Dagur - 04.06.1947, Blaðsíða 1

Fylgiblað Dags
4, júní 194v
Ódauðleg eiginkona
Söguleg írásögn um
iegurstu konu Bandaríkjanna
Eftir IRVING STONE
Myndir eftir F. R. GRUGER
,,Fremont, hvers vegna viltu ekki starfa fyrir okkur?"
,Eg vinn á móti John í kosningunum/' Hún var kyrr og þögul, þrátt fyrir fagnaðarlætin umhverfis.
Enda þótt Jessie og John langaði til að hann, Jolni, yrði
kjörinn forseti, vissu þau samt að þau gætu aldrei slakað til
á viðhorli sínu til þrælahaldsins. John ákvað því að geía
ekki kost á sér. „Formaður Dmokrataflokksins hélt að engin
kona gæti neitað slíku. Hann hafði rangt fyrir sér. Hann
þekkti ekki konu mína,“ sagði John.
Það, að John mundi ekki gefa kost á sér til íramboðs,
hafði hinar ótrúlegustu afleiðingar. Tveim mánuðum síðar
heimsótti hópur forystumanna Repúblikana Fremont-heim-
ilið í New York borg. Sá, sem hafði orð fyrir þeim, koinst
svo að orði, að fyrst Dmokratar hefðu álitið, að hann gæti
unnið fyrir þá, þá gæti hann cins unnið undir rnerki Re-
públikana.
John kvaðst nú mundu gefa kost á sér. Heimiii þeirra
varð miðstöð fundahalda og mannamóta, eins og Benton-
heimifið hafði verið mörgum árum áður.
Jessie fór á fund föður síns í Washington. Hann hafði
deilt á hinn nýja flokk Repúblíkana fyrir aðskapa sundrung
með þjóðinni, og vonaði Jessie að henni tækist að fá hann
á sitt band. Hún sagði honurn, að Jolni hefði heitið fram-
boði fyrir Repúblikana.
Svipur lians varð harður, og þann svip kannaðist hún
svo vel við.
„Hann má ekki bjóða sig fram“, sagði hann „Stuðr.ings-
menn hans eru ekki að greiða honum atkvæði heldur oorg
arastyrjöld“.
„En hann er nú samt að hugsa’ um það“.
„Þá mun hann fá mig á móti sér. Eg mun brýna íyrir
fólki, að hleypa ekki þessum sundurleita flokki í Flvíta
húsið".'
Það var ómögulegt að hagga Tom Benton. Þegar Jessie
sagði John, hver ákvörðun hans var, sagði har.n:
„Faðir þinn hefir háð marga orustuna fyrir mig og ekki
er eðlilegt að slíkt geti alltaf gengið. Auðvitað vildi ég, ,að
hann hefði séð sér íært að styðja mig í þessu, en ég veit, að
þegar hann hefir einu sinni tekið ákvörðun, er ekkert. seni
getur breytt henni". ,
Fremont-lijónin voru glöð að heyra, að Jaines Buchanan
varð keppinautur Johns með framboði Demókrata.
Jessie fór ein til fundarins í Philadelphia, með því að
John áleit að sér væri ekki ráðlegt að fara. Fundarsalurinn
var þéttskipaður. Jessie hlustaði á John nefndan tii forseta-
íramboðs.
Hljómsveit spilaði og menn hrópuðu. En mestur varð
hávaðinn, þegar stór fáni var spenntur yfir sviðið og á h. un
var letrað: MÁLFRELSI, RITFRELSI, NÓG LANDRÝMl
FYRIR FRJÁLSA MENN. KJÓSIÐ FREMONTl
Hún stóð kyrrlát innan um þetta æsta fólk, sem >enti
höttunum sínum og vasaklútunum upp í loftið meðan tárin
runnu niður eftir kinnunum á því.
Þau voru í kosningaskrifstofunni unz dagur rann.
Og fólkið söng vísur um Jessie,
Blaðakonur heimsóttu Jessie,
Næstu mánuðina á eftir hafði Jessie nóg að gera og undi
hún því hið bezta. Hún vonaði, að sá arineldur, sem henni
t hafði ekki tekizt að tendra vestur frá, mundi verða auð-
tendraður í Hvíta húsinu.
„Hvað get ég gert til þess að lijálpa þér?“ spurði hún
John. ,
„Þú gelur gert margt, bæði nteð því að tala máli mínu og
skrifa greinar fyrir mig.“
John hafði ekki fallizt á að hefja opinbera kosningabar-
áttu, og þessvegna fékk Jessie nóg að starfa. Henni þikti
mjög vænt um að geta orðið að liði. Það kom fyrir svo að
segja á hverjum degi, að blaðamenn höfðu ”iðti>l við hana,
einkum konur, sem nú hófu mikla baráttu fyrir kosninga-
rétti kvenna og jafnrétti.
Allar ráðagerðir Repúblikana fóru í gegnum hendur
hennar. Ákafi og hiti baráttu Repúblikana hreif þjóðina
Abraham Linucoln hélt lof ræðu um John fyrir tíu þúsund
Princeton stúdentum, og í New York hrifu menn eins og
William Cullen, Bryant, Carl Schurz, Charles A. Dana og
Horace Greeley borgarbúa með ræðum sínuin.
Fjöldafundir í hverri stórborginni á fætur annarri icvst-
ust upp í eintómri hrifningu og fundarmenn öskruðu hver
• í kapp við annan: „Frjáls ræðuhöld, frjáls hlöð, frjáls land-
búnaður, frjálsir menn, Fremont og sigur". Síðan var gengið
undir blysum um helztu göturnar.
Eftir því sem leið á kosningabardagann, varð hann l>eisk-
ari og illvígari. John varð fyrir hvössum ádeilum og árásum
'í blöðum andstæðinganna, en haun afréð að gjalda ekki í
sömu mynt. Þó leit allt sæmilega vel út þángað til Miilard
Fillmore stofnaði þriðja flckkinn. Þá leizi/ stuðningsmönn-
um Jchns ekki á bnKuna. En vinsældir Jessie lóru sívaxandi.
Fólkið söng vísur um hana og John sagði við hana, að liún
mundi verða lyrsta konan í Hvíta húsinu sem bókstaflega
liefði verið kjörin til þess að vera þar.
Kosningadagurinn rann upp, heiður og bjartur. Jessie og
börnin fylgdu John á kjörstað, þar sem hann greiddi sjálfur
atkvæði. Síðan biðu þau í aðalstöðvum llokksins eftir því,
að fyrstu úrslit bærust. Allt leit vel út til að byrja með En
er leið að kvöldi fór John að dragast aftur úr. Það var liðið
fram yíir miðnætti, þegar Jessie og John loksins viður-
kenndu, að öll von væri úti og að þau hefðu beðið ósigur.
Þau dvöldu þó þarna frarn undir dögun og k\öddu alla
stanfsmenn þar með virktum og þökkuðu þeim það, sem
þeir höfðu gert. Jessi varð hugsað til þess, hvað hefði gerzt,
ef ílokkurinn hefði verið óskiptur, eða ef hann hefði haft
meira fjáimagn.
O, já, sagði hún við sjálfa sig. Ef.... ef ...
Þau gengu heim um auðar og yfirgefnar götur. Þegar
þangað kom, var eins og allan mátt drægi úr Jessie. Hvers
vegna var það, að svo margir glæsilegir hlutir blöstu við
þeim, en voru þó alltaf horfnir, þe|ar til þeirra átti-að
taka? Hvers vegna leiddi ástríkt og hamingjusamt hjóna
band ekki til mikils frama?
En þegar John tók hana í faðm sér og kyssti hana, þá
skildi hún á ný, að það var í rauninni hvorki um mistök
né óharaingju að ræða 1 þeirra llfi. Slíkt mundi aldrei henda
á meðan þau störfuðu saman og elskuðu hvort annað.
Jessie hvíslaði í eyra hans: „í skáldsögunum er ástin að
eins leikfang þeirra ungu. En þeir, sem það segja, eru
blindir. Ástin er fegurst og hamingjuríkust í löngu hjóna
bandi."
' F'remont-fjölskyldan taldi fimm einstaklinga, þegar hún
sneri aftur til Mariposa í Kaliforníu. Þeim hafði fæðzt sov>-
ur, sem skírður var Frank. Bærinn Fremontville. sem þau
hafði dreymt um að |tofna, varð nú loksins að veruleiVa.
Þar reis upp verzlun og barnaskóli. Þau létu byggja bjálka-
hús fyrir námumennina, sem fluttu þangað til þess að vi na
í gullnámum þeirra. John skipulagði flokk manna til bess'
að fást við allskonar óþjóðalýð, sem sótti á og vildi nelga
sér land þarna.
Jessie sá nauðsyn þess, að kenna sínum eigin börnura og
brátt safnaðist liópur barna úr þorpinu til hennar, og áður
en hún vissi af, var hún farin að stjórna barnaskóla þarna
uppi í fjöllunum.