Dagur - 09.02.1999, Blaðsíða 7
PRIDJVD AG UR 9. F E B R Ú A R 1999 - 7
ÞJÓÐMÁL
Traust eða
simdnmgu?
„Dýrmætasta eign hverrar þjóðar eru einstaklingarnir sem hana mynda. Menntun þeirra og færni tii að takast á við fjölbreytt verkefni í síbreytilegum
heimi verður seint metin til fjár og því er það algjört grundvallaratriði að standa að eflingu menntakerfisins með fullkomnum sóma, “ segir Halldór
Ásgrímsson m.a. í grein sinni.
Komandi alþingiskosningar
verða þjóðinni mikilvægar. I
þeim verður tekist á um það
hvort áfram skuli haldið á þeirri
braut sem mörkuð hefur verið
síðastliðin fjögur ár. I þeim mun
einnig koma í ljós hvort kjósend-
ur leggja fremur traust sitt á
ábyrgð, framfarir og stöðugleika
heldur en óöryggi, hverflyndi og
sundurþykkju. I kosningum
munu þeir flokkar sem bjóða
fram krafta sína í þágu þjóðar-
innar leggja störf sín og stefnu í
dóm kjósenda og uppskera eins
og til hefur verið sáð. Eg kvíði
þeim dómi ekki.Ég tel Framsókn-
arflokkinn hafa sýnt það með
framgöngu sinni í þessari ríkis-
stjórn að hann stendur við orð
sín. Þá sögu rakti ég í Degi fyrir
viku síðan. Við tekur nýtt tímabil
þar sem mikilvægt er að tekið
verði á fjölmörgum verkefnum.
Ég tel mikilvægustu málefni
næsta kjörtímabils m.a. vera at-
vinnumál, heilbrigðismál og
menntamál og geri þau því að
sérstöku umfjöllunarefni hér.
Atviimiunál
Halda þarf áfram á þeirri braut
uppbyggingar í atvinnumálum
sem mörkuð hefur verið síðast-
liðin fjögur ár. Aðeins með því
móti getum við tryggt þjóðinni
þau Iífskjör sem hún sækist eftir
og býr við í dag, lífskjör sem eru
með því besta sem þekkist í
heiminum í dag. Velferðarkerfið
verður að hvíla á traustum
grunni og aðeins með öflugu at-
vinnulífi getum við tryggt það til
frambúðar. Atvinnuleysisdraug-
urinn á sannarlega ekki upp á
pallborðið hjá Islendingum og
sameinuð getum við haldið hon-
um niðri. Atvinnuleysið er mikið
samfélagsböl og einskis má láta
ófreistað í baráttunni gegn því.
Til að svo megi verða má hvergi
hvika á braut framsóknar.
Við eigum mörg tækifæri, sem
með eljusemi, vandxarkni og ef til
vill nokkurri heppni einnig, geta
tryggt okkur áframhaldandi vel-
ferð og bætt lífskjör enn frekar.
Nú er það svo að stjórnmála-
menn skapa ekki störfin í þessu
landi, það gera frumkvöðlar og
framsýn fyrirtæki. Það er hins
vegar stjórnmála-manna að
skapa þá umgjörð og þann jarð-
veg, sem blómleg fyrirtæki geta
starfað við og sprottið úr, í góðri
sátt við land og þjóð.
Við verðum að tryggja áfram-
baldandi stöðugleika, virka sam-
keppni og lækkun fjármagns-
kostnaðar. Við þurfum að búa svo
um hnútana að stuðningur við
lítil og meðalstór fyTÍrtæki, sem
og nýjar vaxtargreinar, t.d. á sviði
þekkingariðnaðar, verði ekki síðri
en í samkeppnislöndum okkar.
Við þurfum markvisst að auka út-
flutnings-framleiðslu okkar,
stækka stöðugt markaðina og
styrkja þannig innviðina. Síðast
en ekki síst verðum við að stuðla
að aukinni sátt milli sjónarmiða
um nýtingu og verndun umhverf-
isins, þannig að orkulindirnar,
ein af okkar helstu auðlindum,
geti áfram nýst okkur til aukinn-
ar hagsældar og velmegunar.
Heilbrigðismál
Undanfarin ár hafa orðið tals-
verð átök um heilbrigðskerfið hér
á landi. I því vopnaskaki hefur
mér oft fundist gleymast að við
Íslendingar búum við eina bestu
heilbrigðisþjónustu í heimi, þar
sem þrátt fyrir allt, hefur tekist
að viðhalda rétti almennings til
fullkominnar þjónustu, án tillits
til efnahags, búsetu eða félags-
legra aðstæðna. Þetta er enda
grundvöllur íslenska heilbrigðis-
kerfisins og um það kerfi hefur
Framsóknarflokkurinn staðið
tryggan vörð um langa hrfð, bæði
í stjórn og stjórnarandstöðu.
Mikilvægi þess velferðarkerfis
sem hér hefur verið byggt upp á
undanförnum áratugum verður
seint ofmetið. Efling þess í tíð
núverandi ríkisstjórnar og ekki
síst fyrir frumkvæði ráðherra
heilbrigðismála er gríðarleg. Sem
dæmi um það má nefna að fram->
lög til heilbrigðismála hafa aukist
um 5,7 milljarða króna á föstu
verðlagi neysluverðs það sem af
er kjörtímabilinu og á þessu ári
er gert ráð fyrir að aukningin
verði um 2,4 milljarðar á breyti-
legu verðlagi. Þar með verja op-
inberir aðilar 'um 43 milljörðum
á árinu 1999 til heilbrigðismála
hér á landi eða um 7% af vergri
landsframleiðslu. Það hlutfall er
með því hæsta sem um getur í
veröldinni.
Framundan er mikilvægt starf
við eflingu heilsugæslunnar í
landinu. Hún þarf að geta tekist
á við aukin verkefni s.s. á sviði
forvarna, heilsuvernd, sálgæslu
og ráðgjöf um uppeldi barna ofl.
Við þurfum að fjölga úrræðum í
endurhæfingu sjúklinga þannig
að allir eigi greiðan aðgang að
þjónustu við hæfi. Markvissa
þjálfun öryrkja þarf að bæta og
þar með að auka færni þeirra og
sjálfstraust til að takast á við lífið
við breyttar aðstæður. Við þurf-
um að kanna það sérstaklega
hvort þau úrræði sem nú eru nýtt
til að mæta þörfum þeirra tekju-
lægstu gagnast þeim sem skyldi
og ef ekki að bæta þar úr og
þannig mætti lengi telja.
En við eigum líka að nýta okk-
ur eitt fullkomasta heilbrigðis-
kerfi heims til tekjuöflunar í
auknum mæli. Þannig eigum við
að mínu viti talsverða möguleika
á markaðssetningu einstakra
þátta hennar erlendis og þá kosti
eigum við að kanna sérstaklega.
Nokkurt starf hefur verið unnið á
þessu sviði á kjörtímabilinu og
það eigum við að efla. Getur þar
bæði verið um að ræða útflutn-
ing á dýrmætri þekkingu en ein-
nig markaðssetningu einstakra
þjónustuþátta eða meðferðarúr-
ræða.
Menntamál
Dýrmætasta eign hverrar þjóðar
eru einstaklingarnir sem hana
mynda. Menntun þeirra og færni
til að takast á við fjölbreytt verk-
efni í síbreytilegum heimi verður
seint metin til fjár og því er það
algjört grundvallaratriði að stan-
da að eflingu menntakerfisins
með fullkomnum sóma. Við Is-
lendingar búum svo vel að hér
hafa allir aðgang að góðri mennt-
un, án tillits til efnahags, búsetu
eða félagslegra aðstæðna. Á þeim
grunni byggjum við framtíð okk-
ar og aukum möguleika æskunn-
ar á að skara fram úr. Til að vera
áfram í fremstu röð verðum við
hins vegar að tryggja að framlög
okkar til menntamála verði sam-
bærileg við það sem best gerist
meðal samkeppnislanda okkar,
s.s. meðal ríkja OECD.
Það er löngu þekkt að maður-
inn þarfnast hvatningar, aga og
Ieiðsagnar svo hann fái þrifist og
dafnað. Þetta á við okkur öll en
ekki síst unga fólkið. Með því að
húa skólafólki þann aðbúnað að
eftirsóknarvert sé að starfa að
skólamálum, hvort sem er við
kennslu eða nám, hvetjum við
fólk til dáða og búum í haginn til
framtíðar. Aukið samstarf heim-
ila og skóla, sem og íþrótta- og
tómstundafélaga er að mínu mati
einn af grunnþáttum þess að vel
takist til við uppeldi barna okkar
og hann eigum við að efla.
Ég tel að framundan hylli í
byltingu á sviði menntamála.
Upplýsingatækninni, sem nánast
á örfáum misserum er orðin
ómissandi hluti daglegs lífs hjá
stórum hluta þjóðarinnar, mun
enn frekar fleygja fram á næst-
unni. Fjarnám á öllum stigum
skólakerfisins verður okkur að-
gengilegt, á hvaða aldri sem við
erum og hvar sem við búum. I
þessari byltingu eigum við ekki
einvörðungu að vera þátttakend-
ur, heldur sýna frumkvæði og
dirfsku þannig að tæknin tryggi
okkur sæti í fremstu röð þjóða
heims.
Traustur gnumur
A vordögum verður kosið til Al-
þingis Islendinga. Um ræðir
kosningar sem um margt verða
óvenjulegar og spennandi. Fram-
sóknarflokkurinn gengur til
þeirra með stolti og leggur verk
sín og stefnu í dóm kjósenda.
Þeir sem í framboði verða fyrir
flokkinn eru reiðubúnir að starfa
af elju og trúmennsku fyrir fólkið
í landinu. Verkefnin eru mörg og
stór en sá árangur sem náðst hef-
ur á þessu kjörtímabili er sá
grunnur sem við byggjum á þeg-
ar við göngum inn í nýja öld, -
nýtt árþúsund. Grunnurinn er
traustur, til hans hefur verið
vandað. Nú er mikilvægt að
áfram verði haldið á sömu braut.