Dagur - 12.08.1964, Page 4

4
B
Selveiðin í Húsey í Hróarstungu
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyrl
Simar 1166 og 1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla: *
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
Hin Jþingræðislega leið
NÚ ER liðið hátt á sjötta ár síðan
Framsóknarflokkurinn átti þátt í
ríkisstjórn hér á landi. Hermann
Jónasson baðst lausnar fyrir sig og
ráðuneyti sitt, vinstri stjómina, í
desembermánuði árið 1958. Stjóm
hans hafði verið við völd um rúml.
tveggja ára skeið, en vinstri stjómin
var mynduð sumarið 1956. Með
þeirri stjórnarmyndun hafði Fram-
sóknarflokkurinn gert merkilega og
sögulega tilraun til að koma á því
fyrirkomulagi, að ríkisvaldið hefði
samráð við stéttarsamtökin um lausn
efnahagsmála. Flokkurinn hafði dreg
ið þá ályktun, samkvæmt þróun mála
eftir 1950, að slíkt samstarf væri tíma-
bært orðið og óhjákvæmilegt.
Sjálfstæðisflokkurinn og hluti Al-
þýðuflokksins gerðu allt sem unnt
var, til að gera þetta samstarf ríkis-
valds og stéttarfélaga sem erfiðast.
Sjálfstæðisflokkurinn vann þá að
kauphækkunarkröfum, og beitti t. d.
mjög áhrifum sínum í verkalýðsfé-
lögunum til þessa. Hann taldi þjóð-
arbúið og atvinnuvegina þola hærra
kaupgjald í landinu, enda þótt lífs-
kjör væru betri þá á okkar landi, en
bæði fyrr og síðar, og kaupmáttur
launanna væri þá við það miðaður,
að 8 stunda vinnudagur nægði flest-
um til viðunandi lífs.
Vinstra samstarfið, milli Framsókn
arflokksins, Alþýðubandalagsins og
Alþýðuflokksins, var ekki nægilega
traust, og á því bláþræðir.
Einar Olgeirsson lagðist á sveif
með Sjálfstæðisflokknum gegn
vinstri stjóminni, er hún flutti stjóm
arfrumvarp um efnahagsmál vorið
1958. í nóvember sama ár fór for-
sætisráðherra fram á það við Al-
þýðusambandsþing, að veittur yrði
tímabundinn frestur á greiðslu vísi-
töluhækkunar á kaupgjaldi meðan
reynt væri nýtt samkomulag við
stéttarsamtökin til að sporna við yfir
vofandi vexti dýrtíðar. Forysta A1
þýðusambandsins var veik, og meiri
hluti Alþýðusambandsþings neitaði
forsætisráðherranum um frestinn
Margir báru kinnroða fyrir þessari
afstöðu sinni síðar, þeir, sem töldu
og telja enn líklegast, að á breiðum
samningsgrundvelli einum, líkym
þeim, sem vinstri stjórnin var byggð
á, sé líklegast að ná viðunandi áfanga
í lausn íslenzkra efnahagsmála.
Vinstri stjórnin liafði meirihluta
Alþingis að baki sér í desemberbyrj-
un 1958. Hún hefði getað setið leng-
ur — en þá án samstarfs við stéttar-
samtökin, og látið dýrtíðina vaxa án
þess að fá við það ráðið. En forsend-
urnar fyrir mundun hennar voru
brostnar. Hermann Jónasson fór
með samþykki þingsflokks Framsókn
(Framhald á bls. 7.)
Ingólfur Lárusson bóndi í Gröf segir frá
FRÉTTIR herma, að verð á sel-
skinnum hafi hækkað mjög í
verði síðustu ár, og hefur það
eflaust örfað fréttir af selveið-
um, sem á allmörgum stöðum á
landinu teljast til mikilla hlunn
inda viðkomandi landeigenda.
En þar eru þá selalátur og hin
verðmiklu skinn eru kópaskinn.
í Hróarstungu, upp af Héraðs-
flóa, núlli, jökulsár og Lagar-
fljóts, er mikið selalátur og
hefor lengi verið. í Tiúsey, sem '
þar gtendur, er tvíbýli og kópa-
veiðin stunduð af kappi hvert
vor, einkum síðan kópaskinnin
urðu svo verðhá, sem nú er
orðið.
Bóndinn í Gröf, Ingólfur Lár-
usson, var mörg ár í Húsey, þá
ungur maður og stundaði þessa
veiði. Blaðið leitaði fregna hjá
honum um veiði þessa og fer
frásögn hans hér á eftir, laus-
lega endursögð.
Ég var 5 ár í Húsey, og á
vorin, frá miðjum maí og til
miðs júlímánaðar gerði ég ekk-
ert annað en veiða sel. Það var
unnið á vöktum, tveir og tveir
saman og lagði hvort bú til tvo
menn, en þarna var tvíbýli og
er enn.
Selurinn kæpir á eyrum við
ána, mest um ármótin, þar sem
nefndar ár koma saman og allt
að 3—4 km upp með ánum,
einkum Jökulsá.
Þegar ísa leysir á vorin geng-
ur selurinn upp vötnin, en hann
heldur sig mikið við árósana á
vetrum og liggur oft hópum
■ ...
um kvíslum og á grynningum.
Notaðir eru litlir prammar til
að reka kópana á grynningarn-
ar. Oft liggja mæðurnar uppi á
eyrunum með kópana við hlið
sér. Þegar þær verða manna
varar flýta þær sér í vatnið og
taka kópana með sér. En kóp-
arnir eru seinni og líka for-
vitnir. Mömmurnar velta þeim
þá með sér og í vatninu slá
þaer iil þeirra ef þeir ætla að
, slóra. Enda -er þama kapp-
hlaup upp á líf og dauða, þótt
kóparnir geri sér, þess ekki
fulla grein, eins og mæðurnar
eflaust gera. Eldri kóparnir
skríða oft upp á grynningar á
morgnana til að sofa, einkum
þegar sólskin er. Þá eru veiði-
vonir beztar og auðveldast að
ná þeim.
í ánni er alltaf einhver full-
orðinn selur. Karlselurinn dreif-
ir sér um stórt svæði og fer
allt að 8 km upp í ána. Kóparn-
ir verða fljótt lúnir, ef þeir
ætla lengi að synda móti
straumi og eru þá fegnir að
skríða á land. En þar er veiði-
manninum að mæta.
Fyrir kemur, þegar kópurinn
er sleginn að móðurinni ásjá-
andi, að hún snýr við og vill
verja afkvæmi sitt, jafnvel ráð-
ast á banamanninn. Fyrrum
voru slíkar snarlega rotaðar, en
nú er bara danglað í þær svo
þær flýi í vatnið. Það er ekki
lengur eftirsótt að ná fullorðn-
um sel til matar. Það eru
skinnin og ekkert annað, sem
SIIS
I?.- - - - m
_ - - -

saman á ísskörum við ána, þar
sem sjórinn hefur náð að brjóta.
Svo byrjar selurinn að kæpa
um miðjari maí. Þá er gengið við
selinn og kóparnir rotaðir, þótt
þeir séu ekki nema tveggja sól-
arhringa gamlir. Þá eru skinnin
hvað fallegust, mjög ljós, nema
dökk á baki. Verðið fer ekki
eftir stærð skinnanna, heldur
eftir lit og einnig eftir því hve
vel þau eru verkuð.
Þegar kóparnir eru viku til
tíu daga gamlir, fara mæðumar
öðru hverju út í sjó til að veiða.
Selamenn fylgjast vel með því
og geta þá náð kópunum í litl-
tugir í einum hóp. Þá heldur
einhver hinna fullorðnu sela
vörð. Hann liggur þar sem hæst
ber og lítur með stuttu millibili
allt í kring um sig og teygir sig
þá eins hátt og hann getur, én
fær sér svo augnabliksblund á
milli. Þegar ná skal kópum úr
slíkum hópi, verður að fara var-
menn sækjast eftir. Og í sela-
látrum gildir það sama og í
stóði, þar sem folöld eru fram-
leidd til slátrunar, að ekki má
fækka hryssunum.
Selveiðimenn ganga náttúru-
lega að verki, án þess að láta
sér bregða. En fyrst í stað getur
enginn drepið kópana með
köldu blóði, því það er eitthvað
krakkalegt við þá. Og fullorðni
selurinn er myndarleg og vitur
skepna, bæði urta og brimill.
Stundum kemur það fyrir, að
fjöldi sela liggur uppi á ein-
hverri eyrinni, bæði fullorðnir
selir og kópar, kannski fleiri
INGÓLFUR LÁRUSSON.
lega. Veiðimaðurinn læðist þá í
áttina, helzt í ánni sjálfri, við
vatnsbakkann. Og ef einhver
vindur er, verður veiðimaður að
fara á móti vindi því selurinn er
þefnæmur. Selurinn heyrir líka
vel og verður því að varast að
láta marra í grjóti og ekki má
hósta eða ræskja sig. Maður
mjakar sér áfram meðan vakt-
selurinn fær sér blund. En ekki
má róta sér þegar vaktselurinn
athugar umhverfið. Ef maður
kemst nærri selahópnum, t. d. í
tíu metra færi við þann næstá
eða svo, en mál til komið að
hefja áhlaupið, með rotarann í
hendi. Maður spi-ettur þá upp
og hleypur til selanna. Það verð
ur uppi fótur og fit, því selirnir
steypa sér í vatnið, eins fljótt og
þeir geta. Er þá feikna buslu-
gangur. En kóparnir eru seinni
að komast í vatnið og verður
það jafnan bani nokkurra
þeirra. Við slíkar aðstæður er
oft hægt að ná 4—8 kópum. En
hamingjan hjálpi þeim manni,
sem af óvarkárni færi milji sela-
hópsins og vatnsins og sæist
þar. Selirnir myndu óðar
steypa sér yfir hann og það yrði
annað en gaman, því fullorðnir
selir eru stórar skepnur og
gyimmar, ef því er að skipta.
Þegar líður á veiðitímann er
skipt um veiðiaðferð. Þá eru
selanetin tekin til notkunar.
Kóparnir halda sig við straum-
strenginn í ánni. Netið er látið
reka undan straumi og ánetjast
kóparnir. Þá eru kóparnir orðn-
ir nokkuð stórir, því þeir vaxa
mjög fljótt og safna á sig spik-
lagi, og smám saman taka þeir
upp hætti fullorðnu selanna og
reyna að fylgja þeim eftir, eins
mikið og þeir geta. Þá er naum-
ast hægt lengur að komast að
þeim á landi til að slá þá.
Pramminn, eða bátkænan, er
dregin með dráttarvél 10—12
km upp með ánni. Þar er netið
sett út ,í ána. Svo er haldið nið-
ur eftir, allt fram að sjó. Um
leið og einhver kópur ánetjast,
er hann tekinn upp í bátinn og
rotaður.
Stundum kemur það fyrir, að
fullorðinn selur kemur i netið
og verður þá buslugangur. Þá
hefst æfinlega hin erfiðasta við-
ureign. Það verður að losa sel-
inn úr netinu og er það stundum
ekkert áhlaupaverk. Fullorðinn
sel er ekki eða naumast unnt
að rota í vatni. Hann setur spik-
ið fram á hausinn og í vatninu
er lítil mótstaða. Þegar drepa á
fullorðinn netasel, dregur ann-
ar.maður selinn yfir kænugafl-
inn og heldur þá í afturhreyf-
ana, en hinn er þá tilbúinn og
rotar selinn um leið og hann
kemur inn fyrir borðstokkinn.
Við selalátur eru byssur bann-
aðar, Lifandi selur í bátkrílinu
er ekkert keppikefli. Selurinn
bítur allt er fyrir verður og
lætur óhemjulega. Ein ferð nið-
ur ána tekur allt að 16 klukku-
stundum eða meira. Og það
starf hentar naumast aukvisum.
í einni slíkri ferð hafa mest
veiðst 68 kópar.
Víða er um það rætt, að selur-
inn fari fækkandi. í Húsey í
Hróarstungu við Héraðsflóa er
ekki þá sögu að segja. Um veiði
magn árlega getur á ýmsu oltið,
og fer það stundum eftir því,
hvað veiðin er fast sótt. En
nokkur hundruð skinn eru mik-
il búbót, þar sem fyrir þau fæst
fast að 2 þús. kr. hvert. En verk-
unin þarf þá að takast vel og er
það kapítuli út af fyrir sig.
Blaðið þakkar Ingólfi Lárus-
syni fyrir frásögnina. □
Sprengisandsleið SMÁTT OG STÓRT
EINS OG áður er frá sagt í
fréttum var lagfærð og merkt
Sprengisandsleið frá Mýri' í
Bárðardal að Fjórðungsöldu.
Forgöngu hafði vegagerð ríkis-
ins en nokkur sjálfboðavinna
var látin í té af ungu fólki inn-
an sveitar. Það var orðið að-
kallandi að bæta og merkja
þessa leið, svo margir fóru þar
um. Slóðir voru margar og
ógreinilegar og stundum lá við
villum af þeim sökum.
Sprengisandsleið var býsna
fjölfarin ieið fyrr á árum. Forn-
ar sagnir herma að hún hafi
verið aðal samgönguleið milli
Suðvestur- og Norðausturlands.
Eftir 1930 verður fáfarnara um
Sprengisand. Þá koma bílarnir
til sögunnar og eru þá aðrar leið
ir tiltækilegri þótt ekki væru
enn sniðnar við hæfi þeirra. Þá
fer líka annað og fleira fólk að
ferðast langleiðir en áður. Áður
en saga bílsins hefst, sem sam-
göngutækis, eru það hestarnir
sem ferðast er á. Á ýmsu gat
gengið í slíkum ferðum yfir há-
lendið, því fljótt skipast veður
á þessum slóðum.
Á þessum árum var farin
nokkuð önnur leið en nú er far-
in á bílum. Sú leið lá suður
vestan íshólsvatns um íshól
(býli sem fór í eyði um s.l. alda-
mót), vestur yfir hálsinn milli
íshólsdals og Mjóadals og siðan
fram Mjóadal svo langt sem
hann nær og síðan upp á hálend
ið þar fram af.
Áfangastaður og gististaður
var við Kiðagil. Dældir norðan
Fegurðarsarnkeppnin fer fram í
svefnherbergjum dómaranna!
segir Paula Williams í brezka sjónvarpinu
FYRIR skömmu leysti tvítug
fegurðardís frá skjóðunni í
brezka sjónvarpinu, og það svo
um munaði. Hún sagði hvað
gerist að tjaldabaki, áður en
fegurðardrottningarútnefningin
fer fram og það var efnislega á
þessa leið:
Helmingur allra fegurðarsam
keppna hefur verið til lykta
leiddur áður en keppnin hefst.
Því áður hefur önnur keppni
farið fram. Hún fer að jafnaði
fram í svefnherbergjum dómar-
anna, þeirra, sem karlkyns eru.
En þar vinnur sú, sem minnst
sparar blíðu sína og kann skil á
hvílubrögðum.
Sjónvarpshlustendur hættu
að deppla augunum og göptu af
undrun yfir þessum upplýsing-
um. En Paula átti þó eftir að
segja meira. Hún kvaðst hafa
tekið þátt í fjórum fegurðar-
samkeppnum, og í öll skiptin
var henni boðin vist í rúmum
dómaranna, sem hún sagðist
hafa afþakkað Svo langt hafði
þetta gengið, sagði hún, að hún
varð að tryggja svefnherbergis-
hurð sína, til að verjast hinum
„skylduræknu“ dómurum.
Ummæli Paulu hafa vakið
gilsins ofarlega sunnan undir
Kiðagilshnjúk, og Áfangatorfur
sunnan gilsins neðar. Talin var
10 klukkutíma lestagangur frá
Mýri að Kiðagili. Öll þessi leið
var greinilega merkt með vörð-
um úr grjóti og torfi þar sem
grjót var ekki nærtækt eða þá
tréstengur.
Tréspjöld voru á stöngum
sem vísuðu á áfangastaði og
vöru nöfn þeirra máluð eða
skorin á. Við Kiðagil voru hag-
ar, en svo ekki fyi-r en sunnan
Sprengisands.
Árið 1933 fer fyrsti bíllinn
yfir Sprengisand, þó ekki neinn
fjallabíll. Nokkur bið varð enn
á að bílaferðir hæfust fyrir al-
vöru þessa leið. Nú má segja að
það sé daglegur viðburður að
farið sé á bílum þessa leið. Um
mSnaðamótin júlí—ágúst sl.
höfðu farið yfir Sprengisand og
um Bárðardal nær 80 bílar.
Þ. J.
(Framhald af blaðsíðu 8).
fingur og lofaði m. a. að beinir
skattar skyldu lækka og það
þótti harla gott, enda beinlínis
forsenda að farsælum samning-
um.
En nú hefur það hins vegar
komið í Ijós, að þessi mikils-
verða forsenda er ekki lengur
fyrir hendi vegna vanefnda. —
Beinu skattamir hafa óumdeil-
anlega stórhækkað, samanber
útsvörin. Þetta getur haft hinar
örlagaríkustu afleiðingar, þar
sem verkalýðsfélögin hafa verið
svo herfilega svikin. Skattar
launafólks munu hafa hækkað
um allt að 100% síðan í fyrra, að
því er fróðir menn telja. Loforð
um skattalækkanir voru ekki
aðeins ómerkilegar upphrópanir
lieldur voru þau samningsatriði
í þýðingarmiklum heildarsamn-
ingum um kaup og kjör. Van-
efndimar em því mjög alvar-
legs eðlis.
Nýtt gistihús á Sauðárkróki
mikið umtal. Hún lét þess raun
ar líka getið, að samkvæmt frá-
sögn feðurðardísa, sætu þær
stundum dýrindis veizlur í hót-
elherbergjum, og hefði það
aldrei brugðizt, að þær fegurð-
ardísir hefðu einnig verið þátt-
takendur í verðlaunaafhending-
unni! Ljótt, ef satt er. □
Frostastöðum 3. ágúst. Fyrir fá-
um dögum var opnað nýtt gisti-
hús á Sauðárkróki og hlaut það
við skímina nafnið Mælifell. Al-
þýðuhúsið h.f. á Sauðárkróki er
eigandi gistihússins og rekur
það en í stjórn þess eru: Einar
Sigtryggsson foi-maður, Erlend-
ur Hansen, Friðrik Friðriksson,
Guðbrandur Frímannsson og
Jón Karlsson. Magnús Bjarna-
son hefur á hendi framkvæmda-
stjórn og er naumast neinum
gert rangt til þótt sagt sé að
hann hafi öðrum fremur borið
hitann og þungann af þessari
framkvæmd.
í tilefni af opnun gistihússins
bauð framkvæmdastjóri þess og
stjórn fréttamönnum til kaffi-
drykkju í húsinu, sýndi þeim
gestaherbergi og lýsti bygging-
arsögu hússins í stórum þrátt-
um. Upphaflega stóð þarna á
lóðinni, sem er við Aðalgötu,
gamalt timburhús, sem hluta-
félagið keypti, reif og byggði í
þess stað samkomu- og veitinga-
hús og er þetta fjórða sumarið,
sem þar er rekin greiðasala.
Fyrir um það bil tveimur árum
Hólafélag enduiTeist
Sauðárkróki 10. ágúst. Fyrir
nokkrum árum var haldinn
Hóladagur einu sinni á ári og
hélzt sá siður nokkur ár, í til-
efni þess framtaks að reisa
myndarlegan turn hjá kirkj-
unni, svo sem kunnugt er.
Nú er hugmyndin, að halda
þeim sið áfram, að halda Hóla-
dag, einn hátíðisdag á ári
hverju. Verður slíkur dagur eða
hátíð n.k. sunnudag, 16. ágúst,
með allfjölbreyttri dagskrá
Guðsþjónusta verður kl. 2 og
predikar séra Friðrik A. Frið-
riksson. Kirkjusöng annast
Kirkjukór Siglufjarðar með und
irleik Páls Erlendssonar organ-
ista. Þá verður gengið frá end-
urreisn Hólafélags, því næst
gert hlé vegna veitinga og síðan
hefst samfelld dagskrá nokkra
stund með ávörpum, söng og
kirkjulegum kvikmyndum. Eft-
ir það verður Hólastaður skoð-
aður undir leiðsögn fróðra
manna.
Full ástæða er fyrir velunnara
Hólastaðar, að fjölmenna á
kirkjuhátíðina á Hólum á sunnu
daginn og gerast félagar Hóla-
félags.
Tilgangur Hóladags og vænt-
anlegrar félagsstofnunar er sá,
að vinna að kirkjulegrí endur-
reisn á Hólum.
(Fréttatilkynning.)
HATÍÐISDAGAR
HÆTTULEGIR
Síðustu árin liafa ýmsir liátíð-
isdagar ársins verið svo miklir
hættudagar, að mönnum hefur
staðið ógn af, einkum í sam-
bandi við villimannlega áfeng-
isneyzlu. 3000 tómar áfengis-
flöskur á einum útiskemmtistað
unglinga er nokkur vitnisburð-
ur um drykkjuskapinn.
En ölvun við akstur bifreiða
hefur þjóðin sameinast um að
fordæma, án undantekninga. Á
því sviði er líka árangurinn svo
mikill, að ekki verður i efa dreg
inn. Áróðurinn gegn ölvun við
akstur hefur án alls efa komið í
veg fyrir marga árekstra og
síórkostleg slys. Um þetta munu
menn sammála. En þau eru
fleiri slysin, sem beint eiga ræt-
ur að rekja til ógætilegrar
áfengisnotkunar. Eða hvað
mætfi segja um hin mörgu sið-
ferðilegu slys unga fólksins,
sem drukkið hefur írá sér sóma-
tilfinninguna. Ef áróðursþungan
um væri beint gegn áfengisböl-
inu almennt, í stað þess að ein-
skorða Iiann við ökumenn, þá
myndu liátíða- og frídagar fólks
ekki verða hættudagar, svo
sem nú er. En til þess þarf að
bjarga blaðamönnum og for-
ráðamönnum útvarps, sem sterk
ustu áróðurstækjum þjóðarinn-
ar ráða — úr blcytunni, svo og
öðrum þeim, sem ábyrgðar-
störfum gegna. □
var svo hafizt handa um stækk-
un á húsinu með það fyrir aug-
um, að geta tekið á móti ferða-
mönnum til gistingar. Og nú er
þeim áfanga náð. Tilbúin eru 6
herbergi á efri hæð og er eitt
þeirra eins manns en hin
tveggja. Sameiginlegt bað og
snyrtiherbergi er á hæðinni en
handlaugar í hverju herbergi,
sem öll eru hin vistlegustu. Gert
er ráð fyrir að á neðri hæð verði
4 tveggja manna herbergi en
þau eru ófullgerð ennþá. Stærð
hússins er um 1400 rúmmetrar.
Ætlast er til að það verði rekið
áruð um kring.
Ragnar Emilsson arkitekt,
teiknaði húsið. Yfirsmiðir voru:
Einar Sigtryggsson og Þorberg-
ur Jósefsson. Múrverk annaðist
Kári Hermannsson, raflagnir
Erlendur Hansen, Birgir Dýr-
fjörð og Guðbrandur Frímanns-
son, hurðir smíðaði trésmiðjan
Borg á Sauðárkróki, teppi eru
frá Axminster og húsgögn frá
Jóni Óskarssyni. Forstöðukona
hússins er frú Ingibjörg Stef-
ánsdóttir.
Með hinu nýja gistihúsi hef-
ur batnað til muna aðstaða til
fyrirgreiðslu ferðamanna, sem
leið sína leggja til Sauðárkróks
og er ástæða til að óska eigend-
um hússins til hamingju með
framtakið. — mhg —
- Málverkasýning
(Framhald af blaðsíðu 8).
listamaður og hefir haldið sýn-
ingar í Reykjavík árlega að
undanförnu og tók þátt í stórri
sýningu í Mexico fyrir nokkru
síðan. Magnús er Akureyring-
um að góðu kunnur. Hann hefir
haldið hér 5 eða 6 sýningar áð-
ur. Málverk eftir hann prýða
mörg heimili, auk þess eru nokk
ur í eigu opinberra stofnana hér
í bæ. Margir munu leggja leið
sína á sýninguna. — Sýning
þessi verður flutt til Húsavíkur,
þegar henni lýkur hér. □
-AUKIN UMFERÐARMENNING
(Framhald af blaðsíðu 8).
og hefur eflaust, ásamt dugleg-
um varnaðarorðum Slýsavarna-
félagsins, haft hina mestu þýð-
ingu og komið í veg fyrir mörg
slys. Mætti slíkur áróðursþungi
einnig vera notaður til annars
þrifnaðar í okkar þjóðfélagi.
Félag íslenzkra bifreiðaeig-
enda hefur urp síðustu þrjár
helgar unnið lofsverð sjálfboða-
störf á þjóðvegunum. Hefur því
verið minni gaumur gefinn en
skyldi. Á Norðurlandi t. d. voru
tveir vegaþjónustubílar og um
þriðju helgina einnig sjúkrabif-
reið með tveim sjúkrakörfum.
Til siðastnefnda bílsins þurfti
aldrei að taka, því slys urðu
ekki á fólki. Hinsvegar hjálpuðu
vegaþjónustubílarnir 45 bílum.
Flestar voru bilanirnar lítils-
háttar og fljótviðgerðar. En
hjálpin var engu að síður mikil-
væg þeim aðilum, sem hennar
nutu, auk þess öryggis, sem hún
veitti öðrum. Þá hafði landsím-
inn starfrækta talstöð yfir þess-
ar helgar og ber að þakka þá
þjónustu, þótt hún þyrfti að
vera stöðug. Á þessu er auð-
sætt, að stuðningur margra
manna við FÍB er ekki árangurs
laus.
Allt aðra sögu er að segja af
umferðinni fyrir sunnan, enda
e. t. v. eðlilegra í þeirri miklu
umferð. Um verzlunarmanna-
helgina er talið, að 15000 manns
hafi lagt leið sína austur um
sveitir.
1 Þórsmörk var í fréttum vel
látið yfir framferði fólks, en þá
var miðað við skrílslætin, sem
einna frægust eru að endemum
á íslandi í seinni tíð. Mikill
undirbúningur var, vegna vit-
aðra ferða unglinga í Þórsmörk,
vín tekið úr bílum, unglingar
fluttir úr Þórsmörk vegna
drykkjuskapar o. s. frv. En þrátt
fyrir þann undirbúning allan,
sem gerður var eftir fund a. m.
k. tveggja sýslumanna hjá dóms
málaráðuneytinu, þurfti læknir,
sem í Þórsmörk dvaldi, að lið-
sinna meira en 100 manns, mörg
um særðum eftir slagsmál. Og
þar hafði sjúkrabifreið FÍB nóg
að starfa við að flytja slas-
aða menn og konur til Reykja-
víkur, eftir að sjúkrahúsið á
Selfossi var orðið yfirfullt.
Á vegunum eru margir hættu
legir staðir, sem ástæða er til
að gera að umtalsefni, fólki til
viðvörunar og þeim til ábend-
ingar, sem sjá eiga um merking
ar og annað það, sem lýtur að
öryggi vegfarenda. Þar má t. d.
nefna ræsin mörgu, sem eru
styttri en breydd vegarins og
stundum hálffalin í grasi og
ómerkt eða illa merkt. Slík
ræsi eru of mörg og hættuleg
allri bifreiðaumferð. Þá eru
ýmsir staðir, þar sem tvöfaldur
vegur þarf að koma til öryggis,
eins og þegar má sjá á nokkr-
um stöðum norðanlands. Þá ber
sérstaklega, og vegna nýs slysa-
atviks við brúna á Djúpá í
Ljósavatnsskarði, að benda á
nauðsyn þess að setja upp ann-
að og greinilegra hættumerki,
en þar er nú. Þrjú bifreiðaslys
á þeim stað bera um það ljósan
vott, að þar þarf að gera veru-
lega úrbót.
Þegar litið er á umferðamálin
í heild á Norðurlandi, er auðvit-
að Ijóst, að margt má betur fara.
Hitt er ekki síður athyglisvert,
hve umferðin gekk snurðulaust
og án teljandi árekstra og slysa
um þær helgar ársins, sem mest
á reyndi. □
MANNABEIN
í FYRRADAG fannst gömul
gröf — mannabein í kistu, aust-
an við íbúðarhúsið á Gunnars-
stöðum í Þistilfirði. Þar eru
ekki sagnir um kirkju eða graf-
reit. Mál þetta verður eflaust
raimsakað nánar. □
GOÐUR YSUAFLI
TÖLUVERÐUR ýsuafli er nú á
Eyjafirði. Trillubátamir fá oft
1400—1500 pund í róðri, af
ágætri ýsu. Sjómenn búast þó
við meiri afla síðar, því ýsan
gengur, segja þeir, meira þegar
nótt lengist og dimma tekur. □
FYRIRSPURN
SJÓMAÐUR biður fyrir eftir-
farandi: Á Hrímbakur, sem hér
liggur á Pollinum, að vera ljós-
laus, eftir að fyrirskipaður Ijósa-
tími fyrir öll skip er kominn, þ.
e. frá 1. ágúst. Ljóslaus togari á
Pollinum getur verið mjög
hættulegur. Q