Dagur - 18.11.1998, Qupperneq 3

MIDVIKUDAGUR 18. NÚVEMBER 1998 - 19
LÍFIÐ í LANDINU
Hnöllóttur snött-
ungurbollokar...
Dagur íslenskrar tungu var haldinn hátíðlegur á þekkta íslendinga. Hve vel þekkja þau sjaldgæf,
mánudaginn. Hve velþekkjum við íslenska íslensk orð? Sverrir, Rúnar, Ómar og Svanfríður
tungu? Dagur velur tíu orð með kvikindislegum kjanka balalangan blaðamann.
hætti úrorðabók og leggurpróffyrirnokkra
Kannast einhver vlð orðið...
1. Balalangur 6. Litmerla
2. Bolloka 7. Rílóttur
3. Hnöllóttur 8. Snöttungur
4. Hræsingur 9. Sæmóða
5. Kjanka 10. Verfaðir
Sverrir Hermaimsson stjóm-
málamaður: Að boUoka
kannast ég við
1. „Já, er þetta um teig í túni
eða eitthvað slíkt?" - Rangt.
2. „Bolloka kannast ég við. Það
er að búa, búskaparbasl eða
dálítið í þá áttina. „Fjörutíu
höfum við nú bollokað árin,“
sagði gamli maðurinn í Ljós-
víkingnum. Það er, við höfum
Sverrir Hermannsson - vitnaði í Ljós-
víkinginn.
hokrað saman." - Rétt og plús
fyrir tilvitnunina.
3. „Það er kúlulaga." - Rétt.
4. „Það er nú eiginlega hefði ég
haldið sama og þræsingur.
Það er semsé kuldaveður og
gjóstur.“ - Rétt.
5. „Veit ekki. Hef aldrei heyrt
þetta orð. Þetta gæti verið að
kinka kolli eða eitthvað þess
háttar." - Rangt.
6. „Nú hef ég aldrei heyrt þetta
í notkun en þetta er sjálfsagt
að glitra eða eitthvað í þá átt-
ina, í tilbrigðum eins og regn-
boginn.“ - I áttina.
7. „Heyrðu, þetta er deplótt." -
Rétt.
8. „Snöttungur ... ég hef ekki
heyrt orðið. Nú höfum við
snoppung, sem er högg ... en
snöttungur - ja, nú er ég mát.
Hvort það er einhver afbökun
af snoppungi." - Rangt.
9. „Já, sko þetta er... sæmóða,
ég er nú ekki alinn upp við
það en hvort þetta er þegar
svona sjó leggur og er svona
ísmor, þó það liggi dálítið í
orðinu að þetta kunni að vera
sæþoka eða sjólæða." - Tja, jú
rétt.
10. „Það er eins og þetta klingi
einhversstaðar við í hausnum
á mér. Ver er maður, heyrðu
þetta er einhvers konar til-
sjónarmaður. Það má mikið
vera ef þetta er ekki útvegs-
bóndi einhvers konar."
Rangt.
Einkunn: 5,25 og plús lyrir
tilvitnunina.
Riinar Júlíusson poppari:
Hvar náðirðu í þessi orð
eiginlega?
1. „Langur bali? Bali er túnjaðar
eða svoleiðis. Mér dettur í
hug að þetta gæti verið langt
tún.“ - Rangt.
2. „Hvar náðirðu í þessi orð eig-
inlega? Þetta er fullkomlega
erfitt fyrir mig, ég er bara í
nútímanum en þetta eru
greinilega orð úr fortíðinni.
Bolloka er væntanlega eitt-
hvað sem lokar bolla." -
Rangt en plús fyrir einfaldan
húmor í ágiskuninni.
3. „Þetta hljómar eins og vopn.“
- Rangt.
4. „Eg held að þetta sé einhver
upphitaður matur." - Rangt.
5. „Guð minn almáttugur, ég
fell á öllum spumingum.
Getur það verið að tafsa?
Málþóf.“ - Rangt.
6. „Litmerla þýðir að blanda lit-
um.“ - Ekki alveg rangt, ekki
alveg rétt.
7. „Nú fæ ég að hugsa smávegis
til að grísa á þetta. Ég hef
aldrei heyrt þetta áður. Er
þetta blettóttur eða dröfnótt-
ur?“ - Rétt.
Rúnar Júlíusson - vildi fá meira
slang.
8. „Þetta eru furðuleg orð. Þú
ert greinilega ekki með neitt
slang. Er það ræningi?" -
Rétt.
9. „Þetta tengist sjónum eitt-
hvað. Sennilega eitthvað veð-
urfarsorð. Þetta er einhver
sjávarfroða." - Rangt.
10. „Það heita nú allar búðir
Kjötver og svoleiðis í dag.
Síðan eru það verbúðir. Ver-
faðir? Er þetta eitthvað trúar-
legs eðlis? Ég held að þetta sé
trúarleiðtogi eða verkalýðs-
leiðtogi." - Rangt.
Einkunn: 2,75 og plús fyrir
húmorinn.
Ómar Ragnarsson fréttamað-
ur: Er það nú llka tU
1. „Guð minn almáttugur! Er
þetta ekki bara rígaþorskur?"
- Rangt.
2. „Kannast nokkur við orðið
bolloka, bolloka," segir Omar
og breytir röddinni, „í merk-
Ómar Ragnarsson - oflangt síðan
hann var í sveitinni.
ingunni að fara sér hægt?“
(Hlátur) - Rangt.
3. „Það er orðið of langt síðan
maður var í sveitinni. Þybb-
inn, lágur vexti.“ - Rétt.
4. „Er það nú líka til? Já, já,
þetta er eitthvað veðurfarsfyr-
irbæri, skítaveður eitthvað.“ -
Rétt.
5. „Er það ekki að vera í sam-
neyti við einhvern, vera eitt-
hvað að tala við einhvern?" - I
áttina en rangt.
6. „Það að merla er til en að lit-
merla finnst mér ofaukið. Að
merla er nefnilega litbrigði
eða Ijósbrigði og að litmerla
hlýtur að vera einhver
áhersla, marglit ljósbrigði
einhver. Nema að þetta sé
eitthvað í saumaskap, eitt-
hvað sem er áberandi lit-
skrúðugt." - Tja, ekki alrangt.
7. „Ég á ekki orð - ég get ekki
ímyndað mér ... einhvers
konar ílöng lögun.“ - Rangt.
8. „Nei, nei, nei, nei, þetta
versnar! Ég held að þetta sé
Iýsing á manni en hvernig sá
maður er í laginu get ég ekki
ímyndað mér.“ - Rangt.
9. „Sæmóða myndi ég segja að
sé brimmóða eða móða yfir
sjónum þegar maður horfir út
yfir fjöru.“ - Ekki alveg rangt,
ekki alveg rétt.
10. „Nú er bara hvað ver þýðir
þarna. Ég hef gert ljóð sem
endar svona: Ver er að ver ver
/ ver í ver en vera ber.“ Þetta
er eiginlega ljóð um hafrann-
sóknastefnuna og niðurstað-
an er að ver er að maður eyð-
ir ekki eins vel í sjóinn og
vera ber! En orðið verfaðir já,
þetta er spurning hvort ver-
faðir er bara Drottinn sjálfur
almáttugur eða hvort þetta er
eitthvað í verinu, sá sem
stjórnaði í verstöðinni. Ég hef
bara ekki heyrt þetta áður.“ -
Rangt.
Einkunn: 3,25 og plús fyrir
vísuhlutann. Ómar fór reyndar
með vísuna alla en hún bíður
betri tíma.
Svanfríður Jónasdóttir al-
þingismaður: Það er einhver
sem er köntóttur
1. „Ég ímynda mér að þetta sé
sleif, þvara eða eitthvað þess
háttar.“ - Rangt.
2. „Þetta merkir að vera að
stússa í einhveiju, búa, vinna
eða eitthvað slíkt.“ - Næstum
alveg rétt.
3. „Það er einhver sem er könt-
óttur." - Rétt.
4. „Ég gæti ímyndað mér að
þetta hafi verið notað sem
lýsing á veðri. Þetta lýsir
veðri þar sem væri aðeins
hláka, eiginlega dæmigert
haustveður." - Rétt.
5. „Það er að glettast eða
skemmta sér með einhverjum
hætti.“ - Rétt.
6. Þetta getur verið sagt um
eitthvað af því að það geislaði
af einhveiju með sérstökum
hætti.“ - í áttina.
7. „Það hlýtur að vera lýsing á
lit á skepnu. Þetta væri þá
ekki beinlínis flekkóttur, ef til
vill með einhveijar rendur
eða þess háttar. Eitthvað mis-
litt.“ - Rétt.
Svanfríður Jónasdóttir - áður ís-
lenskukennari enda með hæstu
einkunn.
8. „Þetta finnst mér dálítið snú-
ið. Mér finnst samt að þetta
gæti verið - og það er algjör
ágiskun af því að ég sé ákveð-
inn mann fyrir mér
stráklingur, snaggaralegur
stráklingur." - Rangt.
9. „Er það ekki bara þoka sem
stígur upp af sjónum við til-
tekin verðurskilyrði?" - Rétt.
10. „Er þetta ekki bara pabbi
drengs? Þetta finnst mér dá-
Iítið erfitt orð. Þetta gæti líka
verið eins konar ráðsmaður í
veri eða sá sem hafði með
verbúð að gera.“ - Fyrsta
ágiskun í áttina, ekki alveg
rangt.
Einkunn: 6,25 og plús fyrir
að skella sér í próf gegnum
farsíma uppi á miðri Öxna-
dalsheiðinni. - HI
BÆKIIR
Stormasöm ævi
Stemgríms
Ævisaga Stein-
gríms Her-
mannssonar,
fram að því að
hann hóf af-
skipti af stjórn-
málum er kom-
in út á bók,
sem Dagur B.
Eggertsson rit-
ar. Gera má ráð fyrir
að þetta sér byrjunin á stærra
verki, því eftir er að segja frá
löngum og átakasömum
stjórnmálaferli.
Bókin er byggð á samtölum
við Steingrím og samferða-
menn hans, dagbókum, einka-
bréfum og ýmsum persónu-
legum skjölum og minnisblöð-
um og heimildum úr mörgum
áttum.
Greint er frá nánu sam-
bandi föður og sonar og birtir
eru kaflar úr bréfum sem þeir
feðgar, Hermann Jónasson
forsætisráðherra og Stein-
grímur, rituðu hvor öðrum og
koma þar þjóðmál og sitthvað
fleira við sögu. Steingrímur
veitir athyglisverða innsýn í fs-
lensk stjórnmál og segir óhik-
að skoðanir sínar á mönnum
og málefnum.
Steingrímur Hermannssson
- Ævisaga er 333 blaðsíður að
lengd og í henni er fjöldi
mynda af fólki sem var Stein-
grími nákomið á þeim tfmum
sem söguefnið nær yfir. Verð
bókarinnar er 4.480 krónur.
Vaka-Helgafell gefur út.
Maður með
hrafnshöfuð
Nætursöngvar
er heitið á nýrri
skáldsögu eftir
Vigdísi Gríms-
dóttur og er hin
sjöunda eftir
höfundinn.
Nætur-
söngvar hefjast
á draumi þegar
maðurinn með hrafns-
höfuðið birtist sögukonu í maí
1989. Þegar þannig skapaður
maður, eða hrafn, birtist í
draumi á hún óvænt ferðalög
fyrir höndum. Maðurinn með
hrafnshöfuðið Ieiðir hana á vit
hins óþekkta þar sem hvert
fótmál er stigið á framandi
jörð og ekkert er sjálfgefið eða
sjálfsagt. Nætursöngvarnir
óma, vekja spumingar, Ieita
svara og hvarvetna ný fyrir-
heit. Eða þannig lýsir útgef-
andi, sem er Iðunn, söguefn-
inu.
Svör:
•nuo^
jieejupgua:) ->j J!9EjiaA 0l
•Bgæ|B|ep
‘Bgæjsrojocj -A>j EQouiæg -g
•tSuiuæt nj inSunupug -g
•inupujoip
‘mjtpjdapjBuis) j injjpjja •£
•tunjij
paui BjXa-nfs -s Bjiauijiq -9
•qia eSnBds
‘91A jsejjajS -s bjjubí^j -c,
•in
-gaAeSBjsBiij ■>( itiSuisæipj -p
•jn
-jjojjouij jsæu tuas ‘JnpjiS
80 jnjjnjs j injjpjjpuj-i •£
•BS>jBq ijjjæjej 80 ijseq
j enq ‘BUjoq 's BJjojjog •£
•JBgBJS
sjaAquia uinjpApSuej guaA
jnpq uias q inSuejejBg • j