Dagur - 17.03.2000, Qupperneq 4

4 - FÖSTUDAGUR 17. MARS 2000
ro^vr

FRÉTTIR
Linda Pétursdóttir, fyrrum alheimsfegurdardrottning, er meðal þeirra athafnakvenna sem á aðitd að Félagi kvenna í atvinnurekstri
en hún rekur sem kunnugt er Baðhúsið í Reykjavík. Hér er hún ásamt bróður sínum.
KveimafvTÍrtækiii-
velta 27 milljörðuin
Komir í atvnmurekstri
velta tugimi milljarða
króna í íslensku atvinnu-
lífi. Nær tíunda livert
FKA-fyrirtæld veltir yfir
100 milljónuni á ári.
Áætluð heildarvelta fyrirtækja, sem
konur í Félagi kvenna í atvinNurekstri
(FKA) stýra og eða eiga, er 26,5 millj-
arðar króna á ári, samkvæmt könnun
sem fclagið gekkst nýlega fyrir meðal
félagskvenna um fyrirtækjarekstur
þeirra. Af 500 félagskonum eru 70%
stjórnendur eða eigendur fyrirtækj-
anna sem þær starfa við. Ungur aldur
fyrirtækjanna vakti líka athygli. Meira
en þriðjungur þeirra er yngri en fimm
ára og 22% hafa starfað í 6 til 10 ár.
Aðeins sjötta hvert á yfir 20 ára starf-
semi að baki. Formaður félagsins er
Jónína Bjartmarz, þingkona með
meiru, en könnunina gerði Aðalheiður
Héðinsdóttir.
Stór fyrirtæki og lítil
Konur stýra líka stórfyrirtækjum. Um
9% FKA-fyrirtækja velta yfir 100 millj-
ónum króna á ári og eru þau fyrirtæki
með yfir 70% af heildarveltu allra
FKA-fyrirtækjanna. En um 44%
þeirra eru með minna en 10 milljóna
ársveltu. Um 29% fyrirtækjanna eru í
vöruframleiðslu og 84% eru þjónustu-
fyrirtæki, en sum starfa á báðum þess-
um sviðum. Rúmlega fimmtungur fyr-
irtækjanna er með yfir 100 starfsmenn
og alls hátt í helmingurinn með tutt-
ugu starfsmenn eða fleiri.
Áhugaverðar fyrir baiikana
FKA, sem var stofnað síðastliðið vor,
hefur það markmið að gæta hagsmuna
og efla samstöðu og samstarf kvenna f
atvinnurekstri, meðal annars að þær
verði áhugaverður markhópur fyrir
lánastofnanir. Frá stofnun FKA og
samstarfi þess við Impru, þjónustu-
miðstöð fyrir frumkvöðla og fyrirtæki,
hefur eftirspurn kvenna eftir einstak-
lingsbundinni leiðsögn og upplýsing-
um um stofnun og rekstur fyrirtækja
stóraukist. Félagskonur vilja meðal
annars aukna fræðslu um skipulagn-
ingu, hagræðingu, tölvur, rekstur með-
al annars lítilla fyrirtækja, bókhald,
fjármögnun, lánamöguleika, útflutn-
ing, markaðsmál og Netið sem auglýs-
ingamiðil - en 90% kvennanna hefur
aðgang að því. - HEI
Pottverjar tóku eftir því
í gær að Össur Skarp-
héðinsson, væntanleg-
ur formaður Samfylk-
ingariimar, fór mikinn
á Alþingi þegar vamar-
samningar íslands og
Bandaríkjanna var til
umræðu, og þá einkurn
barátta Eimskips í dóm-
stólum vestan hafs og
meintur stuðningur stjómvalda við „kolkrabba-
höfuðið". Þóttust pottveijar sjá merki þess að
nú ætlaði Össur að hjóla af krafti í höfuðand-
stæðinginn, stjómarflokkanna, nú þegar Ijóst
væri að hann væri einn í kjöri til formanns Sam-
fylkiiigarimiar. Kættust margir pottverjar því
þeir höfðu saknað Össurar síðustu vikumar úr
hinni pólitísku orrahríð...
En talandi um Össur og
framboðið hans þá vom
pottverjar með ýmsar
kenningar á lofti um
formannsframboðið í
Samfylkingunni. Ein
var sú að gert hefði ver-
ið þegjandi samkomu-
lag meðal A-flokkanna
og Kveimalistans um að
Össur færi einn fram.
Þetta með Lúðvík Bergvinsson hefði bara verið
skrautsýning. Össurri væri ætlað að verma for-
mannsstólinn í svona tvö ár, eða þar til Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir, svilkona hans, settist í
stólimi og tæki slaginn í næstu þingkosningum.
Pottverjum fannst þessi kenning óbeint koma
frá Lúðvík þegar liann sagði í Kastljósi í íýrra-
kvöld að staðan yrði væntanlega endurmetin
eftir tvö ár, væri Össur ekki búinn að ná 35%
fylgi í könnunum yrði skipt um kaptein í brún-
ni. Svo er bara að bíða og sjá hvað gerist...
L
ingibjörg Sólrún
tilbúin eftir 2 ár?
FRÉT TA VIÐTALID
Katrín
Andrésdóttir
r héraðsdýralæknir í
[ Suðurlandsumdæmi
Baráttan gegn salmonuellu-
smiti heldur markvisst áfram.
Á annaðhundraðnautgripum
að Ármóti í Rangárvalla-
hreppi hefur verið slátrað og
engirgripirfara til slátrunar
hjá SS og Þríhymingi án und-
angenginnar rannsóknar
Sýnl tekm úr sláturgripum
Katrín Andrésdóttir, héraðsdýralæknir í Suð-
urlandsumdæmi, segir að það hafi verið
ákvörðun nýs eiganda Ármotsjarðarinnar og
nautgripanna, Gunnars Jóhannssonar for-
stjóra Fóðurblöndunar, að farga öllum þeim
gripum sem þar voru, 104 að tölu, en áður
var búið að farga um 45 hrossum. Eftir eru
á jörðinni um 400 hross og 7 hundar sem
enn hefur ekki verið fargað og er framtíð
þeirra fremur óviss að mati Katrínar.
- Afhverju er salmonellusniit svona viða-
mikið « Ármótum?
„Salmonellusmitið sem er að koma upp
eru nokkuð staðbundið. Óvíst er hvort út-
breiðsla smitsins tengist sérstaklega mávum,
þeir eru á öllu Suðurlandi, en þeir eru smit-
aðir af salmonellu eins og hrafnar. Á Ármóti
hefur verið alveg gífurlegur skepnufjöldi og
skepnurnar gengið mjög þétt saman og þá
magnast sjúkdómurinn mun hraðar. Þegar
það bætist svo við að beit er orðin mjög Iítil
og skepnurnar ganga mjög nærri menguðu
landi þá verður hringrás smitsins mjög
greið.“
- Smitast salmonella milli hrossa, naut-
griya og hunda?
„Öll dýr sem hafa meltingarveg geta smit-
ast, t.d. hundur eða maður af hesti eða öf-
ugt, og smit berst áfram með hægðum dýra
og manna. Salmonellan er víðar, t.d. er far-
bann á skepnum frá sjö býlum á Suðurlandi
en á þeim bæjum hefur greinst salmonella
og skepnur veikst og jafnvel drepist. Þessir
bændur eru að reyna að vinna sig út úr
þessu vandamáli, og gengur það yfirleitt
ágætlega. En engum skepnum hefur verið
fargað nema að Ármóti. Fyrsta salmonellu-
sýkingin á Suðurlandi kom upp fyrir 10
árum síðan, þá aðallega í folöldum, en fyrsta
dæmið nú kemur upp á mjög stóru kúabúi
að Bjólu og síðan hefur hún verið að valda
hrossum skráveifum og jafnvel drepa þau og
valda fólki þar með alvarlegum búsifjum.
Það er að magnast upp smit á þessu svæði af
orsökum sem við gerum okkur ekki alveg
grein fyrir. Á Bjólu er t.d. eitt þrifalegasta bú
lanr’ .ins, t.d. eru ræktaðar rósir undir fjós-
veggnum. Það er kannski auðvelt að kenna
mávum og hröfnum um það hvernig komið
er, en margar fleiri smitleiðir eru þekktar.
T.d. geta snjótittlingar verið mjög drjúgir
smitberar. Erlendis er salmonellusýkingar
oft raktar til smáfugla í fjósum, og jafnvel
músa.
Nefnd starfar nú undir forsæti Halldórs
Runólfssonar yfirdýralæknis, við að rann-
saka salmonellu á Suðurlandi. Hún hefur
leitað samstarfs við margar stofnanir og
fræðimenn, og við treystum því að þetta
starf beri góðan árangur.“
- Sláturhús hafa gripið til þess ráðs að
láta rannsaka saursýni úr öllum gripum
áður en þeir koma til slátrunar. Kostnaður
getur numið allt að 7 þúsund krónum. Er
þetta liður í þvi að komastfyrir þennan vá-
gest?
„Við höfum sagt að við gætum ekki tekið
áhættu af því að taka hross af þessu svæði til
slátrunar vegna tíðra sýkinga án þess að þau
væru skoðuð áður. Það er í samræmi við nýj-
ar reglur sem yfirdýralæknisembættið hefur
sett, en taka þó aðeins til hrossa og nær til
bæja í Rangárvallasýslu sunnan þjóðvegar 1
og allt til sjávar, frá Þjórsá í vestri austur að
Markarfljóti. Sláturhúsin gengu skrefi
Iengra og Iáta rannsaka allar skepnur úr
neðri sveitum Rangárvallasýslu heima á bæj-
unum áður en komið er með þær til slátrun-
ar. Þetta þarf ekki að teíja slátrun því sýnin
eru tekin með 10 til 14 daga fyrirvara. Það
tekur um viku að rannsaka sýnin.“ - gg
i
1