Dagur - 05.04.1923, Blaðsíða 2

48
DAOUR
14. tbl.
Endursending.
I.
Undir' fyrirsögninni > Meiðyrðantál
dœmU, hefir Einar á Stokkahlöðum
skriíað grein í 3 köflum í 10. tbl.
isl. þ. á. Fyrsti kafli er um málaferli
milli hans og ritstj, Dags sfðastl. ár.
Annar um deilurnar við B. Kr. o. fl.
Þriðja um »Menningarsjóð Sambands-
ins«. Verður hér fyrst athugað það,
sem hann segir um áðurnefnd mála-
ferli.
E. S. skýrir írá því, sem áður var
kunnugt, að hann höfðaði tvö meið-
yrðamá! gegn ritstj. Dagc sfðastl. ár
og einnig skýrir hann frá úrslitum
þeirra fyrir dómi, en af hlutdrægni
og hugleysi gagnvart almenningsáiit-
inu þegir hann um það, að ritstj.
Dags höfðaði þegar meiðyrðamál á
hendur honum og fékk hann dæmd&n
í 6o kr. sebt auk raálskostnaðar.
Þessi úrslit féilu E. S. svo þungt,
að hann hefir sfðan dómar féllu ekk-
ert við þessum málum breýft né um
þau skrifað. Var það af þvf tvennu,
að hann áleit sjálfan sig óvinnandi f
málaferlum vegna yfirburða sinna og
málfærsluhæfileika og f öðru lagi gekk
hann með þann undarlega misskilning,
að hann væri sjálíur svo hreinn og
saklaus eins og barn f reifura, að
aldrei mundi verða kveðinn upp dóm-
ur yfir honum sjálfum.
Eftir nærri ársþögn byrjar nú Ein-
ar gamii að urra á nýjan leik. En af
skriíum hans sést, að hann tekur nú
mjög að eidast. Honum getur ekkert
dottið f hug, nema upptúgga eftir
sjálfum sér og öðrum. Höfuðið á hon-
um virðist, andlega skoðað, vera orð-
ið eins og steinrunninn moidarkökkur,
þar sem engin ný hugsun getur ieng-
. ur orðið til og ekkert lætur á sér
bæra, néma geóvonzka í garð and-
stæðinga og sfnagandi löngun, til
þess að rétta h!ut sinn f almennings-
álitinu. Kjarkurinn er lfka mikið bii-
aður. Þetta kom f Ijós f málaferlun-
um, sem á var minst. í næst seinasta
réttarhaldinu, þegar E, S bjóst við,
að málin gengju til dóms og svara
þyríti meira eða minna til bókar,
gugnaði hann og tók með sér Rjörn
l.fndal, tögmann, til þess að færa
málin fyrir sína hönd. Var það átak-
anleg sjón, að sjá þennan áður drambs-
fulla mann yfir máifærsluhæfileikum
sfnum sitja þarna steinþegjandi eins
og einhvern ræfil af sjálfum honum
og hlusta á málfærslu sér færari
manna.
En þetta var að vfsu skiljanleg af-
leiðing af því, að E. S, hafði áður í
þessum málaferlum fengið ástæðu, til
þess aí efast um óskeiknlletk einn
sem málfærslumanns. Við málshöfð-
unina bjó hann málsskjölin þannig úr
garði, að í hvorugu málinu var lög-
lega stefnt, Þegar f réttinn kom, mætti
ritstj. Dags ekki, en sendi skrifleg
mótmæli gegn lögmæti stefnanna og
E, S. varð að velja á milli þess, að
málunum yrði vísað frá réttinum eða
hefja þau bæði sjálfur og byrja að
nýju. Tók hann sfðara kostinn.
E. S. kemst að þeirri niðurstöðu,
að af þvf þann vann meiðyrðamál á

hendur ritstjóra D&gs, þá hafi hann
dóm fyrir þvf, að öll þau ósannindi,
sem bann hefir farið roeð um sam-
vinnumálin, séu sannleikur. Nú stend-
ur alveg eins á um mál það er féll
á hann sjálfan. Það er höfðað út af
svargrein hans gegn annari þeirri
grein, er hann siðar stefndi fyrir.
Eftir hðns rökfæralu ætti dómuiinn
yfir honnm að vera sönnunargagn
fyrir þvf, að alt sem ritstj. Dags
sagði um hann f fyrri greininni, væri
sarmleikur. Dómarnir ættu þðnnig að
vera gagnstæð sönnunargögn í sama
máli. Þetta sýnir, að hafi E. S. ein-
hverntfma skilið meiðyrðalöggjöfina og
eðii og gildi slfkra dóma, þá er hann
nu hættur því og orðin of gamall til
að Iæra að nýju.
Vilji Einar Sigfússon ekki skríða
inn f hýðið aftur og láta faiia niður
umræður um þessi málaferli, skai hon-
um gefinn ko3tur á að sjá fleira um
þau bér í biaðinn og verða þá ef til
vill birt sum málsskjölin.
. (Meira).
Frá Alþingi.
Plokkaskipunin.
Flokkaskipunin í þinginu er með
svipuðum hætti og var á síðasla þingi.
Við landskjörið gekk einn maður úr
Framsóknarflokknum, S. F , en annar
kom í staðinn, J. J. Liðið, sem skipar
sér um Morgunblaðið og stefnu þess,
sem ættí að haía hreinskilni og djörf-
ung, tii þess að kalia sig íhaldsflokk-
inn) er einnig jafnsterkt eítir kosn-
ingarnar eins og það var áður, eða
þó öllu sterkara, ef teija má, sem Hk-
legt er, í. H. B. f þeim flofeki. Aðrir
flokkar breyttust ekki við kosninguna.
í Framsóknarflokkum eru þesair menn
f Ed.: Einar Árnason, Guðm Ólafss ,
jónas Jónasson, Guðm. Guðfinnsson
°g Sig. Jónsson, en í Nd.: Þorl.
Jdnsson, Sveinn Ólafss , Þorsteinn M.
Jónss. Ingólfur Bjarnarson, Stefán
Stefánsson, Magnús Kristjánss., Eirfk-
ur Einarss., Þorl. Guðmundss., Gunn-
ar Sigurðsson og Lárus Helgason.
Alls cru þetta 15 menn. í kosninga-
bandalagi við þennan flokk, er Björn
Hallsson, sem annars telur sig ufan
flokka.
í flokki þeim, sem kalla verður Mbl.-
liðið á meðan hann fær sér ekki
gleggra og djarfœannlegra nafn, cru
þessir menn í Ed.: Halld. Steinsson,
Jóh. Jób., Björn Kristjánss , Jón Magn-
ússon, Sigurður H. Kvaran og senni-
lega Ingibj. H Bjarnason, en í Nd.:
Magnús Guðmundsson, Jón Sigurðsson,
Þórarinn Jónsson, Sig. Stefánsson,
Jón Áuðunn Jónsson, ÓJafur Proppé,
Pétur Oltesen, Jón Þorláksson og
Einar Þorgilsson. Alls eru það 15
menn.
í þeim flokki, sem enn er kailaður
Sjálfstæðisflokkur, en hsflr ekki leng-
ur á öðru sjálfstæði að lifa en því, að
halda saman í þinginu að nafninu til,
en ryðlast sitt á hvað, eru þessir
menn taldir; í Ed. Sig. Eggerz, Hjört-
ur Snorrason og Karl Einarsson, en
í Nd.: Ben. Sveinsson, Magn. Péturs-
son, Háicon Kristoffersaon, Bjarni fri
Vogi, Pétur Þórðarson, Jakob Möller
og Magn. Jónsson.
Enn má telja scr tvo menn sem
báðir geta talist utan flokka. Þeir eru
jafnaðarmaðurinn Jón Baldvinsson og
Björn Hallsson, sem áður var nefndur.
Yfirlitið er þá svona:
Framsóknarflokkomenn t 5
Morgunhlaðsmenn 15
Sjálfstæðiamenn 10
Jafnaðarmenn 1
Uían flokka 1
Ymislegt mætti segja um þessa
fiokkaskipun. Framsóknarfiokkurinn er
lang samfeldastur og Iffvæniegastur
og samvinna f þeim flokki með bezta
móti. Er þess og íull von, því að sá
flokkur hefir öll umbótamál og við-
reisnarmál þjóðarinnar á stefnuskrá
sinni. Andstöðuflokknr hans Mbl.-liðrð
gerir annað tveggja að haltra með,
þar sem ekki er annað fært fyrir afti
þjóðarviljans, ellegar að setja fætur
fyrir hverja viðleitni og umbótakröfur
meðan honum þykir fært að spyrnast
við. (íslandsbankamálið og fleira).
Flokkur þessi er heldur ekki sam-
stæður. Þar f er svokölluð »bænda-
deifd Mb!.« œeð M. G. f broddi íylk-
ingar. Hefir heyrst að sú deild hefði
stærri draums, en að skríða undir
leðurblökuvængi Mbl. og mundi hafa
f hyggju að stofna nýtt blað fyrir
kosningarnar.
Yfirleitt er Mbl.-liðið illa statt, því
það trúir ekki á sinn eiginn málstað
né flokksgiftu. Þessvegna kveða við
raddir hvaðanæfa f þvf liði um að nú
þurfi að mynda nýjan flokk eða nýja
flokka. Nýr flokkur getur ekki orðið
myndaður úr því efni. í hæsta lagi
gæti ef til vill orðið myndað nýtt
nafn og væri það góðra gjalda vert.
Mennirnir verða þeir sömu, skoðanirnar
þcer sðmu, þat setn nokkrar skoðanir
eru, hvernif’ sem mönnunum verður
raðað. Fyr mun efnafræðínni takast,
að leysa sundur hin þrjóskustu frum-
efni, en að þeim andlegu frumcfnuœ,
sem sálir þessara manna eru gerðar
af, verði hoggað,
Þó er Sjálfstæðisflokkurinn enn meiri
vandræðagripur. Þar f eru að mestu
hugsjónalausar eítirlegukindur írá full-
veldisbaráttutfmanum, sem lifa í göml-
um draumum og reyna að koma þjóð-
inni til að trúa því, að þeir séu hinir
útvöldu verðir sjálfstæðis þessarar
þjóðar. Áhrif þeirra, einkum Bjarna
frá Vogi, hafa þó orðið meira tll þess
að stofna sjálfstæði þjóðarinnar í hættu,
með því að hann hefir aldrei skilið
edli þess, en hugsað sér það ait í
ytri formum, eins og það var orðið
á sfðustu árum sjálfstæðisbaráttunnar.
í þessum hópi eru nokkrir mikilhæfir
gáfumenn, en sem ekki koma að not-
um, af því að þeir eru hugsjónalausir
í innanlandsmálum og vita ekki hvar
þeir eiga að halla sér í flokkaskifting-
unni. Meðan jafn stór flokkur at
steínulausum mönnum heldur saman f
þinginu, er hrein fiokkaskiftíng ófram-
kvæmanleg. Lfklegt er, að við næstu
kosningar gangi einhverjar af þessum
eftirlegukindum til niðurlsgs. Fylgi
E-listans sfðastl. sumar sýndi, að
þjóðin hefir heldur minni trú á sjálf-
stæðisstefnunni en Bjarna frá Vogi
sagðjst frá f Vfai.
FjármarK.
Það tilkynnist hér með öllum
markeigendum að Elín Qunnlaugs-
dóttir, Hvammi í Arnarneshreppi
hefir selt mér undirrituðum fjár-
mark sitt sem er: Hvatt og
hangfjöOur framan hægra.
.— Brennimark mitt er A. Qutt. —
Hvammi í Arnarneshreppi
Arnaldur Outtormsson.
Símskeyti.
Rvík. 28. mars.
Lögreglusveitum Rússlauds
hefir verið gefin skipun um að
hafa viðbúnað gegn valdránstil-
raunum facista, er vígbúa sig.
Pýska söngvarasambandið hefir
gengist fyrir pjóðarmótmælum
gegn töku Ruhr-héraðanna, en
pau snérust til fjandskaparláta
við Frakka.
Pað er á orði haft að Kam-
enoff verði eftirmaður Lenins
(Lenin altaf sjúkur).
Reykjavfk, 3, apríl.
Franska blaðið Figaro ræöst
ákaflega á Englendinga. Lund-
únablöðin segja, að árásin stafi
frá Poincare.
Sara Bernhard er látin.
Tregur afli á togarana. —
Búist við að pingið sitji fram
í maí.
Kvillasamt mjög í Rvík og
grend. Atvinnuskortur meðal
verkamanna.
4. april.
Frakkar hafa íekið bifreiðar
Kruppsverksmiðjanna. Verka-
menn gerðu verkfall í mótmæla-
skyni. Óeyrðir urðu af pví og
30 manns ýmist særðust eða
létust.
Bandamenn og Tyrkír koma
saman í Lausanne á nýja friðar
ráðstefnu í næstu viku.
Bylting hefir brotist út í
Rúmeníu. Konungsfjölskyldan er
flúin úr landi.
Danski leikarin Olaf Paulsen
er látinn.
Fréttaritari Dasji.
Fjórgeymsla á fjöllum, Mývetn-
ingar þeir, sem höfðu fé sitt á fjöll-
unum fram að jólum f vetur, erunú f
þann veginn að reka það aftur á sömu
stöðvar. Verða ærnar hafðar þar fram
að aauðburði. Alment verður úr þessu
geldíé slept á afrétti f Þingeyjarsýslu,
ef ekki spillist tfð og sumstaðar einn-
ig ám.