Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.1991, Side 3
LÁÍTGARbÁfJUR1 iH:-ÁtMs^’ í W.J
25-
MINI . . , BUT
THERE'S A VITAL
LIKE ANY OTHER
1T b HERE. The car thtt rur.s
rjie of 100 miies per galion, aJ
The car
that runs
on water
IT LOOKS
DIFFERENCE
Daíltt^ttlat!
( VUt(tf/r/m'//
THE CAR
THAT KIJNS
ON WATEK
AN •«•»»•* r>M<Ur tf.
Breski blaðamaðurinn Michael Kemp hjá Daily Mail fann út að hægt væri að nota vatn i stað bensíns þann 19.
ágúst árið 1977 og aftur nú 14 árum seinna. í báðum tilfellum var fyrirsögnin sú sama: „The car that runs on
water“ eða bíllinn sem gengur fyrir vatni.
100 mílur á einu galloni af vatni og
getur gert bensín óþarft.“
„Sérfræðingar á Englandi segja
þetta ómögulegt og ég hef verið væg-
ast sagt vantrúaður á leynilegar til-
raunir með slíkan bíl á eyjunni Gu-
ernsey. En í gær ók ég slikum vatns-
knúnum bíl, venjulegum Leyland
Mini, og sá með eigin augum að þetta
er hægt. Ég ók bílnum í venjulegri
umferð á Guernsey á allt að 35 mílna
hraða.“
Svona skrifaði Kemp um „vatnsbíl-
inn“ árið 1977. Bíllinn sem hann
reyndi á dögunum, Ford Fiesta, not-
aði líkt og Mini-bíllinn vetni sem
framleitt er með því að „kljúfa" vatn
í frumeindir sínar, vetni og súrefni,
með rafgreiningu. Líkt og um upp-
fmningu Billings var vélin í Mini-
bílnum árið 1977 verk einfara í upp-
finningaheiminum, 74 ára Nýsjá-
lendings að nafni Archie Blue.
Blue hafði áður en hann kom fram
með „vatnsbílinn" orðið þekktur af
öðrum uppfinningum og það á raun-
ar einnig viö um Billings sem segist
eiga heiðurinn af tölvudisklingnum,
eða tvíhliða „íloppydisknum" sem
allir þekkja í dag.
Mismunandi aðferðir
Það er einn verulegur munur á
lausn Biue frá 1977 og vélinni í bíl
Biliings?í dag. .
í Mim-bílnum var venjuleg bílvél
sem hafði veríð breytt svo hún gæti
notað vetni og vetnið var framleitt
þegar bíllinn var í gangi. Nýi bíllinn
hins vegar er knúinn af rafmótor og
þar fer vetnisframleiöslan fram á
nóttinni. Vetnið er síðan „geymt“ í
dufti og aftur breytt í rafmagn þegar
bíllinn er notaður.
Bresku dagblöðin hafa fjallað mik-
ið um þessa nýju lausn á orkuvand-
anum og ýmislegt verið sagt sem
ekki á skylt við raunveruleikann.
Að sögn Daily Telegraph átti að vera
hægt að hefja framleiðslu á fyrstu
bílunum fyrir árslok og Today sagði
að við gætum brátt flogið á vit sólar-
innar á flugvélum sem búið væri að
breyta lítillega.
Ef marka má hvað varð um bílinn
frá 1977 þá eru allar siíkar fregnir
heldur fljótfærnislegar.
Vinir og nágrannar Archie Biue á
Guernsey sem flárfestu í uppfmn-
ingu hans árið 1977, flestir um 2.000
pund hver, voru svo sannfærðir um
ágæti hennar að þeir höfnuðu millj-
ónatilboði frá Saudi Arabíu um kaup
á einkaleyfinu. En þetta fólk, sem
flest var af eldri kynslóðinni og „flú-
ið“ hafði til Guernsey til að sleppa
við skatta, sat eftir með sárt ennið.
Þegar Blue var boðið til Bandaríkj-
anna til að sýna uppfinningu sína var
vetnisaflgjafanum stolið á flugvellin-
um í Chicago. Hann fannst aldrei
aftur og allar tilraunir til að smíða
nýjan mistókust.
Blue sneri aftir til Nýja-Sjálands
og þeir sem lagt höfðu honum til fé
misstu sjónar á honum. Sumir þeirra
töpuðu um einni og hálfri milljón á
öllu saman og vildu gjarnan sjá pen-
ingana sína aftur.
Tilurð nýja bílsins varð hljóðlátari.
Hann var smíðaður í neðanjarðar-
hvelfinu í Kansas og fjármagn'aður
að mestu af Billings sjálfum.
Á dögunum lét breska blaðið
Sunday Times ýmsum sérfræðingum
i té upplýsingar Billings um smíði
bílsins og hvernig hann vinnur. Þeir
lýstu vantrú sinni á því að þetta
gæti gengið upp. Biliings segir þá eiiv
faldlega vera afbrýðissama.
Svona er kenningin, en virkar hún?
(eða annar aflgjafi) Raforka
„Græni draumurinn“: Vetni framleitt úr vatni með rafgreiningu og geymt.
Þegar ekið er þá er vetninu blandað við súrefni til að fá aftur rafmagn.
Portúgal:
VW og Ford fá styrk til
að byggja verksmiðju
fyrir fjölnotabíla
- þrátt fyrir hávær mótmæli Matra í Frakklandi
Brussel: Efnahagsnefnd Evropu-
bandalagsins samþykkti á dögunum
áætlun yfirvalda í Portúgal um að
styrka samstarf Ford Motor Co og
Volkswagen AG um smíði fjölnota-
bíla (van-bíla) í nýrri verksmiðju í
Portúgal. Þessi styrkur er áætlaður
um 97 mUljai ðar escudos eða um 37
milljarðar íslenskra króna.
Með því að EB leyfði þessa styrk-
veitingu kailaði hún fram hávær
mótmæli frá Matra í Frakklandi en
fjölnotabíll þeirra, sem seldur er
undir merkjum Renault, er leiðandi
á markaði slíkra bíla í löndum Evr-
ópubandalagsins.
Nú þegar hefur Espace þurft aö
mæta harðri samkeppni á markaðn-
um, bæði frá Chrysler og eins jap-
önsku framleiðendunum.
Samkvæmt því sem heyrst hefur
frá samþykkt efnahagsnefndarinnar
þá telur nefndin að styrkveiting port-
úgalskra yfirvalda skapi VW og Ford
ekki forgang umfram aðra framleið-
endur og það síst vegna þess að þessi
nýja verksmiðja á að rísa í vanþróuð-
um héruðum Suður-Portúgal.
Ein meginástæðan til mótmæla
matra er að þeir voru þvingaðir til
þess á síðasta ári að endurgreiða
frönskum stjórnvöldum styrk að
upphæð 60 milljaröar króna vegna
þess að hann var talinn ganga í ber-
högg við reglur bandalagsins í þess-
um efnum. Matra heldur því fram
að styrkurinn til VW og Ford skapi
þeim óréttláta samkeppnisaðstöðu
gagnvart Espace.
Fyrirhuguð verksmiðja VW og
Ford í Setubal á að framleiða 190.000
bíla á ári og fyrirhugað er að fram-
leiðslan hefjist á árinu 1994. Reiknað
er með því að þessi nýja verksmiðja
skapi 5.000 ný störf við verksmiðjuna
sjálfa og önnur 7.000 óþein störf i
tengslum við hana.
Ein meginástæða til þess að Evr-
ópubandalagið féllst á þessa styrk-
veitingu er sú að af hálfu þeirra er
reiknað með mikilh aukningu í sölu
slíkra bíla í löndum bandalagsins á
næstu árum.
í löndum bandalagsins voru fram-
leiddir um 29.000 fjölnotabílar á ár-
inu 1986 og 69.000 á árinu 1989. At-
huganir sjálfstæðra markaðsfyrir-
tækja reikna með mikilli aukningu í
söiu shkra bíla á næstu árum og
reiknað með aht að hálfri milljón
slíkra bíla á ári þegar kemur fram
að aldamótunum. Því telur Evrópu-
bandalagið einsýnt að pláss sé fyrir
fleiri framleiðendur á þessum mark-
aði.
Styrkurinn frá portúgalska ríkinu
verður í því formi að 500 milljónir
escudos verða veittar í þeinan styrk
en um 47 milljónir escudos verði
veittar í formi skattaafsláttar í fimm
ár. Mikiil hluti þessara fjármuna
kemur úr sameiginlegum sjóðum
Evrópubandalagsins sem komið var
á fót til að styrkja afskekkt héruð.
Samkvæmt reglum Evrópubanda-
lagsins má veita í shka styrki allt að
75% fyrirhugaðrar fiárfestingar
vegna afskekktra og vanþróaðra hér-
aða en í tilfelli VW og Ford nemur
styrkurinn aðeins um 33 af hundraði
heildarfiárfestingarinnar.
Þá er það álit þeirra að við þessa
leyfisveitingu sé ekki verið að horfa
til skammtímasjónarmiða heldur
verði þessi uppbygging til þess að
skapa þessu landsvæði fótfestu sem
iðnaðarsvæði og einnig að hjálpa
Portúgal fil þess að auka hlut sinn í
bílasmiði og verksmiðjum tengdum
bílaiðnaðinum.
Bflar
Ford Fiesta sem knúinn er nýrri „vél“ sem gengur fyrir vatni.
Meðal þess sem þeir samþykkja
ekki er sú staðhæfmg Billings að
þetta sé fyrsti bíllinn sem hafi „vetn-
israfhlöðu" eða með öðrum orðum
geti geymt vetnið á þann hátt sem
Billings lýsir. General Motors hafi
smíðað slíkan tilraunabíl á árunum
upp úr 1960. Þeir vildu jafnframt
frekari sannanir á stærð uppfinning-
arinnar, þyngd, afli og nýtingu elds-
neytisins. Sumir telja að Billings
hafi gert of mikið úr hlutunum.
„Ef þetta skilar bara helmingi þess
sem hann hefur haldið fram, þá er
þetta stórt skerf fram á við,“ segir
prófessor John Appieby við A&M
háskólann í Texas sem er taiinn er
einn besti vísindamaður á sviði vetn-
is í heiminum í dag.
Hvað úr þessari vél verður kemur
ekki í ljós strax. „Ef það sem ég held
fram reynist ekki rétt þá eru einka-
leyfin harla lítis virði“ segir Bilhngs,
„en það er meira virði að hafa einka-
leyfin í hendi mér í augnablikinu en
að einhver trúi mér.“
Breski blaðamaðurinn Kemp er
bjartsýnn á framtíð vísindanna. „Ég
hef í hið minnsta séö uppfinningarn-
ar og Daily Mail hefur orðið til þess
að segja heiminum hvað um er að
vera. Bíðið bara eftir því sem kemur
næst, ég á eina eða tvær eftir í er-
minni.“
Við hér uppi á íslandi höfum fylgst
vel með þeim möguleika að nota
vetni í stað annarra hefðþundinna
aflgjafa. íslenskir vísindamenn hafa
bent á þessa möguleika og þá stað-
reynd að viö eigum þæði næga raf-
orku og vatn til hagkvæmrar fram-
leiðslu á vetni. Vandamálið hefur
verið að flytja það á milli landa á
hagkvæman hátt og eins að geyma
það í bílunum á hagkvæman hátt.
Ef þessi nýja aðferð Bhhngs til að
vinna vetni til nota í bíl reynist hag-
kvæm þá hafa vissulega opnast nýjar
leiðir í notkun vetnis í stað annarra
aflgjafa en það leiðir framtíðin í ijós.
Byggt á Sunday Tlmes
KARAT HF.
Vara hlutir i flestar geröir
bifreiða frá Evrópu og Japan
á72timunn
Reykjavik, Kleppsmyrarvegi 8
Simi: 91 -68 71 35 + 985-23811 Fax: 91 -68 7133
Alladagavikunqf 14:00-18:00
GL0BUSBILAR
Lágmúla 5, sími 91-681555
jfea'ailí
Ford Bronco II ’88 Eddie Bauer, með öllu, góður bíll,
ekinn 45.000. Verð 1.600.000.
Ford Escort 1.3 Savoy '88,
ek. 39.000. V. 700.000.
BMW 320i 2D Mpk '87, ek.
31.000, sóllúga, álfelgur.
Verð 1.250.000 stgr.
Bronco XLT sjálfsk., rauð- BX 16 TRS, Ijósblár, ’87, ek. -
ur/hvítur, toppbíll. 52.000.
Ford Sierra GL ’88. Verð 780.000.
Toyota LandCruiser II ’88. Verð 1.650.000.
Lada Sport ’88. Verð 450.000.
Peugeot 309 GR 1600 ’89. Verð 810.000.
CITROÉN @ SAAB