Dagur - 19.12.1973, Page 8
EYFIRZK
FRÆÐI l-ll
GERIZT ÁSKRIFENDUR
SOGUFELAG EYFIRÐINGA
PÓSTHÓLF 267 • AKUREYRI
SÍMI 96-123-31
Daguk
Akureyri, miðvikudaginn 19. des. 1973
Dömu og
herra 1 v GULLSMIÐIP ;
steinhringar. í Jy \ SIGTRYGGÚR
Miki3 úrval. J & PÉTUR
N j .AKUREYRI
SMATT & STORT
AÐ undanförnu hefur borið
mikið á því, að hross gengju
laus í bæjarlandinu. í blöðum
hefur verið kvartað undan því
að hestar hafi hvað eftir annað
valdið umferðartruflunum, og
til lögreglunnar hafa gengið ófá
klögumál um átroðning af völd-
um hrossa. Svo sem eðlilegt er,
telja flestir, að hér sé eingöngu
um vanrækslu hestaeigenda
sjálfra að ræða, og hefur því
þetta mál sízt orðið til fram-
dráttar beirri tómstundaiðkan
og íþrótt, sem hátt á annað
hundrað bæjarbúa taka beinan
eða óbeinan b^tt í. Ymsir hafa
orðið til þess að túlka þennan
hvimleiða lausagang hrossa á
þá leið, að annað hvort hafi
hestamannafélagið „Léttir" ekki
gert neinar ráðstafanir til að
tryggja hrossunum haustbeit og
girða það landsvæði, sem félag-
inu hefur verið úthlutað, elleg-
ar þá að hestaeigendur hafi al-
mennt takmarkaðan áhuga á
því að sinna hrossum sínum
sem vera ber. Á síðara atriðið
skal ekki lagður dómur að sinni,
en hitt gert að umtalsefni,
hvaða ráðstafanir hestamanna-
félagið „Léttir“ greip til á síðast
liðnu ári til að tryggja félags-
mönnum sumar- og haustbeit
fyrir hross sín.
Strax eftir síðastliðin áramót
var fullljóst að á Akureyri
mundu verða um 600 hross á
húsi veturinn ’72—73. Var bæj-
aryfirvöldum tjáð, að haga
mundi skorta fyrir svo stóran
hóp ef félaginu yrði ekki út-
hlutað landi til viðbótar því,
sem það þá hafði. Forráðamenn
félagsins áætluðu stærð þess
landsvæðis, sem nauðsynlegt
var að útvega, og sóttu síðan
um land. Ekki mættu þessar
þarfir nema mjög takmörkuð-
Siglufirði, 17. desember. Snjór
er orðinn talsverður, en ruðn-
ingstæki halda aðalgötum bæj-
arins bílfærum. En út frá Siglu-
firði er ekki fært. Afleitt veður
var í gær og fyrradag, norð-
lenzk stórhríð. Nú er svona
lenjuveður, norðan stormur,
hríðarhraglandi og 15 stiga
frost. Samgöngur liggja alveg
niðri þessa daga. Situr því hver
á sínum rassi, nema hvað fólk
um skilningi hjá bæjaryfirvöld-
um, sem útveguðu hestamönn-
um alls ófullnægjandi land-
svæði. Þegar kom fram á haust-
ið, rættist spá forráðamanna
„Léttis“, til hreinna vandræða
horfði sökum hagaleysis. Þá var
gripið til þess ráðs að fá leyfi
til að reka hrossin á Glerárdal.
Þar ganga hins vegar fleiri um
en hestamenn, hlið voru ósjald-
an skilin eftir opin, ristarhlið
fylltust af snjó og hrossin áttu
greiðfarna leið til bæjarins. Þá
greip stjórn hestamannafélags-
ins til þess úrræðis að sækja
aftur um hólf í Lögmannshlíðar
landi, sem tekið hafði verið af
félaginu síðastliðið vor. Þeirri
málaleitan var synjað. Sjálf-
sagt hefði verið hægt að sætta
sig við þá afgreiðslu málsins, ef
bærinn hefði sannanlega haft
þörf fyrir hólfið í Lögmanns-
hlíðarlandi. Nú var því ekki til
að dreifa. Landið er ekki nýtt.
Að vísu fullyrða bæjaryfirvöld,
að þau hafi leigt landið. „Leigu-
takinn“ hefur hins vegar engan
samning, nýtir ekki landið,
enda mun bærinn ekki hafa
ÞAÐ var frostharður nóvember
morgun. Ég gekk að vanda til
fjárhúss míns. Kominn var
norðaustan gustur og allmikil
snjódrífa. Átti ég mér því sízt
gesta von. En það var ekki um
að villast, þarna rétt fyrir fram-
an kofadyrnar hafði einhver
náungi tyllt sér niður.
Engin kennsl bar ég á hann
í fyrstu, enda var ekki orðið
bjart af degi. En þegar ég gáði
er að skjótast milli búða til að
verzla, eins og vant er.
Ekki hefur verið farið á sjó
síðustu daga vegna óveðurs, en
aflinn er alltaf sæmilegur á línu
þegar á sjó hefur gefið.
Ekki urðu skemmdir eða slys
hér í veðrinu. En á föstudag-
inn voru bátar í róðri og skall
þá skyndilega á óveður og varð
a. m. k. einn báturinn að skera
á línuna, J. Þ.
fengið nein gjöld fyrir umrætt
land.
Það er rétt, að bæjarbúar
hafi það í huga, þegar þeir áfell-
ast hestamenn fyrir átroðning
hrossa í bæjarlandinu, að bæjar
yfirvöld hafa lítinn áhuga á því
að leysa þann vanda, sem —
eins og fram hefur komið — er
sameiginlegur hestamönnum og
bæjarbúum.
Grímsstöðum á Fjöllum, 17.
desember. Hér var talsvert mik-
il stórhríð í fyrrinótt og fram
eftir deginum í gær, en er öllu
hægari síðan, en mikið frost.
I morgun var nær 20 stiga frost
og hefur verið það síðan.
Snjórinn er í sköflum en vel
rifið á milli. Hætt er við, að
vegurinn til Mývatnssveitar sé
orðinn ófær, en á það hefur
ekki reynt ennþá. En hér eru
nokkrir vélsleðar og fara menn
betur að, sýndist mér helzt að
þarna væri kominn einn af mín-
um allra beztu nágrönnum, sem
ég átti á meðan ég bjó fyrir
norðan.
Hann var í miklum metum
hjá mér, þessi nábúi minn,
einkum vegna þess, að hann sá
fyrir allar veðurbreytingar. Og
áður fyrr, á meðan við bjuggum
svo að segja á sömu jörðinni
báðir, lét hann mig ætíð vita
þegar „veðrakast“ var í nánd.
En svo flutti ég burt af strönd-
inni, og af honum hef ég engar
spurnir haft í sjö ár samfleytt.
Var hann virkilega þarna
kominn? Gat það verið, að
gamli, veðurglöggi spekingur-
inn væri kominn til mín í heim-
sókn alla leið að norðan?
Mér varð starsýnt á gestinn.
Ég athugaði allar hreyfingar
hans gaumgæfilega. Ég mundi
að vísu alltaf hvernig hann
hafði hagað sér, hér áður fyrr,
þegar hann kom til mín með
veðurfregnirnar. Ég var meira
að segja farinn að geta ráðið
það af tilburðunum einum sam-
MIKIL BÓK OG GÓÐ
f jólabókaflóðinu, umgetningum
og auglýsingum bóka, vill blað-
ið minna á merka og eigulega
bók, sem kærkomin myndi
mörgum að fá í jólagjöf, a. m. k.
hér við Eyjafjörð. Bók sú er
„Byggðir Eyjafjarðar“, tvö
bindi, sem út kom fyrr á árinu.
Hún er fróðleg mjög af sögu-
legu yfirliti af öllum lireppum
sýslunnar og urn félagsskap
bændanna. Og hún segir frá
öllum jörðum, ábúendum og bú-
stærð. Myndir eru af ábúendum
og húsakynnum.
FATAEFNIN
Nýlega kom það í fréttabréfi
frá Sambandi íslenzkra sam-
vinnufélaga, að um helmingur
allra þeirra fataefna, sem karl-
mannaföt eru saurnuð úr hér á
landi, eru Teryle-fataefnin frá
Gefjun á Akureyri. En þessi
efni hafa á allra síðustu árum
tekið gagngerum breytingum,
svo að þau eru meðal þess bezta
á því sviði, sem völ er á.
ENN VANTAR FÉ AF FJALLI
Fréttir hafa borizt af því að
undanförnu, að menn eru að
finna fé á afréttum, og enn
munu ekki öll kurl komin til
grafar í því efni. Flest það fé,
sem enn hefur fundizt, hefur
ferða sinna þótt snjór loki bíla-
leiðum.
Allt fé er í húsi nú og allt
rólegt hér á þessum bæjum.
Jólin eru undirbúin að venju.
Laufabrauðsgerðin hefur aldrei
fallið niður hér, og eitthvað er
að bíta og brenna fyrst um
sinn.
Við teljum, að svo vel hafi
verið leitað í afréttum í haust,
að vart muni til eftirlegukindur
þó heiðalönd séu hér stór. K. S.
an, hvað það var, sem hann
vildi gera mér skiljanlegt. En
nú var annað hvort, að einhver
gleymskuhula hafði lagzt yfir
þá leikni mína, eða þá að þetta
var í raun og veru ekki minn
gamli nábúi. Þá var hátterni
hans að nokkru leyti með öðr-
um hætti, en áður fyrr. Mér fór
því að finnast vafasamt, að
þetta væri granni minn fyrrver-
andi. En væri þetta ekki hann',
þá sór hann sig, þessi náungi,
sem þarna sat, svo fullkomlega
í ætt gamla spekingsins, sem
mest mátti verða.
Gat ekki skeð, að þetta væri
sonur þess gamla, eða að
minnsta kosti lærisveinn hans?
Gat ekki skeð, að karlinn hefði
sent hann til mín — stefnt hon-
um á minn fund? Sjálfsagt hef-
ur hann vitað það sá aldraði, að
ég var enn sem fyrr beitarhúsa-
maður. Og nú hafði hann grun
um eitthvað óvenjulegt — eitt-
hvað, sem gæti komið gömlum,
kulvísum fjármanni illa. Vildi
hann nú fá af því fregnir,
hvernig ég væri undir það bú-
litið vel út, enda snjólétt. í
haust voru liitar miklir um
göngur, fé dreift til hæstu
fjalla, og þóttu fjárleitir því
erfiðar og fé bágrækt. Mun því
vlða hafa orðið eitthvað eftir.
Sumir bændur hafa áhuga á
enn frekari fjárleitum, ef tíð
verður hagstæð, enda liafa þeir
nú margir þau farartækin, sem
vel duga til vetrarferða, en það
eru vélsleðarnir.
BANASLYS í UMFERÐINNI
Sérfræðingar Sameinuðu þjóð-
anna hafa fengizt við að rann-
saka umferðarslysin og gera til-
lögur til úrbóta. Vandamálið er
stórt og því til staðfestu eru
opinberar tölur um banaslys í
umferð í heiminum. Árið 1971
biðu 250 þús. manns bana í uin-
fcrðarslysum, en 7.5 slösuðust
af völdum umferðarinnar. Af
banaslysunum þetta ár urðu
45% þeirra á vegum í Evrópu.
BÓK A HVERRI MÍNÚTU
í heiminum er til jafnaðar gefin
út ein bók á mínútu, eða um
átta milljarðar á ári hverju. Er
þó eftirspurninni livergi nærri
fullnægt. Samkvæmt umsögn
UNESCO er bókaskortur í
tveim þriðju lilutum heims, og
er þetta mikið vandamál á sama
tíma og aukin menntun á sér
stað og æ fleiri læra lestur og
geta notið bóka.
VÖXTUR ÁN MENGUNAR
Þróunarstofnun Sameinuðu
þjóðanna, UNIDO, hefur hafið
herferð fyrir því, að bæta mann
legt umhverfi. Iðnþróunarstofn-
unin á nú að vinna kerfisbundið
að því að rannsaka, hvemig
unnt sé að minnka mengunina
frá hinum ýmsu stóriðjuverum
í ýmsum iðngreinum nútimans
og koma öðrum á fót, sem ekki
valda mengun. En þær greinar,
sem talið er að minnstri meng-
un valdi séu járn- og stáliðnað-
ur, gúmmíiðnaður og leður-
iðnaður.
inn? Hélt hann máski, að ég
hefði lömbin mín enn úti? Vildi
hann fá að vita hve skjótlega
ég hefði búið um kindurnar
mínar? Stóð honum stuggur af
miklu frostunum, sem hann
vissi að voru framundan? Senni
lega eitthvað, en tæpast gat það
verið eina orsökin til þess, að
hann fór að senda til mín um
langan veg.
Nei, mig grunar það hálfgert,
að þessi heimsókn, þennan
svala nóvembermorgun, hafi átt
að merkja annað og meira, en
það eitt að vara mig við frost-
hörkunum. Ef til vill sá gamli
spekingurinn lengra og vissi
meira. Og ef hann skyldi hafa
haft stærri og þýðingarmeiri
aðvaranir í huga, og honum
hafi svo fundizt, þegar sendi-
sveinninn kom heim aftur, að
þær aðvaranir hafi að einhverju
leyti mistekizt, þá gæti ég trúað
honum til þess að senda til mín
öðru sinni — eða jafnvel koma
sjálfur, og það í tæka tíð.
Óskar Stefánsson i
frá Kaldbak.
Hörkuveður á Siglufirði
Ég fékk gest að norðan
Stjórn „Léttis“.
Talsverð stórhríð á Grímsstöðum