Dagur - 25.03.1926, Blaðsíða 1

DAGUR
kemnr úf ð bverjnm flmtn-
deg:t. KoBtar kr. G.00 írg.
Ojalddagi fyrlr 1. júlí. (nn-
helmtuna annast, Árnl
jóbannsson í Kaupfél. Eyf.
Af g r e i ðs la n
er hjá Jðnl p. Þ6r,
Norðurgðtu 3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við áramót
sé komin til afgreiðslumanns
fyrir 1. des.
IX. ár. J
Akureyri, 25. marz 1026,
| 13. blaðt
Heilsuhœli
jMorðurlands.
Aðaifundur.
Aðalfundur Heiisuhælisféiags Norð-
urlands var haldinn i Samkomuhús
inu hér i bænum 14. þ. m. Vara-
formaður félagsins, Steingrímur Jóns-
son bæjarfógeti stjórnaði fundinum.
Gerði hann fyrst itarlega grein fyrir
störfum félagsins á umhðnu ári. Síð-
an voru lagðir fram reikningar fé-
lagsins og skýrði gjaldkerinn Böðvar
Bjarkan lögmaður frá fjársöfnun og
innheimtu. Stjórn og framkvæmda-
stjórn var endurkosin nema Svein-
björn Jónsson, sem hafði sagt af sér
nefndarstörfum á starfsárinu og er
fluttur úr bænum. í hans stað var
kosinn í nefndina Jón Guðlaugsson
bæjargjaldkeri en varamaður i stað
Jóns Guðlaugssonar var kjörinn
Ingimar Eydal bæjarfulltrúi.
Á fundínum var tekin ákvörðun
um að birta nöfn allra þeirra, er
lagt hafa fé i heiisuhælissjóðinn síð-
an fjársöfnun hófst við stofnun fé-
lagsins. Kom mönnum ásamt um,
að á engan annan hátt væri þeim,
er fé hafa lagt fram, unt að hafa
eftirlit með þvi, að féð hafi alt
komið til skila. En að fjársöfnun-
inni hafa margir starfað og féð
komið eftir mörgum leiðum inn f
sjóðinn.
í fundarlok var borin fram og
samþykt tillaga þess efnis, að fund-
urinn skoraði á stjórn Heilsuhælis-
félagsins að gera alt, sem f bennar
valdi stæði, til þess aö fá hrundiö
fram málinu svo fljótt, sem verða
mætti. Og að loknum fundi sendi
stjórn félagsins símleiðis ákveðnar
áskoranir til fjárveitinganefndar um
að veita fé f fjárlögunum til móts
við framlög Norölendinga.
Fjársöfnunin.
Siðan fjársöfnun var hafin við
stofnun féiagsins 22. febr. siðastlið-
ið ár og fram á þennan dag hefir
verið unnið með stöðugri þrautseigju
að málinu. Munu vera fá dæmi þess
á landi hér, að svo röggsamlega hafi
verið unnið að söfnun fjár eða svo
stórmannlega og alment vikist undir
þörf stórra mála. Arangurinn er sá,
að frá þvl 22. febrúar siðastliðið ár
pg tll ársloka hefir sa/nast i sjáölnn
i greiddu fé og tryggum loforðum
nálœgt 110 þúsundutn króna.
Á fjársöfnunarlistunum munu nú
vera um 13 hundruð nöfn. Alt fé
Heilsuhælissjóðsins safnað að fornu
og nýju mun nú nema um 225—
230 þúsundum króna.
Meginhluti alls þess fjár, er safn-
ast hefir, er kominn ftá Eyfirðing-
um og Akureyrarbúum. E(gi að sið-
ur hafa undirtektirnar orðið góðar
og almennar annarstaðar, einkum f
Þingeyjarsýslum. Siðastliöið ár urðu
litlar undirtektir i sýslunum vestan
Eyjafjarðar. Fjársöfnun stendur nú
yfir i Skagafirði. Sýslufundur Skag-
firöinga hefir nýlega samþykt að
leggja fram af sýslufé 5000 kr.
til heilsuhælisbyggingarinnar. Hefir
sýslunefndin greitt það mál vel af
höndum sér. Fullvlst er um frekari
fjárframlög þar f sýslu, þó ekki verði
talið hér nema framlag Hólasveina.
Fjársöfnun var þannig háttað, að
sendir voru samskotalistar ásamt á-
varpi og sérstökum bréfum út um
allar sýslur norðan lands. Fyrir fjár-
söfnun hafa beizt ýmsir menn og
konur. Einkum hafa ungmennafé-
lögin og kvenfélögin starfað mikið
i þágu málsins. Framkvæmdanefnd-
in og stjórn félagsins hafa ritað fjöida
af einkabréfum, til þess að vekja á-
huga einstakra manna. Öllum bæj
arstjórnum og sýslunefndum norö-
anlands var og skrifað og hafa þær
allar vikist vel við málinu. Þá var
skrifað til nokkurra hreppa f ná-
grend fyrirhugaðs heilsuhælis og
hafa tvelr svarað en tveir ekki. Enn
var skrifað tii .Berklavarnafélags ís-
lands" en svar er ókomið. í Reykja-
vík hafa Norölendingar myndaö fé-
lagsdeild með landiækni sjálfan f
broddi fylkingar. Má gera sér von
um riflegan styrk úr þeirri átt, eftir
uppiýsingum, sem þegar eru fengn-
ar. Enda eru þau loforð talin með
f áður nefndri fjárhæð.
Hinn glæsilegi árangur þessarar
fjársöfnunar er ekki einungis að
þakka almennri þáttöku og dugnaði
heldur og því, hversu stórmannlega
margir hafa gefiö. Skulu talin hér
framlög einstakra manna og stofn-
ana þau, sem nema 500 kr. eða
meiru og sem safnast hafa siðan 22.
febr. siöastliðið ár og fram á þenn-
an dag. Má vera að um einhverjar
fleiri upphæðir sé að ræða, en sem
félagsstjórninni er ekki enn kunnugt
um;
Akureyarkaupstaður kr 10.000
Grundarbúið — 10.000
Jósep á Stórhóli og kona hans
(jörðina Hallgilsstaði) — 5 500
Eyjafjarðarsýsla — 5 000
jakob Karlsson og kona hans — 5.000
Siglufjarðarkaupstaður - 5,000
Skagafjarðarsýsla — 5.000
S.-Þingeyjarsýsla — 5 000
Söngfélagið Geysir og Lúðra-
sveitin Hekla — 2 672
N.-Þingeyjaisýsla — 2.500
Ingvar Guðjónsson (100 smiðs-
dagsverk) — 1.500
Berklavarnafélag Svarfdsela — 1.000
Einar Stefánsson skipherra og
kona hans — 1.000
Kaupfélag N.-Þingeyinga — 1.000
Magnús Aðalsteinsson frá Grund — 1.000
Ungmennafél. Saurbæjarhr. — 1.000
Glæsibæjarhreppur — 750
Hólasveinar — 555
Saurbæjarhreppur — 500
Samtals kr. 63.977
Hafa þá safnast alls i stórgjöfum
nálega 64 þús. kr.
Framkvæmdir.
Aður hefir hér i biaðinu veriö
jafnhraðan skýrt frá framkvæmdum
þeim, er félagiö hefir haft með hönd-
um. Þarf þvi ekki að fara um þær
mörgum orðum að þessu sinni.
Framgröftur á hælisstaðnum er nú
langt kóminn. Sömuleiðis er megin-
hluti vegarins geröur. Horfur eru á
að hvorttveggja verði nokkuð miklu
ódýrara, en ráð var fyrir gert. Þó er
þess að gæta að meira þarf að gera
á hælisgrunninum en að ryðja til.
Þar þarf að hlaða upp brekkur og
stalla, planta trjám og runnum, setja
upp blómgarða, leggja gangstigi og
piýða á ýmsan hátt. Nokkrir örðug-
leikar eru á þvf að fá nægiiega og
góða möl. Hefir verið gerður samn-
ingur um akstur malarinnar, eins
og áður var skýrt frá. Hefir það
verk stöövast vegna umskifta i
veðuráttu. Má þó telja, aö undir-
búningsframkvæmdum þessum sé
þar komið, að vinna viö byggingu
hælisins geti hafist á næsta vori,
þegar aðrar ástæður leyfa.
Málið á þingi,
Forgöngumenn málsins hér norð-
anlands gerðu sér upphaflega vonir
um, aö koma mætti upp viðunandi
heilsuhæli fyrir um 300 þús. kr. En
er þeir komu til skrafs og ráðagcrða
landlæknir og húsameistari rikisins,
töldu þeir að viðunandi hæli með
rafstöð og öllu tilheyrandi, myndi
kosta eigi minna en 500 þús. kr,
Hér með tiikynnist vinum og
vandamönnum að minn hjartkæri
eiginmaður, Frimann Guðmundsson,
andaðist aðfararnótt 20. marz. Jarðar-
förin er ákveðin miðvikud. 31. s.
m. og hefst með húskveðju kl. 11.
á heimili hins látna.
Efstalandi, 20. marz 1926. ;
Margrét Jónsdóttir.
Varð þá Ijóst að Norölendingar yrðu
að láta fallast þyngra á árar f mál-
inu, enda hefir fjársöfnun miðaö
langt fram úr upphaflegri áætlun.
Undirtektir þingsins urðu eftir at-
vikum mjög góðar. Aöalfiutnings-
manni málsins, Birni Lfndal þingm.
Ak., tókst þó ekki að fá til fylgis
við sig fleiri en 3 af sfnum flokks-
mönnum. Mátti telja, að það væri
gert að fiokksmáli Íhaldsflokksíns
að synja Norðlendingum fjárins. Þó
náði 75 þús. kr. fjárveiting fram að
ganga með vilyrði um 75 þús. kr.
á næstu fjárlögum. Mun þingiö hafa
talið, að með þeim fjárveitingum
væri kröfum og þörfum málsins full-
nægt.
En nú hefir það komið I Ijós við
upplýsingar og ráð trúnaðarmanna
rikisins, að viðunandi heilsuhæli geti
ekki orðið reist fyrir minna en 500
þús. kr. Norðlendingar telja sig enga
sök eiga á þeim staðreyndum. En
þeir hafa orðið við þeim á réttan
hátt. Þeir hafa aukið átökin og farið
dýpra f vasana. Fyrir þvi bafa þeir
einnig farið þess á leit við hið háa
Alþingi, að það leggi fram fé til
hæiisbyggingarinnar til móts við
framiög Norðlendinga eöa alt að
250 þús. kr.
Á þingmálafundinum siðasta hér
i bænum var þingmanni kjördæmis-
ins falið, með hverju atkvæði l saln-
um, að flytja málið á þingi. Virðist
þó að á þvi hafi orðið iftt skiljan-
legur dráttur. Hafði hann ekki alt
fram til 14. þ. m. hreyft málinu við
fjárveitinganefnd. Þó er nú svo kom-
ið að fjárveitinganefndin hefir lagt
tii, að »önnur< fjárveiting til heiisu-
hælisins verði ákveðin 125 þús. f
stað 75 þús., sem áður hafði veriö
veitt vilyrði fyrir. Mun það koma á
daginn, um það að árið er liðið og
lokið er fjársöfnunarstarfi Norðlend-
inga, að 50 þús. kr. skorta, til þess
að rfkið verði hálfdrættingur i mál-
inu.