Dagur - 27.03.1930, Blaðsíða 2

58
DXGXTS
15. tbl.

Línur ótjargaðar 3|4 pds. til 5 pda.
Línur tjargaðar 1 pds. til 5 pda, Línu-
belgir, Öngultaumar 4 teg., Önglar
fl. teg., Bambusstengur, Net og neta-
slöngur, Netagarn, margar teg. o.fl. o.fl.
Gjörið svo vel að athuga verð hjá okkur og þér
munuð sannfærast um að það er hvergi lægra,
Kaupfélag Eyfirðinga.
BiliiliiUillliiliiiiiilá
M y^n.d a s t o f a n
Oránufélagsgötu 22 er opin alla
daga frá kl. 10—6.
Guðr. Funcfi-Rasmussen.
Svar til Guðm. Hannessonar.
i.
Síðastl. vor skrifaði eg grein, sem
birtist f Tímanum og nefndist: >Að
gefnu tilefni*. — Sýndi eg þar fram
á það, hversu sumir læknar seildust
langt í kaupkröfum til sjúkra manna
og vanfærra, — lengra en þeir hetðu
heimild til, samkvæmt lögum. Pess-
ari grein minni svaraði Ouóm. Hann-
esson, form. Læknafél. ísl., í Tím-
anum 20. júlí s. I. með grein er
hann nefndi >Læknataxtinn. —
Nokkrar leiðréttingarc. — Mér þótti
vænt um það, að geta átt tal um
þessi læknamá! við form. Læknafel. isl.,
af því eg gekk út fra því sem sjált-
sögðu, að i svargrein hans, kæmu
fram þær sterkuátu ástæður og fylstu
rök og skoðanir, sem etstar væru i
huga hjá læknastétt landsins gagn-
vart allri starfsemi . þeirra og vió-
skiftum við sjúka menn og aðra þá,
er þurfa á aðstoð lækna aó halda.
— — Eg svaraði því þessum svo-
kölluðu >leiðréttingumc O. H. með
grein, sem eg sendi með landpósti
og dags. var 31. ágúst s. I. En um
þá grein er það aó segja, að hún
hefir hvergi komið fram enn. —
Par sem nú hér er um að ræða
málefni, er snertir allan almenmng,
vil eg enn gera tilraun í þá átt, að
koma þessu svari minu tii O. H.
fyrir sjónir manna, i von um
að* betur takist nú, en fyr.
Svargrein mín var svo hljóðandi:
II.
Ouðm. Hannesson segir í Tíman-
um 20. f. m. (þ. e. 20. júii), aó
gjaidskrá fyrir héraðslækna tra 14.
tebr. 1908 sé >algerlega úiehc og
ára gamallc. — Veit eg, að lög geta
orðið úrelt, þ. e. oróiö á ettir tim-
anum. En þarf gjaldskrá héraös-
lækna að vera orðin úreit, þó C. H.
og ef til vill fleirt læknum tinmst svo
vera? Óetað þart eÍnnÍQ að taka til
greina skoðanir þeirra, sem njóta
aðstoóar læknanna og þurfa að
greiða þeim þessa >hremu reikn*
ingac, sem O. H. talar um. Oæti
eg þá trúað þvi, að íleiri yrðu þeim
megm, sem litu svo á, að gjaldskrá
fyrir héraðslækna mætti enn um
hríð standa óhögguð. —
Pó >undirstaoanc að gjaldskrá
fyrir héraöslækna sé gömul, þá
sannar þaó ekkert í þessu máli og
rýrir ekkert gildi gjaldskrárinnar. —
Hversu gömul er undirstaðan að
ýmsum okkar lögum, t. d. að hegn-
ingarlöggjötinm? í öðru lagi rýrir
þaö eksert gjaldskrá héraðslækna,
þó hún sé að einhverju leyti bygð
á danskri iyrirmynd. Eru ekki mörg
okkar lög bygö á erlendri reynslu
og eptir erlendri fyrirmynd? Og
veikir það að nokkru gildi og þrótt
íslenzkra laga, þótt við hagnýtum
úr erlendri löggjöt þaó, sem hér á
vió, i samræmi við staðhætti okkar
og vióhorf, að beztu manna yfir-
'sýn ? — — O. H. fer hér algeriega
út í aukaatriöi. Vekur upp >draugc
sem stangast á móti sjáitum hon-
um. —
En það er annað atriði, sem kem-
ur til greina í þessu máli, og það
er að engin lög, jafnvel þó sumir
teiji þau >úreitc, falla úr gildi, nema
þau séu >numin úr giidic á venju-
legan hátt. - Petta ætlast eg til,
að Q. H. yiti og lika það, aö gjald-
skrá fyrir héiaðslækna hefir aidrei
verið >numin úr gildic öðru vísi
en svo, að önnur ný nefir komið í
staóinn, meö nýjum lögum.
O. H. vill vekja >athygiic á því,
að gjaldskrá fyrir héraðslækna hafi,
samkv. 1. gr. hennar, aðeins gilt
>ef ágremingur veröur milii héraos-
lækms og sjúklmgs út at gjaidi
tyrir iækmsverkc.
Vissi eg þaó, aó G. H. var talmn
>búhagurc, po hetði eg eigi vænst
þess, að hann myndi bua sér í
hendur eins og hann gerir hér. —
Með því að birta aöeins upphaf
1. gr. gjaldskrárinnar tekst honum
— í.bili — aó gera frásögn sina
daiiliö senmiega í augum peirra,
gr. gjaldskrár fyrir héraðslækna trá
14. tebr. 1908, svo aimennmgur lái
séð, hversu O. H. notar sér lög.
Oreinin hijóðar svo:
»Et ágreinmgur veróur milli hér-
aðslækms og sjúklmgs út af gjaldi
fyrir lækmsverk og ekki er samið
fyrirfram viö lækm um gjaldið, svo
sem um vissa póknun á ári, þá
8kal tara ettir gjaldskrá þeirri, sem
hér fer á eftir, hvort sem verkið er
unnið i þarfir nins opinbera eða
einstakra manna.c
Eg hygg, að hver sá, sem les
grein þessa með þeim ásetningi að
vilja skiija mælt mál, þurfi ekki að
ganga þess dulinn, að læknum ber
eftir gjaldskrá að fara i viðskiftum
við sjúklinga. Fari þeir lengra, svo
>ágreiningurc verði, hvað tekur þá
vió? Ojaldskráin. Hversvegna? Vegna
pfiss að hún ein hefir lögfuit gildi í pessum
efnum. Hitt má öilum ijóst vera, að
bæði má semja fyrirfram við lækni
um vissa þóknun á ári fyrir vitjanir,
t. d. skóia eóa í privat hús, eins
og oft á sér stað, og i öðru lagi
má og getur sjúklingur greitt lækni
fram ytir það, sein gjaldskrá ákveður.
Uin pað er hver og emn sjáltráður
og til pess purta engin lög.
O. H. segir, að >terðataxti lækna
sé óréttur og úr iögum numinn *
með launalögunum trá 28. nóv.
1919 (34. gr.)«. — í pessu tilfelli er
tilvituun O. H algertega viiiandi og
röng og ekki samboúin neinum og
þa ailia sizt manm í hans stöóu.
— Pað er aó visu satt, að meo 34.
gr. launaiaganna eru numdar úr
gildi 4. og. 5. gr. laga nr. 36, trá
16. nóv. 1907, — en báðar þær
greinar ákveða borgun til lækna
tyrir teiðir og lækmsverk, — en ein-
ungis pessvegna eru - greinar þessar
numdar ur lögunum 1907, af því
þær, að etni tii, eru leknar upp í launa-
lögin 1919. Pað er eins og O. H. hati
byrjao aftan a lögunum og ekki lesið
nema sioustu (34.) gremina, og
aldrei komist t. d. tram í 12. gr.,
en í þeirri grein stendur aó móur-
lagi: »Um borgun tynr stört hér-
aosiækna og teröir þeirra, íer ettir
gjaldskrá þeirri, sem nú gildir.c
(Lög um laun embættismanna, nr.
71, 28. nóv. 1919). Pessi lög —
launalögin — eru enn í gildi.
Eg heti þá hér að traman sýnt
og sannað, að bæði ferðataxli og
Qjaldskrá fýrir héraðslækna er enn í
dag 1 sínu fulla gildi. En þar af
leiðir, aö þeir læxnar sem gera
hærri krófur tyrir verk sín og feróir,
en gjaldskrá ákveöur, peír hinir SÖD1U
brjóta lög ug pær reglur, er peím ber eftir
að fara i vidskiitum við sjúkiinga. Peua
er SVO augijost, að O. H. megnar
aldrei að hyija þau sannmdi. Verst,
hans vegna, að hann skuii þó hafa
gert tilraun til pess. En hvað veldur
þvi? Veit hann ekki betur, eða
villir hann sýn at yiirlögóu raói?
Að lokum þetta: O. H. fer í
einskonar stéttajötnuð i áóurnetndri
Tima-grem sinm og kemst að þeirri
niðurstóöu, að >naumast hati aðrar
stéttir betri mönnum á að skipa en
læknastéttinc. Petta iná vel vera.
Pað er langt frá mér aö vilja hindra
það á nokkurn hátt að læknasléltin,
ytirient, tái aó njota þess, sem hún
á. Eg heh einungis verið að sýna
fram a pað, að peir læknar væru
til, sem tæru lengra en þeim væri
sæmilegt í viðskiitum við sjúklinga.
Petta heh eg vitt í því skyni, að
læknarmr bættu rað sitt. — Min
skoðun er, að j ölium stéttum séu
til góðir menn, meira og minna, og
að það sé, af ýmsurn ástæöum,
mjög örðugt, fyrir hvaða stétt sem
er, að segja: £g er bezta stéttin.—
Sannast að segja hefði eg kosið
frekar, að O. H. hefði geymt sér
hin lofsamlegu umrnæli um stéttar-
bræður sína, læknana, þangað til
hann gæti varið það með góðri
samvizku, að þeir hefðu eigi veik-
indi og siysfarir náungans aó nokk-
urskonar féþúfu. En ef til vill gerir
O. H. ekki svo ýkja háar kröfur til
»beztu manna* í — læknastétt? Sé
svo, hljóta leiðir okkar að skilja.
III.
Eftir að framanrituð grein var
skrifuð, hefir ýmislegt komið fram,
sem ekki er þó þess eðlis, að það
bregði nokkrum frægðarljóma yfir
iæknastétt landsins, jafnvel þó ætla
megi að fyrir þeim málum standi
fremur fáir læknar, en alls ekki
læknastéttm öll.
Mér heyrist að almenningur myndi
ekkert tagna því, ef Læknatélagið i
Reykjavík tæri að hrifsa i sínar
hendur veitingavald ytir læknishér-
uðum. Pað væri lika óeðlilegt og
ranglátt, eins og málefnum okkar
er skipaö nú. Domsmálastjórn lands-
ins á skilið traust og hollustu fyrir
það, hversu fast og einarðlega hún
hetir haldið fram hinum rétta mál-
stað, gagnvart byltingamálefnum
læknanna. —
Heyrt hefi eg að Ouðmundur
Hannesson hafi staðið einna fremst-
ur í flokki byitinga-lækna og haft
orð fyrir þeim í ísafold, um þeirra
málefní. Ekki heti eg lesiö þessar
greinar hans. En ef honum hefir
tekist þar jatn-létt, að sveipa málfar
sitt óheilindum, eins og honum
tókst það í sumar, 1 litlu svargrein-
inni til mín, sem á er minst hér að
framan, þá væri ekki ástæðulaust
þó lesendur hans væru mintir á að
trúa varlega manni þeim. Með því
er þó ekki sagt, aö O. H. sé varnað
þess, að geta talað eða ntað satt orð.
23. Janúar 1930,
Baldvin Baldvinsson.
----—o-----
Tvær mæðQur - liánar.
Fimtudaginn hinn 13. þ. m.
andaðist, að heimili sonar síns
hér í bæ, ekkjan Ólína Sigurpáls-
dóttir, eftir 7 daga legu í skæðri
lungnabólgu. Hún var um sjö-
tugt.
ólína átti langan starfsdag að
baki sér og góðan. Aðalstarfsár-
um æfinnar eyddi hún með manni
sínum að Klömbrum í Aðal-
Reykjadal. Þar ólu þau hjón upp
mörg börn og mannvænleg. Tvö
af börnum þeirra voru búsett hér
í bæ, Sigurpáll, sá er hún andaðist
hjá, og Guðný, kona Karls Sigur-
jónssonar, verkstjóra. Stunduðu
þau móður sína í banalegunni
ásamt tengdadóttur hennar. —
Tveim dögum eftir andlát ól-
ínu, lagði sonur hennar af stað
með jarðneskar leifar hennar á-
leiðis norður að Grenjaðarstað.
Þar hafði hún óskað að hvíla hjá
manni sínum og áður látnum
börnum. En þann dag gat dóttir-
in ekki verið viðstödd, þá er vinir
ólínu komu saman og kvöddu
hana hinztu kvéðju, því þá haíði
að >öll undirstaða undir gjaldskrá
lækna sé danskur draugur ytir 10J
sem ekki hata lógin vio heridma,—
Eg skal nú birta nér orörétta, 1.