Dagur - 16.01.1999, Blaðsíða 5

LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1999 - 21
MENNINGARLÍFIÐ í LANDINU
L A
Kvikmynda-
hátíotn
skoÉm á
Kvikmyndahátídin (með stóru Kái) í Reykjavík hófst ígær og
stendurfram á næsta laugardag - svoþað ereinsgottaðþú áttir
þig strax á því hvað þú viltsjá...
Tuttugu og sex myndir verða
sýndar á Kvikmyndáhátíðinni í
Reykjavík, flestar frá Evrópu og
Bandaríkjunum en þó eru 3
myndir eftir íranska leikstjórann
Mohsen Mákhmalbaf, ein frá
Brasilíu og ein frá Nýja-Sjálandi.
Flestar mýridirnar eru sýndar í
Regnboganum, Bíóborginni og
Háskólabfó en auk þess verður
ein myndin sýnd í Stjörnubíó og
tvær í Laugarásbíó.
Veislan
Kvikmyndin Veislan (Festen)
eftir Thomas Vinterberg verður
opnunarmynd hátíðarinnar.
Myndin sló gjörsamlega í gegn í
Danmörku og mun stórmyndin
Titanic vera sú eina sem seldi
fleiri miða á síðasta ári og sex
mánuðum eftir frumsýningu
myndarinnar, er staddur hér á
landi í tilefni af Kvikmyndahá-
tíðinni. Hann leikur Christian,
elsta soninn sem gerir sér sér-
staka ferð heim á danska herra-
garðinn, frá veitingastaðnum
sem hann rekur í Frakklandi, til
að taka þátt í veisluhöldunum.
- Þetta hljómar ddlítið eins og
hefðbundið fjölskyldudrama...
„Það er rétt, en það eru vend-
ingar í henni sem leiðir myndina
út á undarlegar brautir. Það
hafa flestallir upplifað að fara í
veislu sem fer öðruvísi en ætlað
er og því er þetta mynd sem
höfðar til mjög margra.“
Vinterberg og Lars Von Trier
settust einhverju sinni niður og
skrifuðu niður reglur um kvik-
myndagerð, Dogma 95 aðferðin
hefur hún verið kölluð og báðir
tilbúna tónlist eða lýsingu.
Markmiðið er í raun að komast
að kjarna myndar, sem er hand-
ritið og persónur sögunnar.“
Fávitamir
Dogma-mynd Lars von Trier
(Europa, Breaking the Waves)
er hans sjöunda mynd, Fávit-
arnir (1998). Hópur ungs fólks
ákveður að ögra góðborgurunum
með því að þykjast vera fávitar.
Góðborgarnarnir telja það til
kosta sinna að vera umburðar-
Iyndir og líberal og unga fólkið
vill láta á það reyna. Það er hins
vegar ekki fyrr en einn í hópn-
um stingur upp á að þeir gangist
við sínu eigin umhverfi sem
ögrunin fer að ganga nærri
þeim. Þegar þeir fara í sitt per-
sónulega samfélag og halda
Ulrich Thomsen leikur aðalhlutverkid í opnunarmynd hátiðarinnar Veislunni
eftir Thomas Vinterberg. Hann segir myndina mjög greinilega danska og það
hafi sérstaklega verið bert þegar farið var með myndina til New York og
Toronto. Myndin sé mjög húmorísk, en áhorfendur Vesturheims hafi litið
hlegið og tekið myndinni mjög alvarlega. Enda sé erfitt að þýða húmor.
hrifnir af þessari hugmynd að
það þurfi að rannsaka sinn innri
fávita til að finna sjálfan sig.“
Taugatitrandi gíslataka
Fjórir dagar í september heitir
mynd brasilíska leikstjórans
Bruno Baretto sem tilnefnd var
til Oskarsverðlauna 1997 í
flokki erlendra mynda. Myndin
gerist í september 1969 þegar
hópur ungs fólks í Brasilíu
ákveður að ræna sendiherra
Bandaríkjanna þar í landi.
Markmiðið er að vekja athygli á
málstað þeirra og vekja um-
heiminn til vitundar um ástand-
ið í Brasilíu eftir að herinn
írönsku inyndirnar
Mohsen Makhmalbaf, einn
þekktast leikstjóri Irana, á þrjár
myndir á hátíðinni; Salam
Cinema (1994), Gabbeh (1995)
og Augnablik sakleysisins
(1996). Kveikjan að síðast-
nefndu myndinni var þegar fyrr-
um lögga kom í heimsókn til
leikstjórans Makhmalbaf og bað
um hlutverk í hans næstu mynd.
Tuttugu árum áður höfðu þeir
barist saman gegn keisarastjórn-
inni í íran sem raunar endaði
illa fyrir þá persónulega og Mak-
hmalbaf sat nokkur ár í fangelsi.
I stað þess að bjóða íyrrum sam-
herja sínum hlutverk bauðst
íranski leikstjórinn Mohsen Makhmalbaf hefur
gert fjölda mynda og gerast flestar þeirra í fá-
tækasta borgarhluta Teheran þar sem hann ólst
upp. Augnablik sakleysisins (1996].
Hópur ungs fólks rannsakar sinn innri eðjóta í
dogma-myndinni Fávitarnir eftir Lars von Trier
[1998].
Sendiherra Bandaríkjanna er rænt árið 1969 í
Brasilíu og byggir kvikmyndin Fjórir dagar í
september á endurminningum eins þeirra.
Veislan eftir Thomas Vinterberg sló í gegn í
Danmörku.
Veislunnar er enn verið að sýna
hana í dönskum bíóhúsum.
Veislan sem um ræðir, og mynd-
in snýst um, er sextugsafmæli
vel stæðs manns. Hann býður til
afmælisfagnaðarins á herragarð
sinn helstu vinum, ættingjum og
að sjálfsögðu eiginkonunni og
þremur uppkomnum börnum
sínum. Eins og við er að búast
(þ.e. í bíómynd) fer veislan
öðruvísi en ætlað er...
Ulrich Thomsen, aðalleikari
eru trúir þessari aðferð í mynd-
um þeirra á þessari hátíð. Að-
ferðin felst í stuttu máli í því að
„skrapa allan farða af kvikmynd-
inni,“ segir Ulrich, „sem venju-
lega er notaður við gerð kvik-
mynda eins og tónlist, tilbúin
lýsing og allt þetta „svindl" sem
notað er við kvikmyndagerð.
Þeir sömdu reglur um að þeir
mættu ekki nota þetta, þeir
verða að halda á tökuvélinni,
mega ekki nota neina leikmuni,
áfram að leika sig fávita innan
um sína nánustu og kærustu.
Þótt báðar myndirnar, Fávit-
arnir og Veislan, séu unnar eftir
skírlífisheiti Dogma hópsins,
segir Ulrich þær mjög ólíkar.
,Að mínu mati eru Fávitarnir
mun vitsmunalegri mynd. Nú-
tímafólk lifir samkvæmt reglum
sem eru settar af Ijölmiðlum og
skemmtanaiðnaðinum. Þetta er
einn stór sirkus og fólk lifir yfir-
borðslegu lífi og margir eru
rændi völdum frá lýðræðiskjör-
inni stjóm landsins nokkrum
árum áður. Tilgangurinn er að
þrýsta á yfirvöld um að láta
Iausa fjóra pólitíska fanga. Verði
yfirvöld ekki við kröfum hópsins
innan fjögurra daga verður
sendiherrann myrtur. En fjórir
innilokaðir dagar er meira en
mestu hörkutól geta staðist án
þess að láta á sjá...
Fjórir dagar í september verð-
ur sýnd í Háskólabíói.
Makhmalbaf til að endurskapa
þetta dramatíska tímabil í bíó-
mynd.
Hann stóð við það og Augna-
blik sakleysisins gerist f einum
fátækasta borgarhlua Teheran,
eins og raunar um 14 aðrar
myndir Makhmalbaf, þar sem
hann fæddist sjálfur árið 1957
og ólst upp. Myndir Makhmal-
baf verða sýndar í Regnbogan-
um. LÓA