Dagur - 20.01.1999, Qupperneq 3

MIÐVIKUDAGUR 20. JANÚAR 1999 - 19
X^wr
LÍFIÐ í LANDINU
ís landi
á áttatíu símskr
Sigurður Bogi Sævarsson, slær á þráðinn og kannar mannlífið í landinu
HausaríEyja-
fíállajöldi
- Komdu sæll Jóndi. Ég vænti
þess að þú sért sem íyrr á
fullu sem Iistmálari, samhliða
bústörfunum?
„Já, ég hef talsvert verið að
mála undanfarið. Bæði þarf ég
að eiga verk til að hafa hér við
hendina í galleríinu sem ég er
með heima, en þangað komu í
fyrra ekki færri en 650 gestir;
bæði innlendir og erlendir. Síðan
er ég Iíka talsvert beðinn um
teikningar eða málverk vegna
einstakra tilefna. Nýlega var ég
að að hanna merki Karlakórs
Rangæinga, sem eru hausar í
Eyjaíjallajökli og kórstjóri til
hliðar. Það sem ég hef málað að
undanfömu er mynd af Olafi
Hróbjartssyni á Hellu, sem
vinnufélagar hans í glerverk-
smiðjunni á Hellu gáfu honum á
fímmtugsafmælinu hans á föstu-
dag í síðustu viku. Var myndin af
Ólafí og síðan fléttað inn í hana
æskustöðvar undir EyjafjöIIum.
A himni var síðan gæsahópur,
enda er Ólafur mikill gæsaveiði-
maður. - Einnig málaði ég mynd
sem gefín var Sigþóri í Litla-
Hvammi í Mýrdal þegar hann
var sjötugur nýlega. Auk Sigþórs
eru á myndinni klettadrangar í
Mýrdal og símastaurar, en hann
var í áratugi verkstjóri hjá vinnu-
flokks Pósts og síma eystra."
- En búskapurinn. Þú og
Ranghildur búið félagsbúi
með Kristni syni ykkar og hans
fjölskyldu...
„Jú, þetta skiptist þannig að
ég er með hluta af kúabúinu en
hann þó með meirihluta. Síðan
er hann alveg með féð og aðra
kjötframleiðslu. En ég er annars
alveg hættur að fara í íjós, mitt
hlutverk í búskapnum er að
annast ýmsar útréttingar og síð-
an að stússast í heyskap á sumr-
in. Þessu fylgir að ég er félags-
kjörinn skoðunarmaður reikn-
inga Mjólkurbús Flóamanna og
er nú nokkuð úti á Selfossi
vegna þess.“
- Óg síðan ert þú alltaf
meðhjálpari í kirkjunni á
Breiðabólstað...
„Já, þú hefur kannski tekið
„En ég er annars alveg hættur að
fara í fjós, mitt hlutverk í búskapnum
er að annastýmsar útréttingar og
síðan að stússast í heyskap á sumr-
in,“ segirJón Kristinsson, bóndi á
Lambey í Fljótshlíð.
eftir því í fréttum að talsvert
hefur verið um útfarir að und-
anförnu; það voru til dæmis
tvær á laugardag um þarsíðustu
helgi. Presturinn hefur nóg að
gera. En það stendur uppúr að
nú erum við búin að gera upp
Breiðabólstaðarkirkju fyrir 14
milljónir kr. og undir þessu
stendur 120 manna söfnuður.
Við fáum reyndar til þessa fjár-
veitingar úr ýmsum opinberum
sjóðum, en engu að síður er
þetta talsvert átak fyrir fámenna
sókn. Kirkjan er sem ný eftir
þessar endurbæt-
ur og mikil stað-
arprýði."
Galakvöld í
Grundarfirði
„Við erum með forláta hjónaklúbb
hér í Grundarfirði sem sér um þorra-
blótið, “ segir Björg Ágústsdóttir.
Umhver
KjánalegirKol-
krabbakrakkar
- Blessuð og sæl Björg. Ég
hringdi nú bara til að heyra í
þér hljóðið, er eitthvað títt í
Grundarfirði?
„Já, og allt gott. Það hafa verið
ágæt aflabrögð frá áramótum og
stærri skip sem gerð eru héðan út
hafa verið að físka sig full á til-
tölulega stuttum tíma. I Grundar-
firði eru sjö stærri skip og togarar;
íjórir bátar landa reglulega hér og
svo togaramir tveir; Hringur sem
gerður er út af Guðmundi Run-
ólfssyni hf. og Klakkur sem Fisk-
iðjan Skagfírðingur hf. gerir út.
Við höfum 3-4 báta sem eru 17-
20 tonn og síðan er fjöldi smábáta
gerður héðan út, 20-30 talsins,
mismunandi eftir árstíðum. Þeir hafa minna róið undanfarið. Ég var
að koma inn rétt í þessu neðan af bryggju því við vorum að athuga
skemmdir sem urðu á tveimur hafnargörðum um helgina. Sjógangur
hefur hoggið skörð í garðana hjá okkur. Þetta gætu orðið útgjalda-
samar viðgerðir, þó ég bindi voúir við að Hafnabótasjóður geti komið
inn í þetta.“
- Ég sá að það er verið að endurbæta veginn fýrir Búlands-
höfða þarna rétt utan við ylckur...
„Já, það er langþráð framkvæmd. Þarna verður byggður upp nýr
vegur sem þó fylgir þeim eldri að mestu leyti. í Búlandshöfðanum
sjálfum verður vegurinn endurgerður verulega,
breikkaður, sett upp vegrið og á kafla
útbúin sérstaklega breið vegrás
sem á að geta tekið á móti
grjót- og íshruni. Það verður
reynt að hreinsa skriðurnar
inn að bergi og Ijarlægja
skriðuefni. Vestanmegin
verður hins vegar lagður
nýr vegur um Mávahlíðar-
rif. Sú sögn á víst að fylgja
þessum vegi að fyrir margt
löngu hafi verið lagt á um og
mælt svo fyrir að aldrei yrði
mannskaði á ferðalögum fyrir
höfðann. Það hefur gengið eftir, þó öft
hafi naumt verið.“
- Já, einhvern tímann fór ég þarna um og ég var nú bara skítsmeykur; það er
gott að verið er að bæta þennan veg. En hvað er annars að gerast í mannlífi á
Snæfellsnesi?
„Nú, við erum svona að jafna okkur og komast á skrið eftir jólin. Hér í Grundarfírði
lá kleinuilmur yfír öllu nú um helgina en 9. bekkingar og foreldrar þeirra baka og selja
kleinur til að safna fyrir utanlandsferð í vor. Svo er hér á fullu undirbúningur fyrir
þorrablótið sem verður 6. febrúar. Við erum með forláta hjónaklúbb hér í Grundarfírði
sem sér um blótið. Þetta er sannkallað Galakvöld Grundfirðinga og ekki síðra en
skemmtanir þotuliðsins fyrir sunnan. Séð og heyrt ætti að koma vestur."
- Komdu blessuð Svanhvít. Mig lang-
aði að athuga hvernig þér litist á hug-
myndir um menningarhús á lands-
byggðinni sem nýlega voru kynntar....
„Mér líst ekkert á þær, það hefði verið
nær að byggja menningarhús hér á
Norðurlandi einhversstaðar annarsstaðar
en á Akureyri. Ég nefni þá einhvern af
þessum smærri stöðum einsog Raufar-
höfn, Þórshöfn eða Húsavík; menningar-
hús myndi auðga mannlíf þar. Leikritið
Lands míns föður sá ég á sínum tíma
bæði í Reykjavík og á Húsavík og ég tel
að sýningin hér fyrir norðan hafi á marg-
an hátt verið fremri. Menningu á lands-
byggðinni skal ekki vanmeta, ég var núna
fyrir nokkrum dögum að hlusta á
nýársvöku Utvarpsins sem Jónas Jónas-
son tók upp á Hvammstanga; þar var
kórsöngur, grínvísur og allt mögulegt.
Þættirnir hans Jónasar eru oft góðir. En
þessi Reykjavíkurmenning, skelfing finn-
ast mér þeir kjánalegir þessir krakkar í
Kolkrabbaþættinum í Sjónvarpinu. Það
er þunnur þáttur."
- Telur þú að menningarhús muni
einhverju breyta fyrir viðgang byggðar
úti á landi?
„Nei, það sem mestu máli skiptir er
að Iandsbyggðarfólk fái sömu Iaun og
eru greidd í Reykjavík. En hvernig á að
breyta því hljóta allir þessir fræðingar í
Reykjavík að vita. Þess er ekki að vænta,
góði minn, að gömul kona norður í Iandi
hafi einhver svör við svo stórri spurn-
ingu.“
- En hvað getur þú annars sagt mér í
óspurðum fréttum úr Þingeyjarsýslum?
„Ja, hér var í síðustu viku mikil hátíð
„Mikil hátíð þegar Friðbjörn Jónatansson á
Nípá varð áttræður. Nei, það var nú ekkert
sungið í afmælinu en borðað var vel og spjall-
að mikið, “ segir Svanhvít Ingvarsdóttir á Syðri-
Skál í Köldukinn.
þegar Friðbjörn Jónatansson á Nípá varð
áttræður. Nei, það var nú ekkert sungið í
afmælinu en það var hinsvegar borðað
vel og spjallað mikið. En fyrst þú ert að
tala um þetta menningarhús, auðvitað
heldur það ekki fólkinu ef það vill búa
úti á landi. Nú gerist það að stóru fyrir-
tækin eru að kaupa þau minni og í kjöl-
farið eru litlu staðarinir úti á landi skyld-
ir eftir kvótalausir. Svona snýst allt á Is-
landi í kringum eina peningahít og aur-
arnir hafa tekið öll völd; fólk dansar upp
í mjaðmir og mitti í kringum gullkálfinn,
sumir berfættir. Margir kálfar eru
skemmtilegri en þessi gullkálfur."
Kántrý er meiming
- Góðan daginn Hall-
björn. Mér datt svona í
hug að grennslast fyrir
um hver þinn hugur
væri til þessara hug-
mynda sem nú eru
uppi um byggingu
menningarhúsa á
landsbyggðinni. Hvern-
ig líst þér á...
„Mér finnst þetta
ekki nema sjálfsagt, en
þá á menningarhús á
Norðurlandi vestra líka
að koma á Skagaströnd.
Við hér í bæ erum kom-
in með kántrýstimpilinn
á okkur og hann verður
ekki af okkur tekinn
hvað sem hver segir. Og
hér er líka menningar-
starfsemi, ég er til dæmis búinn að starf-
rækja kántrýbæ í 10 til 15 ár. Kántrý er
menning."
- En hversvegna hugsa ráðamenn
sem tala um menningarhús ekki grein-
arlegar en svo að sjá það ekki að kántrý
er menning?
„Þessir menn þurfa bara að fletta upp í
greinargráðunni. En síðan er líka sjón-
deildarhringurinn takmarkaður og áhuga-
leysi og skilningsleysi ríkjandi.“
- Þú segir skilnings-
leysi, nú studdi þjóðin
dyggilega við þig í
fyrra þegar Kantrý-
bærinn þinn brann og
á fáum mánuðum
byggðir þú upp nýjan
sííkan...
„Já, en mikill \áll
alltaf meira, segir mál-
tækið. Ég vil halda
starfínu áfram og
byggja hér lítið kán-
trýþorp þangað sem
fólkið gæti komið með
börnin sín þar sem ég
gæti líka verið með ým-
iskonar skemmtidag-
skrá. En veistu að mig
óraði aldrei fýrir því að
uppbyggingin hér yrði
með þeim hætti sem raunin varð þegar
allt brann hér í fyrra. Þá hélt ég að öllu
væri lokið. En sfðan má ekki gleyma því
að Kántrýbær er opinn fyrir alla menn-
ingu hvaða nafni sem hún nefnist, allt
nema reyndar djöflarokk. Ég hef ekki trú
á þeirri tónlist, og síðan er ég líka trúað-
ur; það er einmitt trúin sem hefur komið
mér þangað sem ég er í dag.“
„Þessir menn þurfa bara að fletta upp í
greinargráðunni, En síðan er líka sjón-
deildarhringurinn takmarkaður, “ segir
Hallbjörn Hjartarson.