Dagur - Tíminn Reykjavík - 10.06.1997, Qupperneq 9

íOagiu--'tEhumtt
~ Þríbjuclagur lO.'júní1997”- 9
ÞJOÐMAL

mM
í&mmmiMlMm.
Hvar er hin hliðin á
sameiningarmálinu?
Atli Rúnar Halldórsson telur fjölmiðla hafa brugðist í því að útskýra andstöðu Hríseyinga við samruna sveitar-
félaga. Myn&.Gs
Atli Rúnar
Halldórsson
blaðamaður
skrifar
Bestu hamingjuóskir til
gömlu sveitunga minna í
Svarfaðardal og á Dalvík,
og til kjósenda á Árskógsströnd,
sem samþykktu um helgina til-
lögu um sameiningu sveitarfé-
laga. Hríseyingar voru ekki jafn
framsýnir í þetta sinn og þeir
um það. Þeir átta sig síðar, sem
og Ólafsfirðingar og aðrir góðir
menn. Það var þó ekki samein-
ingarmálið sem slíkt sem rak
mig til að skrifa fáeinar línur,
heldur hvernig fjallað var um
sameiningartillöguna í aðdrag-
anda atkvæðagreiðslunnar. Eg
varð sjálfur var við það hingað
suður til Reykjavíkur að sam-
einingarhugmyndin mætti um-
talsverðri andstöðu á Dalvík og
einhverri andstöðu í Svarfaðar-
dal líka. Þá mátti gefa sér að
andstæða væri vel merkjanleg
líka í Hrísey og á Árskógs-
strönd. Það fór hins vegar ekki
mikið fyrir skoðunum andstæð-
inga sameiningar í umfjöllun
þeirra prent- og ljósvakamiðla
sem ég fylgist með, svo ekki sé
nú meira sagt, hvað þá að reynt
væri að skilgreina hvers vegna
sumir kjósendur ætluðu að
segja nei. Og reyndar má segja
að fjallað hafl verið um málið
dag eftir dag á þeim nótum að
bara ein skoðun væri til og rétt
sem slík: sameining og ekkert
annað. Talað var við fulltrúa í
sameiningarnefnd sveitarfélag-
anna óteljandi sinnum. Meira
að segja braut Útvarpið hlut-
leysis- og siðareglur sínar með
því að birta enn eitt viðtalið við
formann sameiningarnefndar í
aðalfréttatíma á sjálfan kjör-
daginn og láta hann tíunda þar
rök sín. Verður talað við Ingi-
björgu Sólrúnu í hádegisfrétt-
um á kjördag vorið 1998?
Fjölmiðlakerfið
Ég er sjálfur ákaflega hlynntur
sameiningu sveitarfélaga í stór-
um stíl og mun glaður greiða
atkvæði með sameiningu
Reykjavíkur og Kjalarness síðar
í þessum mánuði, en mér þykir
óþolandi að horfa upp á íjöl-
miðlakerfið renna einhvern
veginn saman við sjálft valda-
kerfið, eins og gerðist í samein-
ingarumræðunni við utanverð-
an Eyjafjörð. Auðvitað er auð-
veldast að spjalla bara við for-
mann sameiningarnefndar og
afgreiða málið þannig. En ólíkt
skemmtilegri, upplýstari og
uppbyggilegri hefði nú umræð-
an orðið ef fjölmiðlarnir hefðu
rækt skyldu sína og látið ólík
sjónarmið takast á. Það þurfti
meira að segja ekki að fara út
fyrir bæjarmörk Akureyrar til
að húkka viðmælendur, heldur
dugði að fara í Ríkið, Nettó eða
Hagkaup síðdegis á föstudögum
og ganga að fólki úr sveitarfé-
lögunum fjórum í helgarinn-
kaupum. Ég var sjálfur í helg-
arleyfi á Akureyri í maí og lenti
í fjörugum viðræðum á þessum
helstu samkomustöðum þar í
bæ í vikulokin, bæði við stuðn-
Andstaðan var þannig
vissulega til og var
hreint ekki í felum.
Það virðist bara hafa
vantað áhuga fjöl-
miðlanna að tala við
andstæðingana,
hvernig sem á því
stendur.
ingsmenn og andstæðinga sam-
einingar frá Dalvík og úr Svarf-
aðardal. Andstaðan var þannig
vissulega til og var hreint ekki í
felum. Það virðist bara hafa
vantað áhuga fjölmiðlanna að
tala við andstæðingana, hvernig
sem á því stendur.
Og svo þegar atkvæði höfðu
verið talin og ljóst var að Hrís-
eyingar höfðu sagt nei og Dal-
vfkingar já með naumum meiri-
hluta þá óskaði maður eftir við-
leitni til að skýra ástæður svo
verulegrar andstöðu. Útvarpið
bauð upp á þá merkilegu skýr-
ingu að rígur á milli Dalvíkinga
og Hríseyinga væri skýring á
úrslitunum! Hvaða könnun
skyldi hggja að baki þeirri
speki?
Ákafi magnar
andstöðu
Stundum er sagt að póhtíkusar
og fjölmiðlakerfi Evrópubanda-
lagsríkja séu komin langt fram
úr almenningi í samruna-
greddunni og ákafinn magni
beinlínis upp andstöðu við frek-
ari samruna. Mér er nær að
halda að ótrúlega einlit fjöl-
miðlaumfjöilun sé ein skýring á
að andstaðan við sameiningu
við utanverðan Eyjafjörð er jafn
mikil og raun ber vitni. Með
von um að hundrað blóm fái að
blómstra í skoðanaflórunni
þegar atkvæði verða greidd þar
næst.
Hvar er öll samúð og réttlæti
fólks gagnvart öðrum?
Þorsteinn Scheving
Thorsteinsson
formaður samstarfsnefndar
trúfélaga fyrir heimsfriði
skrifar
Barnið þeirra Connie og
Donalds Hanes var tekið
af þeim án þess að ís-
lenska dómskerfið dæmdi í for-
ræðismálinu, eins og kerfinu ber
að gera á löglegan hátt. Hjónun-
um var heldur ekki gefið neitt
tækifæri á að koma sjónarmið-
um sínum og gögnum á fram-
færi, hvorki til dómsmálaráðu-
neytisins, barnarverndaryfir-
valda né Rannsóknarlögreglu
ríkisins. í beinu framhaldi af því
heimtuðu menn bandaríska
sendiráðsins vegabréf þeirra,
þannig að þjónustulið þeirra
lögreglan sá um að ná vegabréf-
unum af þeim. Með þeim orðum
sagði lögreglan, að hún ætla síð-
an að afhenda hjónunum vega-
bréfin aftur síðar meir, er hún
tók vegabréfin af hjónunum.
Þannig að dvalar og atvinnuleyf-
ið var tekið af þeim. En lögregl-
an getur engan veginn staðið við
það sem hún sagði, þar sem að
vegabréfin hafa verið gerð upp-
tæk.
Síðan kröfðust þessi stjórn-
völd okkar brottvísunar eða
framsals hjónanna, án þess
menn vilji nokkuð athuga ástæð-
una fyrir framsaU þeirra. AUt frá
því að Zenith Elaine fæddist, var
hún ættleidd til þeirra hjóna skv.
skráningu í Utah og síðan fluttist
fjölskyldan tU íslands, reyndar
var fjölskyldan alls ekkert að
fela sig hér þar sem þau voru
öllsömul bæði í þjóðskrá, síma-
skrá og borguðu sína skatta og
skyldur hér. En hvaða eiginlega
allsherjar vald hafði sjálfur
dóms- og kirkjumálaráðherra til
að taka barnið af hjónunum, án
þess dæmt yrði í forræðisdeU-
unni? Hvaða vald höfðu yfirvöld-
in til að heimta vegabréfin af
hjónunum og afhenda þau síðan
Eitt er víst að þó að
gögnin frá bandaríska
dómsmálaráðuneytinu
segi frá því að notaðar
séu byssur á fólk er
valda raflosti á eistum
fanga, hnefahöggum
og spörkum í fanga
sem eru í járnum og
föngum er synjað um
heilbrigðisþjónustu
finnst héraðsdómi allt
í lagi að senda fólkið
beint í þetta hræðilega
fangelsi athugasemda-
laust.
til bandaríska sendiráðsins, án
þess að spyrja hjónin um leyfi
fyrir því? Hafa íslensk stjórnvöld
annars einhvern sérstakan laga-
bálk sem segir að stjórnvöld eða
dóms- og kirkjumálaráðherra
geti gert hvað sem er án dóms
og laga? Þrátt fyrir að dóms- og
kirkjumálaráðherra telji að það
sé honum fyrir bestu að þau fari
sem ailra fyrst úr landi, má
hann alveg eins eiga von á því
að hann verði tekinn fyrir. Þrátt
fyrir að þau verði send til hins
hræðilega fangelsis í Arizona, þá
verður þessu máli þeirra hjóna
ekki gleymt hér.
Þegar dæmt var í máli þeirra
útaf framsalinu í Héraðsdómi
Reykjavíkur var enginn rök-
stuðningur eða skilmerkileg
ástæða gefin fyrir því af hverju
það ætti að framselja hjónin til
Bandaríkjanna. Þrátt fyrir að
mikið af gögnum varðandi fang-
elsið í Arizona og um mannrétt-
indi lágu fyrir, var ekkert tillit
tekið til þeirra sjónarmiða, ekki
frekar en hinna, er hjónin höfðu
óskað eftir að vilja gefa sig fram
af fúsum og frjálsum vilja við
bandaríska dómstóla. Eitt er víst
að þó að gögnin frá bandaríska
dómsmálaráðuneytinu segi frá
því að notaðar séu byssur á fólk
er valda raflosti á eistum fanga,
hnefahöggum og spörkum í
fanga sem eru í járnum og að
fóngum er synjað um heilbrigð-
isþjónustu finnst héraðsdómi allt
í lagi að senda fólkið beint í
þetta hræðilega fangelsi athuga-
semdalaust. Hver svo sem nið-
m-staða Hæstaréttar veröur, þá
er það alveg ljóst að dóms- og
kirkjumálaráðherra mun senda
þau beint í þetta hræðilega fang-
elsi. En í raun og veru þá ætti
dóms- og kirkjumálaráðherra
alls ekki að koma nálægt þessu
máli, þar sem hann hefur hvað
eftir annað brotið af sér gagn-
vart þeim og því er hann í raun
og veru algerlega vanhæfur í
þessu máh. Ég vil síðan þakka
Davíð Oddssyni forsætisráðherra
fyrir að hafa gefið þeim þetta
tímabundna dvalarleyfi hér og
síðan félagsmálastofnun Kópa-
vogs fyrir þann stuðning sem
stofnunin hefur veitt þeim hjón-
um.