stend-
ur?
„Þokkaleg. Islendingar hafa sérstöðu
vegna legu Iandsins. Það liggur svo norðar-
lega að dýrin mynda þétta og góða feldi.
Annar höfuðkostur er að við höfum aðgang
að fiskiprótíni í mildum mæli sem er und-
irstöðuatriði til að hægt sé að mynda góð-
an feld.“
- Þannig að aðstæður eru heppilegar
hér á landi fyrir þessa framleiðslu?
„Já. Það hefur mikil breyting orðið að
undanförnu í heiminum. Bretland er búið
að bannað loðdýrarækt. Hollendingar bún-
ir að banna refarækt. Þetta er af umhverf-
isástæðiijflnjj Biiiiá goInBjáivúiió óstj
- Hvernig þá?
„Þeir vilja ekki fá ammoníak niður í
grunnvatnið. Það þarf dýran sérútbúnað til
að passa það mjög vel, allskonar síur, skilj-
ur, tanka og fleira. Svíar eru einnig að spá
í að hætta sinni framleiðslu og í Bandaríkj-
unum og Kanada hefur framleiðsla dregist
verulega saman."
- Hafa dýraverndarsamtök engin áhrif?
„Minni en var. Það hefur náðst friður við
samtök eins og Greenpeace í Evrópu en
þau eru ennþá sterk, t.d. f Bandaríkjun-
U
um.
- Er einhver nýliðun í hópi loðdýra-
ræktenda?
„Já. Árið 1995 fór fjöldinn niður í 75 en
svo fjölgaði um 40 loðdýrabú árin 1996 og
1997. Þá varð töluverð nýliðun auk þess
sem búin hafa verið endurskipulögð sem er
nauðsynlegt."
- Hvað olli skellinutn í greininni í
kringum 1990?
„Einkum tvennt. Gengið var bundið fast
í eitt og hálft ár á sama tíma og óðaverð-
bólga var í þjóðfélaginu. Einnig varð alls-
herjarverðfall í heiminum og við fengum
miklu verri skell en aðrir ræktendur, t.d. á
hinum Norðurlöndunum."
13 iömBíilfig iióisv JufeidgniiH