Dagur - Tíminn Reykjavík - 14.02.1997, Síða 8

8 - Föstudagur 14. febrúar 1997
^Bagur-'ðJmróm
PJÓÐMÁL
JDagur-tEíratrat
Útgáfufélag: Dagsprent hf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjóri: Stefán Jón Hafstein
Aðstoðarritstjóri: Birgir Guðmundsson
Framkvæmdastjóri: Marteinn Jónasson
Skrifstofur: Strandgötu 31, Akureyri, Garðarsbraut 7, Húsavík og Þverholti 14, Reykjavík
Símar: 460 6100 og 5631600
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk. 1.600 kr. á mánuði
Lausasöluverð kr. 150 og 200 kr. helgarblað
Prentun: Dagsprent hf./ísafoldarprentsmiðja
Grænt númer: 800 70 80
Fax auglýsingadeildar: 462 2087 - Fax ritstjórnar: 462 7639
Kvalir með hvölum
í fyrsta lagi
Hvalamálið mun reyna verulega á skynsemi þjóð-
arinnar. Innan tíðar skilar starfshópur áliti um
hvort hefla beri hvalveiðar á ný, í dag stendur
ráðste&ia á Akureyri um líf í sátt við náttúruna á
norðurslóð og eftir tvær vikur verður alþjóðleg
ráðstefna um hvalamálið í Reykjavík. Sem sagt:
við verðum óvenju vel í stakk búin til að taka
skynsamlega á málum með öll rök á hreinu. En
þar með er ekki öll sagan sögð.
öðru lagi
Niðurstaðan er ekki gefln um það hvort við ættum
að hefla hvalveiðar, en við vitum nokkurn veginn
innan hvaða ramma við ættum að komast að skyn-
samlegri ákvörðxm. Hér er lagt til að umræðan
taki mið af því að hvalveiðar við ísland eru ekki
einkamál okkar íslendinga. Rétt eins og tígrisdýr í
Nepal eru ekki einkaeign heimamanna, regnskóg-
amir ekki brasih'skt innanríkismál og laxveiðar í
sjó ekki einkamál Grænlendinga og Færeyinga.
Hvað sem við gerum hefur það hnattræna skír-
skotun og fullveldisréttur þjóðarinnar ER tak-
markaður hvort sem okkur Úkar betur eða verr.
Við erum ekki ein um þetta mál.
þriðja lagi
Þá ættum við að láta efnahagsleg rök vega þungt.
Borgar sig að veiða hval? Ef við getum ekki selt af-
urðimar eða torgað kjötinu sjálf, þurfa að vera al-
veg sérlega góðar ástæður fyrir því að hefja veiðar
á ný. Við leyfum okkur ýmis konar munað af því
að við viljum halda lífi í hefðum, byggðum og at-
vinnugreimnn sem hugsanlega væri arðbærara að
gera öðruvísi. Ef niðurstaðan verður sú að skyn-
samlegt sé að veiða hval, verður það að vera skyn-
samlegt út frá efnahagslegum sjónarmiðum. Við
höfum ekki efni á fleiri taprekstursgreinum. Þó
það sé fúlt.
Stefán Jón Hafstein.
J
Spivaiing, dagAutA
Er nauðsynlegt að innleiða samkeppni í orkumálum,
eins og iðnaðarráðherra áformar?
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
borgarstjóri
Það kemur til álita og
getur verið fýsilegt
fyrir sveitarfélög.
Menn verða þó að hafa í
huga að búið er að fjárfesta
mikið í virkjunum til að
anna markaðsþörf og stór
hluti af skuldum þjóðarinn-
ar er vegna þessa. Hugsan-
legt er að koma strax við
samkeppni hjá dreifiveit-
um, en nýjar virkjanir, í
samkeppni við Landsvirkj-
un, hljóta að miðast við
aukna orkuþörf.
Svavar
Gestsson
alþingismadur og
stjórnarmaður i
Landsvirkjun
Svar mitt við þessu
rúmast ekki í því
plássi sem mér er
skammtað í Degi-Tíman-
um. Ég hef það mikið um
málið að segja.
♦
Svavar
Ottesen
formaður
veitusljórnar
Akureyrarbœjar
Auðvitað þarf að inn-
leiða samkeppni í
þessari grein á
næstu árum eins og á öðr-
um sviðum. Þróunin hefur
verið sú á hinum Norður-
löndunum á síðustu árum.
Með tilkomu Landsnetsins
gætum við til dæmis keypt
orku af Suðurnesjum eða
frá Nesjavöllum og það
gæti hugsanlega lækkað
rafmagnsreikninga bæjar-
búa.
Þorvarður
Hjaltason
formaður stjórnar
Selfossveitna bs
S
Eg hef ákveðna fyrir-
vara. Tel að ekki séu
til staðar forsendur
sem þurfa svo hægt sé að
innleiða samkeppni í þess-
um geira. Við erum ekki í
tengslum við erlendan
markað - og þar af leið-
andi eru ekki forsendur
fyrir raunhæfri samkeppni.
Hér yrði því ekkert annað
en fákeppni, sem ekki leið-
ir til þeirrar lækkunar á
orkuverði sem sumir
vænta.
Saglawí^
Danir að hefna... eða hrœddir
við punga og sviðahausa?
„Þetta ástand lyktar af því að um sé
að ræða hefndaraðgerðir Dana
vegna þess að þeir fá ekki að flytja
inn svínakjöt til íslands. Það er mjög
einkennilegt að við skulum ekki fá
að njóta þorramatarins svo sem ver-
ið hefur frá því sögur hófust,“
- segir Pétur Kjartansson í DV í gær, í
viðtali um nýtt og algjört innflutnings-
bann á þorramat til Danmerkur.
Misskildu Rússarnir Coke-lgð-
ræðið?
„Ranghugmyndir um eðli lýðræðis
og stöðu almennings í því þjóð-
skipulagi komu skýrt fram í Aust-
ur-Evrópu, þegar ríkin þar losnuðu
undan oki kommúnismans... Fólk
hafði fengið þær ranghugmyndir
úr vestrænu sjónvarpi, að vestrænt
lýðræði fælist í gosdrykkjum og
hamborgurum handa öllum, popp-
korni og síbyljupoppi. Svo þegar
ímyndin úr sjónvarpinu brást, fór
fólk í fýlu og kaus aftur yfir sig
gamla kommúnismann."
- Jónas Kristjánsson í DV.
Þvílíkt endemis bull...
„Menntun var eitur í beinum þess-
ara góðu forystumanna (verkalýðs-
hreyfingarinnar), því menntamenn
voru samkvæmt skilgreiningu
þeirra þessir voðalegu hálauna-
menn. Aflakóngar, múrarameistar-
ar og fáránlega launað verk-
smiðjufólk var einfaldlega „hinir
lægst launuðu" í einum pakka, en
barnakennarar og skrifstofufólk
hálaunamenn. Þvílíkt endemis
bull...“
- Guðrún Helgadóttir í Vikublaðinu.
Sorphaugur lýðveldisins
Nú kvað vera útséð um það að
ekkert pláss er lengur fyrir
Reykvíkinga í Reykjavík. Ættu
nú þeir sem hafa áhyggjur af útþenslu
„borgríkisins" að varpa öndinni léttara
því höfuðborgin er orðin fuU og tekur
ekki lengur við fólki né fyrirtækjum.
Að vísu tekur hún ennþá við sorpi og
gerir vonandi um ókomna tíð. í frétt í
blaðinu okkar, sem telja má áreiðan-
lega heimild, sagði í gær, að samið hafi
verið við verkataka um að aka sorpi
frá Hólmavík á Ströndum í sorphauga
Reykvíkinga.
Svona standa því málin. Á Strönd-
um er ekkert rúm fyrir sorp og í
Reykjavík er allt land uppurið fyrir
íbúðabyggingar og fyrirtæki.
Landþrengslin eru staðfest í endur-
skoðuðu aðalskipulagi sem nú er verið
að ræða í borgarstjórninni, og kemur
þar margt gáfulegt fram. Ekkert er eft-
ir af landi Reykjavíkur nema Geldinga-
nesið, útkjálki norðan Viðeyjar, sem er
á við Miðborgarflugvöllinn að flatar-
máli.
Atkvæðalaus atkvæði
Rifist er um hvað eigi að byggja á ber-
angrinum sem er slíkur rokrass, að
þar hefur aldrei þriflst byggð. En það
er í rauninni aukaatriði. Hitt er athygl-
isverðara að borgarstjómin er sam-
mála um að Reykjavík sé orðin stútfull
og að ekkert landrými sé þar til nokk-
urra hluta. Því til sönnunar er bent á
að fyrirtækið Marel
hafi ekki fengið hús-
næði og lóð við hæfi
og því neyðst til að
flytja til Garðabæjar.
En af því að Reyk-
víkingar eru sam-
mála öðrum löndum sínum, að höfuð-
borgarskömmin sé ekkert annað en
ótótlegt krabbamein á annars undur-
fögrum og heilbrigðum þjóðarlíkama,
mjamtar ekki nokkurt atkvæði kjafti
þótt hvert fyrirtækið af öðru taki sig
upp og flýi í faðm velferðarbyggðanna.
Mesta láglauna- og atvinnuleysissvæð-
ið á landinu á sér hvorki þingmenn né
sveitarstjórnarmenn og er nú orðið
landlaust í þokkabót.
Landnýtingin á Reykjavíkurtorfunni
er skipulögð af sveitamönnum fyrir
þorpsbúa. Menn þurfa að hafa sitt eig-
ið bæjarhlað og það er bara kostur að
langt sé í beitarhúsin og heyskapur á
útengjum er ekkert tiltökumál. Þéttbýl-
ismyndun hefur alltaf verið eitur í
beinum íslendinga.
Rifrildisfólk í
Ráðhúsi
Af þeim sökum er
byggðin í Reykjavík
teygð og toguð út í
alla skika hreppsins
þar til þroskavænleg
hálaunafyrirtæki fá ekki lengur inni
innan sveitarmarkanna.
Ekki er vitað um að tekið hafi verið
saman hve margir tug- eða hundruð
þúsunda rúmmetra eru til af ónotuðu
atvinnuhúsnæði eða hve mikið land-
rými er undir skúrum og Iaslegum
byggingum, sem vart eiga sinn líka í
umhverfissiðuðum löndum, þar sem
íbúarnir búa við bærilegan efnahag.
Skipulagsstjórn er ekkert að fást um
slíkt og hreppsnefndarfólkið í Ráðhús-
inu telur hentugra að skipa sér í meiri-
og minnihluta og rífast um skipulag
Geldinganessins, en að vinna með
sómasamlegum hætti að þróun byggð-
ar og atvinnuháttum í því sveitarfélagi
sem það hefur tekið að sér að stjórna.
En af því að ekkert landrými er til
lengur á íslandi fyrir Reykjavíkur-
hrepp er útþenslu hans þar með lokið
og ætti þá að fara að komast á „jafn-
vægi í byggð landsins", sem 63 dreif-
býlisþingmenn vinna svo ötullega að
því að viðhalda.
Strandamenn og aðrir geta svo ekið
sorpi sínu til höfuðborgarinnar þar
sem við því er tekið af skilningi og vel-
vilja. Vonandi þrengist ekki svo um í
Seltjarnarneshreppi hinum forna þeg-
ar fram í sækir, að hann geti ekki tekið
við því skarni sem aðrir þurfa að losa
sig við.