Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.1988, Side 29

MIÐVIKUDAGUR 16. MARS 1988.
29
Lífsstfll
Nú er nokkuð um liðið síðan nýju
umferðarlögin öðluðust gildi og
yfirvöld ættu að vera búin að
kynna almenningi þau til fulln-
ustu. Ekki er þó allt sem sýnist og
almennt veit fólk frekar lítið hvað
felst í nýju lögunum utan þess að
það eigi að aka með beltin spennt
og hafa kveikt á ljósunum.
Menn hafa bent á og gagnrýnt
fjöldamargt í nýju lögunum, til
dæmis það að eftir sé að setja um
80 reglugerðir- svo að hægt sé að
framfylgja lögunum og í þeim séu
fjöldamargir óvissuþættir.
Ökuskólinn hf., með Sigurð
Gíslason ökukennara í broddi fylk-
gildi neinar reglur um hversu
marga æfingatíma þurfi að taka.
Eða hvaða þekking þurfi að liggja
að baki áður en sest er inn í öku-
prófið. Ökukennarar hafa margoft
bent á þessi atriði og vilja að skýr-
ari reglur verði settar um verkleg-
an þátt ökunámsins og ékki síður
þann sem lýtur aö skólanáminu,"
segir Sigurður.
Fólki er gert erfitt fyrir
Fyrir landsbyggðarfólk sem
sjaldan kemur til borgarinnar og
þá sem búið'hafa erlendis er mjög
torvelt að aka í Reykjavík, þaö er
líkt og verið sé að gera fólki eins
llla merktar götur
Merkingar á götum eru víða vit-
laust staðsettar, til dæmis er
aðalbrautarmerkið lítið notað eða
sett á vitlausa staði og jafnvel blas-
ir það við þegar menn eru komnir
yfir gatnamót. Getum viö þá ekki
sagt sem svo að þeir sem settu það
upp ætlist til að það gildi aftur fyr-
ir sig. Biðskyldumerkið er svo
stundum sett þaö langt frá gatna-
mótum að enginn sér það. En
samkvæmt reglunum á að staösetja
það svo að það sé augsýnilegt öllum
þeim sem fram hjá gatnamótunum
fara. Og það mætti tína margt fleira
til. Þetta eru bara tvö dæmi um það
meöan merkingarnar eru ékki
nógu góðar til að fójk sjái á auga-
bragði hver réttur þess er.
Lélagar yfirborðsmerkingar
Yfirborðsmerkingar á götum eru
einnig mjög slæmar og víðast hvar
skortir þær algerlega. Hringtorgin
eru gott dæmi um það og um hvert
og eitt hringtorg í borginni gilda
nánast sérstakar reglur. Fólk verð-
ur bara að læra það utan að
hvernig það eigi að keyra hring-
torgin. Enda er það svo að margir
veigra sér við að nota þau.
Það eru heldur ekki málaöar
neinar stýrilínur á göturnar til aö
Falin biðskylda. Hvers á ökumaðurinn að gjalda sem ekur Snorrabrautina? En nánast ómögulegt er að koma auga á biðskyldumerkið á Grettis-
götunni sem staðsett er á horni Grettisgötu og Snorrabrautar.
ingar, hyggst á næstunni bjóða
ökumönnum upp á stutt kynning-
arnámskeið í nýju umferðarlögun-
um og eins verður á námskeiðinu
riflað upp það sem farið er að firn-
ast af eldri kunnáttu.
Á námskeiðinu verður meðal
annars kennt að fylla út trygging-
arskýrslur. Kynnt hvar hættuleg
umferðarhorn í borginni eru. Götu-
merkingar og brotalamir á þeim
verða skoðaðar og staðir þar sem
menn ættu að vera sérstaklega
varkárir. Því, eins og Sigurður
bendir á, skipulag umferðarmála
er með þeim hætti í Reykjavík að
vita verður nákvæmlega hvar
hættuleg horn, götur og staði, sem
eru illa merktir, er að finna.
Ökuprófið
„Það hefði átt aö byija á því að
setja ný lög um ökunám og -próf
og síðan hefði átt að setja ný um-
ferðarlög. Ökuprófið, sem ungling-
ar taka í dag, er allt of létt og það
er margoft sem fólk kemst í gegn-
um prófið án þess kunna nokkurn
skapaðan hlut. Enda ekki nema
von því menn eru gjarnir á að nýta
sér þann möguleika að ekki eru í
A horninu á Vitastig og Hverfisgötu er bifreiðum iðulega lagt svo ná-
lægt horninu á Vitastígnum að ómögulegt er fyrir þann sem bíður að
sjá bílana sem koma eftir Hverfisgötunni. En enginn aðhefst neitt.
Við Höfðabakkaljósin verður mikill
fjöldi slysa og umferðaróhappa á
hverju ári. Þar þyrfti að breyta still-
ingunni á Ijósunum.
rfitt fýrir og mögulegt er viö að
komast leiðar sinnar. Viðhorfið
virðist vera að ókunnugir skuli
halda sig heima hjá sér. Gatnamót
eru til dæmis ýmist merkt eöa
ómerkt og á ómerktu gatnamótun-
um gildir hægri reglan svokallaða
sem að mínu mati ætti að leggja
niður. Hægri reglan er svo sem
ágæt, útaf fyrir sig, en hún er mjög
villandi fyrir fólk sem ekki þekkir
til staðhátta. Hverju þjónar það
svo, ef þú ekur einhverja ákveðna
götu, að hægri reglan gildi á einum
gatnamótum en á þeim næstu sé
biðskylda eöa stöðvunarskylda?
Það er einungis til að rugla fólk í
ríminu óg auka slysahættu.
að fólki sé ekki ætlaö að keyra um
borgina nema það gjörþekki gatna-
Tíðarandi
kerfið. Þetta kemur illa við alla, til
dæmis keyrir fólk mikið sömu leiö-
irnar en þegar það bregöur sér í
borgarhverfi, sem það þekkir lítið
sem ekkert, þáTendir þaö í vand-
ræðum. Veit ekki nákvæmlega
hvernig það á að haga sér. Eina
ráðið sem hægt er að gefa er að
reikna alltaf með hægri reglunni á
sýna mönnum hvernig þeir eigi að
aka. Það eru ekki einu sinni til
teikningar hjá gatnamálastjóra yfir
hvernig merkja eigi gatnamót. Það
er ekki svo að starfsmenn gatna-
málastjórnar, sem eiga að annast
merkingarnar, geti flett upp í bók
og séð hvernig línurnar eigi aö
liggja heldur verða þeir að mála
línurnar eins og þeir halda að þær
eigi að vera. En ef málaðar eru
stýrilínur á götur er yfirleitt látiö
nægja að mála þær einu sinni eða
á margra mánaða fresti. Þær mást
eðlilega út og eftir skamman tíma
eru þær horfnar en ekkert er gert
til úrbóta.
Skoðun ökutækja sýndar-
mennska
Gatnakerfið er illa hannað, ófull-
nægjandi merkingar, beygjur
víðast hvar allt of krappar og svona
má lengi telja. Menn hafa komist
upp með að brjóta af sér í umferð-
inni, hvort sem um er aö kenna
allt of fáliðaðri lögreglu eða ein- •
hverju öðru.
Margar brotalamir eru á skoöun
ökutækja og raunar er hún einung-
is til að sýnast. Einu sinni vann ég
á bifreiöaverkstæði og vann við að •
gera viö ákveðna bílategund. Eitt
sinn fékk ég sendan bíl frá bifreiða-
eftirlitinu með grænan miða. Á
miðanum stóð að gera þyrfti við
rúðuþurrkur og handhemil. Þar
sem ég var búinn að vinna lengi
við viðgerðir á þessari bílategund
vissi ég nokkurn veginn hvar skór-
inn kreppti að. Þegar ég fór að
skoöa bílinn betur kom í ljós að
hann var gjörsamlega bremsulaus
Skipulag umferðarmála er slæmt
i Reykjavik, segir Sigurður Gísla-
son ökukennari.
DV-myndir Brynjar Gauti.
á afturhjólum. En Bifreiöaeftirlitiö
fór einungis fram á aö handhem-
ilhnn væri athugaöur. Þetta er
glöggt dæmi um það hvernig málin
hafa þróast í gegnum árin og það
er án efa mikill fjöldi af ökutækjum
í slæmu ásigkomulagi sem aka um
göturnar en ættu ekki að sjást þar.
Skoðun ökutækja hér á landi er því
miður hálfgerð-sýndarmennska og
þáð gleymist iðulega aö athuga
þætti eins og ryð, hemla, stýrisút-
búnað og höggdeyfa.
Hverjum er hægt að kenna
um slysin?
Svo verða slysin og það er alltaf
talað um að það sé ökumaðurinn
sem bregst en raunar vitum við
harla lítið um orsakir umferðar-
slysa hér á landi. Bílar eru skoðaðir
af Bifreiðaeftirlitinu hafi orðið slys
á fólki viö árekstur. En sú skoðun
er ófullnægjandi að mínu mati. Bíl-
ar eru hins vegar ekki skoöaðir
eftir umferðaróhöpp til að athuga
hvort bilun í þeim sé um að kenna.
Yfirleitt er það svo að skuldinni er
skellt á ökuþórana. En gæti ekki
verið að þau atriði sem ég hef týnt
til hér að ofan hafi eitthvað að
segja? Það þarf að rannsaka slysin
miklu betur og skoða ofan í kjölinn
hvað olli hverju og einu. Með þvi
gætum við komist aö rótum vand-
ans og brugðist viö honum sem
skyldi. Það dugar ekki alltaf að
kenna ökumanninum um.
Aukna fræðslu
Það er hægt aö gera fjöldamargt
til úrbóta í umferðarmálum. Til
dæmis væri hægt að nota sjón-
varpið miklu meira í fræðsluskyni.
Það ætti einnig hiklaust að senda
menn á endurmenntunarnámskeið
með ákveðnu árabili til að kynna
þeim þær breytingar sem hafa orð;
ið á umferðariöggjöfinni síðan þeir
fóru síðast á námskeið. Og vel
mætti hugsa sér að menn fengju
úthlutað ákveðnum punktaijölda
þegar þeir fengju ökuprófið og síö-
an töpuðu menn stigum þegar þeir
lentu í óhöppum og á endanum
væri kvótinn tæmdur og þeir
þyrftu að taka ökuprófiö upp á
nýtt. Það .er út í hött, eins og nú
er, að menn fái fyrst ökuskírteini
til tveggja ára og síöan fái þeir öku-
skírteini sem gildir þangað til þeir
verða sjötugir. Það.ber altént ekki
vott um að löggjafinn álíti sem svo
að menn þurfi á mikilli uppriíjun
að halda.
Að lokum vil ég svo segja að þaö
er ekki von á góöu í umferðarmál-
um okkar þegar það, sem við
ökukennarar erum aö reyna að
kenna nemendum okkar um um-
ferðina, stangast á við raunveru-
leikann þegar út í umferðina er
komið,“ sagði Sigurður
-J.Mar
I ** *
Akreinamerking sem er alitof ná-
lægt gatnamótum og þjónar því
litlum tilgangk
Erfitt að komast
leiðar sinnar
- segir Sigurður Gíslason
LZ7.
mmJ