Dagur - 01.08.1935, Blaðsíða 1

D AGUR
semur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞóR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir l.des.
XVIII. ár. j
Akureyri 1. ágúst 1935,
31, tbl.
j Tryggvi Þórhallsson |
lálinn.
Um hádegi í gær flaug su fregn
hér um bæinn, aö Tryggvi Þór-
hallsson bankastjóri væri nýlát-
inn og reyndist sú fregn því mið-
ur sönn. Kom mönnum andiáts-
fregn þessi á óvart, þó aö hins-
vegar væri vitað, að Tr. Þ. hefði
um áraskeið þjáðst af þvingandi
kvilla,. svo að stundum hefði hann
orðið að liggja rúmfastur um
stundarsakir af þeim ástæðum.
Fékk hann eitt slíkt veíkindakast
nú; var reyndur á honum upp-
skurður, sem hafði þann enda,
er fyrr er frá skýrt.
Tryggvi Þórhallsson var fædd-
ur í Reykjavik 9. febr. 1889 og
varð því 46 ára gamah. Foreldr-
ar hans voru Þórhallur Bjarnar-
son og kona hans Valgerður Jóns-
dóttir. Tryggvi varð stúdent frá
Reykjavíkurskóla 1908 og tók
guðfræðipróf frá háskólanum
1912. Varð hann síðan prestur að
Hestþingum og gegndi því emb-
ætti frá 1913 til 1917. Lét hann
þá af prestskap og gerðist rit-
stjóri Tímans og gegndi því
starfi til 1927, er hann varð for-
sætis- og atvinnumálaráðherra í
ráðuneyti því,. er myndað var eft-
Kornrækt á
Aldrei hefir verið meiri þörf á
því en nú, að finna og fara nýjar
leiðir um innlenda framleiðslu,. til
þess að draga sem mest úr er-
lendum vörukaupum.
Ein af þeim leiðum er aukin
kornrækt. Hún hefir verið reynd
á nokkrum stöðum hér á landi og
gefizt vel. Lengst af hafa menn
vaðið í þeirri villutrú, að hér
væru engin eða að minnsta kosti
afarslæm skilyrði fyrir þessari
atvinnugrein og væri því ekki ó-
maksins vert að reyna hana. En
nú sýnist vera að bírta til í þessu
efni.
Þær korntegundir, sem þrosk-
ast hafa vel á Islandi, eru bygg,
hafrar, rúgur og baunir. Á Sáms-
stööum í Fljótshlið hefir eíns og
kunnugt er kornrækt verið stund-
uð um nokkur ár með góðum á-
rangri og aldrei brugðizt. Munu
þar vera kornakrar að víðáttu 16
dagsláttur.
Á Hafursá á Fijótsdalshéraði
hefir einnig verið reynd kornrækt
um 6 ára skeið og gengið vel. Eru
akrar þar um 3 dagsláttur. Af
ir kosningasígur Framsóknar-
flokksins það ái\ Gegndi hann því
embætti þar til 1932, er hann
baðst lausnar og samsteypu-
stjórnin var mynduð. Síðan hefir
hann verið aðalbankastjóri Bún-
aðarbankans.
Árið 1923 var hann kosinn á
þing i Strandasýslu og jafnan síð-
an endurkosinn í því kjördæmí,
þar til við kosningarnar í fyrra.
Formaður Búnaðarfél. islands
varð hann 1925 og jafnan síðan.
Hann var skipaður í kæliskips-
nefndina 1924 og í gengisnefnd
1925.
Kvæntur var hann önnu Klem-
cnzdóttur fyrrum ráðherra Jóns-
sonar. Lifir hún mann sinn á-
samt mörgum börnum þeirra.
Tryggvi Þórhallsson var glæsL
menni í sjón og góður drengur í
raun. i stjórnmálalífinu hefir
hann markað mörg og mikilvæg
spor, fyrst sem ritstjóri og síðan
sem þingmaður og ráðherra. —
Einkum bar hann landbúnaðar-
málin fyrir brjósti. Nú er hann
hniginn fyrir aldur fram. Er
hans áreiðanlega sárt saknað af
öllum, er honum kynntust.
7
Islandi.
dagsláttu hverri hefir fengizt ár-
iega að méðaitali 7—8 tunnur af
byggi og höfrum og 12—15 hest-
af af háími, sem talinn er ígildi
meðalútheys og ézt ágætlega.
Ef hafra- og byggtunnan er
metin á 25 kr.,, gerir það af dag-
sláttunni kr. 175—200, og sé
hálmhesturinn metinn á 4 kr.,
gerir það fil viðbótar 48—60 kr.
Samkvæmt þessu gefur þá dag-
síáttan af sér 220—260 kr. virði.
Það, sem þarf að kaupa að, er
útlendur áburður fyrir um 35 kr.
í dagsláttu, og svo útsæði fyrsta
árið 70 kg. í dagsláttu, sem kost-
ar kr. 17.50. Annar kostnaður er
vinnan.
Auk þeirra tveggja staða, sem
þegar hefir verið um getiö,, er nú
tekið að stunda kornyrkju í stór-
um stíl í Reykholti í Borgarfirði.
Hefir þar verið tekið til korn-
ræktar allt að 30 dagslátta land
og allt útlit fyrir, að ræktunin
þar ætli að takast mjög vel. Auk
þess hefir nú Ræktunarfélag
Norðurlands hafízt handa um
kornyrkjútilraunir, eins og getið
var um í síðasta blaði.
Vænta má þess, að innan
skamms leiði reynslan það í ljós,
ef-hún er ekki þegar búin að því,
að korn megi rækta víðast hvar á
landinuTneð góðum árangrl. Get-
ur þetta haft geysimikla þýðingu
fyrir íslenzkan iandbúnað og at-
vinnulíf þjóðarinnar.
Setjum svo, að helmmgur allra
bænda á íslancli,, sem munu vera
um 3000 að' tölu, tækju að jafnaði
sínar 3 dagsláttur hver til korn-
ræktar, eru ailaf líkur til, að þeir
fengju 60—70 þúsund tunnur af
korni árlega. Þar með ætti að
vera hægt aö losna við mestöll
eða öll fóðurbætiskaup frá út-
Jöndum og kornkaup handa ali-
fuglum.
Hafrar, sem sendir hafa verið
út til »völsunar«, hafa reynzt eins
og þeir hafa reynzt beztir í Nor-
egi. Og yfirleitt mun álítíð, að
korntegundir þær,, sem ræktaðar
hafa verið hér á landi, standi að
vörugæðum ekki að baki útlend-
um samskonar tegundum.
Markið á að vera það, að Is-
lendingar brauðíæði sig sem mest
sjálfir.
Víða mun haga þannig til, að
heppilegast væri, að bændur
mynduðu félagsskap um bezta
landið á vissu kornyrkjusvæði og
hefðu þar samyrkju. Mundi það
spara þeim mikil verkfærakaup,
því handþreskivélar og hand-
hreinsivélar kosta um 140 kr.
hver, en það verður að minnsta
kosti ekki komizt af án hand-
hreinsivéla.
Álitið er að á næsta hausti
verði fyrir hendi allt að 500 tunn-
ur af innlendri kornuppskeru. Ef
það væri allt notað til útsæðis,
ætti það að nægja í rúmar 700
dagsláttur.
Ættu bændur, búnaðarfélög og
samvinnufélög að leggjast á eitt
um að sjá fyrir því, að það yrði
allt notað sem sáðkorn á næsta
vori, svo að stigið yrði stórt skreí
fram á leið í þessu nauðsynja-
máli.
Leiðarþing
I N.Þingeyjarsýslu.
K|ó§endur lýsa yfir trausti á niner-
andi ríkisstjórn og þingmeirihlula.
Þingmaður N orður-Þingeyinga,
Gísli Guðmundsson, hélt leiðar-
þing í ölium hreppum kjördæmis-
ins í júní og júlí í sumar.
Hmn 17. júlí var haldið leiðar-
þing að Kópaskeri. Á þeim fundi
voru samþykktar eftirfarandi til-
lögur með samhljóða atkvæðum:
1. »Fundurinn teíur, að iöggjöf
sú, um sölu landbúnaðarafurða,
sem afgreidd var í þinginu 1934,,
hafi verið óhjákvæmileg til bjarg-
ar landbúnaðinum, og vottar nú-
verandi landbúnaðarráðherra og
þingmeirihluta þakkir fyrir þær
ráðstafanir«.
2. »Fundurmn lýsir yfir ein-
clregnu fylgi við þá fjármála-
stefnu núverandi þingmeirihluta
og ríkisstjórnar að afgreiða
tekjuhallálaus fjárlög, án þess aö
draga úr verklegum framkvæmd-
um, og nauðsynlega tekjuöflun
handa ríkissjóði með hækkun
beinna skatta og einkasölu á viss-
um álagningarmiklum vöruteg-
undum«.
3. »Fundurinn lýsir ánægju
sinni yfir framkomu þíngmanns
kjördæmisins og vottar honum
fullkomið traust«.
»Á sama fundi var ennfremur
samþykkt með samhljóða atkvæð-
um svohljóðandi tillaga um inn-
anhéraðsmál:
»Fundurinn skorar á þingmann
kjördæmisins að beita sér fyrir
því, að fjárframlög til vega í hér-
aðinu verði að mínnsta kosti eins
mikif árið 1936 eins og á yfir-
standandi ári«.
Á öðrum leiðarþingum í kjör-
clæminu voru samþykktar svipað-
ar tillögur þeim, er fyrst greinir
hér að framan, auk samþykkta,
er gerðar voru um innanhéraðs-
mál, ér einkum lutu að samgöngu-
bótum. Leiðarþingið að Svalbarði
i Þistilfirði skoraði á vegamála-
stjórnina. að sjá um að brú verði
nú þegar lögð á Garðá, þar sem
þjóðvegurinn frá Hafralónsá að
Svalbarði komi ella ekki að not-
um. Einníg skoraði sami fundur
á vegamalastjórnina að láta leggja
brú á Svalbarðsá á næsta sumri.
Leiðarþingið á Þórshöfn sam-
þykkti tillögur, þar sem óskað var
eftir framlagi til brúar á Sauða-
nesós og til Brekknaheiðarvegar,
miðað við að sá vegur verði lagð-
ur á næstu 4 árum.