Dagur - 01.06.1939, Blaðsíða 1

DAGUR
kemur ít á hverjum
fimmtudegi Kostar
kr. 6.00 áig. Gjaldk.
Árni Jóhannsson ■
Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjaldd. fyrir 1. júlí.
AFGREIÐSLAN
er hjá Jóni Þ. Þór,
Norðurgötu 3. Tal-
sími 112. Uppsögn,
btindin við áraniót, sé
komin til afgreiðslu-
manns fyrir 1. des.
XXII
• árg. j
Akureyri 1. júní 1939.

I
22. tbl.
,Hvar er í heimi hæli tryggt - T
Sigfús Einarsson, maðurinn, sem
túlkaði þessi orð svo meistaralega
í tónum, er nú sjálfur horfinn
sjónutn okkar. Hér mun, eftir
beiðni ritstjórans, í stuttu máli
gerð grein fyrir aðaleinkennum í
verkum hans.
Aðstaða íslands á vettvangi tón-
listarinnar er flestum kunn. Mexm
ganga þess ekki duldir, að það var
hinn svonefndi rómantíski stíll,
sem fyrstvu allra nýrra tónlist-
rænna stefna hafði veruleg áhrif á
tónsmíði og tónsmekk hérlendis,
eftir að miðaldastíll tvísöngva og
rímnalaga hafði haldizt nærri ó-
breyttur í aldaraðir. í stað eðli-
legrar stílþróunar, er tónlistin
þarfnast ef til vill meira en hinar
listagreinamar (renaissance, ba-
rok, rokoko, klassik, romantik),
kom hér snögg og róttæk breyt-
ing, jafnvel uppreisn móti hinum
fomu söngvenjum, sem nú voru
taldar ófullnægjandi og úreltar.
Ekki allir þeir, sem þá fengust
við tónsmíðar, gátu staðizt þessa
öflugu rómantísku stílöldu. Sigfúsi
Einarssyni tókst það. Að vísu lét
hann fulltrúa nýrri kynslóðar um
það hlutverk að reisa gegn henni
vandaðan stíflugarð með því að
hverfa einmitt aftur til hinna
frumstæðu stefja fornsöngvanna
og vinna úr þeim frumleg tón-
verk. Steinar í þessum stíflugarði
eru, meðal annars, nýjustu lög
Karls O. Runólfssonar, sem les-
endur munu kaimast við.
Verk Sigfúsar Einarssonar eru
rómantísk að hljómbúningi. En
hann leggur sérstaka rækt við eitt
atriði, sem margir hinna róman-
tísku höfunda láta sig litlu skipta:
við formið. Það er eigi sízt full-
komnun formsins, jafnvægi hend-
inganna þrátt fyrir allan drama-
tískan kraft, sem gerir „Gröfin“
að einu bezta kórlagi Norður-
landa. Með gætinni hendi stýrir
hann fram hjá öllum skerjum
væminnar tilfinningarsemi, en hin
rökfasta raddfærsla í hans útgáfu
íslenzkra þjóðlaga getur verið
mörgum til fyrirmyndar.
Það er sagt, að Jóhann Svend-
sen hafi komizt svo að orði á
hljómsveitaræfingu: „Mine Herr-
er, det er ogsaa en Kunst at spille
Pavserne!" En það er líka vandi
að rita „Pavser“ — þagnamerki —
á réttum stað og varla minni en
að rita nótumar sjálfar. Þessa
það er ekki aðeins nauðsynlegt að
geta sagt það, sem maður ætlar
sér, heldur einnig að geta látið
það ósagt, sem ekkert kemur efn-
inu við. Með því að sameina
rómantiska hljómvimu og fornís-
lenzka formfestu hefir Sigfús Ein-
arsson, ekki aðeins í föðurlandi
sínu, heldur líka erlendis, hlotið
sæti meðal raunverulegra tón-
skálda.
„Því að margir eru kallaðir, en
fáir útvaldir“.
Robert Abraham.
Sjómannadagurinn.
Sá háttur hefir verið upptekinn
af félögum sjómanna í Reykjavík,
að minnast stéttarinnar með há-
tíðahöldum fyrsta sunnudag í
júní. Þá eru sjómenn yfirleitt i
landi við að útbúa skipin á síld-
veiðar, svo tíminn er mjög heppi-
lega valinn, enda voru skemmtan-
imar þann dag geysilega fjölsótt-
ar, og tókust prýðilega.
Nú hafa félög sjómanna hér
einnig ákveðið að stofna til há-
tíðahalda þenna dag, og hefjast
þau með því að meðlimir Skip-
stjórafélagsins, Vélstjórafélagsins
og Sjómannafélagsins koma saman
á innri hafnarbryggjunni kl. 10 f.
h. og ganga síðan fylktu liði um
götur bæjarins, staðnæmzt síðan
kl. 11 á Ráðhústorgi, þar sem hefst
guðsþjónusta. Séra Friðrik J.
Rafnar prédikar. — Kl. 2 e. h.
hefst útiskemmtun við höfnina, kl.
5 skemmtun í Samkomuhúsinu og
loks dansleikur í Samkomuhúsinu
um kvöldið.
Merki sjómannadagsins verða
seld á götunum, og verður ágóði
sá, sem verða kann af sölu þeirra
og skemmtununum, látinn ganga í
sjóð til kaupa á björgunarskútu
fyrir Norðlendingafjórðung.
Nú hafa Sunnlendingar eignast
sína björgunarskútu „Sæbjörgu“,
og okkur Norðlendingum er ekki
síður þörf á að eignast okkar
„Björgu“. Mætti svo fara, ef bæj-
arbúar fjölsækja hátíðahöldin, að
töluvert fé safnist í sjóð, sem gæti
valdið því, ásamt þeim allveru-
legu fjárhæðum, sem fyrir hendi
eru annarstaðar, að ekki líði á
löngu þar til hægt verði að leggja
kjöl að Björgunarskútu Norðlend-
Héraðsmót
Framsókoarmanna
að liraloagii.
Á síðasta aðalfundi í Framsókn-
arfélagi Akureyrar var því
hreyft, hvort ekki mundi gerlegt
að halda héraðsmót Framsóknar-
manna fyrir Eyjafjarðarkjördæmi
og Akureyrarbæ í sumar. Tilmæli
þessi fengu góðar undirtektir og
voru menn þess mjög hvetjandi
að úr framkvæmdum yrði. Varð
því að ráði að skipa 5 manna
nefnd til að fjalla um þetta mál.
Nefnd þessi hefir, ásamt' stjórn
Framsóknarfélags Eyjafjarðar-
sýslu og nokkrum meðlimum úr
Félagi ungra Framsóknarmanna,
unnið af hinu mesta kappi að und-
irbúningi og framgangi þessa
máls. Undirbúningi er nú það
langt komið, að ákveðið hefir ver-
ið, að halda héraðsmót að Hrafna-
gili sunnudaginn 11. júní næstk.
Á móti þessu munu mæta og
flytja ræður, auk ýmsra innanhér-
aðsmanna, þeir Jónas Jónsson,
formaður Framsóknarflokksins,
Eysteinn Jónsson, ráðherra og
Þórarmn Þórarinsson, ritstjóri og
verða tveir þeir síðastnefndu
mættir á þingi Sambands ungra
Framsóknarmanna, er hefjast mun
hér á Akureyri um þetta leyti.
Ýms skemmtiatriði munu verða
þarna, en um þau er ekki að fullu
ákveðið ennþá, og munu þau,
ásamt mótinu, verða rækilega
auglýst, þegar dagskráin endan-
lega hefir verið ákveðin. Enginn
mun efast um, að þarna verði hin
ánægjulegasta skemmtun, ef veð-
ur ekki bagar, og er þess fastlega
vænst, að Framsóknarmenn al-
mennt fjölmenni og séu samtaka
um að gera daginn ánægjulegan
og eftirminnilegan.
G. G.
Frambjóðandi Framsóknarflokks-_
ins við alþingiskosningu í Austur-
Skaftafellssýslu 25. þ. m. verður
Páll Þorsteinsson kennari á
Hnappavöllum í Öræfum.
Guðfræðiprófessorarnir Magnús
Jónsson og Ásmundur Guðmunds-
son eru nýlega lagðir af stað til
Landsins helga.
5(i þúsuml
gestir
höfðu heimsótt íslandsdeild
heimssýningarinnar í New York
frá opnun hennar og fram til
hvítasunnu, eða til jafnaðar 2000
á dag. Hefir aðsóknin farið mjög
vaxandi.
Karlakór Akureyrar
söng imdir stjórn Áskels Snorra-
sonar í Nýja Bíó kl. 5 á hvíta-
sunnudag. Aðsókn var mjög góð
og söng kórsins vel tekið að
vanda. Einsöngvarar voru Magnús
Sigurjónsson í Stenka Rasin og
Sverrir Magnússon í Hóladans eft-
ir Friðrik Bjamason. Á söng-
skránni voru tólf lög, fyrsta lagið
Hin dimma, grimma hamrahöll,
eftir Sigfús Einarsson; bað söng-
stjórinn áheyrendur að rísa úr
sætum, meðan það lag var sungið,
til virðingar höfundinum. Var svo
gert. Við tvö síðustu lögin, Nú
sigla svörtu skipin, eftir Karl O.
Runólfsson, og Sittu heil, eftir
söngstjórann, var Róbert Abraham
við hljóðfærið.
Ýms af lögunum voru endur-
tekin.
Nemendasamband Laugaskóla
heldur mót að Laugum laugardag-
inn 10. og sunnudaginn 11. júní
næstk.
Dvöl, 2. h. þ. á., er nýkomin út.
Efnisyfirlitið lítur þannig út:
Pearl S. Buck: Byltingamaður.
— Jóhannes úr Kötlum: Eftir
krossmessuna. — Guðm. Davíðs-
son: Undralönd. — Kristirm Pét-
ursson: Óráð. — L. Halvard: Brúð-
an. — Aðalsteinn Halldórsson frá
L.-Skógum: Ljósi foss. — Þor-
steinn Jósepsson: Quartier Latin.
— Arnljótur frá Múla: Vorvísur.
— Jóhannes Steinsson: Sáluhliðs-
menn og Veggverjar. — Hrólfur
úr Eyjum: Sandur (þýtt kvæði).
— Pétur Sigurðsson: Hin mikla
Vestmörk. — Boris Pilniak: Næð-
ingur mannlífsins. — Jón Helga-
son: Tvö kvæði. — G. E. Eyford:
Viðhald íslenzkunnar í Vestur-
heimi. Claude Gevel: Kúlan, sem
villtist. — Leifur Haraldsson: Vort
eilífa líf. — Hólmsteinn Helgason:
Refaveiðar á Melrakkasléttu. — V.
G. Bókafregnir. — Jóhannes
Björnsson: Rödd úr sveitinni. —
list kunni Sigfús, Hann vissi, aö
inga.