Dagur - Tíminn - 18.12.1996, Blaðsíða 6

®agur-®tmirat
6 - Miðvikudagur 18. desember 1996
FRÉTTASICÝRI
N G
Björn
Þorláksson
skrifar
Nokkur atriði kunna að
virðast sláandi hvað
varðar kynjamuninn í
grunnskólum. I’annig eru
drengir yfir 70% þeirra sem eru
taldir þurfa sérkennslu í grunn-
skólum og ráðgjafar- og sál-
fræðiþjónustu. Drengir taka
mun meira af tíma kennarans í
ýmis konar vandamál og fyrir-
ferð drengja er meiri en
stúlkna. Það er þó ekki einhlít
vísbending um sterka stöðu
þeirra heldur þvert á móti. At-
hyglin sem þeir fá er oft fyrst
og fremst neikvæð. Einnig er
bent á að námsárangur stúlkna
sé betri, síðastliðið vor voru
stúlkur með hærri meðal-
einkunn en drengir í öllum fjór-
um greinum samræmdra prófa
10. bekkjar.
Vandamálin
byrji snemma
Þingmennirnir sem hafa mælt
fyrir greinargerðinni eru Svan-
fríður Jónasdóttir, Siv Friðleifs-
dóttir, Guðný Guðbjörnsdóttir,
Bryndís Hlöðversdóttir og Guð-
mundur Árni Stefánsson. í
greinargerð sem fylgir tillög-
unni segir að sérfræðingar hafi
sett fram tilgátur um að þroski
kynjanna sé mismunandi þegar
grunnskólanám hefst. Þannig
sé námið fyrstu árin eins og
eðlilegt framhald af leikjum og
föndri stúlknanna en drengirnir
eigi erfiðara bæði með fínhreyf-
ingar og tjáningu. „Markviss
þjálfun strax í leikskóla gæti
bætt úr ef niðurstaðan verður
sú að taka þyrfti sérstaklega á
þessum þáttum,“ segir í grein-
argerð þingmannanna.
Einnig hefur verið bent á að
unglingspiltar eigi erfiðara með
að tjá sig með orðum en stúlkur
og séu því líklegri til að birgja
inni tilfinningar sínar eða láta
hendur skipta. Afskipti lögreglu
af unglingspiltum sýna einnig
að piltar eru mun líklegri til að
lenda undir eftirliti lögreglu,
eða 86% á móti 14% stúlkna.
Dauði af völdum slysa er einnig
margfalt hærri meðal drengja
og unglingspilta, sama á við um
sjálfsvíg.
Heildstæða stefnu
fremur en drengina sér
Skólasálfræðingar sem blaðið
ræddi við staðfesta að hegðun-
arvandamál drengja séu tals-
vert meira áberandi og drengir
séu meira út á við. Nokkuð stór
hópur nemenda á grunnskóla-
aldri þarf að fá e.k. sérmeðferð
og virðist sá hópur fara vax-
andi. Hitt eru viðmælendur
blaðsins ekki vissir um, hvort
rétt sé að taka upp á Alþingi
stöðu drengja á grunnskóla-
aldri sérstaklega. Eðlilegra væri
e.t.v. að bregða ljósi og leita úr-
bóta á öllum hópnum, jafnt
stúlkum sem drengjum.
Þegar talað er um vaxandi
vandamál skólabarna má ekki
gleymast að áður fyrr flaut
Qöldi barna með í skólakerfinu
án athugasemda, en upplýstara
þjóðfélag hefði greint hluta
þeirra einhverf nú eða rakið
truflaða hegðun þeirra til ann-
arra truflana á miðtaugakerf-
inu s.s. ofvirkni eða athygli-
brests.
Sigríður Torfadóttir hefur
verið skólasálfræðingur síðan
1987 í Reykjavík og m.a. annast
nemendur í Melaskóla, Vestur-
bæjarskóla og Hlíðaskóla. Hún
hefur margra ára reynslu í
skólasálfræði og er ósátt hvern-
ig staðið hefur verið að rann-
sóknum á einhverfu. „Fyrir
nokkrum árum gerðu tveir
skólasálfræðingar ítarlega
könnun á einelti en það fékkst
ekki fjármagn til
að vinna úr tölun-
um. Það er aldeilis
makalaust. Núver-
andi fræðslustjóri,
Gerður Óskarsdótt-
ir, hyggst þó bæta
úr þessú með
könnunina en það
er brýnt að þessi
mál séu tekin fast-
ari tökum,“ segir
Sigríður.
Tregða gagnvart
sálfræðideild
Aðrir sálfræðingar í Reykjavík
voru sammála um að vanda-
málum bama væri ekki sinnt
sem skyldi og ákveðin tregða
hafi verið í styrkingu sálfræði-
deildarinnar í Reykjavík. Ekki
aðeins hvað varðar mannafla
heldur einnig greiningargögn.
Þetta sé afar slæmt þar sem
fyrsta skrefið sé mikilvægt,
vandamálin verði alvarlegri eft-
ir því sem lengra líður án þess
að nokkuð sé að gert.
Ofbeldismyndefni hefur tíðum
verið rætt en ekki hefur verið
sannað með órækum hætti að
fylgni sé á milli ofbeldisefnis í
sjónvarpi og bíó og hegðunar
barna. Skólasálfræðingar segja
Ijóst að foreldrar verði að huga
vel að því hvað börnin horfi á og
mjög gott sé að ræða hvaða
áhrif efnið hefur á þau. Sýnilegt
ofbeldi hefur stóraukist og að
mati fagaðila ætti aðeins að vera
tímaspursmál hvenær gangskör
verður gerð í þessum málum
hérlendis.
Vandamálum
drengja ekki fjölgað
Ekki eru allir á eitt sáttir um að
sigið hafi á ógæfuhliðina hjá
drengjum, sérstaklega síðustu
ár. Hjalti Jón Sveinsson, skóla-
stjóri Framhaldsskólans á
Laugum í Reykjadal, tekur ár-
lega við nemendum
úr grunnskólunum.
„Það er erfitt að
vera unglingur í
dag og sennilega
erfiðara að vera
strákur. Meiri kröf-
ur eru gerðar til
þeirra og aga-
vandamál, áfengis-
og fíkniefnavand-
mál eru vissulega
meira bundin við
stráka. Það er erfitt
að segja til um
hvað veldur þessu
en það er eitthvað í
uppeldinu og um-
hverfinu. Ég held
þó að það hafi ekk-
ert breyst á síðustu
árum. Hér í skólan-
um hjá okkur eru
strákar í meirihluta og hegðun-
arvandamálum þeirra hefur
ekki íjölgað upp á síðkastið. Og
við erum með ágætan þverks-
urð að íslenskum unglinum,
þeir koma hingað af öllu land-
inu,“ segir Iljalti Jón.
Uppeldið brugðist
En þótt viðurkennt sé að hegð-
unarvandamál drengja og ung-
lingspilta séu meiri nú hjá
drengjum en stúlkum, hefur
það ekki hreinlega alltaf verið
svo?
„Jú líklega,“ segir Hjalti Jón.
„Það er t.d. þetta með að vera
aðaltöffarinn í hópnum. Gogg-
unarröðin í samfélaginu, strák-
arnir gera sig til í augum
stelpnanna með tilheyrandi
stælum," segir skólastjórinn á
Laugum og hlær.
En hvað finnst honum um
þingsályktunartillöguna nú?
„Ég er efins um að rétt sé að
taka drengina sérstaklega út,
það á ekki að gera upp á milli
kynjanna. Ég held að við ættum
miklu frekar að huga að upp-
eldinu almennt, alveg frá vöggu
og upp úr. Það er greinilegt að
þessi ’68 kynslóð sem ég er
sjálfur af, hefur ekki staðið sig
nógu vel í uppeldinu, það er
okkur sjálfum að kenna og við
þurfum að bæta það.“
Hjalti Jón Sveinson
skólameistari á Laugum „Ég er efins um að rétt sé að taka drengina sérstaklega út, það á ekki að gera upp á milli kynjanna, “
Fimm þingmenn hafa lagt fram á Alþingi þingsályktunartillögu um stöðu drengja í grunn-
skólum. Meginefni tillögunnar er að kannaðar verði orsakir aðlögunarvanda drengja í
grunnskólum og bent á leiðir til úrbóta.