Alþýðublaðið - 11.08.1968, Side 8

Skagaströnd átti að verða 3ooo manna síldarbær
•••
iii
Skagaströnd átti að verða
stór kaupstaður. Á nýsköpunar-
árunum var gert plan fyrir 3000
manna bæ á flatlendinu ofan við
Höfðann. Það átti að skipuleggja
allt fyrirfram, þar skyldi allt
verða eins og það ætti að vera,
og hinn nýi Höfðakaupstaður
yrði stolt og heiður íslenzkra
voru 250 aðkomandi menn í
vinnu við höfnina og síldarverk-
smiðjuna og ýmsar aðrar fram-
kvæmdir, svo staðurinn varð eig
inlega alveg nýr, miklu fleiri að
komandi menn við vinnu en full
vinnandi heimamenn. Og svo kom
aðstreymið. Fólk vildi sétjast að
á þessum framtíðarstað við
settur sunnan við Höfðann var
hann fyrst lengi í tvennu lagi.
Hólanes innar, en Höfðakaup-
staður fast undir Höfðanum
Þessj þorpsmyndun fékk svO'
nafnið Skagaströnd í daglegu
tali sem í rauninni er heiti á
allri strandlengjunni. En hið
réttasta og elzta nafn á (þessum
Ég fer heim til sveitarstjórans,
Þorfinns Bjarnasonar, og spyr
hann fregna af atvinnumálum
staðarins.
- H'afísinn er nú tiltöluliega ný
lega farinn. Ástandið í vetur var
C
ákafiega slæmt. Hins vegar hef
ur togveiði verið nokkuð góð
í vor og í sumar, og það stafar

Séð af Höföanum yfir Skagaströnd. Þetta er aö kvöldlagi.
stjórnvalda, dæmi um stórliug
og framsýni. Allt skyldi þetta
byggjast á síld. Um tugi ára
hafði síld veiðzt útj fyrir vestan
verðu Norðurlandi, að vísu brugð
izt stundum eins og allt hér í
heimi, en annars verið sæmilega
árviss, og fróðir menn sögðu
Húnaflóasvæðið afar gott.
Húnaflóa, og 1949 var íbúatalan
orðin helmingi hærri en 1946,
komin upp í 600 manns. Allur
þessi mikli aðflutningur fólks
byggðist auðvitað á voninni um
að síldin veiddst. . .
verzlunarstað er þó hvorki
Skagaströnd né Höfðakaupstað-
ur, heldur bara Höfði.
• EN SILDIN KOM EKKI.
• EN SILDIN KOM EKKI.
Það var gerð stór höfn,
óhemju magn af blágrýti var
sprengt úr Höfðanum, og sum
ir sáu eftir stuðlabergsmyndun-
unum, það var reist síldarverk-
smiðja, síldarplan, mjölhús og
ailt tilheyrandi miklum síldar-
iðnaði, því allt átti þetta að
byggjast á síld. . .
.. . .EN SÍLDIN KOM EKKI:
Og auðvitað flykktist fólk að.
1946 var íbúafjöldi kauptúnsins
303, en þá og næstu ár á eftir
Skagaströnd eða Höfðakaup-
staður er gamall verzlunarstað-
ur Dana við Húnaflóa, en hin
forna höfn var þó ekki í krikan
um sunnan við Höfðann, heldur
í lítilli vík vestan í Höfðanum,
Vækilsvík, þar sem brimsorfnar
blágrýtisklappir leggja hramm-
ana út á móti hafinu. Þar voru
skip kaupmanna forðum bundin
í stóran hring í einum klettinum,
en hann mun nú hruninn. Og
fallstykki var þar lengi sem af
var skotið þegar skipskoma var
á vorin. Vörur voru svo bornar
upp allbratta brekku innan við
víkina. En er kaupstaður var
Sumarkvöld, sléttur sjór, gola
og nokkurt skýjafar, og norður
yfir að sjá í roða á skýjum.
Það er heldur eyðilegt á síld-
arplaninu, og verksmiðjan er
þögul. Oftast hafa verið ráðnir
til hennar um 20 manns yfir sum
arið, en nú eru þeir bara þrír.
sennilega af því að ísinn hafði
legið svo lengi hér úti fyrir
Húnaflóa og Vestfjörðum að tog
ararnir, bæði hinir íslenzku og
erlendu komust ekki að. Aftur
á móti er það svo um þennan
afla að hann er mjög smár,
meira en helmingurinn af hon-
um lítt vinnandi í frystihúsum,
og eins og þú veizt Sitendur all.t
í þrefi og vandræðum með frysti
liúsin. Maður veit ekkert um
S. H. RÆÐIR V
SVEITARSTJÓ
ÞORPSINS
hvernig þetta verður í framtíð-
inni, og finnst það hálfgert grá
lyndi örlaganna að þegar loks
fór að veiðast að þá skyldi fiskur
inn vera svo smár að hann er
, varla talinn nýtandi. En það
merkilega með þennan fisk er
það að hann er þremur árum
eldri en hann sýnist vera eftir
stærð, er einhvern veginn van-
þroskaður, ætti að vera fullvax
inn fiskur, hvernig sem á því
stendur.
— Hveí mikla útgerð hafið þið
hér?
— Við höfum einn 114 tonna
bát sem heitir Helga Björg. Við
höfum ekki fengizt við troll áð-
ur, en hann fiskaði ágætlega í
júní og júlí. Við höfum venju-
lega sent hann suður því hér í
grennd hefur ekkert aflazt. En
við fórum í þessa nýbreytni af
því það var fyrirsjáanlegt að
ekkj þýddi neitt að gera út á
síld, við yrðum því að reyna við
þorsk, því eitthvað verður að
reyna. Annars eru fimm aðrir
bátar miklu minni gerðir út héð
an, tveir litlir dekkbátar, 8-9
tonna, einn 17 tonna og einn 26
tonna. Þeir eru allir á handfær
um á Húnaflóa.
— Fá þeir ekki vænni fisk á
færi?
— Nei, það undarlega er að
hann er ekkert betri en trollfisk
urinn. Annars hef ég ekki trú á
að þessi góði afli endist lengi.
Það er ísinn sem hefur varið
okkur fyrir ágangi togara, og nú
fréttir maður af einhverjujn
urmul af stórum skipum hér
norður undan. Undir eins og ísinn
var farinn komu þrír eða fjórir
eða jafnvel fimm rússneskjr
verksmiðjutogarar og Englend-
ingar eru þarna líka.
g 11. ágúst 1968 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ